Intoxicación por cogomelos velenosos: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m Arranxos varios using AWB |
|||
Liña 2:
A '''intoxicación por cogomelos velenosos''', mortais ou non, coñécese como '''micetismo''' e presenta diversos cadros e síndromes, que abarcan dende simples mareos, diarreas e vómitos, ata alucinacións e insuficiencias renais.
O consumo accidental de cogomelos tóxicos é un feito relativamente frecuente que data da antigüidade. Na península ibérica están catalogadas máis de 1.500 especies de [[cogomelo]]s, dos que aproximadamente cen conteñen [[Toxina|substancias tóxicas]] máis o menos potentes. Das especies velenosas só cinco ou seis son mortais, que condicionan o 1-15% da actividade global nun centro antitóxico (Mateu Sancho, 1994).
A intoxicación por cogomelos é un fenómeno estacional, máis frecuente en determinados períodos ou condicións climáticas que favorecen o seu crecemento e posterior recolección e consumo. En certos territorios ([[Cataluña]], [[País Vasco]]), danse as intoxicacións máis frecuentes. En Cataluña calcúlase que hai entre cinco e dez intoxicacións por millón de habitantes e ano (Piqueras Carrasco, 1996).
En Galiza os cogomelos velenosos adoitan chamarse ''cacaforras''<ref>X. L. Franco Grande (1972): ''Diccionario galego-castelán'', 2ª ed., Galaxia, Vigo</ref>, coñécense así diferentes especies do xénero ''[[Amanita]]''. Os fungos velenosos comportan ademais nomes comúns facendo referencia á súa perigosidade: [[pan da morte]] ou pan do demo (''[[Amanita phalloides]]'').
Os cogomelos velenosos máis comúns en Galiza son, ademais da ''Amanita phalloides'', a ''[[Amanita verna]]'', a ''[[Amanita virosa]]'', tres tipos de lepiotas pequenas, un ou dous tipos de ''[[Cortunarius]]'' e unha ''[[Galerina]]''. O ''[[Cortinarius orellanus]]'', por exemplo, ten un período de latencia de quince días, de xeito que é difícil coñecer a causa da doenza. O consumo dun exemplar de cacaforra da morte (''Amanita phalloides'') é de abondo para ter que facer un transplante de fígado<ref>http://www.laopinioncoruna.es/sociedad/2010/11/07/reinas-monte-gallego/436443.html</ref>.
En xeral os cogomelos coñécense en Galiza co nome de pan de becha, pan de sapo ou pan de cobra, aludindo a súa toxicidade. Os refráns galegos din: ''Fungo regalado, con discreción tiralo''. ''Se queres o teu marido matar dálle fungos a fartar''.
Liña 20:
==== Intoxicación faloidiana ou síndrome faloidiana ====
Trátase das intoxicacións por cogomelos máis graves que ocorren no noso país. Entre as especies causantes destaca o xénero ''[[Amanita]]'' (''[[Amanita phalloides]]'' ([[pan da morte]]), ''[[Amanita verna]]'') e o xénero ''Lepiota''. As toxinas responsables desta síndrome son coñecidas como amanitotoxinas. Dentro destas o grupo das '''amatoxinas''' é o máis interesante xa que é o responsable das intoxicacións faloidianas. Os compoñentes nocivos das amatoxinas son as amanitinas alfa, beta e gamma. A dose mortal de amanitinas para o home, que se deduce dos accidentes acontecidos, é de 5 a 10
Os síntomas experimentados trala intoxicación diferéncianse en tres fases: gastrointestinal (gastroenterite aparatosa, con vómitos e diarrea abundante), de remisión aparente (desaparecen os síntomas durante algunhas horas) e a máis grave, a fase hepática (aféctase o [[fígado]] con hemorraxia e subictericia).
Liña 36:
As especies causantes son todos ascomicetos do xénero ''[[Giromitra]]''.
A toxina responsable denomínase giromitrina. A dose letal é de
Os síntomas son moi variables, dende pequenos trastornos ata reaccións aparatosas que fan pensar na [[anafilaxe]]. O tratamento é sintomático e aconséllase o [[ácido fólico]] e [[vitamina B6]].
Liña 68:
[[Ficheiro:200910071358MEZ Limeswanderweg Wp 10-14 - Wp 10-15 4.jpg|miniatura|O [[rebentabois]] ou amanita pinta, ''[[Amanita muscaria]]''.]]
Algúns cogomelos producen intoxicacións que afectan ao [[sistema nervioso central]]. Quizais a máis grave sexa a producida pola [[cacaforra cincenta]] (''[[Amanita pantherina]]''). Outras especies causantes son o [[rebentabois]] (''[[Amanita muscaria]]'') e a [[cacaforra dourada]] (''[[Amanita gemmata]]''). Dentro das toxinas responsables trátase de derivados isooxazólicos chamados ácido iboténico, '''muscimol''' e muscazona.
Os síntomas van dende molestias gástricas, vertixe, alteracións motoras, incoordinación de movementos (como se estivese borracho), cambras musculares. Pero o máis rechamante son as alteracións mentais: euforia, sensación de embriaguez, dificultades na fala, cambios de conduta, accesos de furia etc. Ás veces, depresión, desorientación, confusión, alteracións visuais. Despois o suxeito remata durmido durante horas.
Liña 77:
O poder embriagador, alucinóxeno e estimulante da ''Amanita muscaria'' sábese que foi usado por pobos da [[URSS]] polos relatos dos viaxeiros dos últimos séculos. Contaban, entre outras cousas, que tras inxerila crían escoitar voces, tiñan visións coloreadas, falaban moito, bailaban e logo durmían. Quizais nalgunha época tamén se ten usado con fins de bruxería.
Ultimamente, co afán de probar drogas, hai quen busca o cogomelo ''Amanita muscaria''. As intoxicacións con predominio alucinóxeno non adoitan ser accidentais e débense ao consumo voluntario de fungos alucinóxenos.
Hoxe en día o consumo de cogomelos alucinóxenos estase a estender por diversos países creando distintos problemas. En [[Estados Unidos de América|EUA]], empezou a poñerse de moda en certos ambientes xuvenís a partir dos anos 70 e o emprego do que eles chaman “Recreational Drugs” e vaise estimulado por publicacións sobre o seu cultivo doméstico.
As toxinas responsables recordan aos alcaloides do [[Cornizó|cornello]] (''[[Claviceps purpurea]]''), a máis importante é a psilocibina.
Liña 87:
Tamén chamada '''síndrome coprínica''', '''efecto antabuse''' ou '''antialcohol''', comprende unha serie de trastornos que se producen cando, ademais dos cogomelos implicados, se toman bebidas alcohólicas. Algunhas especies causantes son ''[[Coprinus atramentarius]]'', ''[[Clitocybe clavipes]]'', ''[[Boletus luridus]]'', ''[[Coprinus insignis]]'' ou ''[[Coprinus micaceus]]''.
A toxina responsable denominouse coprina. Os síntomas comezan unha media hora despois de consumir alcohol, probablemente cando o nivel en sangue chega a
No tratamento aconséllase o clorhidrato de cisteína intramuscular e [[vitamina C]] a grandes doses.
Liña 96:
Os '''riscos que dependen da manipulación''' derivan ás veces do trato inadecuado que se dá ós cogomelos e outras do feito de inxerilas sen cociñar debidamente (pode producir hemólise debido a que conteñen hemolisinas).
Os '''riscos que dependen dos propios cogomelos''' débense a que son alimentos delicados e facilmente alterables.
Son especies das que non se debe abusar. En moitas especies comprobouse a existencia de compostos [[mutáxeno]]s e nalgúns casos moi potentes. O risco está en que, experimentalmente, o 80% dos mutáxenos son tamén canceríxenos.
| |||