Sint Maarten: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Vivaelcelta (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
m Bot: Engado {{Control de autoridades}}; cambios estética
Liña 12:
| cidade_principal = [[Lower Prince's Quarter]]
| idiomas = [[Lingua neerlandesa|Neerlandes]] |[[Lingua inglesa|Inglés]]
| goberno = [[Estado unitario | Unitario]] [[Parlamentarismo | parlamentario]] [[democracia representativa]] nunha [[monarquía constitucional]]
| dirixentes_títulos = [[Reis dos Países Baixos|Monarquía]]<br>[[Gobernador Sint Maarten|Gobernador]]<br>[[Primeiro Ministro de Sint Maarten|Primeiro Ministro]]
| dirixentes_nomes = [[Guillerme Alexandre dos Países Baixos|Guillerme Alexandre]]<br>[[Eugene Holiday]]<br>[[Marcel Gumbs]]
Liña 62:
}}
 
'''Sint Maarten''' é un [[país insular]] no [[Caribe (rexión)|Caribe]]. É un [[país constituínte]] do [[Reino dos Países Baixos]]. Abarca o 40% do sur da illa do [[Mar Caribe | Caribe]] de [[Illa de San Martiño|San Martiño]], mentres que o norte, o 60% da illa constitúe a [[San Martín, Francia|Colectividade francesa de San Martiño]]. A súa [[capital]] é [[Philipsburg]]. Ten unha poboación de 37.000 habitantes nun área de 34 km².
 
Antes do 10 de outubro de 2010, Sint Maarten era coñecido como o Territorio insular de Sint Maarten ({{lang-nl | Eilandgebied Sint Maarten}}), e era un dos cinco [[Caribe neerlandes | territorios insulares]] (''eilandgebieden'') que configuraba as [[Antillas Neerlandesas]].
 
== Historia ==
 
En 1493, durante a [[Viaxes de Cristóbal Colón | segunda viaxe]] de [[Cristovo Colón]] ás [[Antillas]], á primeira illa que avistaron chamárona ''Isla de San Martín'' porque era o 11 de novembro día de San [[Martiño de Tours]]. Con todo, malia que reclamouna como territorio [[España | Español]], Colón nunca chegou alí, e España fixo do asentamento na illa unha prioridade secundaria.
 
Doutra banda [[Francia | franceses]] e [[Holanda (rexión)| holandeses]], cobizaban a illa. Mentres que os franceses querían colonizar as illas entre [[Illa Trinidad|Trinidad]] e as [[Bermudas]], os holandeses atoparon en 'San Martiño' un punto medio conveniente entre as súas colonias en [[Nova Ámsterdan]] (actual [[Nova York]]) e [[Brasil]]. Con poucas persoas colonizaron a illa, e os holandeses facilmente fundaron un asentamento alí en 1631, construíndo Fort Amsterdam como protección contra os invasores. Jan Claeszen Van Campen converteuse no seu primeiro [[Lista de gobernadores Sint Maarten | gobernador]], e pouco despois a [[Compañía Holandesa das Indias Orientais]] comezou as súas operacións nas minas de sal. Asentamentos franceses e [[Reino Unido | británicos]] xurdiron tamén na illa. Tomando nota destas exitosas colonias e con ganas de manter o seu control do comercio do sal, os españois atoparon agora a San Martiño moito máis atractivo. A [[Guerra dos oitenta anos]] que librabase entre España e os Países Baixos proporcionou un incentivo máis para atacar.
 
As forzas españolas [[Captura de San Martín | capturaron San Martiño aos holandeses]] en 1633, tomando o control e o mando da maioría ou a totalidade dos colonos da illa. En Point Blanche, construíron o que hoxe é o ''Antigo Forte Español'' para controlar o territorio. Aínda que os holandeses tomaron represalias en [[Ataque a Sint Maarten| varios intentos de recuperar]] San Martiño, fracasaron. Quince anos despois de que os españois conquistaran a illa, terminou a Guerra dos Oitenta Anos. Posto que xa non necesitaban unha base no Caribe e San Martiño apenas daba beneficios, o españois perderon o seu interese en defendela. En 1648, abandonaron a illa.
 
Con Sint Maarten de novo libre, tanto os holandeses como os franceses aproveitaron a oportunidade de volver establecer os seus asentamentos. Colonos holandeses chegaron de [[San Eustaquio]], mentres que os franceses viñeron de [[Saint Kitts]]. Logo dun conflito inicial, ambas partes decatáronse de que ningún renderíase facilmente. Preferindo evitar unha guerra total, asinaron o [[Tratado de Concordia]] en 1648, que dividía a illa en dúas. Durante a negociación do tratado, os franceses tiñan unha frota da armada de barcos da costa, que utilizaron como unha ameaza na negociación. A pesar do tratado, as relacións entre as dúas partes non sempre foron cordiais. Entre 1648 e 1816, os conflitos cambiaron as fronteiras dezaseis veces. Ao final, os franceses quedáronse con 53 km² o 61% da superficie da illa, fronte a 34 km² o 39% polo lado holandés.
Liña 79:
 
=== Século XX ===
Logo da abolición da escravitude, a cultura das plantacións decaeu e a economía da illa sufriu. En 1939, Sint Maarten recibiu un gran impulso cando foi declarado porto [[libre de impostos]]. O lado holandés comezou a enfocarse ao [[turismo]] na década de 1950, coa parte francesa seguindo o seu exemplo dúas décadas máis tarde. Porque ao estar dividida nunha parte holandesa e unha parte francesa, o boom turístico era máis grande en San Martiño que nas illas próximas. O seu [[Aeroporto Internacional Princesa Xuliana]] converteuse nun dos máis activos do Caribe Oriental. Durante gran parte deste período, Sint Maarten foi gobernada polo magnate dos negocios [[Claude Wathey]] do [[Democratic Party Sint Maarten|Partido Democrático]].<ref name="autogenerated1">NRC.nl - [http://www.nrc.nl/nieuwsthema/antillen/article1890492.ece/Sint_Maarten_bloeit,_politici_leven_in_luxe Sint Maarten bloeit, politici leven in luxe]</ref>
 
A demografía da illa tamén cambiou dramaticamente durante este período. A poboación da illa aumentou de apenas 5.000 persoas a preto de 60.000 persoas a mediados da década de 1990. A inmigración procedente das veciñas Antillas Menores, [[Curazao]], [[Haití]], [[República Dominicana]], [[Estados Unidos]], [[Europa]] e [[Asia]] deixou á poboación nativa en minoría.<ref>Oostindie 1998:126-127</ref>
 
Sint Maarten converteuse nun "territorio insular" (''eilandgebied'' en [[lingua holandesa| holandés]]) das [[Antillas Holandesas]] en 1983. Antes desa data, Sint Maarten formaba parte do territorio insular das illas de Barlovento, xunto con [[Saba]] e [[San Eustaquio]]. O status de territorio insular con leva unha considerable autonomía resumida no [[Regulamento insular das Antillas Neerlandesas]]. O territorio da illa de San Martiño era gobernado por un consello insular, un consello executivo, e un [[Administrador do Goberno | administrador]] ({{lang-nl | gezaghebber}}) nomeado pola Coroa holandesa. Actualmente é un país autónomo constituínte do Reino dos Países Baixos.
 
O 5 de setembro de 1995, o [[furacán Luís]] golpeou as illas causando grandes danos 35 anos despois do [[furacán Donna]].
Liña 90:
En 1994, o [[Reino dos Países Baixos]] e [[Francia]] asinaron o [[tratado franco-holandes de control fronteirizo de San Martiño]], que permite controlar conxuntamente a fronteira franco-holandesa nos chamados "voos de risco ". Logo dalgún atraso, o tratado foi ratificado en novembro de 2006 polos Países Baixos, e posteriormente entrou en vigor o 1 de agosto de 2007.
 
O 10 de outubro de 2010, Sint Maarten converteuse nun [[país constituínte]] ({{lang-nl|Land Sint Maarten}}) dentro do Reino dos Países Baixos, polo que é un socio en igualdade constitucional con [[Aruba]], [[Curaçao]] e a propia [[Holanda (rexión)|Holanda]]. Sint Maarten ten o código SXM e SX,<ref>{{cite web|url=http://www.iso.org/iso/support/country_codes/iso_3166_code_lists/iso-3166-1_decoding_table.htm#SX|title=ISO 3166-1 decoding table|publisher=International Organization for Standardization|accessdate=2010-12-16}}</ref> de país, segundo a [[ISO 3166-1 alfa-2]] e o a extensión de Internet [[.Sx]] [[ccTLD]] estivo dispoñible para inscribirse o 15 de novembro 2012.<ref>123-reg Blog - [http://www.123-reg.co.uk/blog/domains/lets-talk-about-sx/ Let's talk about .SX!]</ref>
 
A poboación combinada dos dous territorios seguiu crecendo, aínda que a un ritmo máis lento, e en 2013 era ao redor de 75.000 habitantes.
Liña 109:
En 1978, o goberno dos [[Antillas Holandesas]] creou unha Comisión de Investigación sobre as [[Illas de Barlovento, Pequenas Antillas|Illas de Barlovento]] ({{lang-nl | Commissie van Onderzoek Bovenwindse Eilanden}}) para investigar as denuncias de corrupción no goberno da illa. Malia que o informe emitido por esta comisión foi prexudicial para o goberno da illa, non se puxeron en marcha medidas para frear a corrupción, posiblemente debido a que o goberno das Antillas Holandesas dependía do apoio do Partido Demócrata de Wathey no [[Estates das Antillas Holandesas]]. En agosto de 1990, o fiscal das Antillas Holandesas iniciou unha investigación sobre os presuntos vínculos entre o goberno da illa de San Martiño e a [[mafia siciliana]], e en 1991 o [[Tribunal de Contas]] das Antillas Holandesas emitiu un informe que concluíu que o goberno da illa de San Martiño era corrupto.<ref>Oostindie and Klinkers 2001:188-189</ref>
 
No Goberno e o Parlamento dos Países Baixos, a petición de medidas converteuse cada vez máis forte. Coa presión holandesa, o goberno das Antillas Holandesas creou a comisión [[Miguel Pourier | Pourier]] encargada de investigar o estado dos asuntos do goberno da illa de San Martiño, en decembro de 1991. O seu informe concluíu que a illa estaba nunha severa crise financeira, que as normas de toma de decisións democráticas rompéranse de forma continua, e que o goberno da illa constituía unha [[oligarquía]]. En resumo, o goberno da illa fracasara completamente de acordo co informe. Logo de longas negociacións, o [[Consello de Ministros do Reino dos Países Baixos | Goberno Unido]] promulgou unha Orde en Consello do Reino ({{lang-nl | Algemene maatregel van Rijksbestuur}}) a principios de 1993, deixando a Sint Maarten baixo a supervisión directa do Reino. Aínda que orixinalmente era por un período dun ano, a Orde en Consello para o reino estendeuse co tempo ata o 1 de marzo de 1996.<ref>Oostindie and Klinkers 2001:189-191</ref>
 
Aínda que moito cambiou desde entón, as denuncias de actividades delituosas seguen afectando a Sint Maarten. En 2004, o Ministro de Xustiza das Antillas Neerlandesas solicitou ao Centro de Documentación e Investigación Científica ({{lang-nl | Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum}} (WODC)) do Ministerio de Xustiza holandés que levase a cabo a investigación sobre o crime organizado en Sint Maarten. O informe chegou á conclusión de que o [[lavado de diñeiro]] e o comercio da cocaína xeneralizáronse en Sint Maarten. Tamén alegou que diñeiro da illa foi utilizado para financiar [[Hamas]], a súa asociada [[Fundación Terra Santa]] e aos [[talibán]]s.<ref name="autogenerated1"/><ref>NRC.nl - [http://www.nrc.nl/nieuwsthema/antillen/article1847339.ece/Sint_Maarten_vrijhaven_voor_criminele_gelden Sint Maarten vrijhaven voor criminele gelden]</ref>
 
En abril de 2009, o ex Comisionado Louie Laveist foi declarado culpable e condenado a unha pena de prisión de 18 meses, polo xulgado de primeira instancia de Sint Maarten, por falsificación, fraude e suborno.<ref>NRC.nl - [http://www.nrc.nl/binnenland/article2227000.ece/Gedeputeerde_Sint_Maarten_veroordeeld_voor_corruptie Gedeputeerde Sint Maarten veroordeeld voor corruptie]</ref> Máis tarde foi absolto da acusación de falsificación e de fraude por parte do [[Tribunal Común de Xustiza das Antillas Neerlandesas e Aruba]], pero non de suborno.<ref>The Daily Herald - [http://www.thedailyherald.com/islands/1-news/424-louie-laveist-partially-vindicated-on-appeal.html Louie Laveist partially vindicated on appeal]</ref>
 
== Demografía ==
Liña 136:
[[Ficheiro:CourthouseSXM.png|thumb|200px| Sint Maarten Courthouse]]
 
Os idiomas oficiais son o [[lingua holandesa | Holandés]] e [[Lingua inglesa | Inglés]].<ref name="constitution">According to [http://www.sxmparliament.org/images/staatsregeling.engels.constitution1.pdf Art. 1 para 2. Constitution of Sint Maarten]: "The official languages are Dutch and English"</ref> Tamén se fala un [[Crioulo das Illas Virxes | dialecto crioulo]] que ten como base o inglés. Cada ano dispútase unha [[Sint Maarten Heineken Regatta | regata]] durante 3 días que culmina na primeira semana de marzo. Na illa residen diversos artistas de sona internacional.
 
=== Cultura popular ===
Liña 151:
 
== Transporte e economía ==
O transporte aéreo de Sint Maarten e o de [[Illa de San Martiño | toda a illa]] é servido polo [[Aeroporto Internacional Princesa Xuliana]], que é ben coñecido polos seus aterraxes, cunha moi baixa aproximación final para aterrar preto dunha praia moi popular no final da pista.<ref>{{cite web| title=Airport of st. Marteen, one of the most dangerous in the world |url=https://www.facebook.com/icdpcom/videos/804650326286439/?fref=nf |publisher=facebook.com |accessdate=26 August 2015}}</ref> Winair ([[Windward Islands Airways]]) ten a súa sé nos terreos do aeroporto.<ref>"Directory: World Airlines." ''[[Flight International]]''. 30 March–5 April 2004. [http://www.flightglobal.com/pdfarchive/view/2004/2004-09%20-%200339.html?search=%22Windward%20Islands%20Airways%22 96].</ref>
 
Non hai [[Ferrocarril|ferrocarrís]] na illa.
Liña 193:
* [Http://www.vacationstmaarten.com/ St. Maarten Tourist Bureau] (páxina oficial).
* [Http://www.visitstmaarten.com/ St. Maarten Hospitality and Trade Association (información para visitantes)]
* [Http://sxmdeals.com/st-maarten-map/ St. Maarten Tourism Map (información para visitantes)]
* [Http://sxmairport.com/ Aeroporto Internacional Princesa xuliana] (páxina oficial).
* [Http://sxmdeals.com/ St. Maarten Excursións].
Liña 206:
 
{{coordenadas | 18 | 03 | N | 63 | 03 | W | Tipo: illa | display = title}}
{{Control de autoridades}}
 
[[Categoría:Illas dos Países Baixos]]
[[Categoría:Illas do Caribe]]
[[Categoría: Países Baixos]]
[[Categoría: Países de América]]