Illa de Nadal: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
Desfíxose a edición 3839096 de Angeldomcer (conversa) |
m Arranxos varios using AWB |
||
Liña 39:
| notas= ¹ En toda Australia.
}}
'''O Territorio da Illa de Nadal''' (en inglés: Territory of Christmas Island) é un territorio sen autogoberno de [[Australia]] no [[océano Índico]], a 2.360 ao noroeste de [[Perth]], no estado de Australia Occidental e a 500
O illamento e a mínima perturbación humana da xeográfica da illa deu lugar a un alto nivel de [[endemismo]] entre a súa flora e fauna, que é de interese para os científicos e naturalistas.<ref name="wilderness society">{{cite web|url=http://www.wilderness.org.au/campaigns/marine/christmas_island/save_ci/|title=Save Christmas Island – Introduction|publisher=The Wilderness Society|accessdate=14 April 2007|date=19 September 2002 |archiveurl = http://web.archive.org/web/20070609110000/http://www.wilderness.org.au/campaigns/marine/christmas_island/save_ci/ |archivedate = 9 June 2007}}</ref> 63% dos seus 135 km2 son un parque nacional australiano. Existen grandes áreas de bosques monzónicos primarios.
Liña 55:
O primeiro intento de explorar a illa foi en 1857 pola tripulación do '' Amethyst''. Trataron de chegar ao cume da illa, pero atoparon os cantís infranqueables.
Durante a [[Expedición Challenger|1872–76 ''Challenger'' expedition]] a Indonesia, o naturalista [[John Murray|Dr. John Murray]] levou a cabo completas exploracións.<ref name="Tourism">{{cite web| title=History | url=http://www.christmas.net.au/about/history.html | publisher=Christmas Island Tourism Association | accessdate=January 2014}}</ref>
En 1887, o Capitán [[John Maclear]] do [[HMS Flying Fish (1873)]] logo de descubrir un ancoradoiro nunha baía que chamou Flying Fish Cove, desembarcou e fixo unha pequena pero interesante colección da flora e fauna. No ano seguinte, [[Pelham Aldrich]], a bordo do [[HMS Egeria (1873)|HMS ''Egeria'']], visitouna durante dez días, acompañado por [[Joseph Jackson Lister|JJ Lister]], que reuniu unha colección biolóxica e mineralóxica máis grande.
Entre as rocas obtidas e presentadas entón a Sir John Murray para o seu exame atopábanse moitos e case puros [[fosfato de cal]]. Este descubrimento levou á anexión da illa pola coroa británica o 6 de xuño de 1888.
=== Liquidación e explotación ===
Pouco despois, un pequeno asentamento estableceuse en Flying Fish Cove por [[Familia Clunies-Ross|G. Clunies Ross]], o propietario das illas Cocos a uns 900
[[Ficheiro:Christmas island 76.svg | thumb
A minería de fosfato iniciouse na década de 1890 con traballadores chegados de [[Malaisia]], [[China]] e [[Singapur]]. Desde esta última gobernouse o territorio. [[John Davis Murray]], un enxeñeiro mecánico e recentemente graduado da [[Universidade de Purdue]], foi enviado a supervisar a operación en nome da Phosphate Mining and Shipping Company. Murray foi coñecido como o "Rei da Illa de Nadal" ata 1910, cando se casou e estableceuse en Londres.<ref>{{cite book |title=A Handy Book of Curious Information |first=William |last=Walsh |year=1913 |page=447 |publisher=Lippincott |location=London}}</ref>
A illa foi administrada conxuntamente polos comisionados de British Phosphate e os oficiais de distrito do Reino Unido [[Oficina Colonial]] a través das [[Colonias do Estreito]], e máis tarde pola Colonia da Coroa de Singapur. Hunt (2011) ofrece unha historia detallada de man de obra contratada chinesa na illa durante eses anos. En 1922, os científicos intentaron, sen éxito, ver un eclipse solar desde a illa para probar [[Teoría da Relatividade]] de Einstein.<ref>John Hunt. '''Eclipse on Christmas Island'''. newspaper article in '[[The Canberra Times]]', 5 September 2012.</ref>
Liña 70:
=== Invasión xaponesa ===
{{AP | Batalla da Illa de Nadal}}
Desde o estalido en Asia da [[Segunda Guerra Mundial]] en decembro de 1941, a Illa de Nadal foi un obxectivo para a ocupación xaponesa, debido aos seus ricos depósitos de [[fosfato]].<ref name=Klemen/> A armada inglesa instalouse baixo un oficial británico e catro suboficiais e 27 soldados indios<ref name=Klemen>{{cite web|first=Klemen|last=L |url= http://www.dutcheastindies.webs.com/christmas.html |title= The Mystery of Christmas Island, March 1942 |date=1999–2000 |work=Forgotten Campaign: The Dutch East Indies Campaign 1941–1942}}</ref> O primeiro ataque levouse a cabo o 20 de xaneiro de 1942, polo submarino xaponés ''I-59'', que torpedeou un cargueiro noruego, o ''Eidsvold''<ref>{{cite web|first=Klemen |last=L |url= http://www.dutcheastindies.webs.com/allied_losses.html |title=Allied Merchant Ship Losses in the Pacific and Southeast Asia |date=1999–2000 |work=Forgotten Campaign: The Dutch East Indies Campaign 1941–1942}}</ref> O buque quedou a deriva e, finalmente, afundiuse fronte a West Beach White. A maioría do persoal europeo e asiático e as súas familias foron evacuadas a Perth. A finais de febreiro e principios de marzo de 1942, houbo dous bombardeos aéreos. O bombardeo do grupo naval xaponés o 7 de marzo levou ao oficial de distrito a izar a bandeira branca. Pero logo da partida do grupo naval xaponés, o oficial británico izou a [[Union Jack|bandeira da Unión]] unha vez máis. Durante a noite do 10-11 de marzo, un motín das tropas indias, instigado por policías [[sij]], levou á morte dos cinco soldados británicos e o encarceramento dos 21 europeos restantes. Na madrugada do 31 de marzo de 1942, unha ducia de bombardeiros xaponeses lanzaron outro ataque, destruíndo a estación de radio. O mesmo día, chegou unha flota xaponesa de nove buques, e a illa rendeuse. Preto de 850 homes do 21º e 24º batallón de forzas especiais e a Unidade de Construción 102º desembarcaron en [[Flying Fish Cove]] e ocuparon a illa.<ref name=Klemen/> Apresaron á forza de traballo, a maioría dos cales fuxira á selva. os equipos sabotados foron reparados e fixéronse os preparativos para reiniciar a extracción e exportación de fosfato. Só 20 homes do 21º batallón de forzas especiais quedáronse como guarnición.
Actos illados de sabotaxe e o torpedeo do ''[[Nissei Maru]]'' no peirao, o 17 de novembro de 1942,<ref>{{cite web|last=Cressman |first=Robert J. |url=http://www.ibiblio.org/hyperwar/USN/USN-Chron/USN-Chron-1942.html |title=The Official Chronology of the U.S. Navy in World War II Chapter IV: 1942 |date= |work=Hyperwar/}}</ref> lograron que só pequenas cantidades de fosfato se exportaran a Xapón durante a ocupación. En novembro de 1943, máis do 60% da poboación da illa foi evacuada aos campos de prisioneiros de [[Surabaia]], deixando unha poboación total de pouco menos de 500 chineses e malaios e 15 xaponeses que sobreviviron o mellor que puideron. En outubro de 1945, o ''[[HMS Rother]]'' recuperou a illa de Nadal.<ref>Public Record Office, England War Office and Colonial Office Correspondence/Straits Settlements.</ref><ref>{{cite journal |author=J. Pettigrew |title=Christmas Island in World War II |publisher=Australian Territories January 1962}}</ref><ref>Interviews conducted by J G Hunt with Island residents, 1973–77.</ref><ref>Correspondence J G Hunt with former Island residents, 1973–79.</ref>
Logo da guerra, sete dos amotinados foron identificados e procesados por un Tribunal Militar en Singapur. En 1947, cinco deles foron condenados a morte. Pero, a raíz das alegacións feitas polo goberno da India recentemente independente, as súas sentenzas foron reducidas a traballos forzados e cadea perpetua.
=== Transferencia a Australia ===
A petición de Australia, o Reino Unido transferiu a soberanía a Australia, cun pago de 20 M$ millóns do goberno de Australia a Singapur como compensación pola perda de ingresos procedentes da venda de fosfato.
A lei da Illa de Nadal do Reino Unido recibiu o asentimento real o 14 de maio de 1958, permitindo a Gran Bretaña transferir a autoridade sobre a Illa de Nadal desde Singapur a Australia.<ref>{{cite web|url=http://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/Digitised/Article/straitstimes19580516.2.20.2.aspx|title=All set for transfer. (1958, May 16)|publisher=The Straits Times, p. 2}}</ref>
Liña 92:
== Refuxiados e detención da inmigración ==
Desde finais de 1980 e principios de 1990, barcos que transportan solicitantes de asilo, que parten principalmente de Indonesia, comezaron a chegar á illa.
O goberno australiano conseguiu a aprobación dunha lexislación polo [[Parlamento de Australia]] que exclúe a Illa de Nadal da [[zona de migración de Australia]], o que significa que os solicitantes de asilo que chegan á Illa de Nadal non poden solicitar asilo automaticamente ao goberno australiano. Isto permitiu que a [[Royal Australian Navy]] os traslade a outros países ([[Illa Manus]] en Papua Nova Guinea e [[Nauru]]) como parte da denominada "[[Pacific Solution]]". En 2006, construíuse un centro de detención de inmigrantes, que contén aproximadamente 800 camas.
En 2007, o goberno anunciou plans de desmantelamento dos centros de Manus e Nauru, polo que o papeleo levarase a cabo na Illa de Nadal.<ref name="Close Nauru Manus">{{cite web| title=Savings for Labor's Better Priorities: Close Nauru and Manus Island detention centres| work=Public release of costing | url=http://archive.electioncostings.gov.au/__data/assets/file/0007/64519/ALP032_Public_Release_of_Costing_-_Savings_for_Labors_Better_Priorities_-_Close_Nauru_and_Manus_Island_detention_centres.rtf | publisher=electioncostings.gov.au | date=15 November 2007 | format=[[Rich Text Format|RTF]] download| accessdate=19 July 2013}}</ref>
== Demografía ==
[[Ficheiro:Christmas Island Population Pyramid-2011.png | thumb
En 2011 a poboación residente estimada era de 2.072 habitantes. Non inclúe aos solicitantes de asilo, que residen nos centros de detención.
Liña 116:
== Economía ==
[[Ficheiro:Christmas Island Export Treemap (2012).svg| thumb
A minería de fosfato foi a única actividade económica significativa, pero en decembro de 1987 o goberno australiano pechou a mina. En 1991, a mina foi reaberta por un consorcio que incluía a moitos dos antigos traballadores da mina como accionistas. Co apoio do goberno, abriu as súas portas en 1993 o [[Christmas Island Resort|Casino and Resort Illa de Nadal]] cun custo de 34 $ millóns, pero foi pechado en 1998. Desde 2011, o complexo volveu a abrir sen o casino.
O goberno australiano en 2001 accedeu a apoiar a creación dun [[porto espacial]] comercial na illa, pero aínda non se construíu, e parece que non vai continuar no futuro.
== Cultura ==
Liña 126:
A cultura da Illa de Nadal é única, polas persoas de diferentes etnias que habitan a zona. A maioría dos residentes son de orixe chinés, pero tamén residen europeos e malaios. As principais linguas da Illa de Nadal son o inglés e [[lingua chinesa|chinés]]. A vestimenta adoita ser modesta, e os turistas deben levar algo para cubrirse, como un [[sarong]] ou un [[pareo]], á man para cubrir shorts, traxes de baño, e camisetas sen mangas. É común quitarse os zapatos ao entrar nunha casa e tamén evitar tocar a cabeza de ninguén.
As crenzas relixiosas son diversas, pero a xente é moi tolerante cas relixións dos demais. As relixións practicadas inclúen [[budismo]], [[taoísmo]], [[confucianismo]], o islam e o cristianismo. Hai unha mesquita situada en Flying Fish Cove. Con todas estas relixións, hai moitas festas relixiosas, como o [[Festival de Primavera]], [[Hari Raia]], Nadal e Pascua.<ref>{{cite book|title=Destination Specialist: South Pacific including Micronesia|year=2001|publisher=Institute of Certified Travel Agents}}</ref>. Ademais, hai un centro bahá'í situado na illa.<ref>[http://www.christmas.net.au/about/culture.html Christmas Island Tourism - Culture]. Christmas.net.au. Retrieved on 2014-05-25.</ref>
=== Atraccións ===
Liña 132:
== Xeografía ==
[[Ficheiro:Map of Christmas Island 1976.jpg | thumb
Situado nas coordenadas {{Coord | 10 | 30 | S | 105 | 40 | E |}}, a súa forma é a dun cuadrilátero con lados ocos. a illa ten aproximadamente 19
With descriptions of the fauna and flora by numerous contributors. 8vo ; pp. xiii, 337, 22 plates, 1 map, text illustrated.(London : printed by order of the Trustees of the British Museum, 1900.)</ref>
Liña 140:
A estreita franxa de [[arrecife]] que rodea a illa pode ser un perigo marítimo.
A illa de Nadal atópase 2.600
=== Clima ===
Debido a que a Illa de Nadal atópase cara ao extremo sur da rexión ecuatorial, as temperaturas teñen pouca variación ao longo dos meses. A temperatura máis alta é polo xeral ao redor de 29
{{Weather box|location = Aeroporto Illa de Nadal
Liña 260:
* [http://environment.gov.au/parks/christmas/index.html Christmas Island National Park] – official website Christmas Island National Park
* [http://www.comlaw.gov.au/Series/C1958A00041 ''Christmas Island Act 1958'']
* {{dmoz|Regional/Oceania/Christmas_Island/|Christmas Island}}
* {{CIA World Factbook link|kt|Christmas Island}}
|