Lípido: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Substitución automática de texto (-{{Listaref|3}} +{{Listaref|30em}})
m Arranxos varios using AWB
Liña 16:
|pmid=21939287
|pmc=3383319
}}</ref> Os lípidos teñen aplicacións en cosmética e na industria alimentaria e a nanotecnoloxía.<ref>{{Cita publicación periódica | author = Mashaghi S., Jadidi T., Koenderink G., Mashaghi A. | year = 2013| title = Lipid Nanotechnology | url = http://www.mdpi.com/1422-0067/14/2/4242 | journal = Int. J. Mol. Sci. | volume = 2013 | issue = 14| pages = 4242–4282 | doi = 10.3390/ijms14024242}}</ref>
 
Os lípidos biolóxicos orixínanse enteiramente ou en parte a partir de dous tipos de subunidades bioquímicas, que son: grupos [[cetona|cetoacil]] e [[isopreno]].<ref name=pmid19098281 /> Tendo en conta este enfoque, os lípidos poden dividirse en varios tipos: acilos graxos (ácidos graxos), [[glicerolípido]]s, [[fosfoglicérido]]s (ou glicerofosfolípidos), [[esfingolípido]]s, [[sacarolípido]]s, e [[policétido]]s, derivados da condensación de subunidades cetoacil; e lípidos esterois (esterois e esteroides) e lípidos prenólicos (isoprenoides), derivados da condensación de subunidades de isopreno.<ref name=pmid19098281 />
 
Aínda que o termo lípido se usa ás veces como sinónimo de graxa, en realidade ten un significado máis amplo, xa que, propiamente falando, as graxas serían só os [[triglicérido]]s. Moitos lípidos conteñen ácidos graxos como compoñente principal (triglicéridos, fosfolípidos). Os ácidos graxos presentan unha reacción característica chamada [[saponificación]] cando os facemos reaccionar quimicamente con [[álcali]]s na que se orixinan xabóns. Os lípidos con ácidos graxos que presentan esta reacción de saponificación denomínanse saponificables.<ref>{{Cita libro| author = Michelle A, Hopkins J, McLaughlin CW, Johnson S, Warner MQ, LaHart D, Wright JD| title = Human Biology and Health| publisher = Prentice Hall| year = 1993| location = Englewood Cliffs, New Jersey, USA |isbn = 0-13-981176-1| oclc = 32308337}}</ref>
 
Os humanos e outros mamíferos teñen diversas [[ruta metabólica|rutas metabólicas]] para sintetizar a maioría dos seus lípidos ou para degradalos, pero algúns lípidos chamados [[ácido graxo esencial|ácidos graxos esenciais]] non poden ser sintetizados a partir de precursores simples no organismo, polo que deben tomarse na dieta.
Liña 52:
=== Esfingolípidos ===
{{Artigo principal|Esfingolípido}}
Os [[esfingolípido]]s son unha complicada familia de compostos<ref name="Merrill">Merrill AH, Sandhoff K. (2002). "Sphingolipids: metabolism and cell signaling",in ''New Comprehensive Biochemistry: Biochemistry of Lipids, Lipoproteins,and Membranes'', Vance, D.E. and Vance, J.E., eds. Elsevier Science, NY. Ch. 14.</ref> que comparten unha estrutura común, un esqueleto formado por unha [[base esfingoide]] que se sintetiza a partir do [[aminoácido]] [[serina]] e dun acilo graxo de longa cadea-CoA, que despois é convertido en [[ceramida]]s, [[fosfoesfingolípido]]s, [[glicoesfingolípido]]s e outros compostos. A principal base esfingoide nos mamíferos é a xeralmente denominada [[esfingosina]]. As ceramidas (N-acil-base esfingoide) son unha importante subclase de derivados de base esgfingoide cun ácido graxo unido por enlace [[amida]]. Os ácidos graxos que levan son tipicamente saturados ou monoinsaturados con cadeas de lonxitudes que van de 16 a 26 átomos de carbono.<ref>Devlin, pp. 421–22.</ref>[[Ficheiro:Sphingomyelin-horizontal-2D-skeletal.png|miniatura|esquerda|<center>[[Esfingomielina]]<ref name=Stryer330>Stryer ''et al.'', p. 330.</ref>]]Os principais esfingolípidos dos [[mamífero]]s son as [[esfingomielina]]s (ceramida fosfocolinas),<ref>{{Cita publicación periódica |author=Hori T, Sugita M |title=Sphingolipids in lower animals |journal=Prog. Lipid Res|volume=32 |issue=1 |pages=25–45 |year=1993 |pmid=8415797 |doi=10.1016/0163-7827(93)90003-F}}</ref> mentres que os [[insecto]]s conteñen principalmente ceramidas fosfoetanolaminas<ref name="pmid1739742">{{Cita publicación periódica |author=Wiegandt H|title=Insect glycolipids |journal=Biochimica et Biophysica Acta |volume=1123 |issue=2 |pages=117–26 |year=1992 |pmid=1739742 |doi=10.1016/0005-2760(92)90101-Z}}</ref> e os [[fungo (bioloxía)|fungos]] teñen fitoceramidas [[fosfoinositol|fosfoinositois]] e grupos de cabeza que conteñen [[manosa]].<ref name="pmid18508430">{{Cita publicación periódica |author=Guan X, Wenk MR|title=Biochemistry of inositol lipids |journal=Frontiers in Bioscience |volume=13 |pages=3239–51 |year=2008 |pmid=18508430 |doi= 10.2741/2923 |issue=13}}</ref>
 
Os [[glicoesfingolípido]]s son unha familia diversa de moléculas compostas por un ou máis residuos de azucre unidos por [[enlace glicosídico]] á base esfingoide. Exemplos destes son os glicoesfingolípidos simples e complexos como os [[cerebrósido]]s e [[gangliósido]]s.
Liña 92:
[[Ficheiro:Phospholipids aqueous solution structures-gl.svg|miniatura|250px|Autoorganización dos fosfolípidos: un [[liposoma]] esférico, unha [[micela]], e unha [[bicapa lipídica]].]]
 
Unha membrana biolóxica é unha forma de [[bicapa lipídica]]. A formación de bicapas lipídicas é un proceso favorecido enerxeticamente cando os fosfoglicéridos se encontran nun ambiente acuoso.<ref>Stryer ''et al.'', pp. 333–34.</ref> Isto coñécese como [[efecto hidrofóbico]]. Nun sistema acuoso, as cabezas polares dos lípidos alíñanse cara ao medio acuoso polar, mentres que as colas hidrofóbicas minimizan o seu contacto coa auga e tenden a agruparse, formando unha [[vesícula]]; e dependendo da concentración do lípido, esta interacción biofísica pode orixinar a formación de [[micela]]s, [[liposoma]]s, [[bicapa lipídica|bicapas lipídicas]] ou outras agregacións. O [[comportamento de fase]] dos lípidos é unha área de estudo dentro da [[biofísica]].<ref name="pmid18216768">{{Cita publicación periódica |author=van Meer G, Voelker DR, Feigenson GW|title=Membrane lipids: where they are and how they behave |journal=Nature Reviews Molecular Cell Biology |volume=9 |issue=2 |pages=112–24 |year=2008 |pmid=18216768 |doi=10.1038/nrm2330 |pmc=2642958}}</ref><ref name="pmid17051225">{{Cita publicación periódica |author=Feigenson GW|title=Phase behavior of lipid mixtures |journal=Nature Chemical Biology |volume=2 |issue=11 |pages=560–63 |year=2006|pmid=17051225 |doi=10.1038/nchembio1106-560 |pmc=2685072}}</ref> <ref>{{Cita publicación periódica |author=Wiggins PM|title=Role of water in some biological processes |journal=Microbiological Reviews |volume=54 |issue=4 |pages=432–49 |year=1990 |pmid=2087221 |pmc=372788}}</ref> Cando se disolve unha substancia lipofílica ou [[anfifílico|anfifílica]] nun medio polar, as moléculas polares (é dicir, a auga nas disolucións acuosas, que son as máis comúns) sitúanse máis ordenadamente arredor da substancia lipofílica disolta, xa que a moléculas polares non poden formar [[enlace de hidróxeno|enlaces de hidróxeno]] coas áreas lipofílicas da molécula, polo que nun medio acuoso, as moléculas de auga forman unha gaiola de "[[clatrato]]" ordenada arredor da molécula lipofílica disolvida.<ref>{{Cita publicación periódica |author=Raschke TM, Levitt M|title=Nonpolar solutes enhance water structure within hydration shells while reducing interactions between them |journal=Proceedings of the National Academy of Sciences U.S.A|volume=102 |issue=19 |pages=6777–82 |year=2005 |pmid=15867152 |doi = 10.1073/pnas.0500225102 |pmc=1100774}}</ref>
 
=== Almacenamento de enerxía ===