Angkor Wat: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
{{Control de autoridades}} |
|||
Liña 17:
'''Angkor Wat''' (en [[lingua khmer]] {{lang|km|អង្គរវត្ត}} ou '''Ângkôr Vôtt''', traducido como ''Cidade templo'' ou ''Cidade de templos'') é un templo [[Pobo khmer|khmer]], situado no sitio arqueolóxico de [[Angkor]], en [[Cambodja]], preto da cidade de [[Siem Reap]]. Trátase do [[templo]] máis grande e mellor conservado dos que integran o complexo de Angkor. Está considerado como a maior estrutura relixiosa xamais construída,<ref name=elpais/> e un dos tesouros arqueolóxicos máis importantes do mundo. Consonte o [[Libro Guinness dos Récords]] é o meirande sitio relixioso do mundo.<ref>{{Cita web|url=http://www.guinnessworldrecords.com/world-records/largest-religious-structure/|título=Largest religious structure|lingua=en|data-acceso=1 de setembro de 2015|páxina-web=Guinnes World Records}}</ref> É o lugar do país máis visitado polos turistas anualmente, cuns 800 000 visitantes por ano.<ref>{{Cita web|url=http://www.travelandleisure.com/slideshows/worlds-most-visited-ancient-ruins/21|título=No. 20 Angkor Wat, Angkor Archaeological Park, Cambodia|páxina-web=Travel+Leisure|lingua=en|data=23 de maio de 2012|data-acceso=3 de setembro de 2015|apelidos=Orcutt|nome=April}}</ref> Foi fundado orixinalmente como templo [[hinduísmo|hindú]] para o [[Imperio khmer]], mais gradualmente transformado nun templo [[budismo|budista]] cara ao final do [[século XII]].<ref name="cyark">{{Cita web |url=http://www.cyark.org/news/recycling-monuments-the-hinduismbuddhism-switch-at-angkor |título=Recycling Monuments: The Hinduism/Buddhism Switch at Angkor |nome=Ashley M. |apelidos=Richter |data=8 de setembro de 2009 |editorial=[[CyArk]] |dataacceso=16 de agosto de 2015 |lingua=en}}</ref>
Situado a 5,5 km ao norte da actual [[Siem Reap]], na [[Provincia de Siem Reap|provincia homónima]] de Cambodja, Angkor Wat forma parte do complexo de templos construídos na zona de [[Angkor]], a antiga capital do Imperio khmer durante a súa época de esplendor, entre os [[século IX|séculos IX]] e [[século XV|XV]]. Angkor abrangue unha extensión en torno a 200 km², aínda que recentes investigación falan dunha posible extensión de 3 000
Dende a súa construción a principios do [[século XII]] e ata o traslado da sede real ao próximo [[Bayon]], a finais do mesmo século, Angkor Wat foi o centro político e relixioso do imperio. O recinto —entre cuxos muros calculouse que vivían 20 000 persoas—,<ref>{{Cita Harvard sen parénteses|Albanese|2006|p=150}}</ref> cumpría as funcións de templo principal, e albergaba ademais o [[palacio]] real. Outras hipóteses apuntan aque tamén servíu de [[mausoleo]], un lugar onde o rei podería ser venerado despois da morte,<ref>{{Cita Harvard sen parénteses|Higham|2001|sp=si|p=118}}</ref> xa que a entrada principal está situada no oeste, como nos templos funerarios hindús.<ref>{{Cita web|url=http://www.lonelyplanet.com/cambodia/travel-tips-and-articles/77381|título=Angkor what? Everything you ever wanted to know about Cambodia’s most iconic temple|páxina-web=Lonely Planet|lingua=en|data=16 de xullo de 2012|data-acceso=3 de setembro de 2015}}</ref>
O templo consta de tres recintos rectangulares concéntricos de altura crecente, rodeados por un lago perimetral de 3,6
Angkor Wat converteuse nun símbolo de Cambodja, ata o punto de figurar na [[bandeira de Cambodja|bandeira do país]].<ref>{{Cita web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/cb.html |título=The World Factbook. Cambodia |editorial=[[Central Intelligence Agency]] |dataacceso=16 de agosto de 2015 |lingua=en}}</ref> O [[14 de decembro]] de [[1992]] foi declarado pola [[Unesco]] ''[[Patrimonio da Humanidade]]''.<ref>{{Cita web |url=http://www.cambodianview.com/documents/articles/Brief_Presentation.pdf |título=Brief_Presentation |editor=Cambodian-Canadian Community in Calgary |dataacceso=20 de xuño de 2015 |ano=2005 |formato=PDF |lingua=en}}</ref>
Liña 32:
Angkor Wat é o máximo expoñente da arquitectura do [[Imperio khmer]], cuxos primeiros templos se remontan ao [[século VI]].<ref name=gris /> O xigantesco ''monte-templo'' foi feito construír polo monarca [[Suryavarman II]], quen reinou dende o ano 1113 ata o 1150. Suryavarman II alcanzou o poder logo de asasinar o daquela rei Dharanindravarman, saltando sobre el mentres o monarca paseaba no seu elefante, polo que algúns historiadores opinan que as colosais dimensións deste templo están motivadas en parte polo desexo de contrarrestar a aparente ilexitimidade do seu reinado.<ref name=natgeo />
Segundo conta a lenda, o rei quixo situar o templo nun lugar do agrado dos deuses, polo cal soltou un boi na chaira e decidiu construír o templo no lugar onde se deitase.<ref name=elpais /> Sexa certa a lenda ou non, Suryavarman II estableceu o templo xunto á antiga cidade de ''Yashodharapura''<ref name=ref_duplicada_3>{{Cita Harvard sen parénteses|Albanese|2006|p=151}}</ref> (que en [[sánscrito]] significa «cidade sagrada»),<ref>{{Cita Harvard sen parénteses|Behnke|2008|p=20}}</ref> situada a escasos quilómetros da actual cidade de [[Siem Reap]], e ao igual que os seus predecesores, dispuxo o palacio dentro do recinto amurallado do complexo. Os traballos no templo interrompéronse á morte do rei e non foron continuados, polo que a construción do complexo durou unicamente 37 anos.<ref name=gris>{{Cita web |url=http://huntingtonarchive.osu.edu/seasia/angkor.html |título=Angkor Wat |editor=huntingtonarchive.osu.edu |dataacceso=19 de xuño de 2015 |lingua=en}}</ref>
En [[1177]] Angkor foi saqueada polos [[Pobo cham|Cham]], un pobo localizado no actual [[Vietnam]]<ref name=new1 /> e inimigo tradicional dos khmer. Poucos anos despois, coa chegada do rei [[Jayavarman VII]] expulsouse os invasores e ampliáronse as fronteiras do imperio. Este importante rei, cuxo reinado se estendeu desde o 1181 ata o 1220,<ref>{{Cita Harvard sen parénteses|Freeman|2003|p=12}}</ref> abandonou o hinduísmo e converteuse ao budismo da rama [[Mahāyāna]],<ref name=new1 /> establecendo a nova capital no próximo [[Angkor Thom]], con [[Bayon]] como novo templo.
A finais do [[século XIII]], o rei [[Jayavarman VIII]] retornou ás crenzas hinduístas, destruíndo parte do legado de Jayavarman VII e mellorando algúns templos hinduístas, incluído Angkor Wat.<ref name=ref_duplicada_9>{{Cita Harvard sen parénteses|Freeman|2003|p=13}}</ref> A Jayavarman VIII sucedeulle [[Indravarman III|Srindravarman]] en [[1295]]: este novo rei, que nos anos anteriores fora ordenado monxe budista en [[Sri Lanka]], cambiou novamente a relixión do imperio cara ao budismo, aínda que adoptando esta vez as crenzas da rama [[Theravāda]].<ref>{{Cita Harvard sen parénteses|Freeman|2003|pp=8-13}}</ref> Entre os séculos [[Século XIV|XIV]] e [[Século XV|XV]], o Imperio khmer viu chegar dende Sri Lanka os primeiros monxes budistas Theravadas, que transformarían os templos para a nova relixión. Foi nese tempo cando o templo de Angkor Wat se remodelou para adaptarse ao culto budista [[Theravāda]],<ref name=ref_duplicada_9 /> feitos que sucederon pouco antes do abandono final de Angkor.
Liña 47:
=== Descubrimento en occidente ===
[[Ficheiro:De drie torens van den tempel van Angkor-Wat.jpg|miniatura|Fotografía de Angkor, tomada en 1866 por Emile Gsell.]]
Logo do seu abandono a finais do século XVI, Angkor foi sepultada pola selva, coa única excepción do templo de Angkor Wat, que permaneceu habitado por monxes budistas.
Aínda persiste a lenda de que Angkor Wat caeu no esquecemento ata que foi redescuberto a finais do [[século XIX]] polo naturalista francés [[Henri Mouhot]], quen se topou co templo accidentalmente mentres cazaba bolboretas.<ref name=elpais /><ref>{{Cita web |url=http://web.archive.org/web/20100109052153/http://www.viajeros.com/diarios/ciudad-de-siem-riep/angkor-wat-angkor-thom-y-ta-prohm |título=Angkor Wat, Angkor Thom y Ta Prohm |editorial=viajeros.com |data=4 de novembro de 2009 |dataacceso=19 de xuño de 2015 |lingua=es}}</ref
{{Cita centrada |...unha construción de tal modo extraordinaria que non é posible describila por escrito, especialmente é diferente de calquera outro edificio no mundo. Posúe torres, decoración e todos os refinamentos que o xenio humano pode concibir.|autor=Diogo do Couto}}
Liña 64:
=== Restauración ===
[[Ficheiro:Angkor-Wat-from-the-air.JPG|miniatura|300px|Vista aérea do complexo en 2005.]]
En 1898 fundouse a ''École Française d'Extrême-Orient'' co propósito de estudar o patrimonio artístico da [[Indochina]] baixo dominio francés. En 1907 [[Siam]] (actual [[Tailandia]]) cedeu varios territorios a Cambodja, entre os que se encontra a zona de Angkor. A raíz deste feito a conservación dos monumentos pasou a ser responsabilidade da ''École'', que tan só un ano despois iniciou os labores de conservación.<ref name=ref_duplicada_5 /> A tarefa foille encomendada a un militar e administrativo francés chamado Jean Commaille, quen entre 1908 e 1910 decidiu concentrar os esforzos en Angkor Wat.<ref>{{Cita web |url=http://angkor.wat.online.fr/dec-commaille.htm |título=Jean COMMAILLE |dataacceso=20 de xuño de 2015 |lingua=fr |editorial=angkor.wat.online.fr}}</ref> Logo do asasinato de Commaille en 1916, sucedeulle no posto o arquitecto Henri Marchal, xa un verdadeiro técnico, que levou a Angkor o método da [[anastilose]], aprendido dos neerlandeses durante unha viaxe a [[Xava]] nos anos 30. Marchal foi sucedido por [[Maurice Glaize]] en 1937 e por outros máis tarde,<ref name=ref_duplicada_6>{{Cita Harvard sen parénteses|Freeman|2003|p=41}}</ref> ata que os traballos de restauración da ''École'' foron interrompidos nos anos 70 pola devastadora revolución dos [[Khmers Vermellos]].<ref name=new1>{{Cita web |url=http://www.bayonpearnik.com/Cambodia/SiemReapAngkorWat/TheKingdomOfAngkor.html |título=Cambodia, Siem Reap The Kingdom Of Angkor |editorial=Bayon Pearnik |dataacceso=20 de xuño de 2015 |lingua=en}}</ref>
En 1993, un ano despois da declaración de Angkor como ''Patrimonio da humanidade'', e a raíz dunha conferencia intergobernamental en [[Toquio]], estableceuse un Comité de Coordinación Internacional para restaurar e preservar o patrimonio de Angkor, presidido por xaponeses e franceses. Paralelamente, o goberno cambodjano creou a ''APSARA'' (Autoridade para a xestión e protección de Angkor e a rexión de Siem Reap) co obxectivo de obter o status permanente de ''Patrimonio da humanidade'' por parte da [[UNESCO]]; un status que se conseguiu no ano 1995.<ref>{{Cita web |url=http://www.autoriteapsara.org/en/apsara.html |título=APSARA. Authority for the Protection and Management of Angkor and the Region of Siem Reap |dataacceso=20 de xaneiro de 2015 |lingua=en |editorial=APSARA}}</ref>
Diversos equipos de varios países teñen participado, ou participan aínda, nos labores de restauración no templo: un equipo alemán encargouse de restaurar os relevos de [[apsara]]s; un equipo italiano encargouse do lago, e varios equipos xaponeses teñen realizado distintas intervencións, destacando as restauracións da esquina norte do muro oeste (iniciada en 1995)<ref>{{Cita web |url=http://www.autoriteapsara.org/en/apsara/about_apsara/projects/sophia.htm |título=Sophia Asia Center for Research and Human Development Projects |editorial=APSARA |dataacceso=20 de xuño de 2015 |lingua=en}}</ref> e da biblioteca norte.<ref>{{Cita Harvard sen parénteses|Freeman|2003|p=42}}</ref>
Do mesmo xeito que noutros templos de Angkor, a maioría dos labores de restauración lévanse a cabo mediante o método da «reintegración» ou anastilose;<ref name=moles /> un proceso de reconstrución consistente en recolocar as pezas orixinais derruídas, ou nalgúns casos mesmo en elaborar de novo as pezas faltantes —sempre e cando exista información suficiente para facelo fielmente—.<ref>{{Cita novas |url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-19279491 |título=Restoring ancient monuments at Cambodia's Angkor Wat |nome=Guy |apelidos=De Launey |data=21 de agosto de 2012 |xornal=BBC |dataacceso=16 de agosto de 2015 |lingua=en}}</ref> Outra técnica empregada consiste en desmontar peza por peza o monumento para proceder á súa limpeza e/ou a súa consolidación, para posteriormente restituílo ao seu estado orixinal.
Liña 91:
==== Recinto exterior ====
[[Ficheiro:Angkor Wat M2.png|miniatura|esquerda|Planta xeral de Angkor Wat.]]
O recinto exterior, rodeado polo lago, ten unhas dimensións de 1 025 × 800 m, ocupando 82 hectáreas. O perímetro do lago, que ten unha lonxitude total de 5,5
O recinto está pechado por un muro de [[laterita]] de 5 m de altura<ref name=hh>{{cita web |url=http://web.archive.org/web/20101209062116/http://www.ourworldwonders.com/AngkorWat/History.htm |título=Angkor Wat History |editorial=OurWorldWonders.com |dataacceso=4 de xullo de 2015 |lingua=en}}</ref> sobre o que se asenta un pórtico de 235 m de lonxitude que posúe un corredor con columnas na súa parte exterior. No pórtico destacan tres torres marcando senllas entradas: a principal consiste nunha ''[[gopura]]'' ou pavillón de entrada, precedida por un pequeno soportal, flanqueada por dúas entradas menores, habilitadas ao parecer para permitir o paso dos elefantes e as carruaxes.<ref name=apsara /><ref>{{Cita Harvard sen parénteses|Albanese|2006|p=152}}</ref>
Quizais por ser un templo funerario para o rei, ou quizais por estar adicado ao deus Vishnú (asociado ao cuadrante oeste do universo),<ref name=ref_duplicada_3 /> Angkor Wat, ao contrario que o resto de templos, oriéntase cara ao oeste.<ref name=hh /> Por este motivo, a dirección das historias narradas nos relevos do templo han de lerse no sentido contrario ás agullas do reloxo.<ref name=apsara />
Dende a entrada oeste ata os tres recintos concéntricos do templo central desenvólvese un camiño elevado de 10 m de ancho e 352 m de lonxitude,<ref name=gris /> tamén flanqueado con ''nagas''. Cada 50 m a balaustrada interrómpese con dúas escaleiras simétricas que permiten descender o metro e medio que separa o camiño do chan. No amplo terreo deste primeiro recinto situábase o palacio real e aloxábase a poboación permanente do templo, mais debido ao perecedoiro das estruturas nas que habitaban, hoxe en día case non quedan vestixios, á parte dos edificios de pedra exentos que cumprían a función de bibliotecas, situados tamén de xeito simétrico ao camiño central. Os dous grandes lagos rectangulares de aproximadamente 50 m de anchura que aparecen ao final deste percorrido central foron construídos con data posterior ao templo orixinal.<ref name=ref_duplicada_4>{{Cita Harvard sen parénteses|Albanese|2006|p=155}}</ref> Actualmente o terreo alberga amais un pequeno asentamento de monxes budistas e outro pequeno poboado no lado oposto do templo, todos eles de construción moito máis recente e sen interese arquitectónico.
Liña 110:
Accédese ao segundo recinto subindo unhas empinadas escaleiras, que segundo a iconografía hindú simbolizan o ascenso á montaña dos deuses. No segundo recinto, de 115 × 100 m, tamén aparecen dúas novas bibliotecas máis pequenas. Este segundo recinto ou nivel xa non era accesible para o pobo, polo que a súa arquitectura cambia: os muros exteriores son cegos, e a galería só se abre ao interior mediante fiestras atravesadas por columnas de complexo relevo. Dentro do segundo recinto aparece a plataforma do recinto central, elevada entre 11 e 13 metros segundo as distintas fontes, e á que se accede mediante empinadísimas escaleiras con pendentes en torno aos 70°,<ref name=ref_duplicada_8>{{Cita Harvard sen parénteses|Albanese|2006|p=170}}</ref> salvo no lado oeste, seguindo a dirección principal, onde a pendente é de 50°.<ref name=ref_duplicada_11 />
O primeiro recinto, accesible só para o rei e o sumo sacerdote, é un cadrado de 60 metros de lado que contén, dispostos en [[quincuncio]], os cinco ''prasat'' ou templos piramidais que representan os picos do monte Meru.<ref name=ref_duplicada_7>{{Cita Harvard sen parénteses|Albanese|2006|p=172}}</ref> Os cinco templetes están conectados entre si mediante novos corredores que xeran catro patios, similares aos do ''Preah Poan''. O ''prasat'' central é maior que os demais, e na súa base alberga un amplo nicho de 4,6 m de lado onde se aloxaba unha estatua de Vishnú.<ref>{{Cita Harvard sen parénteses|Freeman|2003|p=22}}</ref> O nicho dispuña orixinalmente de aperturas aos catro puntos cardinais, mais logo da reconversión ao culto budista, trasladouse a estatua e cegáronse as portas para esculpir nelas imaxes de Buda.
En [[1908]] abriuse unha das catro entradas do ''prasat'' central, e en [[1934]] descubriuse un foxo de 25 m de profundidade baixo o lugar onde debía ter descansado a estatua de Vishnú. O foxo gardaba unicamente dúas follas de ouro e catro máis pequenas xunto con dous zafiros brancos,<ref name=ref_duplicada_7 /> polo que se cre que o tesouro foi saqueado con anterioridade.<ref>{{Cita Harvard sen parénteses|Freeman|2003|p=54}}</ref>
Liña 148:
== Construción ==
[[Ficheiro:Cajeado.jpg|miniatura|200px|Caixeado labrado en pedra no templo de [[Phimeanakas]].]]
Aínda que o muro exterior foi construído con [[laterita]],<ref name=ref_duplicada_3 /> e algunhas fontes falan tamén de usos esporádicos de [[limonita]],<ref name=eb>{{cita web |url=http://www.gutenberg.org/catalog/world/readfile?fk_files=98878&pageno=41 |título=Angkor |enciclopedia=[[Encyclopaedia Britannica]] |editorial=Project Gutenberg |edición=11ª |volume=2 (Parte 1) |autor=Varios |dataacceso=4 de xullo de 2015 |lingua=en}}</ref> o templo está edificado case na súa totalidade en [[arenito]]. Os bloques, que chegaban a pesar catro toneladas,<ref name=albanese1 /> eran transportados por canles dende unha canteira situada a 40
As pezas de arenito eran coidadosamente labradas para encaixar perfectamente, xa que na maior parte da construción non se empregou ningún tipo de [[argamasa]],<ref name=hh /> empregándose en ocasións mesmo sistemas de [[agargalado]] do tipo [[caixa e espiga]] para mellorar a cohesión entre as pezas. Nos puntos onde se fixo uso de pastas de unión puideron terse empregado resinas.<ref name=moles /> Os khmeres coñecían as argamasas, que confeccionaban cunha mestura de [[cal]], azucre de palma, e zume de lianas;<ref name=albanese1>{{Cita Harvard sen parénteses|Albanese|2006|p=52}}</ref> unha técnica herdada de séculos anteriores, cando empregaban [[ladrillo]]s para construír os seus templos. Non obstante as argamasas caeron en desuso a partir do [[século X]], e apenas se empregaron en Angkor Wat.
Empregouse laterita nos cimentos, plataformas e nos muros exteriores de cerramento. Estas pedras cortábanse en tamaños que oscilaban entre os 30 × 40 × 60
Tamén se documentou o emprego de madeira nalgúns teitos do templo, así como tellas cerámicas e de chumbo.<ref name=book2>{{Cita Harvard sen parénteses|Freeman|2003|p=29}}</ref>
Como norma habitual, os [[baixorrelevo]]s que decoran as paredes do templo non se engadían con posterioridade, senón que se esculpían ''in situ'' directamente sobre a rocha do templo, como testemuña o templo inacabado de [[Ta Keo]], onde se aprecia a volumetría xa rematada das torres, aínda que nunca chegaron a ser esculpidas.<ref>{{Cita Harvard sen parénteses|Dumarçay|Royère|2001|sp=si|p=68}}</ref>
Liña 167:
Despois da relativa normalización da situación política de Cambodja na década de 1990, Angkor e o seu templo principal, Angkor Wat, convertéronse nun importante destino turístico: En 1993 recibiu tan só 7 650 visitantes,<ref>{{Cita novas |url= http://www.theguardian.com/world/2007/feb/25/travel.travelnews |título=Tourist invasion threatens to ruin glories of Angkor Wat |nome=Justine |apelidos=Smith |data=25 de febreiro de 2007 |xornal=The Observer |dataacceso=2 de agosto de 2015 |lingua=en}}</ref> mentres que en 2004 aproximadamente 561 000 turistas estranxeiros visitaron a provincia de Siem Reap, aproximadamente o 50% de todos os turistas que visitaron Cambodja.<ref>{{Cita web |url=http://www.tourismcambodia.com/Statistics/index.asp?Year=2005 |título=Executive Summary from Jan–Dec 2005 |dataacceso=2 de agosto de 2015 |editorial=Tourism of Cambodia |obra=Statistics & Tourism Information Department, Ministry of Tourism of Cambodia |urlarquivo=http://web.archive.org/web/20080413115411/http://www.tourismcambodia.com/Statistics/index.asp?Year=2005 |dataarquivo=13 de abril de 2008}}</ref> Ao ano seguinte chegaron 677 000, cerca dun millón de turistas en 2008,<ref name=elpais /> e máis de dous millóns en 2012 e 2013.<ref>{{Cita web |url=http://www.tourismcambodia.org/images/mot/statistic_reports/tourism_statistics_annual_report_2012.pdf |título=Tourism Annual Report 2012 |editorial=Ministry of Tourism |dataacceso=2 de agosto de 2015 |lingua=en}}</ref><ref>{{Cita novas |url=http://www.phnompenhpost.com/business/ticket-sales-angkor-wat-exceed-2-million |título=Ticket sales at Angkor Wat exceed 2 million |xornal=The Phnom Penh Post |data=21 de xaneiro de 2015 |lingua=en}}</ref> O sitio está xestionado polo grupo privado [[Sokimex]] dende 1990, que o alugou ao [[Goberno Cambodjano]]. O turismo tamén proporcionou algúns fondos adicionais para o seu mantemento: a partir do ano 2000 aproximadamente o 28% dos ingresos da venda de entradas foi destinado a este fin, se ben a maior parte dos traballos realizados lévase a cabo por equipos patrocinados por gobernos estranxeiros e non polas autoridades cambodjanas.<ref name="tales">{{Cita web |editorial=Tales of Asia |url=http://www.talesofasia.com/cambodia-interviews-AC.htm |título=Preserving Angkor: Interview with Ang Choulean |data=13 de outubro de 2000 |dataacceso=2 de agosto de 2015 |lingua=en}}</ref>
Se ben a afluencia de turistas ten causado relativamente poucos danos, con excepción dalgunhas pintadas, para evitar o desgaste producido pola masiva afluencia de turistas, e tamén con obxecto de previr o vandalismo, a comezos do século XXI comezouse a protexer e a acondicionar algunhas zonas do templo especialmente delicadas con cordas e escaleiras de madeira para protexer os baixorrelevos e algunhas plantas. Entre as iniciativas que permiten diminuír a presión de visitantes no templo estanse a barallar opcións como establecer distintos percorridos alternativos, ou iluminar o templo con luz artificial para poder prolongar o horario de visita despois da posta do sol.<ref name="tales"/><ref>{{Cita novas |url=http://web.archive.org/web/20110728165646/http://lacomunidad.elpais.com/apolvorinos/2009/9/5/angkor-y-factura-la-luz |xornal=[[El País]] |título=Angkor y la factura de la luz |data=5 de setembro de 2009 |data-acceso=14 de xaneiro de 2010 |lingua=es}}</ref
A causa do incremento na afluencia de turistas a Angkor Wat durante as últimas décadas, a [[UNESCO]] e o seu Comité Internacional para a Defensa e o Desenvolvemento do Lugar Histórico de Angkor (ICC), xunto con representantes do Goberno Real e do [[APSARA]], organizaron seminarios para debater o concepto de «turismo cultural». Co obxectivo de evitar o turismo comercial masivo, os seminarios fixeron énfase na importancia de prover os visitantes de aloxamento e servizos de alta calidade para que o goberno cambodjano se puidese beneficiar economicamente, sen deixar de lado a presenza da cultura do país. En [[2001]], todo isto deu como resultado o concepto da "Cidade Turística de Angkor", que habería de ser desenvolvida seguindo as características da arquitectura tradicional khmer, debería contar con instalacións de ocio e turísticas, así como hoteis de luxo nos que se puidesen aloxar grandes cantidades de turistas.<ref name="sciencedirect.com">{{Cita publicación periódica |url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0160738306000697 |título=Rethinking tourism in asia |ano=2007 |apelidos=Winter |nome=Tim |publicación=Annals of Tourism Research |volume=34 |páxinas=27}}</ref>
| |||