Cabalo: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición |
|||
Liña 48:
O cabalo adaptouse a sobrevivir en terreos abertos con vexetación escasa, habitando [[ecosistema]]s que outros grandes herbívoros, especialmente [[ruminante]]s, non poderían.<ref name="Budiansky">Budiansky ''The Nature of Horses'' p. 31</ref> Os cabalos e outros équidos pertencen á [[orde (bioloxía)|orde]] dos [[perisodáctilos]], un grupo de mamíferos que foron dominantes durante o período [[Terciario]]. No pasado, está orde contiña 14 [[Familia (bioloxía)|familias]], pero só tres delas —[[Equidae]] (os cabalos e especies relacionadas), o [[tapir]], e o [[rinoceronte]]— sobreviviron ata a actualidade.<ref>{{Cita web |url= http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Perissodactyla.html|title= Order Perissodactyla|accessdate=2008-07-09 |author= Myers, Phil|work= Animal Diversity Web |publisher= University of Michigan}}</ref>
O máis antigo membro da familia Equidae foi o ''[[Hyracotherium]]'', que viviu hai 45-55millóns de anos, durante o [[Eoceno]]. Tiña catro dedas en cada pata dianteira, e 3 nas traseiras.<ref>{{Cita web |url= http://www.flmnh.ufl.edu/fhc/hyraco1.htm|title= Hyracotherium|accessdate=2008-07-09 |work= Fossil Horses in Cyberspace |publisher= [[Florida Museum of Natural History]]}}</ref> A deda extra das patas dianteiras axiña desapareceu no ''[[Mesohippus]]'', que viviu hai 32-37 millóns de anos.<ref>{{Cita web |url= http://www.flmnh.ufl.edu/fhc/mesoh1.htm|title= Mesohippus|accessdate=2008-07-09|work= Fossil Horses in Cyberspace |publisher= Florida Museum of Natural History}}</ref> Co tempo, os dedos laterais dos pés reduciron o seu tamaño ata desaparecer. Todo o que queda deles nos cabalos modernos é un conxunto de pequenos ósos vestixiais por debaixo do xeonllo,<ref name=Natural>{{Cita web |url= http://www.amnh.org/exhibitions/horse/?section=evolution&page=evolution_b|title= The Evolution of Horses|accessdate=2008-07-09 |work= The Horse |publisher= American Museum of Natural History}}</ref> coñecidos informalmente como ósos férula.<ref>Miller ''Understanding the Ancient Secrets of the Horse's Mind'' p. 20</ref> Debido a este feito, as súas patas alongáronse, converténdose nun animal ungulado capaz de correr a gran velocidade.<ref name=Natural/> Hai 5 millóns de anos, o moderno ''Equus'' evolucionou.<ref name=Florida>{{Cita web |url= http://www.flmnh.ufl.edu/fhc/equus1.htm|title= Equus|accessdate=2008-07-09|work= Fossil Horses in Cyberspace |publisher= Florida Museum of Natural History}}</ref> Os seus dentes tamén evolucionaron para se adaptar ó pasto de material vexetal seco e as gramíneas duras das chairas. Deste xeito, estes proto-cabalos pasaron de comer as follas dos bosques á herba que comen os habitantes das rexións semi-áridas de todo o mundo, incluíndo a [[estepa]] de Eurasia e as [[Grandes Planicies|Grandes Chairas]] de América
Hai 15.000 anos, o ''Equus ferus'' foi unha especie [[holártico|holártica]] amplamente estendida. Ósos de cabalo deste período, o [[Plistoceno]] tardío, son atopados en Europa, Eurasia, [[Berinxia]], e Norte América.<ref name = Weinstock>{{Cita publicación periódica|last=Weinstock|first=J.|year=2005|title=Evolution, Systematics, and Phylogeography of Pleistocene Horses in the New World: A Molecular Perspective|journal=[[PLoS Biology]]|pmid=15974804|volume=3|issue=8|pmc=1159165|pages=e241| doi=10.1371/journal.pbio.0030241|display-authors=1|last2=Willerslev|first2=Eske|last3=Sher|first3=Andrei|last4=Tong|first4=Wenfei|last5=Ho|first5=Simon Y.W.|last6=Rubenstein|first6=Dan|last7=Storer|first7=John|last8=Burns|first8=James|last9=Martin|first9=Larry}}</ref> Entre 10.000 e 7.600 anos atrás, o cabalo extínguese en América do Norte e noutros lugares raros.<ref name = VilaWidespreadOrigins>{{Cita publicación periódica |last=Vila|first=C.|coauthors= et al.|year=2001|title=Widespread Origins of Domestic Horse Lineages|journal=[[Science (journal)|Science]]|volume=291|doi=10.1126/science.291.5503.474|url=http://www.uky.edu/Ag/Horsemap/Maps/VILA.PDF|format=PDF|pages=474–7|pmid=11161199 |issue=5503}}</ref><ref name = IberianOrigins>{{Cita publicación periódica|last=Luís|first= Cristina|coauthors= et al.|year=2006|title=Iberian Origins of New World Horse Breeds|journal=Quaternary Science Reviews|volume=97|issue=2| url=http://jhered.oxfordjournals.org/cgi/content/full/97/2/107|pages=107–113|doi=10.1093/jhered/esj020|pmid=16489143}}</ref><ref name=Haile>{{Cita publicación periódica|title=Ancient DNA reveals late survival of mammoth and horse in interior Alaska |doi=10.1073/pnas.0912510106 |author=Haile, James|journal=PNAS|year=2009 |volume=106|issue= 52 |pages=22352–22357|display-authors=1|last2=Froese|first2=D. G.|last3=MacPhee|first3=R. D. E.|last4=Roberts|first4=R. G.|last5=Arnold|first5=L. J.|last6=Reyes|first6=A. V.|last7=Rasmussen|first7=M.|last8=Nielsen|first8=R.|last9=Brook|first9=B. W.|pmid=20018740|pmc=2795395}}</ref> A razón da súa extinción é descoñecida, pero existe a teoría de que fose paralela coa chegada dos primeiros humanos ó continente.<ref name = Buck>{{Cita publicación periódica|last=Buck|first=Caitlin E.|coauthors= Bard, Edouard|year=2007|title=A calendar chronology for Pleistocene mammoth and horse extinction in North America based on Bayesian radiocarbon calibration|journal=Quaternary Science Reviews|volume=26|issue=17–18|doi=10.1016/j.quascirev.2007.06.013|page=2031}}</ref> Outra teoría apunta ó [[cambio climático]], sinalando que hai aproximadamente 12.500 anos, os pastos característicos do ecosistema de estepa deron paso a arbustos propios da [[tundra]], que estaba cuberta de plantas non comestibles.<ref name="LeQuire">{{Cita web| url=http://www.thehorse.com/ViewArticle.aspx?ID=4849 |author=LeQuire, Elise| title=No Grass, No Horse |publisher = The Horse, online edition|format=registration required| date= 2004-01-04 |accessdate= 2009-06-08}}</ref>
| |||