Deterxente: Diferenzas entre revisións

Os '''deterxentes''' son as substancias que teñen a [[propiedade química]] de disolver a sucidade ou as impurezas dun obxecto sen corroelo.

A palabra inglesa equivalente é ''detergent''. O termo alemán empregado é ''tensid'', que parece máis preciso, xa que fai referencia directa ás súas propiedades físico-químicas. En [[medicina]] enténdese por ''deterxer'', limpar unha úlcera ou ferida, e denomínanse ''detersorios'' as substancias que se empregan para iso. Isto implica que poidan cualificarse como deterxentes substancias tan dispares como a [[saliva]], o [[xabón]] ou a [[gasolina]] dependendo de sobre que superficies sexan empregadas, xa que cando limpan teñen un efecto deterxente.

Tamén podiamos entender como deterxente calquera substancia que ten a propiedade de disolver outra substancia incorporando a substancia disolta na substancia deterxente inicial.

Até 1970 un deterxente típico de lavandaría de gran potencia contiña 50% de tripolifosfato de sodio (fosfato) e só un 18% de AS. Como se mencionou anteriormente é o As o que ten a acción deterxente, e desde entón algúns fabricantes reduciron a porcentaxe de fosfatos.

Na vida diaria enténdese por deterxentes unicamente ás sustancias que disolven as graxas ou a materia orgánica grazas á súa [[tensoactividade]]. Este termo pasou da linguaxe industrial á linguaxe doméstica para referirse a eles en contraposición co xabón. Pero en realidade, o xabón é un deterxente máis.

Aínda que os xabóns comparten estas propiedades, os xabóns non son considerados na práctica como deterxentes. Os xabóns deben a súa tensoactividade á propiedade das súas moléculas de ter unha parte [[hidrófilo|hidrófila]] (á súa vez [[lipófobo|lipófoba]]) e outra [[lipófilo|lipófila]] (á súa vez [[hidrófobo|hidrófoba]]) e poder emulsionar a sucidade insoluble en auga. No [[xabón]], esta propiedade obtense ao oxidar un ácido graxo de cadea longa cun sal alcalino, frecuentemente de [[sodio]] ou de [[calcio]]. Este proceso denomínase [[saponificación]]. O extremo da molécula que contén ao ácido graxo é lipófilo, e o que contén ao átomo alcalino é hidrófilo. Este foi basicamente a única sustancia tensoactiva utilizada a nivel doméstico até mediados do [[século XX]].

Cando apareceron as lavadoras automáticas creouse unha demanda progresiva de sustancias máis activas e que se comportasen mellor en augas duras (máis ricas en calcio), xa que estas aumentaban a hidrosolubilidade do xabón, co que era arrastrado antes, diminuíndo o tempo de contacto entre o mesmo e a roupa. Isto sumouse á escaseza de xabón que se produciu durante a [[Segunda Guerra Mundial]]. Apareceron no mercado doméstico produtos deterxentes de orixe industrial que foron incluíndo mesturas de tensoactivos con outras substancias (coadxuvantes, como os polifosfatos, silicatos, carbonatos e perboratos, e axentes auxiliares que inclúen entre outras encimas, substancias fluorescentes, estabilizadores de espuma, colorantes e perfumes). Os primeiros deterxentes deste tipo, derivados do [[benceno]], utilizáronse amplamente nos anos [[Anos 1940|40]] e [[anos 1950|50]], pero non eran solubles nin [[biodegradable]]s, o que os facía ecoloxicamente daniños. Unha segunda xeración de deterxentes, os ''alquilsulfonatos lineais'', resultan menos tóxicos ao ser biodegradables.

O primeiro deterxente (xabonoso) fabricouse en [[Alemaña]] en [[1907]], e consistía nunha mestura de xabón tradicional ao que se engadiu perborato e silicato sódicos. Denominouse coas tres primeiras letras de cada engadido, ''Persil''.

O deterxente, ao reaccionar coa auga, comeza a producir espuma, a cal é eficaz no lavado de calquera cousa (roupa, pratos, entre outras cousas). A auga disolve moitos tipos de sucidade, pero non a graxa. Determinados sales de sodio, coñecidos como xabón, descompoñen a graxa e permiten lavala con auga. O xabón elabórase facendo reaccionar hidróxido sódico con graxas ou aceites, animais ou vexetais. Con todo, algunhas augas conteñen substancias que reaccionan co xabón e dan un po branco insoluble que forma espuma.

== '''Deterxentes acedos''' ==

Os deterxentes acedos son recomendados para limpar superficies de concreto ou materiais pétreos, pois recuperan a aparencia estética de fachadas e muros, diminuíndo os tempos de limpeza.

* Non mancha.

* [[Tensoactivo]]

* [http://www.argentus.fluo.net Argentus-Asesorías Químicas, Deterxentes]

[[Categoría:Produtos de hixiene]]