Congro: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Substitución automática de texto (-regnum = ''Animalia'' +regnum = Animalia); cambios estética
Liña 4:
| image_caption = ''[[Conger conger]]''
| image_width = 250px
| regnum = ''[[Animalia]]''
| phylum = ''[[Chordata]]''
| subphylum = ''[[Vertebrata]]''
Liña 35:
{{Div col|cols=2}}
* No xénero ''[[Anguilla (xénero)|Anguilla]]''
** ''Anguilla conger'' <small>(Linnaeus, 1758)</small>
* ''Anguilla obtusa'' <small>Swainson, 1839</small>
 
* No xénero ''[[Conger]]''
** ''Conger communis'' <small>Costa, 1844</small>
** ''Conger niger'' <small>(Risso, 1810)</small>
** ''Conger rubescens''<small> Ranzani, 1840</small>
** ''Conger verus''<small> Risso, 1827</small>
** ''Conger vulgaris''<small> Yarrell, 1832</small>
 
* No xénero ''[[Leptocephalus]]''
** ''Leptocephalus candidissimus''<small> Costa, 1832</small>
** ''Leptocephalus conger'' <small>(Linnaeus, 1758)</small>
** ''Leptocephalus gussoni'' <small>Cocco, 1829</small>
** ''Leptocephalus inaequalis'' <small>Facciolà, 1883</small>
** ''Leptocephalus lineatus'' <small>Bonnaterre, 1788</small>
** ''Leptocephalus morrisii'' <small>Gmelin, 1789</small>
** ''Leptocephalus pellucidus'' <small>(Couch, 1832)</small>
** ''Leptocephalus spallanzani'' <small>Risso, 1810</small>
** ''Leptocephalus stenops'' <small>Kaup'', 1856</small>
** ''Leptocephalus vitreus'' <small>Kölliker, 1853</small>
 
* No xénero ''[[Muraena]]''
** ''Muraena conger'' <small>Linnaeus, 1758</small> (nome orixinal)
** ''Muraena nigra'' <small>Risso, 1810</small>
 
* No xénero '''''Ophidium''''' (hoxe recoñecido como ''[[Ophidion]]'' <small>Linnaeus, 1758</small>) <ref> [http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=297290 ''Ophidium''] no WoRMS.</ref>
** ''Ophidium pellucidum'' <small>Couch, 1832</small>
 
* No xénero '''''Ophisoma''''' (hoxe recoñecido como ''[[Ariosoma]]'' <small>Swainson, 1838</small>) <ref>[http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=270102 ''Ophisoma'' Swainson, 1839] no WoRMS.</ref>
** ''Ophisoma obtusa'' <small>(Swainson, 1839)</small>
{{Fin div col}}
 
Liña 92:
{{Div col|cols=2}}
* Alemán: ''Meeraal'', ''Seeaal''
* Asturiano: ''cóngaru''. Outros nomes iutilizados en [[Asturias]] son ''congrio'', ''anguilo'' e, para os individuos xuvenís, ''anguilachu'', látigo'' e ''correa'' <ref name=MP>Capel, J. Carlos (1982), pp. 173-177.</ref>
* Castelán: ''congrio'', ''congrio común'', ''culebra'', ''negrillo'', ''safio''
** en [[Cantabria]] tamén se coñece como ''congrio de costa'', ''congro'', ''luciato'' e ''berrondia''.<ref name=MP/>
Liña 114:
* [[Corpo]] moi alongado, cilíndrico na parte anterior e comprimido lateralmente na posterior, de até 3 m de lonxitude máxima, cun peso de até 110 kg (os capturados en [[Galicia]], normalmente entre os 2 e os 3 m de lonxitude e até algo máis dos 50 kg de peso), sendo as femias máis grandes do que os machos (que non adoitan sobrapasar 1 m de lonxitude).
* [[Cabeza]] lixeiramente deprimida, coa [[boca]] grande, co maxilar superior que sobrepasa ao inferior, armada de numerosos [[dente]]s desiguais e curvos, dispostos en varias fileiras sobre ambos os maxilares e o [[vómer]]. O [[fociño]] é curto e cónico.
* [[Pel]] espida, sen [[escama de peixe|escamas]], e cuberta de [[mucosidade]] segregada por glándulas epiteliais.
* [[aleta|Aletas pectorais]] con de 14 a 20 raios. [[aleta|aletas dorsa]] e [[aleta|anal]] logas, e que conflúen coa [[aleta|aleta caudal]].
* [[cor|Colaración]] que vai da gis cincenta á negra no dorso, e abrancazada na rexión ventral. Os poros da [[liña lateral]] están orlados de branco.
Liña 161:
No mercados pódese encontrar fresco, conxelado ou seco, e pódese consumir frito, guisado, cocido, ao forno ou á grella. En seco consérvase durante moito tempo, e o seu consumo era moi popular antigamente na [[coresma]] en cidades como [[Soria]] e [[Calatayud]], que contaban con secadoiros propios.<ref>Frimodt, C. (1995): ''Multilingual illustrated guide to the world's commercial coldwater fish''. Oxford, Inglaterra: Fishing News Books, Osney Mead.</ref>
 
En [[Galicia]] son famosas as [[empanada]]s de congro, e tamén se come habitalmente cociñado ''á galega'' (cocido con patacas, en allada) ou en [[caldeirada]], só ou mesturado con outros peixes.<ref name=MP/>
En [[Cataluña]] e nos chamados ''[[Países Cataláns]]'', o congro é un peixe apreciado desde tempos moi antigos e tradicionalment se comía fervido.<ref>[http://www.elsgnoms.com/receptes/peixos_Nola_891.html Cuina de peixos (Rupert de Nola)].</ref> Actualmente consómese adoito mesturado con outros peixes ou con mariscos en arroces e ''cassoletes''.
Liña 170:
Segundo asegura unha milenaria tradición [[Grecia|helénica]] cando o deus [[Poseidón]] abandonaba o mar e ascendía ao Olimpo para visitar o seu irmám [[Zeus]], adoitaba agasallalo cun fermoso congro. Tal era o aprecio que na [[Grecia|Grecia antiga]] se sentía por esta especie.<ref name=MP/>
 
Na [[península Ibérica]] o seu consumo tivo o seu apoxeo na [[Idade Media]]. Por exemplo, aparece mencionado no ''[[Libro de buen amor]]'', do [[Arcipreste de Hita]] (ca. 1284-ca. 1351), na pasaxe da ''batalla que sostiveron don Carnal e dona Coresma''. E nun documento da facenda de [[Xoán II de Aragón]] (1398-1479) rei de [[Navarra]] (1425-1479) e de [[Aragón]], [[Mallorca]], [[Valencia]] [[Sardeña]] e [[Sicilia]], datado en [[1412]] e denominado ''cea real'', exixíanse, a xeito de imposto, varias cantidades de congro salgado e seco aos municipios de [[Sabiñánigo]], [[Monreal del Campo|Monreal]], [[Calamocha]] e Murviedro (hoxe [[Sagunt|Sagunto]]o).<ref name=MP/>
 
Porén, desde aqueles tempos, o congro foi perdendo lentamente parte da súa antiga consideración. Proba deste menosprezo é que, desde o primeiro terzo do século XX, os camións que facían a rota [[Vigo]]-[[Barcelona]], ao atravesar o vila [[Burgos|burgalesa]] de [[Aranda de Duero]] descargaban as pezas de congro, que ali se vendían en calidade de ''mercadoría de segunda orde''. Deste xeito, o ''congro á arandina'' chegou a tomar carta de natureza, constituíndo unha deliciosa especialidade da cociña castelá.<ref name=MP/>
Liña 188:
* Nelson, Joseph S. (2006): ''Fishes of the World''. John Wiley & Sons, Inc. ISBN 0-471-25031-7.
* Ríos Panisse, M. C. (1977): ''Nomenclatura de la flora y fauna marítimas de Galicia. I Invertebrados y peces.'' Santiago: Universidad de Santiago de Compostela. ISBN 84-7191-008-X.
* Rodríguez Solórzano, Manuel; Sergio Devesa Regueiro e Lidia Soutullo Garrido (1983): ''Guía dos peixes de Galicia''. Vigo: Editorial Galaxia. ISBN 84-7154-433-4.
* Rodríguez Villanueva, X. L. e Xavier Vázquez (1995): ''Peixes do mar de Galicia. (III) Peixes óseos (continuación)''. Vigo: Edicións Xerais de Galicia. ISBN 84-7507-870-2.
* Solórzano, Manuel R[odríguez]; José L. Rodríguez, José Iglesias, Francisco X, Pereira e Federico Álvarez (1988): ''Inventario dos peixes do litoral galego (Pisces: Cyclostomata, Chondrichthyes, Osteichthyes).'' O Castro-Sada, A Coruña: Cadernos da Área de Ciencias Biolóxicas (Inventarios). Seminario de Estudos Galegos, vol. IV. ISBN 84-7492-370-0.
Liña 198:
=== Ligazóns externas ===
* [http://www.youtube.com/watch?v=Yd_gaw4gjMI Documental sobre un sequeiro de congro en Muxía]
* [http://archive.wikiwix.com/cache/?url=http://www.fishbase.org/Summary/speciesSummary.php?id=301&title=http%3A%2F%2Fwww.fishbase.org%2FSummary%2FspeciesSummary.php%3Fid%3D301 ''Conger conger'' (Linnaeus, 1758)] en [[FishBase]].
* [http://www.cbif.gc.ca/pls/itisca/next?v_tsn=161341&taxa=Conger+conger&p_ifx=&p_lang=es ''Conger conger'' (Linnaeus, 1758)] no [[SIIT]].
* [http://doris.ffessm.fr/fiche2.asp?fiche_numero=610 ''Conger conger'' (Linnaeus, 1758)] en Doris. {{fr}}