Organización das Nacións Unidas: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Desfíxose a edición 3861816 de 92.58.174.3 (conversa)
m Arranxos varios using AWB
Liña 33:
| sitio=[https://www.un.org/ un.org]
}}
A '''Organización das Nacións Unidas''' '''(ONU)''' é un [[organización internacional|organismo intergobernamental]] mundial cuxo principal obxectivo e promover a cooperación internacional. Foi fundada oficialmente o [[24 de outubro]] de [[1945]] en [[San Francisco]], [[California]], finalizada a [[Segunda Guerra Mundial]].
 
A primeira [[Asemblea Xeral das Nacións Unidas|Asemblea Xeral]] celebrouse o [[10 de xaneiro]] de [[1946]] (celebrada en [[Central Hall Westminter]], [[Londres]]). A sede actual está na cidade de [[Nova York]].
 
A precursora das Nacións Unidas foi a [[Sociedade de Nacións]] (tamén coñecida como "Liga das Nacións"), organización concibida en circunstancias similares durante a [[Primeira Guerra Mundial]] e estabelecida en [[1919]], en conformidade co [[Tratado de Versalles]], "para promover a cooperación internacional e conseguir a paz e a seguridade". Todos os países soberanos internacionalmente recoñecidos son membros, excepto o [[Vaticano]], en calidade de observador, e [[Taiwán]] (un caso especial, recoñecida por poucos países). Dende o [[14 de xullo]] de [[2011]] a ONU ten 193 Estados Membros. O seu secretario xeral é [[Ban Ki-moon]] dende o [[1 de xaneiro]] de [[2007]].
 
Un dos feitos máis destacábeis da ONU é a proclamación da [[Declaración Universal dos Dereitos Humanos]], en [[1948]].
Liña 44:
[[Ficheiro:UN building.jpg|miniatura|dereita|240px|Sede da Organización das Nacións Unidas en [[Nova York]].]]
A idea das Nacións Unidas foi elaborada na declaración, asinada durante a [[Segunda Guerra Mundial]], na conferencia de Aliados celebrada en [[Moscova]] en [[1943]]. O daquela presidente dos [[Estados Unidos da América]], [[Franklin Delano Roossevelt]], suxeriu o nome de "Nacións Unidas".
O [[25 de abril]] de [[1945]] celebrouse a primeira conferencia en San Francisco. Á parte dos gobernos, foron convidadas organizacións non gobernamentais. As 50 nacións representadas na conferencia asinaron a [[Carta das Nacións Unidas]] dous meses máis tarde o [[26 de xuño]]; [[Polonia]], que non estivera representada na conferencia, engadiu o seu nome máis tarde.
 
A ONU comeza a súa existencia o [[24 de outubro]] de [[1945]], despois de ter sido ratificada a Carta polos entón cinco membros permanentes do [[Consello de Seguridade das Nacións Unidas|Consello de Seguridade]] ([[República Popular da China]], [[Francia]], [[Unión Soviética|A Unión das Repúblicas Socialistas Soviéticas]], o [[Reino Unido]] e os [[Estados Unidos da América]]) e pola gran maioría dos outros 46 membros.
Liña 65:
As Nacións Unidas ríxense polo ''Principio Noblemaire'', que é vinculante para calquera organización pertencente ao seu sistema. Este principio estabelece salarios que permitan atraer cidadáns de países onde os salarios sexan moi altos, ao tempo que esixe salarios do mesmo valor independentemente da nacionalidade do empregado<ref name="un-salaries">[https://www.un.org/depts/OHRM/salaries_allowances/salary.htm Salaries], páxina das Nacións Unidas</ref><ref>[http://www.ilo.org/dyn/triblex/triblexmain.showList?p_lang=en&p_keyword_id=200 ILO: ''Noblemaire principle''], Judgement 986, consideration 7, and Judgment 831, Consideration 1.</ref>. Estes soldos están suxeitos a un imposto interno que é administrado polas organizacións da ONU<ref name="un-salaries"/><ref>[https://www.un.org/esa/cdo/hr/RULES%20AND%20REGULATIONS/Staff%20Regulations%20JY9.pdf UN Staff Regulations], Regulation 3.3(f)</ref><ref>[http://www.nytimes.com/2003/09/28/world/for-americans-working-at-the-un-a-wonderland-of-taxes.html Americans Working at the U.N], World, New York Times, 28 de setembro de 2009</ref>.
 
<div style="padding-top:15px;padding-bottom:10px;"><center>'''Órganos principais das Nacións Unidas'''<ref>{{cita web |url=https://www.un.org/en/sections/about-un/main-organs/index.html |título=Main Organs |dataacceso=3 de abril de 2016 |editor=ONU}}</ref><center /center></div>
<div style="overflow-x:auto;">
{| cellspacing="0" cellpadding="2" style="width:100%;background:#e0e0e0;"
Liña 130:
{{Artigo principal|Secretariado das Nacións Unidas}}
[[Ficheiro:Ban Ki-moon April 2015.jpg|miniatura|dereita|150px|O Secretario Xeral [[Ban Ki-moon]] en abril de [[2015]].]]
O Secretariado da ONU está presidido polo [[Secretario Xeral das Nacións Unidas|Secretario Xeral]], asistido por un grupo de funcionarios internacionais en todo o mundo{{sfn|Fasulo|2004|p=21}}. Aporta estudos, información e servizos que precisan os órganos das Nacións Unidas para as súas reunións. Tamén leva a cabo tarefas segundo o requira o [[Consello de Seguridade das Nacións Unidas|Consello de Seguridade]], a [[Asemblea Xeral das Nacións Unidas|Asemblea Xeral]], o [[Consello Económico e Social das Nacións Unidas|Consello Económico e Social]] e outros órganos da ONU{{sfn|Fomerand|2009|p=285}}.
 
O Secretario Xeral é ''[[de facto]]'' o principal representante, voceiro e líder da ONU. A súa posición está definida na [[Carta das Nacións Unidas]] como "o máis alto funcionario administrativo" da organización<ref>{{cita web|título=Main Organs - Secretariat|url=https://www.un.org/en/sections/about-un/main-organs/index.html|editor=un.org|dataacceso=3 de abril de 2016}}</ref>. O artigo 99 da Carta indica que o Secretario Xeral pode levar ao Consello de Seguridade "calquera asunto que na súa opinión poida ameazar o mantemento da paz internacional e a seguridade". A oficina evolucionou até ter unha dobre función: a administración da organización da ONU e a mediación e diplomacia fronte aos conflitos entre os estados membros, así como a busca do consenso ante os problemas globais{{sfn|Kennedy|2007|pp=59–62}}.
 
O Secretario Xeral é nomeado pola Asemblea Xeral despois de ser recomendado polo Consello de Seguridade, no que os membros permanentes teñen dereito de veto<ref>{{cita web |url=https://www.un.org/sg/appointment.shtml |título=Appointment Process |editor=ONU |dataacceso=3 de abril de 2016}}</ref>. Non hai requirimentos específicos para o posto, mais ao longo dos anos foise aceptando que o posto debería ser dun ou dous mandatos de cinco anos, que debe haber unha rotación xeográfica e que o Secretario Xeral non debe ser orixinario dun dos cinco estados membros permanentes do Consello de Seguridade<ref>{{cita web|título=APPOINTMENT PROCESS|url=https://www.un.org/es/sg/appointment.shtml|dataacceso=3 de abril de 2016}}</ref>. O actual Secretario Xeral é [[Ban Ki-moon]], quen substituíu a [[Kofi Annan]] en 2007 e foi elixido unha segunda vez en [[2011]] para rematar o seu mandato a finais de [[2016]]<ref>{{cita novas|título=Ban Ki-moon wins second term as UN Secretary General|url=http://www.bbc.com/news/world-us-canada-13868655|dataacceso=3 de abril de 2016|obra=bbc.com|data=21 de xuño de 2011}}</ref>.
Liña 164:
=== Axencias especializadas, fundacións e programas ===
==== Axencias especializadas ====
A [[Carta das Nacións Unidas]] estipula que cada órgano principal das Nacións Unidas pode estebelecer varias axencias especializadas para cumprir coas súas obrigas<ref>{{cita web|título=Funds, Programmes, Specialized Agencies and Others|url=https://www.un.org/es/sections/about-un/funds-programmes-specialized-agencies-and-others/index.html|editor=un.org|dataacceso=3 de abril de 2016}}</ref>. Algunhas das axencias máis coñecidas son a [[Organización das Nacións Unidas para a Alimentación e a Agricultura]] (FAO), a [[UNESCO]] (Organización das Nacións Unidas para a Educación, a Ciencia e a Cultura), o [[Banco Mundial]] ou a [[Organización Mundial da Saúde]] (OMS). A meirande parte do traballo humanitario das Nacións Unidas realízase a través das axencias, como os programas de [[vacina|vacinación]]ción da OMS, a loita contra a fame e a malnutrición do [[Programa Mundial de Alimentos]] e a protección das persoas refuxiadas e desprazadas do [[Alto Comisionado das Nacións Unidas para os Refuxiados]] (ACNUR){{sfn|Fasulo|2004|pp=171–177}}.
 
{| class="wikitable sortable" style="font-size:90%; text-align:left;"