Guerra da Independencia española: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición |
m Arranxos varios using AWB |
||
Liña 9:
|casus = Invasión francesa de España - [[Guerras Napoleónicas]]
|combatentes1 = <center>'''Aliados'''</center><br>[[Ficheiro:Flag of Spain (1785-1873 and 1875-1931).svg|20px|link=|border]] [[Reino de España]]<br />{{GBRb}} [[Reino Unido de Gran Bretaña e Irlanda|Reino Unido]]<br /> [[Ficheiro:PortugueseFlag1750.png|20px|link=|border]] [[Reino de Portugal]]
|combatentes2 = <center>'''Bonapartistas'''</center><
|comandante1 =
[[Ficheiro:Flag of Spain (1785-1873 and 1875-1931).svg|20px|link=|border]] [[Francisco Javier Castaños|Francisco Castaños]]<br /> [[Ficheiro:Flag of Spain (1785-1873 and 1875-1931).svg|20px|link=|border]] ''[[El Empecinado]]''<br /> [[Ficheiro:Flag of Spain (1785-1873 and 1875-1931).svg|20px|link=|border]] [[José de Palafox y Melci|José de Palafox]]<br /> [[Ficheiro:Flag of Spain (1785-1873 and 1875-1931).svg|20px|link=|border]] [[Gregorio García de la Cuesta|Gregorio de la Cuesta]]<br /> [[Ficheiro:Flag of Spain (1785-1873 and 1875-1931).svg|20px|link=|border]] [[Joaquín Blake]]<br /> [[Ficheiro:Flag of Spain (1785-1873 and 1875-1931).svg|20px|link=|border]] [[Miguel Ricardo de Álava|Miguel Álava Esquivel]]<br />{{GBRb}} [[Duque de Wellington|Arthur Wellesley]]<br />{{GBRb}} [[John Moore]] <br />{{GBRb}} [[Ficheiro:PortugueseFlag1750.png|20px|link=|border]] [[William Beresford]]<br /> [[Ficheiro:PortugueseFlag1750.png|20px|link=|border]] [[Bernardino Freire]]
Liña 33:
Tralo levantamento do 2 de maio, a [[Xunta Suprema do Reino de Galicia]], a [[Xunta Suprema do Reino de Sevilla]] e outras Xuntas constituídas en diversas provincias do Reino proclámanse soberanas contra o poder central en principio lexítimo (Fernando VII esixiu abandonar España en obediencia aos franceses), envías embaixadas a [[Inglaterra]] e declaran a guerra a [[Francia]]. Esatas Xuntas de contado fusionaríanse para formar a [[Xunta Suprema Central]] ([[25 de setembro]] de [[1808]], a cal acumulou os poderes executivo e lexislativo españois durante a [[Napoleón|ocupación napoleónica de España]], esta xunta, a partir de [[1810]] pasaría a chamarse '''Consello de Rexencia de España e Indias'''.
Unda das primeriras Xuntas proviunciais formadas a finais do mes de maio foi a do Principado de Asturias que, o [[24 de maio]] de [[1808]] declara formalmente a guerra a Francia. Como resposta a este comunicado, as autoridades envían ao Principado un batallón do Rexemento de Hibernía e un escuadrón de Carabineiros dende [[Bilbao]] e [[Valladolid]] para apagar a rebelión dos asturianos, aínda que sen éxito. A sublevación dos asturianos súmaselle o resto de xuntas; ([[Cantabria]] o 27, [[Galicia]] o 30, [[León, España|León]] o 1 de xuño etc.) e isto significará un grave revés para os desexos de [[Napoleón]] de levar a cabo unha conquista pacífica (xa que ten poucos custes).
Napoleón esixe aos xenerais que eliminen a resistencia, pero os resultados non son os esperados. A vitoria de Bessiers na [[Batalla de Medina de Rioseco]], non acaba coa rebelión do [[sitio de Zaragoza]] que pronto se estende a [[Logroño]]. En [[Cataluña]], as tropas francesas son derrotadas dúas veces na [[Batalla de El Bruc]], mentres que a sublevación de [[Xirona - Girona|Xirona]] curta as subministracións. En [[Andalucía]] o xeneral Dupont sufre unha derrota na [[Batalla de Bailén]] fronte as tropas do xeneral [[Francisco Javier Castaños|Castaños]]. A causa deste triunfo foi desaloxar Madrid e fixo soñar coa marcha definitiva dos franceses. Ao mesmo tempo, [[Gran Bretaña]] ve abrirse unha nova fronte, (inesperada), na súa guerra contra Francia.
Porén, Napoleón intervén directamente, dirixindo un exército de 250.000 homes. Trátase dun exército veterano, acostumado a movementos rápidos e a vivir sobre o terreo, e que derrota rapidamente á resistencia española e aos exércitos ingleses desembarcados na península. Despois da entrada do emperador en Madrid, tras a [[Batalla de Somosierra]] ([[30 de novembro]] de [[1808]]) e a derrota da [[Batalla de Ocaña]] (novembro de [[1809]]), a Xunta Xeral abandona a meseta para refuxiarse primeiro en [[Sevilla]], logo en [[Cádiz]]. Dende aí asiste é toma de Andalucía e [[Comunidade Valenciana|Valencia]]. Soamente Murcia e [[Huelva]], con [[Cádiz]], quedan independentes.
Liña 50:
== A Guerra da Independencia en Galicia ==
{{Artigo principal|Guerra da Independencia española en Galicia}}
== Conmemoracións ==
Liña 94:
* Muñoz Maldonado, José (1833): ''Historia política y militar de la Guerra de la Independencia contra Napoleón Bonaparte desde 1808 a 1814. Tomo III / escrita sobre los documentos auténticos del gobierno por el Dr. D. José Muñoz Maldonado.'' Madrid: Imprenta de D. José Palacios. [http://bib.cervantesvirtual.com/FichaObra.html?Ref=30830 Ler en PDF] Biblioteca virtual del español.
* Osuna Rey, Juan Manuel (2006): ''Los franceses en Galicia: Historia militar de la Guerra de Independencia en Galicia (1809).'' A Coruña. Fundación Pedro Barrié de la Maza. ISBN 84-0589-255-3.
* Osuna Rey, Juan Manuel (2008): ''A Guerra da Independencia en Galicia''. Santiago de Compostela: Edicións Lóstrego. ISBN
* Palacio Atard, Vicente (1981): ''La España del siglo XIX''. Madrid: Espasa-Calpe. ISBN 84-239-4959-1.
* [[Salustiano Portela Pazos|Portela Pazos, Salustiano]] (1964): ''La guerra de independencia en Galicia''. Santiago de Compostela: Tipografía del Seminario.
| |||