Denario: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
li gint
edición taboa de wiki ES
Liña 1:
A'''Denario''' (en latín: ''denarius''; plural: ''denarii'') foi [[moeda]] máis común e típica da época republicana da [[Roma Antiga|Roma]] antiga, e da que aínda se conservan innumerables pezas, denomínase '''denario'''. Coñécese con este nome á [[moeda]] de prata equivalente a 10 [[Ás|ases]], cuxo peso nos 50 primeiros anos da súa institución foi dun sextante de [[Onza (unidade de masa)|onza]]; ou sexa, de 4,54 [[gramo|gramos]], entrando 72 pezas nunha [[Libra (unidade de masa)|libra]]. Cando o [[ás]] baixou de peso a unha [[Onza (unidade de masa)|onza]], o '''denario''' reduciuse a 3,90 [[gramo|gramos]] (ou sexa, de 84 pezas nunha [[Libra (unidade de masa)|libra]]) sen diminuír máis peso ata a época do Emperador [[Nerón]], pero comprendendo 16 [[ás|ases]] en lugar dos 10 que lle correspondían polo seu nome. Como divisores do '''denario''', figuran:
 
*o [[quinario]], que valía a metade daquel, equivalente a cinco ases.
Liña 7:
Abaixo: c. [[199]] [[Caracalla]], c. [[200]] [[Julia Domna]], c. [[219]] [[Heliogábalo]], c. [[236]] [[Maximino o Tracio]]]]
 
{| class="wikitable" align="right" style="text-align: center" |
|-
| colspan="6" | '''Equivalencias entre moedas romanas'''
|-
! Moeda
! Denario !! [[Quinario]] !! [[Sestercio]]
! [[As (moneda)|As]] !! Metal
|-bgcolor="#F0E000"
|-
| align="left" | Denario (símbolo X)
| 1 || 2 || 4 || 10 || [[File:Silver medal with cup.svg|16px]]
|-
| align="left" | Quinario (símbolo V)
| 1/2 || 1 || 2 || 5 || [[File:Silver medal with cup.svg|16px]]
|-
| align="left" | Sestercio (símbolo IIS)
| 1/4 || 1/2 || 1 || 2,5 || [[File:Silver medal with cup.svg|16px]]
|-
| align="left" | As (símbolo I)
| 1/10 || 1/5 || 2/5 || 1 || [[File:Bronze medal with cup.svg|16px]]
|-
| align="left" | Áureo
| 25 || colspan=3 |1/40 da libra romana (aproximadamente 8 grs.)|| [[File:Gold medal with cup.svg|16px]]
|}
Os tipos do anverso nos '''denarios''' e os seus divisores foron ao principio figuras de divindades romanas, a semellanza dos áses, levando, do mesmo xeito que os quinarios, a cabeza de Roma personificada, cuberta con gálea ou casco (que moitos confunden con [[Minerva]]). No reverso, levan a figura de [[Dióscuros]] (Cástor e Pólux) tirando do carro da [[Vitoria (mitoloxía)|Vitoria]] ou unha [[cuadriga]] (catro cabalos) arrastrando o carro de [[Xúpiter (deus)|Xúpiter]] ou de [[Marte (deus)|Marte]], de onde veñen os nomes de ''bigados'' e ''cuadrigados'' que se adoitan dar a devanditas pezas. Moito máis tarde, en sucesivas emisións, irán desaparecendo as referidas divindades para dar lugar a figuras moi variadas, segundo o capricho do maxistrado que dirixía a [[cuñación]] e que consistían en representacións de antigos personaxes, recordos de familia, emblemas ou símbolos da mesma, e despois, fazañas ou empresas do respectivo maxistrado. Chegado o final da [[República Romana|República]] ou época do [[Triunvirato]] de [[Xulio César]], empezou a figurar nunha cara das [[moeda|moedas]] o retrato do personaxe que as autorizaba.