Presión atmosférica: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Engado {{Control de autoridades}}
m Arranxos varios using AWB
Liña 1:
[[Ficheiro:Dosen-barometer.jpg|200px|miniatura|[[Barómetro]]]]
 
A '''presión atmosférica''' é a presión exercida polo [[aire]] en calquera [[Punto (xeometría)|punto]] da [[atmosfera terrestre|atmosfera]]. Normalmente refírese á presión atmosférica terrestre, pero o término é extensible á atmosfera de calquera [[planeta]] ou [[satélite]].
 
== Características ==
A atmosfera na [[Terra]] ten unha presión media de 1013.25 [[hectopascal]]es (hPa) (ou milibares (mbar)) ao nivel do [[mar]], medido en [[latitude]] 45º. A medida de presión do Sistema Internacional de Unidades (SI) é o [[newton]] por metro cadrado (N/m²) ou [[pascal (unidade)|Pascal]] (Pa). A presión atmosférica a nivel do mar en [[Sistema Internacional de Unidades|unidades]] internacionais é 101325 N/m² ó Pa.
 
Cando o aire está frío, este descende, facendo aumentar a presión e provocando [[estabilidade]]. Fórmase, entón, un [[anticiclón]] térmico. Cando o aire está quente, ascende, facendo baixar a presión e provocando inestabilidade. Fórmase entón un ciclón ou borrasca térmica.
 
Ademais, o aire frío e o cálido tenden a non mesturarse, debido á diferenza de [[densidade]], e cando se atopan na [[superficie]], o aire frío empuxa cara arriba ao aire quente provocando un descenso da presión e inestabilidade, por causas dinámicas. Fórmase entón un ciclón, ou borrasca dinámica. Esta zona de contacto é a que se coñece como [[Fronte (meteoroloxía)|fronte]]. Cando o aire frío e o cálido atópanse en [[altura]], descenden en converxencia dinámica, facendo aumentar a presión e provocando estabilidade, e o conseguinte aumento da [[temperatura]]. Fórmase, entón un anticiclón dinámico.
 
Denomínase atmosfera á capa de aire, constituída por unha [[mestura]] homoxénea de [[gas]]es que rodea un planeta, variando drasticamente dun a outro. O seu [[peso]], orixina sobre todos os [[Corpo|corposcorpo]]s mergullados nela, unha presión denominada atmosférica, que podemos evidenciar mediante a experimentación. Poderiamos comparalo coma se vivisemos no fondo dun [[océano]] de aire. A atmosfera, como a [[auga]] dun [[lago]], exerce presión; e tal como o peso do auga é a causa da presión na auga, o peso do aire é a causa da presión atmosférica. Estamos tan afeitos ao aire invisible que ás veces esquecemos que ten peso. Quizais os [[peixe]]s tamén "esquecen" que a auga ten peso.
 
== Historia ==
Liña 16:
Os [[filósofo]]s da antigüidade, lonxe de sospeitar o peso do aire, considerábano como un corpo que pola súa [[natureza]] tendía a elevarse; explicándose a ascensión dos [[líquido]]s nas [[Bomba hidráulica|bombas]] polo '' fuga vacui '', "medo ao baleiro", que ten a natureza.
 
Cando os xardineiros de [[Florencia]] quixeron elevar a auga cunha bomba de [[hélice]], apreciaron que non podían superar a altura de 32 pés (case 11 m). Consultado [[Galileo]], determinou este que o medo da natureza ao baleiro limitábase cunha forza equivalente ao peso de 32 pés de auga (o que vén ser 1 atm de presión), e denominou a devandita altura ''altezza limitatíssima''.
 
En [[1643]], Torricelli tomou un tubo de [[vidro]] de aproximadamente un metro de [[lonxitude]] e encheuno de "prata viva" ([[mercurio (elemento)|mercurio]]). Mantendo o tubo pechado cun dedo, investiuno e introduciuna nunha vasilla con mercurio. Ao retirar o dedo comprobou que o [[Metal (material)|metal]] descendía ata formar unha columna cuxa altura era 13,6 veces menor que a que se obtiña ao realizar o experimento con auga. Como sabía que o mercurio era 13,6 veces máis pesado que o auga, deduciu que ambas [[columna]]s de líquido estaban soportadas por igual contrapeso, sospeitando que só o aire era capaz de realizar devandita forza.
[[Ficheiro:Torricelli.png|esquerda|250px|miniatura|Demostración da fórmula de Torricelli ]]
Á prematura morte de Torricelli, chegaron os seus experimentos a oídos de Pascal, a través do Pai Mersenne que os deu a coñecer en París. Aínda que aceptando inicialmente a teoría do medo ao baleiro, non tardou Pascal en cambiar de idea ao observar os resultados dos experimentos que realizou. Empregando un tubo curvado e usándoo de forma que a atmosfera non tivese ningunha influencia sobre o líquido, observou que as columnas chegaban ao mesmo nivel. Con todo, cando permitía a acción da atmosfera, o nivel variaba.
 
Estes resultados inducíronlle a abordar o experimento definitivo, consistente en transportar o barómetro a distintas altitudes e comprobar se era realmente o peso do aire o que determinaba a ascensión do líquido no tubo. Ao escribir a Perier, un dos seus parentes, o 15 de novembro de [[1647]] acerca do experimento proxectado, dicía:
 
'' Se sucede que a altura da prata viva é menor no alto da montaña, que abaixo, deducirase necesariamente que a gravidade e presión do aire é a única causa desta suspensión da prata viva, e non o medo ao baleiro, porque é verdade que hai moito máis aire que pese ao pé da montaña que na súa vértice ''.
Liña 30:
Sen dubidar do mérito da realización do experimento, foi con todo [[Descartes]] quen, en [[Carta (mensaxe)|carta]] escrita en [[1631]], 12 anos antes do experimento de Torricelli, afirmaba xa que:
 
''O aire é pesado, pódeselle comparar a un vasto mantón da que envolve a Terra ata máis aló das nubes; o peso desta compríme á superficie do mercurio na cuba, impedindo que descenda a columna mercurial''.
 
Daquela, o concepto de presión atmosférica non empezou a estenderse ata a demostración, en [[1654]], do burgomestre e inventor Otto von Guericke quen, co seu [[hemisferio]] de [[Magdeburgo]], cativou ao público e a [[personaxe]]s ilustres da época.
 
== Medidas ==
A presión exercida pola atmosfera débese ao peso ('''p=m.g''') da mesma e o seu valor é de 101.000 Pascais, que corresponde á presión normal. Existen outras unidades para medir a presión e a equivalencia entre estas son:
 
''101.000 [[Pascal (unidade)|Pa]] = 1 [[atm]] = 760 [[mmHg]] = 1010 [[milibar|mb]]''