Wikipedia

Lingua chinesa: Diferenzas entre revisións

Explorar o historial de forma interactiva
← Edición máis vellaEdición máis nova →
Contido eliminado Contido engadido
VisualTexto wiki
Liña 72:
Os exemplos máis antigos que se conservan de chinés son inscricións en [[óso oracular|ósos oraculares]] do ano [[-1250]], coincidindo coa época da [[dinastía Shang]].<ref name="Schuessler (2007)">{{cita libro|apelidos=Schuessler|nome=Axel|título=ABC Etymological Dictionary of Old Chinese|ano=2007|editor=University of Hawaii Press|localización=Honolulu|isbn=978-0-8248-2975-9|páxinas=1}}</ref> O [[chinés antigo]] foi a lingua da época da [[dinastía Zhou do Oeste]] (entre [[-1046]] e [[-771]]), e consérvase nas [[inscricións chinesas en bronce]], en ''[[Shijing]]'', tamén en partes de ''[[Shujing]]'' e ''[[I Ching]]''.<ref name="Baxter (1992)">{{cita libro|apelidos=Baxter|nome=William H.|título=A Handbook of Old Chinese Phonology|ano=1992|editor=Mouton de Gruyter|localización=Berlín|isbn=978-3-11-012324-1|páxinas=2-3|editor=Mouton de Gruyter}}</ref>
 
Diversos estudosos tentaron reconstruír a fonoloxía do chinés antigo comparando as variedades máis modernas de chinés coa rima de ''[[Shijing]]'' e cos elementos fonéticos que se atopan na meirande parte dos caracteres chineses.<ref name="NormalNorman (1988)" />
 
A pesar de que moitos dos detalles quedan aínda por esclarecer, sábese que o chinés antigo difire do chinés medio na ausencia de consoantes obstruentes retroflexas e palatais, mais si amosa [[grupo consonántico|grupos consonánticos]] iniciais, así como nasais e líquidas xordas.<ref name="Baxter (1992)" /> As reconstrucións máis recentes tamén describen o chinés antigo como unha lingua atonal con grupos consonánticos ao final da sílaba, que evolucionou cara unha lingua con distinción tonal no chinés medio.<ref name="Baxter (1992)" /> Tamén se puideron identificar diversos [[afixo]]s [[derivación (lingüística)|derivativos]], pero a lingua non era [[flexión (lingüística)|flexiva]], polo que indicaba as relacións gramaticais empregando [[partícula (lingüística)|partículas]] gramaticais ou alterando a orde sintáctica.<ref name="Schuessler (2007)" />
 
O [[Middlechinés Chinesemedio]] wasfoi thea languagelingua usedempregada duringdurante e época das [[SouthernDinastías anddo NorthernNorte Dynastiese do Sur]] ande thecoas [[Suidinastía]]s dynasty[[dinastía Sui|Sui]], [[Tangdinastía dynastyTang|Tang]], ande [[Songdinastía dynastySong|Song]] dynasties (6thentre throughos 10th[[século]]s centuries[[século CEVI|VI]] e [[século X|X]]).
Pódense distinguir dúas etapas do chinés medio. A etapa máis temperá está reflectida no [[dicionario de rima]] ''[[Qieyun]]'' (do ano [[601]]), mentres que a segunda etapa atópase recollida nas táboas de rima ''[[Yunjing]]'', feitas por antigos [[filoloxía|filólogos]] chineses como guía para interpretar o sistem de ''Qieyun''.<ref name="Baxter (1992)" />
It can be divided into an early period, reflected by the ''[[Qieyun]]'' [[rime book]] (601 CE), and a late period in the 10th century, reflected by [[rhyme table]]s such as the ''[[Yunjing]]'' constructed by ancient Chinese philologists as a guide to the ''Qieyun'' system.{{sfnp|Baxter|1992|pp=14–15}}
 
These works define phonological categories, but with little hint of what sounds they represent.{{sfnp|Ramsey|1987|p=125}}
Estes traballos definen as categorías fonolóxicas, mais non se sabe con certeza os sons que representan.<ref name="Ramsey (1987)" />
Linguists have identified these sounds by comparing the categories with pronunciations in modern [[varieties of Chinese]], [[Sino-Xenic vocabularies|borrowed Chinese words]] in Japanese, Vietnamese, and Korean, and transcription evidence.{{sfnp|Norman|1988|pp=34–42}}
Os lingüistas identificaron algúns sons comparando as categorías con pronuncias das variedades modernas de chinés e [[préstamo]]s do chinés noutras linguas, como o [[lingua xaponesa|xaponés]], o [[lingua vietnamita|vietnamita]] e o [[lingua coreana|coreano]].<ref name="Norman (1988)" /> O sistema resultante é moi complexo e cun número moi grande de [[consoante]]s e [[vogal|vogais]], mais seguramente non se distinguían todas elas nun só dialecto, senón que representaba un [[diasistema]] que recollía os estándares do norte e o sur no [[século VI]] para poder ler os clásicos.<ref name="Norman (1988)" />
The resulting system is very complex, with a large number of consonants and vowels, but they were probably not all distinguished in any single dialect. Most linguists now believe it represents a [[diasystem]] encompassing 6th-century northern and southern standards for reading the classics.{{sfnp|Norman|1988|p=24}}
 
=== Auxe dos dialectos do norte ===
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/wiki/Lingua_chinesa»