Vitamina D: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m Bot:Retiro parámetro non usado "month=" |
|||
Liña 70:
A vitamina D<sub>3</sub> prodúcese na pel cando o [[7-dehidrocolesterol]] reacciona coa luz ultravioleta (UV) con [[lonxitude de onda|lonxitudes de onda]] entre 270 e 300 nm, cun pico de síntese entre 295 e 297 nm.<ref name="Hume Lucas Smith 1927 362-367">{{Cita publicación periódica |first1=Eleanor Margaret |last1=Hume |first2=Nathaniel Sampson |last2=Lucas |first3=Hannah Henderson |last3=Smith |title=On the Absorption of Vitamin D from the Skin |journal=Biochemical Journal |volume=21 |issue=2 |pages=362–367 |year=1927 |pmid=16743844 |pmc=1251921}}</ref> Estas lonxitudes de onda están presentes na luz do sol cando o [[índice UV]] é maior de 3 e tamén na luz emitida polas lámpadas ultravioleta utilizadas para o bronceado. Estas lámpadas producen principalmente luz ultravioleta A (raios UVA), pero normalmente producen tamén entre un 4 e un 10% de UVB. Dependendo da elevación solar a vitamina D<sub>3</sub> pode producirse na pel diariamente todo o ano nos trópicos, durante a primavera e verán nas rexións temperadas da Terra, e case nunca nos círculos polares. Porén, a latitude non predí consistentemente o nivel medio de 25OHD da poboación. A asunción de que os niveis de vitamina D na poboación seguen un gradiente latitudinal é especialmente cuestionable tendo en conta os informes de que os raios UVB que chegan á superficie terrestre en 24 horas durante o verán no norte de Canadá igualan ou exceden aos que chegan ao ecuador. En consecuencia, hai posibilidades máis que suficientes de que os seres humanos das latitudes altas produzan e almacenen vitamina D<sub>3</sub> durante os meses de primavera, verán e outono.<ref>[http://www.nap.edu/openbook.php?record_id=13050&page=104 Dietary Reference Intakes for Calcium and Vitamin D (2011)Page 104]</ref>
Dependendo da intensidade da radiación UVB e dos minutos de exposición, pode establecerse un equilibrio na pel, de modo que a vitamina D se degrade tan rápido como se xera.<ref name="Holick M 1995 638S–645S">{{Cita publicación periódica |author=Holick MF |title=Environmental factors that influence the cutaneous production of vitamin D |journal=[[The American Journal of Clinical Nutrition]] |volume=61 |issue=3 Suppl |pages=638S–645S |year=1995
A pel consta de dúas capas principais: a capa interna chamada [[derme]], composta en boa parte de [[tecido conectivo]], e a externa, máis delgada, a [[epiderme]]. A epiderme grosa da planta dos pés e palmas das mans consta de cinco estratos; que do máis externo ao máis interno son: o [[estrato córneo]], [[estrato lúcido]], [[estrato granuloso]], [[estrato espiñoso]], e [[estrato basal]]. A vitamina D prodúcese nos dous estratos máis internos da epiderme, o estrato basal (''stratum basale'') e o espiñoso (''stratum spinosum'').
Liña 106:
A vitamina D incrementa a expresión do xene da [[tirosina hidroxilase]] nas células da [[medula adrenal]].
Tamén está implicada na biosíntese de factores neurotróficos, síntese da [[óxido nítrico sintase]], e incemento dos niveis de [[glutatión]].<ref name="pmid9011759">{{Cita publicación periódica|author = Puchacz E, Stumpf WE, Stachowiak EK, Stachowiak MK|title = Vitamin D increases expression of the tyrosine hydroxylase gene in adrenal medullary cells|journal = [[Molecular Brain Research|Brain Res Mol Brain Res]]|volume = 36|issue = 1|pages = 193–6|year = 1996
Sábese que o receptor da vitamina D (VDR) está implicado na [[proliferación celular|proliferación]] e [[diferenciación celular]]. A vitamina D tamén afecta ao sistema inmunitario, e os VDRs exprésanse en varios [[leucocito]]s, como [[monocito]]s e [[célula T|células T]] e [[célula B|B]].<ref name="PDR">
Liña 113:
Ademais da activación do VDR, coñécense outros mecanismos alternativos de acción. Un moi importante é o seu papel como un inhibidor natural do sinal de transdución pola vía da proteína denominada ''[[hedgehog]]'' (unha hormona implicada na morfoxénese).<ref>{{Cita publicación periódica |pmid=16895439 |year=2006|last1=Bijlsma |first1=MF |last2=Spek |first2=CA |last3=Zivkovic |first3=D |last4=Van De Water |first4=S |last5=Rezaee |first5=F |last6=Peppelenbosch|first6=MP |title=Repression of Smoothened by Patched-Dependent (Pro-)Vitamin D3 Secretion |volume=4 |issue=8 |pages=e232|doi=10.1371/journal.pbio.0040232 |pmc=1502141 |journal=PLoS Biology|url = http://www.plosbiology.org/article/fetchObjectAttachment.action?uri=info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pbio.0040232&representation=PDF|format = PDF}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.medscape.com/viewarticle/713649_3 |title=Hedgehog signaling and Vitamin D |publisher=Medscape.com |date=2009-12-18|accessdate=2010-03-25}}</ref>
Unha das funcións máis importantes da vitamina D é manter o balance de calcio no esqueleto promovendo a [[absorción de calcio]] no intestino, favorecendo a [[reabsorción ósea]] ao incrementar o número de [[osteoclasto]]s, mantendo os niveis de calcio e fosfato necesarios para a formación do óso, e permitindo o funcionamento axeitado da [[hormona paratiroidea]], que mantén os niveis séricos de calcio. A [[deficiencia de vitamina D]] pode orixinar unha [[densidade mineral ósea]] máis baixa e un aumento do risco de perda de masa ósea ([[osteoporose]]) ou de fracturas óseas, porque a falta de vitamina D altera o metabolismo mineral no corpo.<ref name=BellTD>{{Cita publicación periódica |author=Bell TD, Demay MB, Burnett-Bowie SAM |title=The biology and pathology of vitamin D control in bone |journal=Journal of Cellular Biochemistry |volume=111 |issue= 1|pages=7–13 |year=2010
== Efectos sobre a saúde ==
Liña 124:
Niveis baixos de vitamina D están asociados cun incremento da mortalidade. <ref>{{Cita publicación periódica|last=Zittermann|first=A|coauthors=Gummert, JF, Börgermann, J|title=Vitamin D deficiency and mortality.|journal=Current opinion in clinical nutrition and metabolic care|date=2009 Nov|volume=12|issue=6|pages=634-9|pmid=19710612}}</ref> A suplementación con vitamina D<sub>3</sub> parece facer decrecer nalgúns estudos a mortalidade especialmente en mulleres anciás. <ref name=Cochrane11>{{Cita publicación periódica|last=Bjelakovic|first=G|coauthors=Gluud, LL, Nikolova, D, Whitfield, K, Wetterslev, J, Simonetti, RG, Bjelakovic, M, Gluud, C|title=Vitamin D supplementation for prevention of mortality in adults.|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2011 Jul 6|issue=7|pages=CD007470|pmid=21735411}}</ref> A vitamina D<sub>2</sub>, o alfacalcidol, e o calcitriol non parecen ser efectivos.<ref name=Cochrane11/>
En conxunto, o exceso ou deficiencia no sistema do calciferol parecen causar un funcionamento anormal do oganismo e un [[envellecemento humano|envellecemento]] prematuro. <ref>{{Cita publicación periódica|last1=Tuohimaa|first1=P |title=Vitamin D and aging |journal=The Journal of Steroid Biochemistry and Molecular Biology |volume=114|issue=1–2|pages=78–84|year=2009
==== Saúde ósea ====
Liña 140:
==== Outros ====
Os niveis adecuados de vitamina D poden tamén estar asociados cos ciclos de crecemento saudables dos [[folículo pioso|folículos pilosos]].<ref>{{Cita publicación periódica |last1=Amor |first1=KT|last2=Rashid|first2=RM |last3=Mirmirani |first3=P |title=Does D matter? The role of vitamin D in hair disorders and hair follicle cycling|journal=Dermatology online journal |volume=16 |issue=2 |page=3 |year=2010 |pmid=20178699}}</ref> Tamén se teñen sinalado asociacións entre os niveis baixos de 25(OH)D e as enfermidades vasculares periféricas, <ref name="pmid18417640">{{Cita publicación periódica |pmid=18417640 |year=2008 |last1=Melamed|first1=ML |last2=Muntner |first2=P |last3=Michos|first3=ED |last4=Uribarri |first4=J |last5=Weber |first5=C |last6=Sharma |first6=J|last7=Raggi |first7=P |title=Serum 25-hydroxyvitamin D Levels and the Prevalence of Peripheral Arterial Disease: Results from NHANES 2001–2004 |volume=28 |issue=6 |pages=1179–85 |doi=10.1161/ATVBAHA.108.165886|pmc=2705139 |journal=Arteriosclerosis, thrombosis, and vascular biology}}</ref> certos [[cancro|cánceres]], [[esclerose múltiple]], [[artrite reumatoide]], [[diabetes mellitus|diabetes mellitus tipo 1 (xuvenil)]], <ref name="Sun" /> [[enfermidade de Parkinson]] e [[enfermidade de Alzheimer]]. <ref name="pmid18852350">{{Cita publicación periódica |pmid=18852350|year=2008 |last1=Evatt |first1=ML |last2=Delong |first2=MR |last3=Khazai |first3=N |last4=Rosen|first4=A |last5=Triche |first5=S|last6=Tangpricha |first6=V |title=Prevalence of Vitamin D Insufficiency in Patients With Parkinson Disease and Alzheimer Disease |volume=65|issue=10 |pages=1348–52 |doi=10.1001/archneur.65.10.1348 |pmc=2746037 |journal=Archives of neurology}}</ref> Porén estas asociacións atopáronse en estudos observacionais e a suplementación con vitamina D [[Multivitamin|vitamin supplements]] non demostrou que reduza o risco de padecer estas doenzas.<ref name="autogenerated307">{{Cita publicación periódica |pmid=20194237 |year=2010
=== Outros efectos sobre a saúde ===
Liña 151:
==== Raquitismo ====
O [[raquitismo]], unha enfermidade infantil caracterizada pola falta de crecemento e deformidade dos ósos longos, pode ser causada por deficiencia de [[calcio]] e [[fósforo (elemento)|fósforo]] e por falta de vitamina D. Esta deficiencia é hoxe moi común en moitos países de África, Asia e Próximo Oriente <ref>{{Cita publicación periódica|pmid=17943890 |year=2007 |last1=Lerch |first1=C |last2=Meissner |first2=T |title=Interventions for the prevention of nutritional rickets in term born children |issue=4 |editor1-first=Christian |pages=CD006164 |doi=10.1002/14651858.CD006164.pub2 |editor1-last=Lerch|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online) |last3=Lerch |first3=Christian}}</ref> e naquelas persoas que teñen trastornos xenéticos como o raquitismo por deficiencia en pseudovitamina D. <ref>{{Cita publicación periódica |doi=10.1136/pmj.76.896.369 |title=Pseudovitamin D deficiency rickets—a report from the Indian subcontinent|year=2000
==== Osteomalacia ====
Liña 158:
==== Deficiencia e cor da pel ====
As investigacións indican que as persoas de pel escura que viven en climas temperados teñen menores niveis de vitamina D. <ref name="tio-1031">{{cite web|url=http://www.theismaili.org/cms/1031/When-its-sunny-top-up-your-vitaminD |title=When it's sunny, top up your vitamin D |author=Azmina Govindji RD|publisher=TheIsmaili.org |accessdate=2010-07-01 |date=1 July 2010}}</ref><ref name="ACB-2006-43-468-473">
{{Cita publicación periódica |last1=Ford |first1=L |last2=Graham |first2=V |year=2006
==== Recomendacións sobre a suplementación ====
Liña 166:
=== Toxicidade (hipervitaminose D) ===
Nos adultos sans, un consumo sostido de máis de 1250 microgramos/día (50,000 Unidades Internacionais ou IU) pode producir toxicidade ao cabo de varios meses. <ref name="Merck" /> Persoas que presentan certas condicións médicas, como [[hiperparatiroidismo]] primario, <ref name="Vieth"/> son moito máis sensibles á vitamina D e desenvolven [[hipercalcemia]] en resposta a un incremento na inxestión de vitamina D, e a hipercalcemia materna durante a preñez pode incrementar a sensibilidade fetal aos efectos da vitamina D e orixina unha síndrome caracterizada por retardo mental e deformidades faciais. <ref name="Vieth"/><ref>[http://www.efsa.europa.eu/en/home/oldsc/upper_level_opinions_full-part33.pdf Tolerable Upper Intake Limits for Vitamins And Minerals]. [[European Food Safety Authority]]. December 2006. ISBN 92-9199-014-0.</ref> As mulleres embarazadas ou en período de lactación deberían consultar ao médico antes de tomar suplementos de vitamina D. Para os nenos de ata 12 meses, o límite máximo tolerable (cantidade máxima que pode tolerarse sen causar dano) está establecido en 25 microgramos/día (1.000 IU). Unha cantidade de 1.000 microgramos (40.000 IU) diarias nos bebés produce toxicidade nun mes. <ref name="Merck">{{MerckManual|01|004|k||Vitamin D}}</ref> O Instituto de Medicina (IOM), que foi comisionado para o efecto polos gobernos de EEUU e Canadá, incrementou o límite máximo tolerable a 2.500 IU diarias para as idades entre 1 e 3 anos, a 3.000 IU diarias para as idades entre 4 a 8 anos e a 4.000 IU diarias para as idades entre 9 e 71+ anos (incluídas mulleres preñadas ou en lactación). <ref name="RossetalAJCE2011">{{Cita publicación periódica|author = Ross AC, Manson JE, Abrams SA, Aloia JF, Brannon PM, Clinton SK, Durazo-Arvizu RA, Gallagher JC, Gallo RL, Jones G, Kovacs CS, Mayne ST, Rosen CJ, Shapses SA|title = The 2011 Report on Dietary Reference Intakes for Calcium and Vitamin D from the Institute of Medicine: What Clinicians Need to Know|journal = [[J. Clin. Endocrinol. Metab.]]|volume = 96|issue = 1|pages = 53–8|year = 2011
A exposición ao sol por longos períodos de tempo non causa normalmente toxicidade por vitamina D. <ref name="Vieth">{{Cita publicación periódica |author=Vieth R|title=Vitamin D supplementation, 25-hydroxyvitamin D concentrations, and safety |journal=[[The American Journal of Clinical Nutrition]]|volume=69|issue=5 |pages=842–56 |year=1999
Baseándose na non observación de toxicidade con consumos diarios de 50.000 IU diarias, que orixinan niveis de calcidiol de máis de 600 nmol/L, e o efecto similar da suplementación e a exposición corporal completa ao sol ata o inicio do bronceado, algúns investigadores sostiñan en 2007 que 250 microgramos/día (10.000 IU) nos adultos sans era unha dose segura e podía tomarse como un valor de límite máximo tolerable. <ref name="HathcocketalAJCN2007">{{Cita publicación periódica|author=Hathcock JN, Shao A, Vieth R, Heaney R |title=Risk assessment for vitamin D |journal=[[The American Journal of Clinical Nutrition]] |volume=85|issue=1 |pages=6–18 |year=2007
== Recomendacións ==
|