Monoplacóforo: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Engado {{Control de autoridades}}; cambios estética
Xoio (conversa | contribucións)
reordenación e ampliación.
Liña 1:
{{en uso}}
{| border="1" cellspacing="0" align="right" cellpadding="2"
{{Taxobox
|-----
!| bgcolor="pink"name |= Monoplacóforos<br>''Monoplacophora''
| fossil_range = [[cámbrico]]-[[holoceno|actualidade]]|
|-----
| alignimage ="center" | [[Ficheiro:Monoplacophora.svg|210px]]<br />sp..jpg
| image_caption =
<small>Anatomía interna dunha ''[[Micropilina]]'', que é un monoplacóforo.</small>
| image_width = 260px
|-----
| regnum = ''[[Animalia]]''
! bgcolor="pink" | [[Clasificación científica]]
| subregnum = ''[[Eumetazoa]]''
|-----
| unranked_phylum = ''[[Bilateria]]''<br>
|
''[[Protostomia]]''
{| align="center"
| superphylum = ''[[Lophotrochozoa]]''
|-----
| phylum = ''[[Mollusca]]''
| [[Reino (bioloxía)|Reino]]: || [[Animalia]]
| classis = '''''Monoplacophora'''''
|-----
| classis_authority = [[Nils Hjalmar Odhner|Odhner]], 1940
| [[Reino (bioloxía)|Subreino]]: || [[Eumetazoa]]
| subdivision_ranks = [[Especie (bioloxía)|Especies actuais]]
|-----
| subdivision =
| Sen rango: || [[Bilateria]]
* ''Véxase o texto''
|-----
}}
| [[Phylum (bioloxía)|Superfilo]]: || [[Lophotrochozoa]]
|-----
| [[Phylum (bioloxía)|Filo]]: || [[Mollusca]]
|-----
| [[Clase (bioloxía)|Clase]]: || '''Monoplacophora'''
|-----
|}
|-----
! bgcolor="pink" | [[Orde (bioloxía)|Ordes]]
|-----
|
* [[Cyrtonellida]] ([[extinción|†]])
* [[Tryblidiida]]
* [[Pelagiellida]] ([[extinción|†]])
|}
 
OsA dos '''monoplacóforos''' ('''Monoplacophora''') soné unha [[clase (bioloxía)|clase]] de [[molusco]]s creadamoi nonprimitivos haide, moito tempo ([[1952simetría bilateral]]), ecaracterizados representadapor inicialmenteteren polaunha especieúnica [[Neopilina galatheaecuncha]] descubertasemellente eá recollida endas [[MéxicoLapa (molusco)|lapas]] ae unsque 3.600viven m.nos demares profundidade.a Posteriormentegrandes foronprofundidades descubertas(de outras especieso vivas,seu ademaisnome xaimglés se coñecían moitos''Deep-sea limpets''.<ref>[[Fósil|fósiles]http://eol.org/pages/2676/overview ''Monoplacophora''] de inicios dona [[Cámbrico|CambrianoEOL]].</ref>Heinz A.<ref Lowenstam andname=G>Grassé, Stephen WeinerP.-P., ''Onet Biomineralizational.'', Oxford University Press, New York(1976), p. 89 (1989391)</ref>.
 
Considerábase que era un grupo de moluscos [[extinción|extintos]] do [[paleozoico]], xa que só se coñecían [[fósil]]es dos períodos [[cámbrico]] e [[devónico]] que se englobaban dentro do grupo dos ''pateláceos'' ([[gasterópodos]] [[probobranquios]], pero que difiren destes porque teñen moitos pares de [[músculos]]s dispostos simetricamente e inseridos na cada interna da cuncha.<ref name=G/>
== Características gerais ==
 
[[Ficheiro:Yochelcionella cyrano.JPG|miniatura|dereita|200px|''Yochelcionella cyrano'']]
O nome ''Monoplacophora'' foi cuñado en [[1940]] polo [[malacólogo]] [[Suecia|sueco]] [[Nils Hjalmar Odhner]] para designar este grupo de moluscos.<ref name=G/> Pero en [[1952]] encontráronse exemplares vivos da [[especie (bioloxía)|especie]] ''[[Neopilina galatheae]]'' nunha profunda [[fosa submarina]] preto do [[litoral]] de [[Costa Rica]], en [[América Central]],<ref>Lowenstam, Heinz A. & Stephen Weiner (1969): ''On Biomineralization''. New York: Oxford University Press. ISBN 0-1954-4977-2, p. 89.</ref> o que veu a confirmar as hipóteses de Odher.
Os monoplacóforos son animais planos, cunha cuncha con forma de cúpula, semellando unha [[Lapa (química)|lapa]]. Presentan [[simetría bilateral]]. Na parte inferior do corpo presentan unha [[boca]], cuns tentáculos preorais, e no seu interior atópase unha [[rádula]]; a continuación un [[estómago]] simple cun saco que contén o [[estilo]] cristalino. Logo segue un [[Intestino]] enroscado e remata nun [[Ano (anatomía)|ano]].
 
Desde o descubrimento de ''Neopilina'' colectáronse individuos de ''Monoplacophora'' de diferentes, sempre en auguas profundas —entre os 2 000 e os 7 000 m de profundidade— no océano [[Pacífico|Pacífico Oriental]], no [[Atlántico|Atlántico Meridional]] e no [[golfo de Adén]].
 
Os monoplacóforos, que presentan algunhas relacións cos [[poliplacóforos]], considéranase hoxe como o grupo basal do que derivaron os moluscos das [[clase (bioloxía)|clases]] dos [[gasterópodos]], [[bivalvos]] e [[cefalópodos]].
 
== Características xerais ==
 
Os monoplacóforos son animais planos, cunha cuncha con forma de cúpula, semellando unha lapa. Presentan [[simetría bilateral]]. Na parte inferior do corpo presentan unha [[boca]], cuns tentáculos preorais, e no seu interior atópase unha [[rádula]]; a continuación un [[estómago]] simple cun saco que contén o [[estilo]] cristalino. Logo segue un [[Intestino]] enroscado e remata nun [[Ano (anatomía)|ano]].
 
No interior da cavidade paleal hai 5 pares de [[branquia]]s de tipo [[ctenidio]].
Liña 45 ⟶ 39:
O [[aparato reprodutor]] ten dous pares de [[gónada]]s grandes as cales desembocan respectivamente no terceiro e cuarto nefridios, saíndo os [[gameto]]s a través dos gonóporos.
 
== ClasificaciónTaxonomía ==
=== Descrición ===
Unha das clasificacións actuais sinaña que hai unhas 20 especies vivas, distribuídas en 7 xéneros.
A mairoría dos [[autoridade|autores]]
 
=== Etimoloxía ===
=== Clasificación da clase Monoplacophora ===
 
=== Clasificación ===
* '''Clase Monplacophora Odhner, 1940'''.
Os monoplacóforos son un grupo pequeno que comprenda na acutalidade unhas 30 especies viviventes, distribuídas en 7 xéneros.
** Orde [[Monoplacophorida]] Wenz & Knight, 1952.
*** Superfamilia [[Tryblidioidea]] Pilsbry, 1899.
**** Familia [[Neopilinidae]] Knight & Yochelson, 1958.
***** Xénero ''[[Neopilina]]'' Lemche, 1957.
****** Especie ''[[Neopilina galathaea]]'' Lemche, 1952.
****** Especie ''[[Neopilna adenensis]]'' Tebble, 1967.
****** Especie ''[[Neopilna oligothopha]]''
****** Especie ''[[Neopilina zografi]]'' (Dautzenberg & Fischer, 1896).
***** Xénero ''[[Micropilina]]''
****** Especie ''[[Micropilina arntzi]]'' Warén & Hain, 1992
***** Xénero ''[[Rokopella]]''
***** Xénero ''[[Veleropilina]]''
****** Especie ''[[Veleropilna veleronis]]''
**** Familia [[Vemidae]] Moskalev et all, 1983.
***** Xénero ''[[Vema]]'' Clark & Menzies, 1959.
****** Especie ''[[Vema bacescui]]'' Menzies, 1968.
****** Especie ''[[Vema ewingi]]'' Clark & Menzies, 1959.
**** Familia [[Monoplacophoridae]] Moskalev et all, 1983.
***** Xénero ''[[Monoplacophorus]]'' Moskalev et all, 1983.
****** Especie ''[[Monoplacophorus zenkevitchi]]'' Moskalev et all, 1984.
**** Familia [[Laevipilinidae]] Moskalev et all, 1983.
***** Xénero ''[[Laevipilna]]'' McLean, 1979.
****** Especie ''[[Laevipilina cachuchensis]]'' [[Victoriano Urgorri Carrasco|Urgorri]], García-Álvarez e Luque, 2005.
****** Especie ''[[Laevipilina hyaline]]'' McLean, 1979.
****** Especie ''[[Laevipilina antarctica]]''
****** Especie ''[[Laevipilina rolani]]'' Warén & Bouchet, 1990.
**** Familia [[Trybliidae]] ([[extinción|†]])
 
A clasificación, segundo o [[World Register of Marine Species]] é a seguinte:<ref>[http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=415 ''Monoplacophora'' Odhner, 1940] no [[WoRMS]].</ref>
== Bibliografía ==
 
<references/>
'''Clase ''Monoplacophora''''' Odhner, 1940
* Orde ''[[Tryblidiida]]'' Lemche, 1957 <ref>[http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=23079 ''Tryblidiida''] no WoRMS.</ref>
** Familia ''[[Neopilinidae]]'' Knight & Yochelson, 1958 <ref>[http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=23078 ''Neopilinidae''] no WoRMS.</ref>
*** Xénero ''Adenopilina'' Starobogatov & Moskalev, 1987
**** ''Adenopilina adenensis'' (Tebble, 1967)
*** Xénero ''Laevipilina'' McLean, 1979
**** ''Laevipilina antarctica'' Warén & Hain, 1992
**** ''Laevipilina cachuchensis'' Urgorri, García-Álvarez & Luque, 2005
**** ''Laevipilina hyalina'' (McLean, 1979)
**** ''Laevipilina rolani'' Warén & Bouchet, 1990 <ref>Así denominada na honra do malacólogo galego [[Emilio Rolán]].</ref>
**** ''Laevipilina theresae'' Schrödl, 2006
*** Xénero ''Micropilina'' Warén, 1989
**** ''Micropilina arntzi'' Warén & Hain, 1992
**** ''Micropilina minuta'' Warén, 1989
**** ''Micropilina rakiura'' B. A. Marshall, 1998
**** ''Micropilina reinga'' B. A. Marshall, 2006
**** ''Micropilina tangaroa'' B. A. Marshall, 1990
**** ''Micropilina wareni'' B. A. Marshall, 2006
*** Xénero ''Monoplacophorus'' Moskalev, Starobogatov & Filatova, 1983
**** ''Monoplacophorus zenkevitchi'' Moskalev, Starobogatov & Filatova, 1983
*** Xénero ''[[Neopilina]]'' Lemche, 1957
**** ''Neopilina bruuni'' Menzies, 1968
**** ''[[Neopilina galatheae]]'' Lemche, 1957
**** ''Neopilina rebainsi'' Moskalev, Starobogatov & Filatova, 1983
**** ''Neopilina starobogatovi'' Ivanov & Moskalev, 2007
*** Xénero ''Veleropilina'' Starobogatov & Moskalev, 1987
**** ''Veleropilina brummeri'' (Goud & Gittenberger, 1993)
**** ''Veleropilina capulus'' (B. A. Marshall, 2006)
**** ''Veleropilina euglypta'' (Dautzenberg & H. Fischer, 1897)
**** ''Veleropilina goesi'' (Warén, 1988)
**** ''Veleropilina oligotropha'' (Rokop, 1972)
**** ''Veleropilina reticulata'' (Seguenza, 1876)
**** ''Veleropilina segonzaci'' (Warén & Bouchet, 2001)
**** ''Veleropilina seisuimaruae'' Kano, S. Kimura, T. Kimura & Warén, 2012
**** ''Veleropilina veleronis'' (Menzies & Layton, 1963)
**** ''Veleropilina zografi'' (Dautzenberg & H. Fischer, 1896)
*** Xénero ''Vema'' Clarke & Menzies, 1959
**** ''Vema bacescui'' (Menzies, 1968)
**** ''Vema ewingi'' (Clarke & Menzies, 1959)
**** ''Vema levinae'' Warén, 1996
**** ''Vema occidua'' B. A. Marshall, 2006
 
== Notas ==
{{listaref|2}}
 
== Véxase tamén ==
{{wikispecies|Monoplacophora}}
{{commons|Category:Monoplacophora}}
{{wikispecies|Monoplacophora}}
 
=== Bibliografía ===
* Giribet, G.; A. Okusu; A. R. Lindgren; S. W. Huff; M. Schrödl & M. K. Nishiguchi (2006): "Evidence for a clade composed of molluscs with serially repeated structures: monoplacophorans are related to chitons". ''Proceedings of the National Academy of Sciences'' '''103''' (20): 7723-7728.
* Grassé, P.-P., E. A. Poisson e O. Tuzet (1976): "Poliplacóforos o quitones", pp. 384-391, en ''Invertebrados''. (En Grassé, P.-P., ''Zoología'', vol. 1). Barcelona: Toray-Masson. ISBN 84-311-0200-4, pp. 391-396.
* Remane, A., Storch, V. e Welsch, U. (1980): "Monoplacophora", en ''Zoología sistemática. Clasificación del reino animal''. Barcelona: Ediciones Omega. ISBN 84-282-0608-2, pp. 134-135.
* VV. AA. (1968): "Monoplacóforos" en: ''Enciclopedia Salvat de las ciencias. Tomo 4. Animales invertebrados''. Pamplona: Salvat, S. A. de Ediciones, pp. 256-257.
 
=== Outros artigos ===
* [[Moluscos]]
 
=== Ligazóns externas ===
* [http://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=78802 ''Monoplacophora''] no [[ITIS]].
* [http://www.asturnatura.com/moluscos/monoplacoforos.html Monoplacóforos] {{es}}
* [http://fossilworks.org/bridge.pl?action=taxonInfo&is_real_user=1&taxon_no=57663 ''Monoplacophora'' Knight 1952] en [[Fossilworks]].
* [http://bio.classes.ucsc.edu/bio136/molluscs/monoplacophora/monoplacophora.html Anatomía dos monoplacóforos] {{en}}
* [http://animaldiversity.org/site/accounts/information/Monoplacophora.html ''Monoplacophora''] na [[ADW]].
* [http://www.discoverlife.org/mp/20q?guide=Mollusca_Monoplacophora_species Taxonomía dos Monoplacoforos] {{en}}
* [http://animaldiversityeol.ummz.umich.eduorg/sitepages/accounts/information2676/overview ''Monoplacophora.html''] Animalna Diversity Web: Monoplacóforos[[EOL] {{en}}].
* [http://deptswww.washingtonasturnatura.educom/natmapmoluscos/mollusks/6monofilemonoplacoforos.html WashingtonMonoplacóforos] Natureen Mapping Program: Monoplacophora]Asturnatura {{enes}}.
 
* [http://www.palaeos.com/Invertebrates/Molluscs/BasalMollusca/Monoplacophora.html Palaeos.com, ''Monoplacóforos (Tryblidiida)''] {{en}}
 
* [http://www.zmuc.dk/inverweb/Galathea/Pdf_filer/Volume_03/Plates_41-56-galathea-vol.03-pp_009-072.pdf PDF con imaxes de monoplacóforos] {{en}}
{{Control de autoridades}}