Denario: Diferenzas entre revisións

'''Denario''' (en latín: ''denarius''; plural: ''denarii'') foi [[moeda]] máis común e típica da época republicana da [[Roma Antiga|Roma]] antiga, e da que aínda se conservan innumerables pezas, denomínase '''denario'''. Coñécese con este nome á [[moeda]] de prata equivalente a 10 [[Ás|ases]], cuxo peso nos 50 primeiros anos da súa institución foi dun sextante de [[Onza (unidade de masa)|onza]]; ou sexa, de 4,54 [[gramo|gramos]]s, entrando 72 pezas nunha [[Libra (unidade de masa)|libra]]. Cando o [[ás]] baixou de peso a unha [[Onza (unidade de masa)|onza]], o '''denario''' reduciuse a 3,90 [[gramo|gramos]]s (ou sexa, de 84 pezas nunha [[Libra (unidade de masa)|libra]]) sen diminuír máis peso ata a época do Emperador [[Nerón]], pero comprendendo 16 [[ás|ases]] en lugar dos 10 que lle correspondían polo seu nome. Como divisores do '''denario''', figuran:

* o [[quinario]], que valía a metade daquel, equivalente a cinco ases.

* o [[sestercio]] ou a cuarta parte dun '''denario''', equivalente a dous ases e medio.

| 1 || 2 || 4 || 10 || [[FileFicheiro:Silver medal with cup.svg|16px]]

| 1/2 || 1 || 2 || 5 || [[FileFicheiro:Silver medal with cup.svg|16px]]

| 1/4 || 1/2 || 1 || 2,5 || [[FileFicheiro:Silver medal with cup.svg|16px]]

| 1/10 || 1/5 || 2/5 || 1 || [[FileFicheiro:Bronze medal with cup.svg|16px]]

| 25 || colspan=3 |1/40 da libra romana (aproximadamente 8 g)|| [[FileFicheiro:Gold medal with cup.svg|16px]]

Os tipos do anverso nos '''denarios''' e os seus divisores foron ao principio figuras de divindades romanas, a semellanza dos ases, levando, do mesmo xeito que os quinarios, a cabeza de Roma personificada, cuberta con gálea ou casco (que moitos confunden con [[Minerva]]). No reverso, levan a figura de [[Dióscuros]] (Cástor e Pólux) tirando do carro da [[Vitoria (mitoloxía)|Vitoria]] ou unha [[cuadriga]] (catro cabalos) arrastrando o carro de [[Xúpiter (deus)|Xúpiter]] ou de [[Marte (deus)|Marte]], de onde veñen os nomes de ''bigados'' e ''cuadrigados'' que se adoitan dar a devanditas pezas. Moito máis tarde, en sucesivas emisións, irán desaparecendo as referidas divindades para dar lugar a figuras moi variadas, segundo o capricho do maxistrado que dirixía a [[cuñación]] e que consistían en representacións de antigos personaxes, recordos de familia, emblemas ou símbolos da mesma, e despois, fazañas ou empresas do respectivo maxistrado. Chegado o final da [[República Romana|República]] ou época do [[Triunvirato]] de [[Xulio César]], empezou a figurar nunha cara das [[moeda|moedas]]s o retrato do personaxe que as autorizaba.

== Véxase tamén ==

=== Outros artigos ===

* [[Moeda da Antiga Roma]]