Rodas: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
m correccións con AWB, replaced: mercader → mercador, typos fixed: sen embargo → porén using AWB
Liña 24:
| [[Poboación]] (2001) || 117.007 hab.
|-
| [[Superficie]] || 1.398  km²
|-
| [[Densidade]] ||
Liña 36:
! colspan="2" | Localización
|- style="text-align: center;"
| colspan="2" | [[Ficheiro:GR Rhodes.PNG|330px|Localización da illa]]
|- style="background-color: #eee;"
|}
Liña 43:
 
== Xeografía e situación ==
Rodas esténdese en dirección NL-SO ao sur da costa turca, enfronte da antiga rexión de [[Caria]], da que a separa unha canle de 15  km de ancho. Ten unha lonxitude de 78  km, a súa anchura é de 39  km (entre os cabos Monolithos e Lindos) e unha extensión global de 1398  km². A distancia que a separa de [[Atenas]] é de 490  km.
 
Unha cadea montañosa descontinua atravesa a illa en dirección N-S. O pico máis alto sitúase na vertente occidental e chámase Ataviros (1215 m). Rodas non posúe grandes correntes de auga senón máis ben torrentes que están no seu maior parte secos durante o verán.
 
En Rodas atopábase unha estatua de dimensións extraordinarias (ver [[Coloso de Rodas]]). Era unha das [[Sete Marabillas do Mundo]] Antigo e a tradición conta que foi destruída tras un terremoto.
 
== Orixes e mitoloxía do nome de Rodas ==
Podemos facernos unha idea dos diferentes nomes que Rodas tivo principalmente grazas a tres autores: [[Estrabón]] (''Geographia'', XIV, 2), [[Amiano Marcelino]] (XVII, 7) e [[Plinio o Vello]] (''Naturalis Historia'', V, 36).
 
'''Estrabón''' outorga a Rodas o nome de 'Telchinis' (Τελχινíς), que pode facer referencia aos primeiros habitantes que poboaron a illa, os chamados Telchinos, tamén mencionados por Diodoro de Sicilia. Estes eran Fillos do Mar, os primeiros habitantes da illa, con cabeza de can e aletas de peixe (precisamente unha das metamorfoses habituais de Proteo era a de foca), que foron ademais os primeiros poboadores de Creta. Ao parecer, por mor dos seus conxuros coa auga de Estixia, Zeus mándalles un Diluvio que os dispersa por diferentes puntos da Hélade e Asia Menor. Segundo a tradición criaron e educaron a Poseidon a instancias de Rea, fabricaron o seu tridente e a fouce de pedernal dentado que castrou a Cronos. Unha vez que a illa reemerxe das ondas é ocupada por Helio quen casa coa ninfa Rodo, que nalgunhas versións é filla da unión deste con Halia, unha telquin.
 
O nome de 'Pellagia' recollido por '''Amiano Marcelino''' pode estar en relación coa mítica orixe de Rodas a partir do mar. Pero é '''Plinio o Vello''' o que máis noticias nos refire sobre os antigos nomes de Rodas, ben sexan míticos ou reais. Así ''"vocitata est antea Ophiusa, Asteria, Aethraea, Trinacria, Corymbia, Paeeessa, Atabyria ab rege; deinde Macaria et Oloessa." (Naturalis Historia, V, 36).''
Liña 64:
# - Macaria (Μακαρíα). Porque segundo a tradición é unha illa afortunada como [[Chipre]] e [[Lesbos]].
 
Pero o máis probable é que o nome de Rodas faga referencia á flor ben do granadeiro ou á rosa mesma. De feito, en numerosas moedas rodias a rosa é un elemento iconográfico de primeira orde. Ademais a flor do granadeiro en grego clásico exprésase coa palabra ροια. En calquera caso todas estas explicacións non son máis que conxecturas.
 
== Bosquexo histórico ==
Cara a finais da [[Idade do bronce]] (-1550 - -1100) a influencia minoica en Rodas é patente. En [[-1100]] prodúcese a chegada dos [[dorios]], que contribúen ao desenvolvemento dalgunhas cidades da illa como '''Lindos''' e '''Kamiros'''. Aproveitando o lugar privilexiado que Rodas ten no mapa como encrucillada entre Oriente e Occidente, os dorios favorecen o comercio e desenvolven rutas comerciais que comunican os catro puntos cardinales, especialmente con Exipto e coa Grecia continental.
 
{| border="0" align=left
Liña 117:
|Grecia forma parte da zona euro
|}
Durante todo o século -IV e -III, Rodas xoga un papel bastante indeciso desde o punto de vista diplomático. Cara a [[-480]] atopámola aliada dos persas contra os gregos para virar posteriormente ao redor da órbita da [[confederación de Delos|Liga de Atenas]]. Anos máis tarde porase ao lado de [[Esparta]] contra [[Historia de Atenas|Atenas]] para en [[-411]] inclinarse novamente ao lado de Atenas contra Esparta. Este xogo de alianzas reflíctese tamén na súa estrutura política coa alternancia dun modelo político oligárquico de tipo espartano e un paradigma democrático á ateniense. Esta ambivalencia será a causa de non poucas tensións políticas internas ao longo de toda a primeira metade do século -IV.
 
Durante o [[Período helenístico]], Rodas permanece á beira de [[Alexandre o Grande]] ata a súa morte. Pero en [[-323]], [[Antígono I Monoftalmos|Antígono]], un personaxe próximo a Alexandre o Grande, solicita a axuda de Rodas para depor ao rei de Exipto. Pero como Rodas mantén relacións comerciais substanciosas con Exipto, rexeita a petición realizada. Antígono enviará ao seu fillo, [[Demetrio Poliorcetes]], que asediará a illa durante un ano ([[-305]]-[[-304]]). O [[asedio na Antiga Grecia|asedio]] fracasa completamente e o conflito resolverase pacíficamente trala mediación dalgunhas \[[polis]] gregas.
 
Os anos posteriores serán proveitosos grazas á actividade comercial da illa. A cidade de Rodas chegará a ter ata 60.000 habitantes e construiranse nela numerosos teatros, estatuas e templos. En [[-297]] [[Roma]] anexiona Rodas.
 
Tras a caída do [[Imperio romano]], a illa estará dacabalo da dominación ou da influencia de [[Bizancio]], [[Venecia]] e [[Xénova]]. A súa posición xeográfica entre occidente e [[Terra Santa]] converteraa nun lugar privilexiado e moi visitado durante as [[Cruzadas]].
 
En [[1309]], os '''Cabaleiros da Orde de San Xoan de Xerusalén''' establécense en Rodas tras ser expulsados de [[San Xoan de Acre]] e de [[Chipre]]. Durante este período e ata finais do século XV a illa ve o desenvolvemento dunha arquitectura gótica sen parangón: castelos de '''Kamiros''' e '''Monolithos''' e as murallas de '''Lindos'''.
 
En [[1522]] [[Suleiman I]] conquista Rodas, os Cabaleiros da Orde de San Xoan de Xerusalén abandonan a illa para establecerse en [[Italia]] e despois en [[Malta]]. O período otomán durará ata [[1912]], ano en que Rodas pasa a mans italianas ata [[1943]]. De 1943 ata [[1945]] os alemáns ocupan a illa, para ser novamente arrebatada polos ingleses, que exercerán a administración ata [[1947]] en que se integra a Grecia.
 
[[Ficheiro:Maltan knights castle in rh.jpg|580px|miniatura|none|Castelo dos cabaleiros da [[Orde de San Xoan de Xerusalén]] en Rodas]]
 
== Referencias antigas ==
Rodas (en grego ''Rhodos'') é coñecida en latín como ''Rhodus''. O seu nome primitivo foi Ofiusa, e despois foi coñecida como Estadía, Telquinis, Asteria, Aethraea, Trinacria, Corymbia, Poieessa, Atabyria, Macaria e Oloessa. A súa montaña máis alta era o Atabyris ou Atabyrion (actualment Attaviros, 1.215 metros), e as cidades estaban situadas na costa.
 
== Historia ==
=== Historia antiga ===
Os seus primitivos habitantes eran os lendarios [[telquines]] (''telchines'') e irían desde [[illa de Creta|Creta]]. Os telquines eran nove, e unha irmá, Halia, que se emparellou con [[Poseidón]] e que tivo seis fillos e unha filla chamada Rhodos que deu o seu nome á illa. É máis probable que o nome derive do grego ''rhodos'' (rosa) xa que a rosa aparece como símbolo nas moedas.
 
Os seguintes habitantes lendarios foron os [[heliades]] (''heliadae'') que eran sete e foron os devanceiros das sete tribos da illa; emigraron a [[Lesbos]], [[Cos, Grecia|Cos]], [[Caria]], e [[Exipto]].
 
Tamén a lenda menciona o establecemento de colonias estranxeiras: [[Exipto|Exipcios]] dirixidos por [[Dánao]], [[Fenicia|fenicios]] por [[Cadmo]], [[Tesalia|tesalios]] e carios.
 
Finalmente a illa foi dominada polos [[dorios]] despois do [[-1200]].
 
As tres primeiras cidades eran [[Lindos]], [[Ialisos]] e [[Camiros]] (latín ''Lindus, Ialysos e Camyrus'') que xunto con Cos, [[Cnido]] e [[Halicarnaso]] formaron a [[hexápolis dórica]] con santuario común na costa de Caria e [[Apolo]] como deidade tutelar.
 
Os rodios fundaron colonias nas [[Baleares]], na costa xerundense, no sur de [[Italia]] ([[Parténope]], [[Salapia]], [[Siris]] e [[Síbaris]]), en [[Sicilia]] ([[Gela]]), en [[Cilicia]] ([[Soli]]), e en [[Licia]] ([[Gagae]] e [[Corydalla]]).
 
En [[-478]] ingresaron na [[confederación de Delos]] encabezada por [[Atenas]]. As cidades rodias pagaron tributo a Atenas na primeira parte da [[guerra do Peloponeso]], pero en [[-412]] pasáronse aos [[esparta]]nos despois do desastre da [[expedición a Sicilia]]. Un intento de contrarrevolución dos populares, favorables a Atenas, foi sufocado nas tres cidades.
 
En [[-408]] as tres cidades uníronse e fundaron unha nova cidade, Rodas, no extremo norte da illa, que se converteu en capital dun estado unificado que abrazaba toda a illa.
 
En [[-396]] [[Conón (xeneral)|Conón]] cunha frota ateniense presentouse na illa e forzouna a retornar ao seu bando. Estableceuse un goberno democrático que non durou, e en [[-390]] os aristócratas enviados ao exilio seis anos antes regresaron e lograron o poder con axuda espartana.
 
O excesivo poder de [[Esparta]] afastou ao goberno de Rodas desta potencia, e entón achegouse a Atenas, pero en [[-371]] logo da [[batalla de Leuctra]], aliouse con [[Tebas, Grecia|Tebas]]. Durante a guerra social que durou ata o [[-355]] estivo contra Atenas, instigados polo dinasta de [[Caria]]. En [[-357]] caeu en mans do príncipe de Caria [[Mausolo]], conservando, sen embargoporén, a súa autonomía.
 
En [[-342]] [[Mentor de Rodas]], un xefe militar que loitara ao servizo de [[Artabazo II]], [[sátrapa]] rebelde de [[Dascilio]] ou [[Frigia Helespóntica]] e máis tarde ao servizo de Exipto axudando ao rei de [[Sidón]], Tabnit II, rebelado contra [[Persia]], obtivo o perdón do rei (que apreciou as súas calidades militares, pois loitando en Sidón derrotara aos sátrapas [[Mazeos]] de [[Cilicia]] e Belisis de [[Siria]], e só puido ser derrotado polas forzas superiores do exército real persa) que lle enviou a Rodas, que deste xeito converteuse nun estado vasalo de Persia. Mentor fixo chamar ao seu irmán [[Memnón de Rodas]] e ao seu cuñado Artabazo II, exiliados a [[Reino de Macedonia|Macedonia]], e especialmente o primeiro mostrouse como un xeneral moi hábil, e foi o último xefe dos persas que fixo fronte a [[Alexandre o Grande]], pero á súa repentina morte en [[-333]] deixou Persia a mercé de Alexandre.
 
A conquista macedonia de Persia implicou tamén o sometemento da illa de Rodas a Macedonia e unha guarnición estableceuse na illa ([[-332]]), pero foi expulsada á morte de Alexandre ([[-323]]). Desde entón tivo unha política independente aliada cos [[dinastía Ptolemaica|ptolomeos]] de Exipto que era de interese para o seu comercio.
 
Para romper a alianza con Exipto, Rodas sufriu un épico [[asedio]] por parte de [[Demetrio Poliorcetes]], [[-305]]-[[-304]]). Finalmente Demetrio retirouse e asinou a paz, e deixou unha gran cantidade de material militar no lugar, que os rodios venderon, e co diñeiro recollido erixiron unha estatua a [[Helios]], coñecida como o [[coloso de Rodas]].
 
Nestes anos Rodas estendeu o seu dominio á costa de Licia e a Caria, á chamada [[Perea]] Rodia, e ás illas veciñas: [[Kasos]], [[Karpatos]], [[Telos]] e [[Kalki]].
 
[[Agatágetos]] tomou partido polos [[Antiga república romana|romanos]] e intentou convencer ao goberno da illa a aliarse con Roma, cara ao [[-171]], pero a illa permaneceu neutral. Logo da derrota de [[Perseo de Macedonia]] ([[-168]]) Rodas houbo de ceder moitos dos seus territorios a Roma, acusada de dar apoio ao rei macedonio. En [[-164]] asinou un tratado de amizade con Roma e a illa converteuse no centro de educación de moitos mozos de familias nobres romanas.
 
Nas [[Guerras Mitridáticas]] os rodios, aliados dos romanos, defendéronse contra os pónticos sen axuda e en premio [[Luculo]] devolveulle a Perea e algunhas illas. Na guerra civil entre [[Xulio César]] e [[Cneo Pompeio Magno|Pompeio]] estivo á beira do primeiro e logo da morte de César opúxose tamén a [[Casio]]; [[Alexandre de Rodas]] o líder político de Rodas que dirixía o partido popular foi elevado ao cargo de ''[[Pritano]]'' en [[-43]], pero pouco despois Alexandre e o almirante Mnasees foron derrotados por Casio na batalla naval de [[Cnido]] e os republicanos entraron na cidade e mataron a todos os xefes hostís e venderon ou saquearon a propiedade publica incluíndo as ofrendas dos templos ([[-42]]).
 
[[Tiberio]] estivo alí desterrado uns anos antes de ser emperador. Baixo [[Claudio]] púxose fin ao seu status de nominal estado independente e foi incorporada á provincia de Asia. Aínda que máis tarde, recuperou a condición de estado nominalmente independente. Cara ao [[300]] foi incluída na [[Provincia das Illas]] (''Provincia Insularum'') da que foi capital.
 
=== O goberno de Rodas ===
O poder correspondía a unha asemblea do pobo que tiña a decisión final sobre calquera asunto; a esta asemblea eran sometidos os asuntos discutidos previamente polo senado. O poder executivo estaba en mans de dous maxistrados chamados πρυτάνεις, cada un dos cales gobernaba seis meses ao ano; ao seu lado os almirantes (ναύαρχοι) eran os que lles seguían en poder; había outros cargos, pero as súas funcións e dereitos son incertos.
 
=== Alta Idade Media ===
Permaneceu en poder de Roma e logo de [[imperio bizantino|Bizancio]]. En [[654]] foi atacada por Djunada ben Abi Umayya al-Azdi, gobernador de Siria, que construíu alí un forte que conservou sete anos, pero despois recibiu orde de abandonalo ([[661]]). En [[672]] foi temporalmente ocupada polas forzas do califa [[Muawiyah I]] dirixidas outra vez polo xeneral Djunada ben Abi Umayya al-Azdi. Os [[árabes]] atoparon os restos do coloso e os fragmentos foron vendidos a un mercadermercador xudeu que usou 900 camelos para transportar as pezas, e fundiu o metal. En [[718]], despois do fracaso árabe en [[Constantinopla]], a illa foi evacuada.
 
En [[1082]] Bizancio concedeu a [[Venecia]] unha base naval comercial en Rodas que garantiu a tranquilidade na zona, ata entón obxecto de depredacións de piratas, e os insulars do Dodecaneso volveron ao mar e á pesca como principal ocupación. En [[1204]], á caída de Constantinopla, Rodas e as demais illas permaneceron baixo o control do emperador establecido en [[Nicea]], que en [[1261]] recuperou a antiga capital. En [[1234]] os venecianos estableceron alí emporios comerciais, pero en [[1248]] foron substituídos polos [[Xénova|xenoveses]] que recibiron o recoñecemento bizantino.
 
=== Baixa Idade Media ===
 
En [[1299]], o Papa (que alí non tiña ningún dereito) deu a illa en feudo a [[Federico II de Sicilia]]. En [[1302]] os venecianos establecéronse na illa (e nalgunha máis entre [[1302]] e [[1306]]) en posicións que foron consideradas baixo soberanía da república. En 1303 a illa foi arrasada por un terremoto que matou a boa parte da poboación grega e os [[imperio otomán|otománs]] establecéronse nalgún punto da illa dos que foron expulsados entre 1306 e 1309.
 
Federico II enviou en [[1305]] ao seu irmán Fernando de Aragón, cabaleiro hospitalario, a ocupar algunhas illas gregas, expedición que fracasou. En [[1306]] os venecianos atacaron quizais ocuparon [[Nísiros]] e o veneciano Andrés Cornaro apoderouse de [[Karpatos]]; a posición xenovesa nas illas era moi débil e o almirante xenovés Vignolo de Vignoli, alegando ter [[Cos, Grecia|Cos]], [[Leros]] e unha facenda de Rodas (Lardos) en feudo do emperador, reuniuse secretamente en [[Limasol]] co gran maestre dos [[Orde de Malta|Cabaleiros de San Xoan de Xerusalén]], [[Fulc de Villaret]] ([[27 de maio]] de [[1306]]) e vendeulle os seus dereitos, acordando conxuntamente a conquista de Rodas da que Vignolo reservábase Lardos e outro castelo da súa elección, ademais dun terzo das rendas das demais illas.
 
O [[23 de xuño]] Villaret saíu de Limasol con dúas galeras ás que se uniron outras provistas polos xenoveses e apoderáronse de [[Kastellorizo]]. Vignolo denunciado ás autoridades gregas de Rodas, escapouse da illa e reuniuse con Villaret. Cos foi ocupada por sorpresa, pero os gregos recuperaron o castelo e expulsáronos. O [[5 de setembro]] de [[1307]] o Papa confirmou a cesión de Rodas (á que non tiña ningún dereito) agora aos cabaleiros. O [[20 de setembro]] de [[1306]] os cabaleiros ocuparon Peraclos na costa oriental de Rodas, pero o día 25 foron rexeitados no seu ataque á cidade de Rodas.
 
En novembro, pola traizón dun grego, ocuparon o castelo de Fileremos e iniciaron o [[asedio]] da cidade, pero en [[1307]] o emperador [[Andrónico]] enviou unhas galeras e obrigounos a levantar o sitio. En outubro de [[1307]] chegaron galeras de reforzo desde [[Chipre]] e apoderáronse de Lindos. En [[abril]] de [[1308]] ofreceron ao emperador gobernar a illa baixo a súa soberanía, pero a oferta foi rexeitada por Andrónico. A captura dun barco con subministracións para Rodas, que chegou accidentalmente a [[Famagusta]], foi determinante, e finalmente, coa complicidade do capitán do barco, a cidade de Rodas foi ocupada segundo a data tradicional o [[15 de agosto]] de [[1309]].
 
Desde [[1310]] os cabaleiros quixeron facer cumprir a prohibición do Papa de comerciar cos musulmáns e iso levou ao enfrontamento cos xenoveses.
 
Os cabaleiros dominaron as illas do Dodecaneso ([[1410]]) menos [[Astipalea]] (dos Querini), Karpatos (Cornaro) e [[Kasos]]. Nisiros foi dada en feudo aos Assanti de [[Isquia]] en [[1316]]. En [[1325]] os feudos de Vignolo pasaron ao seu irmán Fulc de Vignoli hereditariamente, pero coa prohibición de vender sen o consentimento dos cabaleiros.
 
Cos, onde os gregos recibiran a axuda de 50 soldados venecianos [[mercenario]]s, foi ocupada parcialmente polos cabaleiros en [[1312]] e [[1315]], pero esta posesión non foi recoñecida por Bizancio, que outorgou a concesión aos [[Giustiniani]] de [[Quíos]] en [[1362]], e alí tiveron algunha factoría, pero un século despois, antes de [[1481]], renunciaron a favor dos cabaleiros.
 
En [[1319]] unha revolta na illa de [[Leros]] dos gregos devolveu a illa a Bizancio, pero en [[1320]] os cabaleiros recuperárona.
 
En [[1344]], no marco dunha liga organizada polo Papa [[Clemente VI]], os cristiáns arrebataron [[Esmirna]] ao emir de [[Aidin]]. A cidade foi confiada aos cabaleiros que a conservaron a pesar dos ataques turcos, ata que en [[1403]] chegou [[Tamerlán]] que a saqueou e foi evacuada. En [[1365]] participaron no saqueo de [[Alexandría]] dirixido polo rei [[Pedro I de Chipre]].
 
Cara a [[1420]] [[Mehmet I]] permitiu aos cabaleiros de Rodas ocupar a cidade de [[Halicarnaso]] e alí foi construído un castelo (o castelo de San Pedro, que aínda se conserva coas súas torres; é o símbolo da moderna cidade de [[Bodrum]]).
 
Rodas foi atacada tres veces ([[1440]], [[1443]] e [[1444]]) polos [[mamelucos]] de Exipto sen éxito. En [[1443]] ocuparon a illa de Kastellorizo, pero Rodas cidade non foi atacada ata [[1444]] e estivo asediada 40 días.
 
Logo de [[1450]] os otománs dirixidos por Hanza Bey atacaron Cos e a fortaleza de Arkangelos na costa nordeste de Rodas, pero se resolveu cun tratado que establecía o fin das depredacións aos barcos otománs por parte de corsarios protexidos polos cabaleiros.
 
Constantinopla foi ocupada polos otománs en [[1453]] e entón Kasos pasou a Rodas. En [[1480]] Rodas foi asediada (maio a xullo), por Mesih Pasha, pero fracasou no asalto final o [[28 de xullo]]. O verán de [[1482]] o [[shehzade]] [[Djem]], derrotado polo seu irmán [[Baiezid II]], refuxiouse en Rodas e foi enviado a [[Francia]] onde morreu en [[1495]].
 
En [[xullo]] de [[1522]] iniciouse o ataque a Rodas; o castelo de San Pedro coa cidade de Halicarnaso pasaron a soberanía de Solimán o Magnífico (entón a cidade era chamada Petrion, probablemente do nome do castelo) e os otománs convertérona en [[Bodrum]]. Finalmente os turcos conquistaron Rodas ([[25 de decembro]] de [[1522]]) e o [[1 de xaneiro]] de [[1523]], en virtude do tratado de capitulación, permitiuse a evacuación dos cabaleiros das illas sans e salvos. Murad, fillo de Djem, que optara por quedar na illa, e converteuse ao [[cristianismo]], foi executado xunto cun fillo (a muller e dúas fillas foron enviadas a [[Estambul]]). Cos foi ocupada pouco despois. En [[1537]] os otománs ocuparon Karpatos e Kasos.
Liña 210:
=== Dominación otomá ===
 
A illa converteuse nun [[sandjak]] do [[eyalet]] do arquipélago, baixo autoridade do [[Kapudan Pasha]]. A reforma administrativa de [[1867]] que estableceu o wilayet como unidade administrativa superior, divididos en sandjaks e kades, incluír no wilayet do arquipélago, dividido nos sandjaks de [[Lesbos]], Quíos, [[Lemnos]] e Rodas, con capital en Quíos. En [[1876]] a capital do wilayat foi transferida á cidade de Rodas.
 
=== Dominación italiana ===
 
O [[4 de maio]] de [[1912]] un corpo expedicionario [[italia]]no de seis mil homes desembarcou na illa e ocupouna sen resistencia. O wali fuxiu ao continente e a pequena guarnición refuxiouse en Psinthos, unha fortaleza do interior, que foi ocupada polos italianos o [[1 de xuño]]. O tratado de paz de [[Ouchy]] ([[outubro]] de [[1912]]) estableceu a restitución da illa (e outras illas) a [[Turquía]], pero [[Italia]] alegou indemnizacións pola [[guerra dos Balcáns]] e demorou a entrega e xa estalou a [[primeira guerra mundial]], ao final da cal o [[Tratado de Lausana]] recoñeceu a posesión italiana ([[24 de xullo]] de [[1923]]).
 
A illa foi ocupada polos [[Inglaterra|ingleses]] en [[1944]] e entregada a [[Grecia]] o [[7 de marzo]] de [[1948]].