Dakar: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Bot - borrado de comas antes de etcétera [http://academia.gal/dicionario#searchNoun.do?nounTitle=etc%C3%A9tera]
Sen resumo de edición
Liña 4:
|escudo =Dakar_CoA.png
|imaxe = [[Ficheiro:Dakar - Panorama urbain.jpg|280px|]]
|pé = Panorámica de DacarDakar
|situación = {{Mapa de localización
|Senegal
|label=DacarDakar
|position=right
|lat_deg=14 | lat_min= 41 | lat_seg= 34 | latNS = N | lon_deg = -17 | lon_min = -26 | lon_seg = -48 |longEW=W
Liña 17:
|bandeirapaís= {{SENb}}
|división 1 = [[Subdivisións do Senegal|Rexión]]
|nome división 1 = [[Rexión de Dakar|DacarDakar]]
|división 2 = [[Departamentos do Senegal|Departamento]]
|nome división 2 = [[Departamento de Dakar|DacarDakar]]
|altitude = 0
|superficie = 82´38
Liña 29:
|sitio web = [http://www.dakarville.sn Páxina oficial de Dakar]
}}
'''Dakar'''<ref>''[[Diciopedia oudo século 21]]'', t. 2, p. 1403: 'Dacar''Dakar''' Cap. do Senegal, situada na costa da península de Cabo Verde...</ref><ref>''[[Diccionario enciclopédico galego universal]]'', t. 20, p. 30: '''Dakar''' Capital de Senegal e da rexión homónima situada no extremo meridional da península de Cabo Verde...</ref><ref>{{Versaleta|Inés Santa María Otero}} e {{Versaleta|Noé Massó Lago}}: ''Atlas xeográfico e histórico de Galicia e do Mundo'' (2009), [[Edicións do Cumio]], ISBN 978-84-8289-328-0. '''Dakar''': páxina 147.</ref> é unha cidade [[África|africana]], capital do [[Senegal]]. No ano 2005 s súa área metropolitana tiña 2&nbsp;452&nbsp;656 habitantes. Está situada na [[península de Cabo Verde]], na costa [[Océano Atlántico|Atlántica]] de [[África]]. A súa situación xeográfica no extremo oeste de África resulta vantaxosa para o tráfico marítimo con América e Europa, razón pola cal se desenvolveu alí o maior porto marítimo da rexión.
 
A cidade de Dakar formouse no contorno dun forte [[Francia|Francés]], reemprazandosubstituíndo a cidade de [[San Luís, Senegal|San Luís]] como capital da colonia francesa do oeste en [[1902]]. Foi a capital da [[federación Malí]] entre [[1959]] e [[1960]], converténdose despois na capital do [[Senegal]].
'''Dakar''' ou '''Dacar''' é unha cidade [[África|africana]], capital do [[Senegal]]. No ano 2005 s súa área metropolitana tiña 2&nbsp;452&nbsp;656 habitantes. Está situada na [[península de Cabo Verde]], na costa [[Océano Atlántico|Atlántica]] de [[África]]. A súa situación xeográfica no extremo oeste de África resulta vantaxosa para o tráfico marítimo con América e Europa, razón pola cal se desenvolveu alí o maior porto marítimo da rexión.
 
A cidade de Dakar formouse no contorno dun forte [[Francia|Francés]], reemprazando a cidade de [[San Luís, Senegal|San Luís]] como capital da colonia francesa do oeste en [[1902]]. Foi a capital da [[federación Malí]] entre [[1959]] e [[1960]], converténdose despois na capital do [[Senegal]].
 
Entre os séculos [[século XVI|XVI]] e [[século XIX|XIX]], Dakar foi o maior centro para o tráfico de [[escravo]]s cara a toda América. O goberno senegalés restaurou e transformou en museo o forte de Estrées na [[illa de Gorée]], onde levaban os escravos para ser vendidos en poxa e enviados en barco.
 
Na actualidade DacarDakar ten os servizos de Universidade, porto, escala aérea, industrias etc.
 
Dakar foi até 2007 o punto de chegada do [[Rally Dakar]] que se corre a principios de cada ano. A cidade acolle tamén a bienal de [[arte africana]] Dak'Art. A última edición celebrada foi no ano [[2006]].
[[Ficheiro:PorteMillénaire.JPG|miniatura|dereita|250px|La nouvelle mosquée et la [[Porte du Troisième millénaire]].]]
[[Ficheiro:Dakar map.png|250px|miniatura|Dacaresquerda|Dakar, dividida en 19 comunas.]]
 
== Historia ==
A historia da cidade de DacarDakar en tanto que tal é moi recente, dada a proximidade no tempo da súa fundación. Non obstante, si se dispoñen de datos acerca do territorio sobre o que actualmente se asenta a cidade.
 
=== Antes da colonia francesa ===
[[Ficheiro:Guillaume Delisle Senegambia 1707.jpg|thumb|300pxminiatura|Mapa de [[Senegal]] en [[1770]], feito polo cartógrafo [[Guillaume Delisle]], que mostra a [[península de Cabo Verde]], sobre a que posteriormente se asentaría o moderno DacarDakar.]]
En diversos puntos da estreita [[península de Cabo Verde]], sobre a que se encontra edificada a cidade, atopáronse diversos vestixios [[Arqueoloxía|arqueolóxicos]] que testemuñan presenza humana desde o [[Paleolítico]], en forma de presenza esporádica, e desde o [[Neolítico]], en forma de residencia permanente.
 
Os puntos concretos nos que se localizaron restos ou [[xacemento arqueolóxico|xacementos arqueolóxicos]] son, até o momento: a punta dos Almadies, e Ouakam dentro da península, e Hann ou Bel-Air nas zonas ao leste da cidade.
 
Os primeiros habitantes da zona do actual DacarDakar acerca dos cales dispoñemos de información sabemos que pertencían á etnia dos [[mandingo]]s. O explorador [[Portugal|portugués]] [[Dinis Dias]], durante a viaxe que efectuou en [[1444]] pola fachada [[Océano Atlántico|atlántica]] do [[África|continente africano]],<ref name="LolaHuete" /> alcanzou o lugar máis occidental de África, a [[península de Cabo Verde]], que denominou así pola luxuriante vexetación que puido contemplar. Foi pois a poboacións mandingas a quen Dinis Dias encontrou vivindo no lugar.
 
Cara a finais do [[século XV]] iníciase unha inmigración cara á zona de pescadores de etnia [[lebu]], que foxen do reino de [[Takrur]], ao nordeste do [[río Senegal]]. Cara ao [[século XVII]] o poboado que fundaron debía contar cunha trintena de cabanas.<ref>René Vanlande: ''Dakar!'', París, J. Peyronnet et Cie, 1941, 214 páxs. (páxina 18)</ref> Isto debíase a que os europeos se sentían neses momentos máis interesados na [[illa de Gorea]], que o portugués Dinis Dias bautizara inicialmente como ''Palma'', e que cambiou de mans sucesivamente unha quincena de veces, entre [[Portugal|portugueses]], [[Inglaterra|ingleses]], [[Países Baixos|holandeses]] (quen a denominaban ''Goed Reed'', bo porto ou boa rada), e [[Francia|franceses]]. Da denominación holandesa da illa, ''Goed Reed'', deriva directamente o nome da illa de Gorea.<ref name="CristinaMorató">{{cita web |url = http://www.elmundo.es/viajes/2002/12/1034070198.html |título = ''Isla de Gorée. La isla de las mujeres'' |dataacceso = 14 de outubro de 2012 |editor = ''El Mundo'' |lingua = castelán }}</ref>
Liña 57 ⟶ 56:
Os franceses ocuparon a illa de Gorea desde [[1677]], chegados alí desde a próxima [[Saint Louis, Senegal|San Luís]], fundada en [[1659]].
 
Respecto de DacarDakar, o seu nome aparece por primeira vez nun mapa en [[1750]] elaborado polo [[botánico]] e [[naturalista]] francés [[Michel Adanson]], sobre a península de Cabo Verde. En [[1843]] DacarDakar unicamente conta, segundo o testemuño de [[Paul Boutet]],<ref>Correspondencia de Paul Boutet, secretario do capitán de navío [[Armand Joseph Bruat|Bruat]], citado por Vanlande, ''Dakar!'', op. cit., p. 19</ref> con ''«algúns centenares de casas, todas construídas no mesmo estilo […], todas elas de [[Cana (vexetal)|canas]], de forma cilíndrica e recubertas máis ou menos como os panais de abellas das nosas terras».''
 
=== Dominio colonial francés ===
[[Ficheiro:Dakar map plan 1863.jpg|thumb|250pxminiatura|Mapa da [[península de Cabo Verde]], coa cidade de DacarDakar, no ano [[1863]].]]
A clase dominante na illa de Gorea, formada polas ''[[signare]]'' [[mulato|mulatas]], sentíase cada vez más abafada debido á densidade de poboación alcanzada na illa polo que, entre [[1846]] e [[1848]], a ''signare'' Anna Colas Pépin e o seu [[cónxuxe]] François de Saint Jean, quen era naquelas alcalde de Gorea, solicitaron reiteradamente a creación dunha nova cidade no continente, a construír concretamente no actual DacarDakar. Outro motivo era que xa non temían os posibles ataques do ''[[damel]]'' do [[reino de Cayor]], a quen as tropas francesas mantiñan a raia.
 
No mesmo documento solicitábanse axudas, con motivo da abolición da [[escravitude]] que se vía inminente, para conseguir terras e axudas financeiras para os seus servidores escravos. Isto fixo que unha parte dos propietarios de terreos urbanos na nova cidade de DacarDakar fosen ex-escravos das ''signare''.
 
A cidade de DacarDakar foi fundada por orde do [[xeneral]] [[Francia|francés]] [[Louis Faidherbe]] en [[1857]],<ref name="LolaHuete">{{cita web |url = http://www.elpais.com/articulo/revista/agosto/gritos/isla/Goree/elpepucul/20070825elpepirdv_1/Tes |título = ''Los gritos de la isla de Gorée'' |dataacceso = 14 de outubro de 2012 |editor = Diario ''El País'' |lingua = castelán }}</ref> nunha rexión que xa fora escenario, desde o [[século XV]], dun activo [[comercio]] de [[Escravitude|escravos]].<ref name="CristinaMorató" /> De feito, a partir de [[1848]], coa prohibición da escravitude, o interese polo porto protexido da illa de Gorea declinara, e comezou o interese potencial pola localidade de DacarDakar, na costa continental, con maiores posibilidades de crecemento e expansión comercial.<ref name="CristinaMorató" /> Con anterioridade á fundación da cidade xa existira alí un pequeno destacamento militar francés.
 
Con todo, o auténtico fundador da cidade foi o [[tenente coronel]] [[enxeñería militar|enxeñeiro]] [[Émile Pinet-Laprade]], quen deseñou o primeiro plano da cidade e as súas rúas, elaborándose o primeiro [[catastro]] da cidade en [[1858]]. Para o [[faro das Mamelles]], as obras iniciáronse en [[1859]], mentres que as obras do [[Porto (comunicacións)|porto]] principiaron en [[1860]].
[[Ficheiro:BlaiseDiagne.jpg|thumbminiatura|esquerda|250px|Fresco nun edificio de DacarDakar de [[Blaise Diagne]] ([[1872]]-[[1934]]), alcalde de DacarDakar, primeiro africano na [[Asemblea Nacional Francesa]] e primeiro africano en ocupar un ministerio en Francia.]]
En [[1869]] prodúcese o primeiro desastre da historia da cidade de DacarDakar, que queda moi seriamente afectada por unha [[epidemia]] de [[cólera]], que provocou a morte do propio Émile Pinet-Laprade, o [[17 de agosto]]. En [[1875]], DacarDakar substitúe a cidade de Gorea como centro administrativo do seu distrito. Mais, por razóns económicas, parte da clase dirixente da illa de Gorea prefería establecerse na localidade de [[Rufisque]], situada a uns 25 km ao suroeste de DacarDakar, o que freaba o crecemento urbano de DacarDakar xa que eran os propietarios de boa parte do solo urbano da mesma. Con todo, para [[1876]] elabórase un novo catastro da cidade, que en [[1878]], xa conta cuns 1.500 habitantes.
 
O [[17 de xuño]] de [[1887]] prodúcese un acontecemento destacado na historia da cidade que accede á categoría de comuna definitivamente independente da da illa de Gorea. O primeiro alcalde da cidade, que tomou posesión o [[9 de decembro]] dese mesmo ano, foi Jean Alexandre. Rapidamente DacarDakar acadou un status que lle fixo quedar asimilada a unha [[Comunas de Francia|comuna francesa]], cos seus habitantes tendo os mesmos dereitos que os franceses metropolitanos.
 
Nos últimos anos do [[século XIX]] e primeiros do [[século XX]], a cidade coñece unha serie de importantes obras públicas relativas a infraestruturas (porto e [[ferrocarril]], especialmente), que aceleran o seu desenvolvemento. En [[1902]], a cidade substituíu a [[Saint Louis, Senegal|San Luís]], igualmente en Senegal, como [[capital (política)|capital]] da colonia da [[África Occidental francesa]].
Liña 77 ⟶ 76:
Prosegue o crecemento da poboación, que xa ascende a uns 18.500 habitantes en [[1904]], para ser xa de 25.000 en [[1909]], momento no que a cidade é xa o primeiro porto de [[Senegal]].
 
O político senegalés [[Blaise Diagne]], quen chegou a ser o primeiro ministro francés de raza negra, foi alcalde de DacarDakar entre os anos [[1920]] e [[1934]], ano da súa morte. A inicios do seu mandato, en [[1921]], a cidade tiña 32.440 habitantes, dos que 1.661 eran de orixe europea; polo contrario, a illa de Gorea, en continuo declive en número de habitantes, contaba con 700 habitantes en [[1926]]. Isto fixo que Gorea pasase a depender definitivamente de DacarDakar, inverténdose a situación histórica, en [[1929]].
 
Nos anos 1920 e 1930 prodúcese unha [[inmigración]] procedente do [[Líbano]], igualmente baixo dominio colonial de [[Francia]], que supón a continuación da que xa se rexistraba desde os años 1890 na cidade de [[Saint Louis, Senegal|San Luís. Trátase dunha inmigración vinculada ao [[comercio]], especialmente ao pequeno e mediano establecemento comercial.
 
En [[1929]], concretamente o [[31 de marzo]], ten lugar a inauguración da [[catedral de DacarDakar]]. [[Armand-Pierre Angrand]], que sería alcalde de DacarDakar tras Blaise Diagne, ofreceu unha das campás da catedral, conxuntamente coa súa familia.
[[Ficheiro:GoreeGun.jpg|thumb|300px|Batería costeira na [[illa de Gorea]], que foi utilizada durante a [[batalla de DacarDakar]] contra a ''[[Royal Navy]]'' e os seus aliados da [[Francia Libre]] por parte das forzas da [[Francia de Vichy]], aliada do [[Terceiro Reich]].]]
Durante a [[Segunda Guerra Mundial]], tras a derrota en xuño de 1940 do [[Exército francés]] ante a ''[[Wehrmacht]]'' na [[batalla de Francia]], Francia solicitou un [[armisticio]], o [[Armisticio do 22 de xuño de 1940]], que levou o Goberno de Francia ao mariscal [[Philippe Pétain]]. Non obstante, o xeneral [[Charles de Gaulle]] efectuou a través das emisoras da [[British Broadcasting Corporation|BBC]] o [[Chamamento do 18 de xuño de 1940]], que xerou a chamada [[Francia Libre]] que proseguiu a loita contra a [[Alemaña nazi]]. Con todo, a [[África Occidental Francesa]], e con ela a súa capital, DacarDakar, non se adheriron ao chamamento de de Gaulle, prestando fidelidade ao novo réxime da [[Francia de Vichy]].
 
En dito marco político e histórico tivo lugar a [[batalla de DacarDakar]], o [[25 de setembro]] de [[1940]], unha batalla naval polo control da [[África Occidental francesa]], que supuxo o intento frustrado por parte das tropas da [[Francia Libre]] (as [[Forzas francesas libres]]) e dos [[Aliados da Segunda Guerra Mundial|Aliados]] de expulsar do lugar os homes do xeneral [[Pierre Boisson]], que seguían fieis á [[Francia de Vichy]] aliada do [[Terceiro Reich]]. A batalla pretendía afastar os alemáns das colonias francesas do [[océano Atlántico]], especialmente a súa flota submarina, ante a inminente [[batalla do Atlántico]] centrada en torno á ruta de subministración do [[Reino Unido]]. Con posterioridade á batalla produciuse a ''Operación Ameaza'', un intento frustrado de desembarco en DacarDakar. Estes combates supuxeron o primeiro enfrontamento en combate dos franceses entre si desde a creación da Francia Libre.
 
Xa finalizada a guerra, DacarDakar recibiu a visita do [[presidente de Francia]] [[Vincent Auriol]], a primeira que efectuaba un xefe de Estado de Francia a un territorio colonial na [[África]] negra.<ref>Fonte: TV5 [http://www.cites.tv/TV5Site/dakar/fr/lavie/lavie_histoire.html]</ref> Nesas datas a cidade xa contaba cuns 135.000 habitantes.
 
O [[26 de agosto]] de [[1958]], o [[xeneral]] [[Charles de Gaulle]], sendo xa [[presidente de Francia]], visita DacarDakar, sendo recibido á súa chegada por unha manifestación multitudinaria que esixe a independencia do país.
 
=== Tras a independencia ===
Finalmente, Francia concedeulle a independencia aos territorios da antiga [[África Occidental Francesa]]. DacarDakar, entre [[1959]] e [[1960]], foi a capital da efémera [[Federación de Malí]], converténdose logo na capital do novo país de [[Senegal]], desde o [[4 de abril]] de [[1960]].
 
En [[1964]] construíuse a [[Gran Mesquita de DacarDakar]], como símbolo de rexurdimento nacional da tradición relixiosa [[islam|islámica]] fronte ao [[cristianismo]] que se asociaba ao colonialismo europeo e francés.
 
En xuño de [[1978]], DacarDakar acolleu a sede do [[Banco Central dos Estados de África do Oeste]] (BCEAO), que abandonou a súa anterior sede en [[París]], para dotar o continente africano de maior protagonismo dentro da entidade.<ref>Web do BCEAO [http://www.bceao.int/]</ref>
 
== Notas ==
{{Listaref|2}}
 
== Véxase tamén ==
{{Commonscat|Dakar}}
=== Ligazóns externas ===
* [http://www.ovpm.org/es/senegal/dakar Organización das Cidades do Patrimonio Mundial] {{esvl}}
 
[[Categoría:Cidades do Senegal]]