Lingua hindi: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Liña 30:
A escrita '''devanāgarī''', de tipo [[alfasilabario|semi-silábico]], está constituída de signos consonánticos que conlevan unha vogal por defecto, susceptíbel de ser modificada ou suprimida por signos anexos.
 
{| border=0 width=100% style="clear:both;"
=== Vogais ===
|-bgcolor="#BECFEB" valign=center
As vogais con o seu signo diacrítico con a consoante / p / son mostrados aquí embaixo:
|+
! width="20%" colspan="2" | Consoantes
! width="10%" | oclusiva xorda
! width="10%" | oclusiva xorda aspirada
! width="10%" | oclusiva sonora
! width="10%" | oclusiva sonora aspirada
! width="10%" | nasal
! width="10%" | semivogal
! width="10%" | fricativa
! width="10%" | aspirada
 
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
{|class="wikitable"
! bgcolor="#BECFEB" rowspan="3" | velar
|-align="center"
! bgcolor="#BECFEB" | deva.
| '''Alfabeto'''||'''Signo diacrítico con «प्»'''||'''Pronunciación'''||'''Prononciación con / p /'''||Equiv. [[IAST]]'''||'''Equiv. [[ITRANS]]||'''Equivalente galego.'''
|क
|-align="center"
|ख
| अ||प||{{IPA|/ ə /}}||{{IPA|/ pə /}}||a||a||(breve ou longa) [[Schwa]]: como ''e'' en d'''e''' ou t'''e'''
|ग
|-align="center"
|घ
| आ||पा||{{IPA|/ α: /}}||{{IPA|/ pα: /}}||ā||A||(longa) [[Vogal posterior]]: como ''a'' en v'''a'''s
|ङ
|-align="center"
|style="background:#dedede"|
| इ||पि||{{IPA|/ i /}}||{{IPA|/ pi /}}||i||i||(breve) [[Vogal alveolar anterior]]: como ''i'' en v'''i'''sión, máis breve
|style="background:#dedede"|
|-align="center"
|ह
| ई||पी||{{IPA|/ iː /}}||{{IPA|/ piː /}}||ī||I||(longa) [[Vogal alveolar anterior]]: como ''í'' en Mar'''ía'''
|-
|-align="center"
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
| उ||पु||{{IPA|/ u /}}||{{IPA|/ pu /}}||u||u||(breve) [[Vogal palatal posterior redondeada]]: como ''u'' en g'''u'''la
! bgcolor="#BECFEB" | trans.
|-align="center"
|k
| ऊ||पू||{{IPA|/ uː /}}||{{IPA|/ puː /}}||ū||U|| (longa) [[Vogal palatal posterior redondeada]]: como ''u'' en f'''u'''rta
|kh
|-align="center"
|g
| ए||पे||{{IPA|/ eː /}}||{{IPA|/ peː /}}||e||e|| (longa) [[Vogal velar anterior]]: como ''e'' en caf'''é'''
|gh
|-align="center"
|ṅ
| ऐ||पै||{{IPA|/ æː /}}||{{IPA|/ pæː /}}||ai||ai|| (longa) [[Vogal alveolar anterior]]: como ''e'' en tr'''e'''s, máis longa
|style="background:#dedede"|
|-align="center"
|style="background:#dedede"|
| ओ||पो||{{IPA|/ οː /}}||{{IPA|/ poː /}}||o||o|| (longa) [[Vogal velar posterior arredondada]]: como ''o'' en b'''o'''
|h
|-align="center"
|-
| औ||पौ||{{IPA|/ ɔː /}}||{{IPA|/ pɔː /}}||au||au|| (longa) [[Vogal velar inferior posterior redondeada]]: como ''o'' en p'''o'''ma, máis longa
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
! bgcolor="#BECFEB" | AFI
| ऋ||पृ||{{IPA|/ ri /}}||{{IPA|/ pri /}}||ṛ||R|| (breve) [[Consoante vibrante dental sonora]] como unha vogal silábica: como inglés: '''ri'''ng (A pronunciación orixinal perdeuse.)
|/k/
|-align="center"
|/kʰ/
|/g/
|/gʱ/
|/ŋ/
|style="background:#dedede"|
|style="background:#dedede"|
|/h/, /ɦ/
|-
! bgcolor="#BECFEB" style="height:.5em" colspan="10" |
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
! bgcolor="#BECFEB" rowspan="3" | palatal
! bgcolor="#BECFEB" | deva.
|च
|छ
|ज
|झ
|ञ
|य
|श
|style="background:#dedede"|
|-
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
! bgcolor="#BECFEB" | trans.
|c
|ch
|j
|jh
|y
|style="background:#dedede"|
|-
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
! bgcolor="#BECFEB" | AFI
|/tʃ/
|/tʃʰ/
|/dʒ/
|/dʒʱ/
|/ɲ/
|/j/
|/ç/, /ʃ/
|style="background:#dedede"|
|-
! bgcolor="#BECFEB" style="height:.5em" colspan="10" |
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
! bgcolor="#BECFEB" rowspan="3" | retroflexa
! bgcolor="#BECFEB" | deva.
|ट
|ठ
|ड
|ढ
|ण
|र
|ष
|style="background:#dedede"|
|-
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
! bgcolor="#BECFEB" | trans.
|ṭ
|ṭh
|ḍ
|ḍh
|ṇ
|r
|ṣ
|style="background:#dedede"|
|-
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
! bgcolor="#BECFEB" | AFI
|/ʈ/
|/ʈʰ/
|/ɖ/
|/ɖʱ/
|/ɳ/
|/r/
|/ʂ/, /ʃ/
|style="background:#dedede"|
|-
! bgcolor="#BECFEB" style="height:.5em" colspan="10" |
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
! bgcolor="#BECFEB" rowspan="3" | dental
! bgcolor="#BECFEB" | deva.
|त
|थ
|द
|ध
|न
|ल
|स
|style="background:#dedede"|
|-
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
! bgcolor="#BECFEB" | trans.
|t
|th
|d
|dh
|n
|l
|s
|style="background:#dedede"|
|-
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
! bgcolor="#BECFEB" | AFI
|/t̪/
|/t̪ʰ/
|/d̪/
|/d̪ʱ/
|/n/
|/l/
|/s/
|style="background:#dedede"|
|-
! bgcolor="#BECFEB" style="height:.5em" colspan="10" |
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
! bgcolor="#BECFEB" rowspan="3" | labial
! bgcolor="#BECFEB" | deva.
|प
|फ
|ब
|भ
|म
|व
|style="background:#dedede"|
|style="background:#dedede"|
|-
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
! bgcolor="#BECFEB" | trans.
|p
|ph
|b
|bh
|m
|v
|style="background:#dedede"|
|style="background:#dedede"|
|-
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
! bgcolor="#BECFEB" | AFI
|/p/
|/pʰ/
|/b/
|/bʱ/
|/m/
|/ʋ/
|style="background:#dedede"|
|style="background:#dedede"|
|}
 
{| border=0 width=100% style="clear:both;"
=== Consoantes ===
|-bgcolor="#BECFEB" valign=center
A táboa de embaixo mostra a lista tradicional de '''consoantes''' do sánscrito e do hindi. A pronunciación está dada no [[Alfabeto fonético internacional|API]].
! colspan="2" width="24%" | Vogais
 
! width="12%" | gutural
{|{{Táboabonita}}
! width="12%" | palatal
|-bgcolor="#EFEFEF"
!colspan width="212%" | labial
! width="12%" | dental
!colspan="2"| '''[[Labial]]'''
! width="12%" | palatogutural
| '''[[Labiodental]]'''
! width="12%" | labiogutural
!colspan="2"| '''[[Dental]]'''
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
!colspan="2"| '''[[Retroflex]]'''
! width="12%" rowspan="4" bgcolor="#BECFEB" | curta
!colspan="2"| '''[[Palatal]]'''
! bgcolor="#BECFEB" | independente
!colspan="2"| '''[[Velar]]'''
|अ
!colspan="2"| '''[[Gutural]]'''
|-
|उ
!bgcolor="#EFEFEF" rowspan="2"| '''[[Plosiv]]a'''
|ऋ
!bgcolor="#EFEFEF"| '''[[Aspiración (Foonética)|non-aspirada]]'''
|ए
| p {{Unicode|प}} <br />/ {{IPA|pə}} /|| b {{Unicode|ब}} <br />/ {{IPA|bə}} /|| || t {{Unicode|त}} <br />/ {{IPA|t̪ə}} /|| d {{Unicode|द}} <br />/ {{IPA|d̪ə}} /|| {{Unicode|ṭ ट}} <br />/ {{IPA|ʈə}} /|| {{Unicode|ḍ ड}} <br />/ {{IPA|ɖə}} /|| c {{Unicode|च}} <br />/ {{IPA|tʃə}} /|| j {{Unicode|ज}} <br />/ {{IPA|dʒə}} /|| k {{Unicode|क}} <br />/ {{IPA|kə}} /|| g {{Unicode|ग}}<br />/ {{IPA|gə}} /
|ओ
!colspan="2"|
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
! bgcolor="#BECFEB" | diacrítico
|style="background:#dedede"| inherente
|ि
|ु
|ृ
|े
|ो
|-
!|-bgcolor="#EFEFEFDEE7F5"| '''[[Aspiraciónvalign=center (Fonética)|aspirada]]'''align="center"
! bgcolor="#BECFEB" | trans.
| ph {{Unicode|फ}} <br />/ {{IPA|p<sup>h</sup>ə}} /|| bh {{Unicode|भ}} <br />/ {{IPA|b<sup>ɦ</sup>ə}} /|| || th {{Unicode|थ}} <br />/ {{IPA|t̪<sup>h</sup>ə}} /|| dh {{Unicode|ध}} <br />/ {{IPA|d̪<sup>ɦ</sup>ə}} /|| {{Unicode|ṭh ठ}} <br />/ {{IPA|ʈ<sup>h</sup>ə}} /|| {{Unicode|ḍh ढ}} <br />/ {{IPA|d<sup>ɦ</sup>ə}} /|| ch {{Unicode|छ}} <br />/ {{IPA|tʃ<sup>h</sup>ə}} /|| jh {{Unicode|झ}} <br />/ {{IPA|dʒ<sup>ɦ</sup>ə}} /|| kh {{Unicode|ख}} <br />/ {{IPA|k<sup>h</sup>ə}} /|| gh {{Unicode|घ}}<br />/ {{IPA|g<sup>ɦ</sup>ə}} /
|a
!colspan="2"|
|i
|u
|e
|o
|-
!|-bgcolor="#EFEFEFDEE7F5" colspanvalign=center align="2center"| '''[[Nasal]]'''
! bgcolor="#BECFEB" | AFI
!colspan="2" style="font-weight: normal"| m {{Unicode|म}}<br />/ {{IPA|mə}} /
|/ə/
|
|/ɪ/
!colspan="2" style="font-weight: normal"| n {{Unicode|न}}<br />/ {{IPA|nə}} /
|/ʊ/
!colspan="2" style="font-weight: normal"| {{Unicode|ṇ}} {{Unicode|ण}}<br />/ {{IPA|ɳə}} /
|/r/
!colspan="2" style="font-weight: normal"| ñ {{Unicode|ञ}}<br />/ {{IPA|ɲə}} /
|/e/
!colspan="2" style="font-weight: normal"| {{Unicode|ṅ}} {{Unicode|ङ}}<br />/ {{IPA|ŋə}} /
|/o/
!colspan="2"|
|-
! bgcolor="#EFEFEFBECFEB" style="height:.5em" colspan="28" | '''[[Semivogal]]'''
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
!colspan="2"|
! rowspan="4" bgcolor="#BECFEB" | longa
!style="font-weight: normal"| v {{Unicode|व}}<br />/ {{IPA|ʋə}} /
! bgcolor="#BECFEB" | independente
!colspan="2"|
|आ
!colspan="2"|
|ई
!colspan="2" style="font-weight: normal"| y {{Unicode|य}}<br />/ {{IPA|jə}} /
|ऊ
!colspan="2"|
|style="background:#dedede"|
!colspan="2"|
|ऐ
|औ
|-bgcolor="#DEE7F5" valign=center align="center"
! bgcolor="#BECFEB" | diacrítico
|ा
|ी
|ू
|style="background:#dedede"|
|ै
|ौ
|-
!|-bgcolor="#EFEFEFDEE7F5" colspanvalign=center align="2center"| '''[[Líquida]]s'''
! bgcolor="#BECFEB" | trans.
!colspan="2"|
|ā
!colspan="2" style="font-weight: normal"| l {{Unicode|ल}}<br />/ {{IPA|lə}} /
!colspan="2" style="font-weight: normal"| r {{Unicode|र}}<br />/ {{IPA|rə}} /
|style="background:#dedede"|
!colspan="2"|
|ai
!colspan="2"|
|au
!colspan="2"|
|-
!|-bgcolor="#EFEFEFDEE7F5" colspanvalign=center align="2center"| '''[[Fricativa]]s'''
! bgcolor="#BECFEB" | AFI
!colspan="2"|
|/a/
|/i/
!colspan="2" style="font-weight: normal"| s {{Unicode|स}}<br />/ {{IPA|sə}} /
|/u/
!colspan="2" style="font-weight: normal"| {{Unicode|ṣ}} {{Unicode|ष}}<br />/ {{IPA|ʂə}} /
|style="background:#dedede"|
!colspan="2" style="font-weight: normal"| ś {{Unicode|श}}<br />/ {{IPA|ʃə}} /
|/ɛ/ o /æ/
!colspan="2"|
|/əʊ/
!style="font-weight: normal"| {{Unicode|ḥ ः}}<br />/ {{IPA|hə}} /
!style="font-weight: normal"| h {{Unicode|ह}}<br />/ {{IPA|ɦə}} /
|}