Revolución copernicana: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
lig ints; retiro iws
m Arranxos varios, replaced: {{listaref|2}} → {{Listaref|30em}} using AWB
Liña 7:
A transformación da sociedade occidental de [[Idade Media|medieval]] a [[Idade Moderna|moderna]], no seu aspecto de cambio de mentalidade cara á [[modernidade]], significou unha nova consideración da [[natureza]] desde un novo pensamento científico, permitido polo uso da [[razón]] humana sen suxeición ao ''principio de autoridade''.<ref>Como estaban sometidos os escolásticos, á ''autoridade dos Padres da Igrexa''.</ref> Desde o [[Renacemento]], o [[antropocentrismo]] [[humanismo|humanista]] substitúe ao [[teocentrismo]] da [[Escolástica (filosofía)|escolástica]]. O [[Barroco]] revalorizaría os [[sentidos]] e a [[experiencia]] como fonte de [[coñecemento]]. [[Racionalismo]] e [[empirismo]] serán dúas orientacións filosóficas opostas, pero complementarias.
 
En tempos de Galileo, a [[física]] adquiriu o status de [[Modelo científico|modelo]] de [[ciencia]], modelo que debería seguir todo saber que quixera alcanzar a categoría de [[coñecemento]] científico. A tarefa da ciencia do século XVII foi encontrar [[técnica]]s precisas para ter o control [[racional]] da [[Experimentación|experiencia]] e mostrar como conceptos matemáticos se poden utilizar para explicar os fenómenos naturais.
 
Esencialmente, o éxito de Galileo debeuse á súa capacidade para combinar as funcións de erudito e de artesán. Para iso aceptou las técnicas dos [[artesán]]s —as [[Lente (óptica)|lente]]s, o [[astrolabio]], as [[Bomba hidráulica|bomba]]s— e o razoamento lóxico-matemático desenvolvido polos [[Antiga Grecia|antigos gregos]] e a [[Escolástica (filosofía)|escolástica]] medieval. A partir de datos repetíbeis, ordenados baixo [[Principio (física)|principio]]s matemáticos, Galileo formulou a lei da caída dos corpos, as leis do movemento dos proxectís e a lei do péndulo. É dicir, que reduciu a leis os diversos feitos observados utilizando un [[razoamento indutivo]].
 
As formulacións de Galileo foron decisivas na revolución intelectual e científica do século XVII. Os seus traballos sobre a [[mecánica]] e a [[dinámica]], sumados aos esforzos dos [[astronomía|astrónomos]] Copérnico e [[Johannes Kepler]] foron integrados e sistematizados por Isaac Newton.
 
Galileo albiscou que, en gran parte, as dificultades para comprender o movemento [[planeta]]rio estaban causadas polo [[xeocentrismo|modelo xeocéntrico]], e que tales dificultades desaparecían aceptando o [[heliocentrismo|modelo heliocéntrico]] proposto por Copérnico. En relación co estudo das traxectorias planetarias, en particular a de [[Marte (planeta)|Marte]], sabíase que no [[século XVI]] non existía concordancia entre o que se podía predicir cos instrumentos de [[Claudio Ptolomeo|Ptolomeo]] e as verdadeiras traxectorias observadas no ceo. Os ptolemaicos supoñían que cada planeta xiraba ao redor dunha circunferencia ([[epiciclo]]), cuxo centro, á súa vez, describía outra circunferencia ([[deferente]]) centrada na Terra. O astrónomo danés [[Tycho Brahe]], a mediados do século XVI, demostrou que a teoría fallaba e realizou novas e máis precisas observacións planetarias. Presentáronse entón dúas opcións: admitir, como o fixera antes Copérnico e logo Galileo e Kepler, que estaba fallando a teoría xeocéntrica, ou ben que as hipóteses auxiliares acerca do número e tamaño de epiciclos e outros recursos para a explicación eran insuficientes. Os ptolemaicos adoptaran esta última postura durante moitos séculos até que Kepler puido explicar o que sucedía asignando a cada planeta unha única traxectoria elíptica ao redor do Sol. Desta maneira Kepler formulou as súas [[Leis de Kepler|leis do movemento planetario]].
 
A [[Mecánica clásica|mecánica]] de Newton mostrou que as leis galileanas e keplerianas se podían deducir a partir dos [[Principio (física)|principio]]s da teoría que leva o seu nome. Desta maneira logrou unificar por vía dedutiva o que doutro modo quedaría como un conxunto disperso de leis empíricas. A miúdo conclúese que o proxecto da ciencia moderna encontra a súa culminación na física de Newton. A [[Mecánica clásica|teoría de Newton]], tal como foi presentada polo autor nos ''[[Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]]'', de [[1687]], é frecuentemente considerada como un dos logros máis espectaculares da [[historia da ciencia]].
 
==Notas==
{{listarefListaref|230em}}
 
==Véxase tamén==