Sarcopterixios: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
ampliación |
ampliación |
||
Liña 1:
{{Taxobox
| name = Sarcopterixios<br>''Sarcopterygii''<br><small>Peixes de aletas carnosas</small>
Liña 21 ⟶ 20:
*''[[Tetrapodomorpha]]''
}}
A dos '''sarcopterixios''' (''Sarcopterygii''), é unha [[clase (bioloxía)|clase]],<ref>[http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=163509 ''Sarcopterygii''] no [[WoRMS]].</ref> ou [[clase (bioloxía)|superclase]], segundo os [[autoridade|autores]],<ref name=FW/> de [[vertebrados]] [[gnatostomados]] que comprende unhas poucas [[especie (bioloxía)|especies]] actuais de [[peixes óseos]] coñecidos na bibliografía internacional como '''peixes de aletas carnosas''' ou '''peixes de aletas lobuladas'''.
Liña 35 ⟶ 33:
===Etimoloxía===
O termo ''Sarcopterygii'' está formado polo elemento do [[latín|latín científico]] ''sarco-'', tirado do [[lingua grega|grego antigo]] σάρξ σαρκός ''sárx, sarkós'', "carne", e a palabra grega πτέρυξ πτέρ υγος ''ptéryx, ptérygos'' "aleta", coa adición da desinencia ''-ii'', indicando plural. Literalmente: "os de aletas de carne", aludindo á súa principal catacterística.
==
Este carácter, o de posuír aletas pares lobuladas, lembra as extremidades de tipo ''quiridio'' dos primeiros [[anfibio]]s, o que proba que os vertebrados terrestres descenden de antigos peixes sarcopterixios. Esta relación de descendencia obriga, na sistemática cladística, a incluír os [[tetrápodos]] dentro dos Sarcopterygii, formando con eles un [[taxon]] monofilético.▼
▲
Na clasificación taxonómica clásica, a clase Sarcopterygii comprende tres subclases:▼
* Subclase [[Coelacanthimorpha]]: diversos xéneros fósiles, sobre todo do [[Devónico]] e [[Carbonífero]], e un único xénero actual, ''Latimeria'' (os [[celacanto]]s).▼
* Subclase [[Dipnoi]]: denomínanse peixes pulmonados porque posúen pulmóns funcionais, derivados da vexiga natatoria, así como orificios nasais abertos ó exterior. Isto permítelles respirar aire na superficie da agua sen recorrer á boca.▼
* Subclase [[Tetrapodomorpha]]: sarcopterixios extintos do Devónico con diversos caracteres tetrápodos. As formas primitivas tiñan unha aparencia intermedia entre os peixes e os anfibios.▼
▲Na clasificación taxonómica clásica, a clase dos ''Sarcopterygii'' comprende tres subclases:
▲* Subclase ''[[Coelacanthimorpha]]
▲* Subclase ''[[Dipnoi]]
[[Ficheiro:Coelacanth1.JPG|miniatura|300px|
▲* Subclase ''[[Tetrapodomorpha]]
==== Clasificación segundo o SIIT ====
Segundo o [[Sistema Integrado de Información Taxonómica]] (SIIT), a clase comprende as seguintes [[orde (bioloxía)|ordes]]:<ref>[http://www.cbif.gc.ca/acp/fra/siti/regarder?tsn=161048 ''Sarcopterygii''] no [[SIIT]].</ref>
'''Clase ''Sarcopterygii'''''
* Subclase ''[[Coelacanthimorpha]]''
** Orde ''[[Coelacanthiformes]]''
* Suclase ''[[Dipnoi]]''
** Superorde ''[[Ceratodontimorpha]]''
*** Orde ''[[Ceratodontiformes]]''
*** Orde ''[[Lepidosireniformes]]''
===Especies actuais===
Na actualidade só sobreviven as seguintes [[especie (bioloxía)|especies]] de sarcopterixios:<ref>[http://www.iucnredlist.org/search Especies viventes de ''Sarcopoterygii''] na [[UICN|Lista vermella]]'' da [[UICN]].</ref>
* Orde ''[[Coelacanthiformes]]''
** Familia ''[[Latimeriidae]]''
*** Xénero ''[[Latimeria]]''
**** ''[[Latimeria chalumnae]]''
**** ''[[Latimeria menadoensis]]''
[[Ficheiro:Fishapods.jpg|miniatura|300px|No [[devónico]] superior a [[especiación]] dos [[vertebrados]] descendentes de [[peixes de aletas lobuladas]] [[peláxico]]s (como ''[[Eusthenopteron]]'') mostra a seguinte secuencia de adaptacións:<br> ''[[Panderichthys]]'', coloniza baixos lamnacentos. ''[[Tiktaalik]]'', con aletas semellantes a patas que podían arrastralo ata terra.<br> [[Tetrapoda|Primeiros tetrápodos]], en zonas pantanosas colmatadas por vexetación: ''[[Acanthostega]]'', con patas de oito dedos. ''[[Ichthyostega]]'' con patas. Entre os descendentes cóntanse tamén formas peláxicas como os [[celacanto]]s.]]
* Orde ''[[Lepidosireniformes]]''
** Familia ''[[Protopteridae]]''
*** Xénero ''[[Protopterus]]
**** ''[[Protopterus amphibius]]''
**** ''[[Protopterus annectens]]''
**** ''[[Protopterus dolloi]]''
===Filoxenia===
As relacións [[filoxenia|filoxenéticas]] dos sarcopterigios son as seguintes:<ref>[http://tolweb.org/Sarcopterygii/14922 Tree of Life - Sarcopterygii]</ref> <ref>[http://www.helsinki.fi/~mhaaramo/metazoa/deuterostoma/chordata/sarcopterygii/sarcopterygii_families.html Mikko's Phylogeny Archive - Sarcopterygii]</ref>
{{Clade | style=font-size:100%;line-height:100%
| label1='''''Sarcopterygii'''''
| 1={{clade
| 1= ''[[Onychodontiformes]]'' [[extinción|†]]
| 2= ''[[Coelacanthimorpha]]''
| label3=''[[Choanata]]''
| 3={{Clade
|label1=''[[Dipnomorpha]]''
|1={{Clade
| 1= ''[[Porolepiformes]]'' [[extinción|†]]
| 2= ''[[Dipnoi]]''}}
| label2=''[[Tetrapodomorpha]]''
|2={{Clade
| 1=''[[Rhizodontida]]'' [[extinción|†]]
| 2={{Clade
| 1={{Clade
|1=''[[Osteolepiformes]]'' [[extinción|†]]
|2=''[[Tetrapoda]]'' (vertebrados terrestres)
}} }} }} }} }} }}
▲[[Ficheiro:Coelacanth1.JPG|miniatura|300px|Celacanto (''Latimeria chalumnae'')]]
==Notas==
{{listaref|2}}
Liña 53 ⟶ 102:
{{Commons|Sarcopterygii}}
{{Wikispecies|Sarcopterygii}}
===Bibliografía===
* Eschmeyer, William N., ed. (1998): ''Catalog of Fishes''. Special Publication of the Center for Biodiversity Research and Information, num. 1, vol. 1-3. San Francisco (California, Estados Unidos): California Academy of Sciences. ISBN 978-0-940228-47-5.
* Nelson, Joseph S. (2006): ''Fishes of the World''. New York, NY, USA: John Wiley & Sons. ISBN 978-0-471-25031-7.
===Outros artigos===
* [[Gnatostomados]]
* [[Osteíctios]]
=== Ligazóns externas ===
* [http://animaldiversity.org/accounts/Sarcopterygii/classification/ ''Sarcopoterygii''] na [[ADW]].
* [http://www.fishbase.org/summary/OrdersSummary.php?order=Coelacanthiformes Clase ''Sarcopoterygii''] en [[FishBase]].
| |||