Arxila: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Engado {{Control de autoridades}} |
m Arranxos varios using AWB |
||
Liña 1:
[[Ficheiro:Clay-ss-2005.jpg|miniatura|200px|Arxila do [[período cuaternario]] (400.000 anos), [[Estonia]].]]
A '''arxila''' está constituída por agregados de silicatos de aluminio hidratados, procedentes da descomposición de minerais de aluminio. Presenta diversas coloracións segundo as impurezas que contén, sendo branca cando é pura. Xorde da descomposición de [[rocha]]s que conteñen [[feldespato]], orixinada nun proceso natural que dura decenas de miles de anos.
== Características ==
Fisicamente considérase un [[coloide]] de partículas extremadamente pequenas e superficie lisa. O diámetro das partículas da arxila é inferior a 0,002
[[aluminio|Al]]<sub>2</sub>[[Osíxeno (elemento)|O]]<sub>3</sub> · 2[[silicio|Si]][[Osíxeno (elemento)|O]]<sub>2</sub> · [[Hidróxeno|H]]<sub>2</sub>[[Osíxeno (elemento)|O]]
Caracterízase por adquirir [[plasticidade]] ó ser mesturada con auga, e tamén sonoridade e [[dureza]] ó quentala por riba de 800 °C. A arxila endurecida mediante a acción do lume foi a primeira [[olería|cerámica]] elaborada polo home, e aínda é un dos materiais máis baratos e de uso máis amplo. [[Ladrillo]]s, trebellos de cociña, obxectos de arte e incluso instrumentos musicais como a [[ocarina]] son elaborados con arxila. Tamén se utiliza en moitos procesos industriais, tales como na elaboración de [[papel]], produción de [[Cemento (construción)|cemento]] e procesos químicos.
Liña 23:
!width=100|Tamaño
|---- bgcolor=#FFCC66; align = center
|Arxilas
|< 0,002
|---- bgcolor=#FFCC66; align = center
|[[Limo]]s
|0,002-0,06
|---- bgcolor=#FFCC66; align = center
|[[Area]]s
|0,
|---- bgcolor=#FFCC66; align = center
|[[Grava]]s
|2
|---- bgcolor=#FFCC66; align = center
|[[Canto rodado|Cantos rodados]]
|6–25 cm
|---- bgcolor=#FFCC66; align = center
|[[Bloque (rocha)|Bloques]]
|>25
|}
A clasificación USCS, utilizada habitualmente en enxeñería, usa os límites de tamaños máximos de 4,75
== Historia do uso da arxila ==
A arxila ten propiedades plásticas, o que significa que ó humedecela pode ser modelada facilmente. Ó se secar tórnase firme e cando se somete a altas temperaturas ocorren reaccións químicas que, entre outros cambios, causan que a arxila se transforme nun material permanentemente ríxido, denominado cerámica.
Por estas propiedades a arxila é utilizada para facer obxectos de olería, de uso cotián ou decorativo. Os diferentes tipos de arxila, cando se mesturan con diferentes minerais e en diversas condicións, son utilizadas para producir [[louza]], [[gres]] e [[porcelana]]. Dependendo do contido mineral da terra, a arxila pode aparecer en varias cores, dende pálido gris a escuro vermello alaranxado. Un forno deseñado especificamente para cocer arxila é chamado forno de alfareme.
A humanidade descubriu as útiles propiedades da arxila en tempos prehistóricos, e os recipientes máis antigos descubertos son as vasillas elaboradas con arxila. Tamén se utilizou, dende a prehistoria, para construír edificacións de [[adobe]] e posteriormente [[ladrillo]]; elemento de construción cuxo uso aínda perdura. A arxila foi utilizada na antigüidade tamén como soporte de escritura. Miles de anos antes de Cristo a [[escritura cuneiforme]] foi inscrita en taboíñas de arxila.
As arxila cocida ó lume, a cerámica, é un dos medios máis baratos de producir obxectos de uso cotián, e unha das materias primas utilizada profusamente, aínda hoxe en día.
Os [[arqueólogo]]s utilizan as características magnéticas da arxila cocida atopada en bases de lumeiradas, fornos etc., para datar os elementos arxilosos que permaneceron coa mesma orientación, e comparalos con outros períodos históricos.
| |||