Traquea (vertebrados): Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Cambio o modelo: Cite news; cambios estética |
m Arranxos varios using AWB |
||
Liña 2:
[[Ficheiro:Diagrama de los pulmones.svg|miniatura|dereita|Aparato respiratorio. O número 1 é a traquea.]]
[[Ficheiro:Gray961.png|miniatura|dereita|Larinxe, traquea e árbore bronquial.]]
Nos [[vertebrado]]s [[tetrápodo]]s a '''traquea''' (do grego ''tracheia artería'', "áspero tubo ou canle" <ref>Enciclopedia Galega Universal. Tomo 16. Páxina 143. ISBN 84-7680-583-7</ref>) é o tubo [[cartilaxe|cartilaxinoso]] e membranoso que leva o aire aos pulmóns. No ser humano a traquea vai desde a [[larinxe]] ata o comezo dos dous bronquios principais que entran nos pulmóns. Está reforzada por aneis cartilaxinosos e tapizada por [[epitelio]] ciliado.
== A traquea humana ==
A '''traquea''' humana é un órgano tubular que ten de 10 a 16
A traquea está reforzada por de 15 a 20 aneis cartilaxinosos duros, que impiden o seu colapso. Estes aneis son incompletos, xa que teñen forma de C, coa parte incompleta na zona posterior, o que facilita o paso do alimento polo esófago, e presenta unha parede membranosa dorsal (''pars membranacea'') sen cartilaxe. O músculo traqueal conecta os extremos dos aneis incompletos e contráese ao [[tusir]], reducindo o diámetro do tubo e incrementando o grao de fluxo de aire. Na súa parte máis interna está tapizada por un epitelio ciliado cuberto de [[moco]], que elimina as partículas estrañas de pequeno tamaño que son inhaladas. A [[epiglote]] tapa a [[larinxe]] ao tragar para que non entre alimento ou bebida na traquea.
=== Histoloxía ===
A parte interna da traquea está revestida por un epitelio ciliado cilíndrico pseudoestratificado. Este epitelio contén células ciliadas cun bordo de ''[[microvilli]]'' do que sobresaen os [[cilio]]s. Entre elas hai [[célula caliciforme|células caliciformes]] produtoras de ''[[mucus]]''. Entre as bases das células cilíndricas hai células basais piramidais.<ref>D. W. Fawcett. Tratado de Histología. Editorial Interamericana-Mc. Graw Hill. 11ª edición. Páxinas 741-742. ISBN 84-7605-361-4
Debaixo do epitelio ciliado hai un tecido conxuntivo laxo moi rico en fibras elásticas, que contén moitas glándulas submucosas, formadas por [[acino]]s e túbulos que se abren na superficie do epitelio e producen unha secreción [[mucina|mucosa]] e serosa [[glicoproteína|glicoproteica]]. A lámina de moco que se forma sobre o epitelio ten función protectora, xa que o po e outras partículas inhaladas quedan pegadas a el, e despois é arrastrado polos cilios ata a farinxe, onde será tragado.
Liña 22:
* Naso-traqueal: a través das [[fosas nasais]]. Adoita utilizarse en intubacións programadas ([[anestesia]], [[dificultade respiratoria]] en aumento...).
* Oro-traqueal: a través da boca. Adoita facerse en intubacións dificultosas ou de urxencia ([[reanimación cardiopulmonar]]), xa que é a máis rápida.
Outro procedemento frecuente é a [[traqueotomía]], por medio da cal se abre unha vía na parte anterior da garganta, inserindo un curto tubo que chega ata a traquea, por debaixo da larinxe e as [[cordas vocais]].
Liña 42:
=== Transplante ===
En 2008, foille transplantada a traquea a unha muller en Barcelona utilizando unha traquea de cadáver á que lle foron eliminadas as células e substituídas por células derivadas de [[célula nai|células nais]] da paciente para evitar o rechazo.
== A traquea noutros vertebrados terrestres ==
A traquea noutros [[mamífero]]s é similar á humana. En xeral, a traquea dos réptiles é tamén bastante similar.
Nas [[aves]] a traquea vai da [[farinxe]] á [[sirinxe]], a partir da cal diverxen os bronquios principais. Os [[cisne]]s teñen unha traquea inusualmente alongada, parte da cal está enroscada detrás do [[esterno]], o que fai que poida actuar como un resoador que amplifica o son. Nalgunhas aves, os aneis cartilaxinosos son completos, e poden mesmo osificarse.
Nos [[anfibio]]s, a traquea é normalmente moi curta, e chega directamente aos pulmóns, sen presentar uns bronquios primarios ben definidos. Porén, traqueas máis longas atópanse nalgunhas [[píntega]]s de pescozo longo, e nas [[cecilia]]s. A traquea dos anfibios ten nódulos cartilaxinosos irregulares, pero non forma os aneis cartilaxinosos que se encontran nos vertebrados [[amniota]]s.
== Notas ==
| |||