Congro: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Substitución automática de texto (-{{Listaref|2}} +{{Listaref|30em}}) |
m Arranxos varios using AWB |
||
Liña 21:
| range_map_caption = Distribución xeográfica do congro
}}
O '''congro''',<ref>[http://www.realacademiagalega.org/dicionario#loadNoun.do?current_page=1&id=322659 '''congro''' ] no Dicionario da [[RAG]].</ref> ''Conger conger'' ([[Linnaeus]], 1758), é unha [[especie (bioloxía)|especie]] de [[peixe]] [[teleósteo]] da [[orde (bioloxía)|orde]] dos [[angüiliformes]] e [[familia (bioloxía)|familia]] dos [[cóngridos]], común nas costas orientais do [[océano Atlántico]] norte, incluído o [[mar Báltico]], desde [[Noruega]] até [[Senegal]], así como en todo o [[Mediterráneo]], até o [[mar Negro]].<ref name=B>Bauchot e Pras (1982), p. 107.</ref>
O congro é unha especie pesqueira de grande importancia comercial en [[Europa]], onde se capturaban anualmente na década de [[1990]] entre 10.000 e 15.000 toneladas.<ref name=M>Muus ''et al.''(1998), pp. 85-86.</ref>
Liña 28:
A especie foi descrita por primeira vez en [[1785]] por [[Linneo]], na décima edición do seu ''[[Systema Naturae]]''. Nesta obra deulle o nome de '''''Muraena conger'''''.<ref>[[Linneo|Linnaeus, C.]] (1758): ''Systema Naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis''. Editio decima, reformata. Laurentius Salvius: Holmiae. ii, 824 pp., [http://gdz.sub.uni-goettingen.de/no_cache/dms/load/toc/?IDDOC=265100 Ver en liña].</ref>
O [[nome científico]] inicial, ''Muraena conger'', deriva dos termos [[latín|latinos]] ''muraena'', '''[[morea]]''', e ''conger'', '''congro'''; é dicir ''a morea congro''. E o actualmente válido, '''''Conger conger''''', podemos traducilo como ''o congro propiamente dito''.
=== Sinónimos ===
Liña 37:
** ''Anguilla conger'' <small>(Linnaeus, 1758)</small>
* ''Anguilla obtusa'' <small>Swainson, 1839</small>
* No xénero ''[[Conger]]''
** ''Conger communis'' <small>Costa, 1844</small>
Liña 44 ⟶ 43:
** ''Conger verus''<small> Risso, 1827</small>
** ''Conger vulgaris''<small> Yarrell, 1832</small>
* No xénero ''[[Leptocephalus]]''
** ''Leptocephalus candidissimus''<small> Costa, 1832</small>
Liña 56 ⟶ 54:
** ''Leptocephalus stenops'' <small>Kaup'', 1856</small>
** ''Leptocephalus vitreus'' <small>Kölliker, 1853</small>
* No xénero ''[[Muraena]]''
** ''Muraena conger'' <small>Linnaeus, 1758</small> (nome orixinal)
** ''Muraena nigra'' <small>Risso, 1810</small>
* No xénero '''''Ophidium''''' (hoxe recoñecido como ''[[Ophidion]]'' <small>Linnaeus, 1758</small>) <ref>
▲* No xénero '''''Ophidium''''' (hoxe recoñecido como ''[[Ophidion]]'' <small>Linnaeus, 1758</small>) <ref> [http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=297290 ''Ophidium''] no WoRMS.</ref>
** ''Ophidium pellucidum'' <small>Couch, 1832</small>
* No xénero '''''Ophisoma''''' (hoxe recoñecido como ''[[Ariosoma]]'' <small>Swainson, 1838</small>) <ref>[http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=270102 ''Ophisoma'' Swainson, 1839] no WoRMS.</ref>
** ''Ophisoma obtusa'' <small>(Swainson, 1839)</small>
Liña 110 ⟶ 105:
== Características ==
As principais características morfolóxicas do congro son:<ref name=M/><ref name=BP>Bauchoit e Pras (1982), p. 107.</ref>
* [[Corpo]] moi alongado, cilíndrico na parte anterior e comprimido lateralmente na posterior, de até 3 m de lonxitude máxima, cun peso de até 110 kg (os capturados en [[Galicia]], normalmente entre os 2 e os 3 m de lonxitude e até algo máis dos 50 kg de peso), sendo as femias máis grandes do que os machos (que non adoitan sobrapasar 1 m de lonxitude).
Liña 124 ⟶ 119:
== Bioloxía ==
=== Hábitat ===
O congro é unha especie [[bentos|bentónica]], que vive desde a superficie até os 100 m de profundidade (máximo, 500 m), en costas rochosas con agochos en fendas, ou onde haxa barcos afundidos, onde pode refuxiarse, e tamén en fondos areosos, onde se enrterra.<ref name=
Algunhas persoas cren que existen dúas especies de congro, o ''gris'' e o ''negro''. Porén, son dúas variedades ''xeográficas'' de ''Conger conger'', sendo os exemplares grises os que viven enterrados na area ou na lama, e os negros os que habitan entre as rochas.
Liña 132 ⟶ 127:
=== Alimentación ===
[[Carnívoro]], aliméntase de pequenos [[peixe]]s, [[crustáceos]] e [[cefalópodos]].<ref name=M/>
=== Reprodución ===
Alcanza a madurez sexual á idades entre os 5 e os 15 amos. A desova prodúcese no verán, producindo de 2 a 8 millónms de ovos. Durante o período de reprodución, o [[tubo dixestivo]] e outros órganos dexeneran, se lles caen os [[dente]]s e o [[esqueleto]] descalcifícase, ao tempo que as [[gónada]]s aumentan considerabelmente de tamaño, de xeito que xusto antes da desova constitúen a metade do peso toral do corpo. Machos e femias morren despois de reproducírense. Despois de eclorionarenm os ovos, as [[larva]]s [[leptocéfalo|leptocéfalas]] transparentes, en forma de folla de [[salgueiro]], durante un ou dous anos teñen unha vida peláxica, até os 200 m de profundidade e, cando alcanzan os 15 cm de lonxitude, transfórmanse en anguiachos, que medran moi rapidamente (en [[acuario (recipiente)|acuarios]] teñen alcanzado os 2 kg en 5 anos).<ref name=M/>
== Galería de imaxes ==
Liña 150 ⟶ 145:
A primeira cita da especie en [[Galicia]] débese a [[José Cornide Saavedra|Cornide]] en [[1788]], na súa obra ''Ensayo de una historia de los peces y de otras producciones marinas de la costa de Galicia arreglado al sistema del caballero Carlos Linneo'', na que a menciona co seu nome científico daquela, ''Muraena conger'').<ref>[http://books.google.es/books?id=kPs-AAAAYAAJ&printsec=frontcover&dq=inauthor:%22Jos%C3%A9+Cornide%22&lr=&as_drrb_is=q&as_minm_is=0&as_miny_is=&as_maxm_is=0&as_maxy_is=&num=100&as_brr=4&ei=_SulS9-ZKojUlQTyxrWtCA&hl=es&cd=1&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false Ver en liña].</ref> O seguinte rexistro xa foi no século XX, en [[1935]], e débese a [[de Buen]], que o cita como ''Laeptocephalis conger''.<ref>[[de Buen|De Buen y Lozano, F.]] (1935: "Fauna ictiológica. Catálogo de los peces ibéricos de la planicie continental, augas dulces, pelágicos y de los abismos próximos. I parte"., ''Not. y Res. Inst. Esp. Ocean.'', '''82''': 89-148.</ref>
No terceiro terzo do século pasado, e xa co epíteto actual, ''Conger conger'', podemos mencionar as de [[Henrique López Veiga|López Veiga]] ''el al.'', en [[1976]], sobre a súa distribución e abundancia,<ref>[[Henrique López Veiga|López Veiga]] ''et al.'' (1976): "Distribución e abundancia de especies bentónicas en Galicia. Resultados de la campaña Galicia I, (sep. 17974)", ''Res. Exp. Cient. B/O "Cornide"'', supl. ''Inv. Pesq.'' '''5''': 31-76.</ref> e de [[1977]], sobre análise da pescaría.<ref>López Veiga ''et al.'' (1977): "Análisis de la pesquería demersal de Galicia II (Ago-Sept. 1975)", ''Res. Exp. Cient. B/O "Cornide"'', supl. ''Inv. Pesq.'' '''6''': 65-133.</ref> Traballos posteriores son os de Alonso Allende ''et al.'' (1978), Fernández ''el al.'' (1978), Fariña ''el al.'' (1983), Iglesias e González Gurriarán (1984), R. González (1986) e Sánchez e Pereiro (1992).<ref name=RV/><ref>Solórzano ''et al.'' (1988).</ref
== Pesca ==
Adoita pescarse con [[palangre]]s de fondo, [[nasa]]s, fisgas, arpós (na pesca submarina), [[anzol|liña]] ou cana (empregando como [[carnada]] frecuentemente [[sardiña]]). Os [[Pesca deportiva|pescadores deportivos]] buscan especialmente os exemplares máis grandes.<ref name=
As capturas comerciais en [[Europa]] alcanzaban anualmente, na década de [[1990]], entre as 10 000 e asd 15 000 toneladas.<ref name=M/>
Liña 171 ⟶ 166:
Segundo asegura unha milenaria tradición [[Grecia|helénica]] cando o deus [[Poseidón]] abandonaba o mar e ascendía ao Olimpo para visitar o seu irmám [[Zeus]], adoitaba agasallalo cun fermoso congro. Tal era o aprecio que na [[Grecia|Grecia antiga]] se sentía por esta especie.<ref name=MP/>
Na [[península Ibérica]] o seu consumo tivo o seu apoxeo na [[Idade Media]]. Por exemplo, aparece mencionado no ''[[Libro de buen amor]]'', do [[Arcipreste de Hita]] (ca. 1284-ca. 1351), na pasaxe da ''batalla que sostiveron don Carnal e dona Coresma''. E nun documento da facenda de [[Xoán II de Aragón]] (1398-1479) rei de [[Navarra]] (1425-1479) e de [[Aragón]], [[Mallorca]], [[Valencia]] [[Sardeña]] e [[Sicilia]], datado en [[1412]] e denominado ''cea real'', exixíanse, a xeito de imposto, varias cantidades de congro salgado e seco aos municipios de [[Sabiñánigo]], [[Monreal del Campo|Monreal]], [[Calamocha]] e Murviedro (hoxe [[Sagunt]]o).<ref name=MP/>
Porén, desde aqueles tempos, o congro foi perdendo lentamente parte da súa antiga consideración. Proba deste menosprezo é que, desde o primeiro terzo do século XX, os camións que facían a rota [[Vigo]]-[[Barcelona]], ao atravesar o vila [[Burgos|burgalesa]] de [[Aranda de Duero]] descargaban as pezas de congro, que ali se vendían en calidade de ''mercadoría de segunda orde''. Deste xeito, o ''congro á arandina'' chegou a tomar carta de natureza, constituíndo unha deliciosa especialidade da cociña castelá.<ref name=MP/>
Liña 204 ⟶ 199:
* [http://www.boldsystems.org/index.php/Taxbrowser_Taxonpage?taxid=11021 ''Conger conger''] en BOLD Sysems. {{en}}
* [http://www.larompiente.com/pezn.asp?id=10 Congrio] el Larompiente.com {{es}}
* [http://www.asturnatura.com/especie/conger-conger.html ''Conger conger'' (Linnaeus, 1758)] en Asturnatura.com {{es}}
{{Control de autoridades}}
| |||