Determinación do sexo ZW: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Cambio o modelo: Cite news |
|||
Liña 2:
A '''determinación do sexo ZW''' é un sistema de determinación do sexo dependente da presenza nas células do individuo dos cromosomas Z e W, de tal modo, que os individuos ZZ son machos e os ZW son femias. Este sistema é utilizado principalmente polas [[aves]], e tamén se dá nalgúns [[peixe]]s, [[crustáceo]]s como o cangrexo de río xigante ''[[Macrobrachium rosenbergii]]'', algúns [[insecto]]s (fundamentalmente [[bolboreta]]s diúrnas e nocturnas) e algúns [[réptil]]es, entre os que está o [[dragón de Komodo]]. O sistema ZW é un sistema cromosómico de determinación do sexo igual ca o XY ou o X0, pero ten bastantes diferenzas con estes. No sistema ZW é o [[óvulo]] o que determina o sexo da descendencia (no XY todo depende de se o [[espermatozoide]] leva o [[cromosoma X]] ou o [[cromosoma Y|Y]], e no sistema X0 tamén depende de se o espermatozoide leva X ou non), polo que as denominacións dos cromosomas como Z e W serven para distinguir este sistema do XY. Outra diferenza co sistema XY é que os machos son o sexo homogamético ZZ (con [[cromosoma sexual|cromosomas sexuais]] iguais), e as femias son o sexo heterogamético ZW. O cromosoma Z é máis grande e ten máis xenes ca o W.
Os cromosomas Z e W das aves non comparten xenes cos cromosomas X e Y da gran maioría dos mamíferos,<ref>{{Cita publicación periódica |author=Stiglec R, Ezaz T, Graves JA |title=A new look at the evolution of avian sex chromosomes |journal=Cytogenet. Genome Res. |volume=117 |issue=1-4 |pages=103–9 |year=2007 |pmid=17675850 |doi=10.1159/000103170}}</ref> e, comparando os cromosomas das galiñas cos humanos, o cromosoma Z parece ser similar ao [[cromosoma 9]] [[cromosoma autosómico|autosómico]] humano, pero non ao X ou ao Y, o que fixo pensar aos investigadores que os sistemas de determinación de sexos ZW e XY non comparten unha mesma orixe, pero que os [[cromosoma sexual|cromosomas sexuais]] derivan de [[cromosoma autosómico|cromosomas autosómicos]] dun antepasado común. Unha publicación de 2004 comparou o cromosoma Z de [[galiña]] cos X de [[ornitorrinco]] e suxeriu que os dous sistemas están relacionados.
Non se sabe se a presenza do cromosoma W induce características de femia ou se é a duplicación do cromosoma Z a que induce características de macho. A diferenza do que ocorre nos mamíferos, non se descubriu ningunha ave con dous cromosomas W (ZWW) ou un só cromosoma Z (Z0). É posible que estas dúas condicións causen a morte do [[embrión]], ou que ambos os cromosomas interveñan na selección sexual.
O [[dragón de Komodo]] pode reproducirse ás veces por [[partenoxénese]] e nese caso xeralmente só nacen crías macho. Os ovos haploides duplican os seus cromosomas orixinando embrións ZZ, que serán machos, e embrións WW, que son inviables e morren antes de naceren.
As [[boa]]s teñen cromosomas Z e W. En 2010 anunciouse o descubrimento dunha femia de ''[[Boa constrictor]]'' que podía producir descendencia sen aparearse cun macho e, por medio de reprodución [[partenoxénese|partenoxenética]], produciu unha descendencia de 22 femias, todas as cales tiñan a dotación cromosómica WW. Aínda que este resultado fora xa conseguido no laboratorio previamente, nunca antes se atopara en circunstancias naturais. Non está claro se todas as crías procedentes dunha femia sen aparear poderán elas despois aparearse con machos, ou se se reproducirán partenoxeneticamente, ou se poderá facer ambas as cousas como a súa nai. Porén, debido aos cromosomas WW que teñen, toda a descendencia que poderían producir sería do sexo feminino.
Nos [[lepidóptero]]s ([[bolboreta]]s e [[couza]]s) atopáronse exemplos de femias Z0, ZZW, e ZZWW. Isto suxire que o cromosoma W é esencial na determinación do sexo feminino nalgunhas especies (ZZW), pero non noutras (Z0). En ''[[Bombyx mori]]'' (o [[verme da seda]]), o cromosoma W leva os xenes que determinan o sexo feminino.
== Notas ==
| |||