Dalai Lama: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
engado máis da en.wiki |
Sen resumo de edición |
||
Liña 4:
'''Dalai Lama''',<ref name=ddef>{{cita web |url=http://dictionary.reference.com/browse/dalai%20lama |título=Define Dalai lama |editor=Dictionary.com |dataacceso=12 de marzo de 2014}}</ref><ref name=ddef1>{{cita web|título=Definition of Dalai Lama in English|url=http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/Dalai-Lama|editor=Oxford Dictionaries|dataacceso=2 de maio de 2015}}</ref> é un [[monxe]] da escola [[Gelug]] ou "Sombreiro Amarelo" do [[budismo tibetano]],<ref>{{cita web|autor1=Dr Alexander Berzin|título=Special Features of the Gelug Tradition - para. on Administration|url=http://www.berzinarchives.com/web/en/archives/study/comparison_buddhist_traditions/tibetan_traditions/special_features_gelug_tradition.html|web=The Buddhist Archives of Dr Alexander Berzin|editor=Berzin Archives|dataacceso=8 de maio de 2015|data=novembro de 2014}}</ref> a máis nova das escolas do budismo tibetano<ref>Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 129, "Gelug: the newest of the schools of Tibetan Buddhism".</ref> fundada por [[Je Tsongkhapa]]. O décimo cuarto e actual Dalai Lama é [[Tenzin Gyatso]].
O Dalai Lama é considerado sucesor dunha liña de [[tulku]]s,<ref name="ddef" /> é dicir, encarnacións de [[Avalokiteśvara]],<ref name="ddef1" /> o Bodhisattva da Compaixón.<ref name=NW>{{cita web|author1=Peter Popham|título=Relentless: The Dalai Lama's Heart of Steel|url=http://www.newsweek.com/2015/02/06/relentless-dalai-lama-heart-steel-302768.html|editor=Newsweek magazine|data=29 de xaneiro de 2015|}}</ref> O nome é unha combinación da palabara [[Lingua mongol|mongol]] ''dalai''
Dende 1642 até a década de 1950 (agás dende 1705 a 1750), o Dalai Lamas ou o seu [[rexente]] dirixiu o Goberno Tibetano ou [[Ganden Phodrang]] que domina a [[meseta tibetana]] dende [[Lhasa]] con diversos graos de [[autonomía]]. Este goberno foi, polo xeral, suxeito de patronazgo e protección dos reis mongois dos khanatos de [[Khanato de Khoshut|Khoshut]] e [[Khanato de Dzungar|Dzungar]] (1642-1720) e dos emperadores manchús da [[Dinastía Qing]] (1720-1912).<ref>{{cita libro|autor1=Smith, Warren W. Jr.|título=Tibetan Nation: A History of Tibetan Nationalism and Sino-Tibetan Relations|data=1997|editor=HarperCollins|localización=Nova Deli|isbn=0813331552|páxinas=107–149}}</ref>
Os budistas tibetanos consideran que os Dalai Lama son emanacións do [[Buddha]] [[Avalokiteśvara]], aínda que non é un mestre Buddha senón un [[Bodhisattva]], é o patrón do [[Tíbet]] e crese que, tras a súa morte, a súa conciencia sutil tarda un intervalo de corenta e nove días, polo menos, para nacer de novo nun neno que xa desde o seu nacemento pode dar sinais do seu carácter especial. Avalokiteśvara é unha deidade importante para o budismo tibetano e é considerado nos ensinos vajrayāna como un buda. En cambio, para os ensinos mahāyāna é visto máis ben como un bodhisattva de elevado nivel.
Tras a morte do Dalai Lama, o [[Panchen Lama]] encárgase de recoñecer a súa reencarnación, ou [[tulku]] (normalmente un neno) por estes sinais, quen pasará a ser o novo Dalai Lama. Á súa vez, o Dalai Lama debe recoñecer á reencarnación do Panchen Lama tras a morte deste.
Tradicionalmente, o '''Dalai Lama''' foi o líder espiritual e temporal do [[Tíbet]]; [[Tenzin Gyatso]], actualmente no exilio, tras a ocupación e anexión forzada por parte da [[China]] maoísta, abandonou a preeminencia política tradicional, e creou un Ministro presidente do Kashag (gabinete), elixido por sufraxio universal. Tamén Indicou que a institución podería ser abolida no futuro e que o próximo Dalai Lama se podería atopar fóra do Tíbet ou ser unha muller<ref>[http://www.newser.com/story/13544/next-dalai-lama-may-be-female.html "Next Dalai Lama May Be Female"], artigo en ''Newser'' {{en}}.</ref>. O goberno chinés reclámase como o único autorizado para escoller o vindeiro Dalai Lama<ref>[http://www.tricycle.com/blog/chinese-government-we-will-choose-next-dalai-lama "Chinese Government: We Will Choose Next Dalai Lama"] from ''[[Tricycle: The Buddhist Review]]'' {{en}}</ref>.▼
=== Lista de Dalai Lama ===
Liña 48:
Tamén houbo un Dalai Lama non recoñecido, [[Ngawang Yeshey Gyatso]], declarado o [[28 de xuño]] de [[1707]], cando contaba con 25 anos de idade, por [[Lha-bzang Khan]] como o "verdadeiro" 6º Dalai Lama – porén, nunca foi aceptado como tal pola maior parte da poboación.<ref name="Stein 1972, p. 85">Stein (1972), p. 85.</ref><ref>Chapman, F. Spencer. (1940). ''Lhasa: The Holy City'', p. 127. Readers Union Ltd. London.</ref><ref name="Mullin276">Mullin 2001, p. 276</ref>
== Futuro da posición ==
▲Tradicionalmente, o '''Dalai Lama''' foi o líder espiritual e temporal do [[Tíbet]]; [[Tenzin Gyatso]], actualmente no exilio, tras a ocupación e anexión forzada por parte da [[China]] maoísta, abandonou a preeminencia política tradicional, e creou un Ministro presidente do Kashag (gabinete), elixido por sufraxio universal. Tamén Indicou que a institución podería ser abolida no futuro e que o próximo Dalai Lama se podería atopar fóra do Tíbet ou ser unha muller<ref>[http://www.newser.com/story/13544/next-dalai-lama-may-be-female.html "Next Dalai Lama May Be Female"], artigo en ''Newser'' {{en}}.</ref>. O goberno chinés reclámase como o único autorizado para escoller o vindeiro Dalai Lama.<ref>[http://www.tricycle.com/blog/chinese-government-we-will-choose-next-dalai-lama "Chinese Government: We Will Choose Next Dalai Lama"] from ''[[Tricycle: The Buddhist Review]]'' {{en}}</ref>
== Notas ==
| |||