* Durante parte do '''[[Paleolítico Inferior]]''' (500 000-150 000 adC.) os '''anteneandertales''' que habitaron Europa xa dominaban o [[lume]] e, nos seus utensilios, demostran certo sentido da [[estética]] que supera a mera funcionalidade. O máis evidente en pezas como os [[biface]]s é a procura da simetría. Ademais, é posible atribuírlles prácticas de [[canibalismo]] que, aínda que na maior parte dos casos parece ser simplemente gastronómico, é dicir, cuestión de supervivencia, en raras ocasións podería tratarse de canibalismo ritual. Ata hai ben pouco nada indicaba que os anteneandertais europeos tivesen sentido relixioso ou artístico. Certo que algúns achados paleolíticos do norte de [[África]] (como OEl Gettar, en [[ArxeliaAlxeria]]) e en [[Alemaña]] (por exemplo, un fragmento óseo de pata de elefante gravado con 28 cortes en [http://www.archlsa.de/dauerausstellung/bilzingsleben.htm Bilzingsleben], sitio arqueolóxico de 412 000 anos, aproximadamente), inducían a sospeitar o contrario, pero non son inconcluíntesconcluíntes. Con todo, os achados da Sima dos Ósos, na [[Serra de Atapuerca]], parecen unha acumulación consciente de cadáveres con fins relixiosos. Se a isto engadimos a presenza dun biface coidadosamente tallado (bautizado co pintoresco nome de "[[Excalibur]]"), podemos sospeitar que xa no [[Plistoceno]] Medio os seres humanos tiñan crenzas relixiosas que se asocian ao futuro desenvolvemento da arte. Pero o máis revolucionario foi o descubrimento de estatuíñas que, malia a súa rudeza, foron interpretadas como figuras femininas: A [[Venus de Berejat Ram]] ([[Altos do Golán]]) e a [[Venus de Tan-Tan]] ([[Marrocos]]), ambas as dúas son dubidosas e habería que esperar a que as investigacións se consoliden.
