Linguado: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Xoio (conversa | contribucións)
arranxiño
Xoio (conversa | contribucións)
ampliación
Liña 1:
{{en uso}}
{{Taxobox
| name = Linguado, linguado común<br>''Solea solea''
| image = Sosol u0.gif
| image_width = 270px
Liña 6 ⟶ 7:
| image2_width = 270px
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = ''[[Chordata]]''
| classissubphylum = ''[[ActinopterygiiVertebrata]]''
| ordoclassis = ''[[PleuronectiformesActinopterygii]]''
| familiasubclassis = ''[[SoleidaeNeopterygii]]''
| infraclassis = ''[[Teleostei]]''
| superordo = ''[[Acanthopterygii]]''
| ordo = ''[[Pleuronectiformes]]''
| subordo = ''[[Pleuronectoidei]]''
| familia = ''[[Soleidae]]''
| genus = [[Solea]]
| species = '''S. solea'''
| binomial = Solea solea
| binomial_authority = ([[Linnaeus]], 1758) <ref name=W>[http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=127160 ''Solea solea'' (Linnaeus, 1758)] no [[WoRMS]].</ref>
| synonyms =
* ''Pleuronectes solea'' <small>Linnaeus, 1758 (orixinal)</small>
* ''Solea vulgaris'' <small>Quensel, 1806</small>
* ''Solea vulgaris vulgaris'' <small>Quensel, 1806</small>
}}
[[Ficheiro:Solea solea (leucistic).jpg|miniatura|260px|Liguado afectado de [[leucismo]].]]
O '''linguado común''' (''Solea solea'', sin. ''S. vulgaris'') é un peixe plano que pode ser atopado nos mares de augas tépedas, ou en auga doce. Pertence á familia de [[soleidos]], orde [[pleuronectiformes]].
 
'''''Solea solea''''' <small>([[Linnaeus]], 1758)</small> é unha [[especie (bioloxía)|especie]] de [[peixe]] [[teleósteo]] da [[orde (bioloxía)|orde]] dos [[pleuronectiformes]], [[suborde]] dos [[pleuronectoideos]] e [[Familia (bioloxía)|familia]] dos [[soleidos]],<ref name=W/> coñecida en galego como '''linguado común''',<ref name=LV/> ou '''linguado''' propiamente dito.<ref name=LV>Lahuerta e Vázquez (2000), p. 86.</ref> <ref>[http://academia.gal/dicionario#loadNoun.do?current_page=1&id=1931896 '''linguado'''] no dicionario da [[RAG]].</ref> <ref name=RS>Podrígeuz Solórzano ''el al''. (1983), p. 189.</ref> <ref name=RV>Rodrígues Villanueva ''et al.'' (1995), p. 316.</ref>
Adoita acadar os sesenta centímetros de lonxitude e un tres quilos de peso. O formato do seu corpo é ovoide e aplanado por ambos os lados. Déitase nos leitos sobre o seu lado esquerdo. Durante a súa fase inicial de desenvolvemento, o seu [[ollo]] esquerdo comeza a virar cara ao seu lado dereito.
 
Adoita acadar até os 70 cm de lonxitude e até os 3 kg de peso, como máximo. A forma do seu [[corpo]] é ovoidal, alongada e aplanada por ambos os lados. Déitase nos fondos sobre o seu lado esquerdo. Durante a súa fase inicial de desenvolvemento, o seu [[ollo]] esquerdo comeza a virar cara ao seu lado dereito. Todo o seu corpo está protexido por pequenas [[escama de peixe|escamaescamas]]s [[escama de peixe|ctenoides]], e é de cor marrón verdosoverdosa, aínda que poden alterar a súa cor para mimetizarse co leito onde se atopa a fin de cazar mellor. O lado esquerdo, que se atopa en contacto co fondo, é de cor branca.
 
A súa [[boca]] disponse en forma oblicua, con beizos protráctiles, e está provista de agudos dentes[[dente]]s que concentran nun só dos bordos de ambos os maxilares. Cazador por excelencia, aliméntase de pequenos [[peixes]], [[crustáceo]]s e [[invertebrado]]s [[bentos|bentónicos]].
O lado esquerdo, que se atopa en contacto co fondo, é de cor branca.
 
Cazador por excelencia, aliméntase de pequenos peixes, [[crustáceo]]s e [[invertebrado]]s do fondo. Reprodúcese durante a [[primavera]]. A [[femia]] deposita miles de ovas[[óvulo]]s no leito e o macho os [[reprodución|fecunda]]. A femia pode pór entre dúasdous e tres millóns de ovasóvulos ao ano.
A súa boca disponse en forma oblicua, con beizos protráctiles, e está provista de agudos dentes que concentran nun só dos bordos de ambos os maxilares.
Unha vez fecundado, o [[ovo (bioloxía)|ovo]], [[peláxico]], flota na superficie, pero a medida que se van desenvolvendo os individuos, e despois da súa [[metamorfose]] para se coneverteren en [[peixes planos]], [[migración animal|migran]] cara ao fondo. As crías ([[larva]]s) nacen aos quince días da desova, e son peláxicas durante catro a seis semanas.
 
É un peixe de grande importacia comercial, sendo obxecto de activa [[pesca]], e a súa carne é moi apreciada. Canda o [[rodaballo]], é un dos peixes máis famosos na [[gastronomía]] de [[Galicia]] e doutras partes de [[Europa]].
Cazador por excelencia, aliméntase de pequenos peixes, [[crustáceo]]s e [[invertebrado]]s do fondo. Reprodúcese durante a [[primavera]]. A femia deposita miles de ovas no leito e o macho os fecunda. A femia pode pór entre dúas e tres millóns de ovas ao ano.
 
Unha vez fecundado, o ovo flota na superficie, pero a medida que se van desenvolvendo os individuos, afúndese. As crías nacen aos quince días, intre que escacha o ovo e as larvas volven flotar libremente na superficie da auga de catro a seis semanas. É neste intre no que o seu ollo esquerdo comeza a desprazarse.
== Taxonomía ==
A especie foi decrita en [[1758]] polo [[naturalista]] [[Suecia|sueco]] [[Carl von Linné]] (Linneo), na páxina 270 da 10ª edición do seu ''[[Systema Naturae]]'',<ref>[[Linnaeus|Linnaeus, C.]] (1758): ''Systema Naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Editio decima, reformata''. Laurentius Salvius: Holmiae. ii, 824 pp.</ref> baixo o nome de ''Pleuronectes solea''.<ref name=W/> Posteriormente foi reclasificado no [[xénero (bioloxía)|xénero]] ''[[Solea]]'' cando este foi fundado, en [[1806]], por [[Conrad Quensel]].
 
=== Sinónimos ===
Ademais de polo nome orxinario de [[Linneo]], ''Pleuronectes solea'', e polo actualmente vixente, ''Solea solea'', a especie coñécese tamén polos [[sinónimo]]s:<ref name=W/>
* ''Solea vulgaris vulgaris'' <small>Quensel, 1806</small> (polo que é moi citado na bibliografía), e
* ''Solea vulgaris vulgaris'' <small>Quensel, 1806</small>
 
=== Etimoloxía ===
O [[nome científico|nome específico]] ''solea'', que lle aplicou Linneo á especie, vén do termo [[latín|latino]] ''solea'', que era o nome que lle daban os romanos a unha certa especie de linguado, debido ao seu aspecto que recordaba a sola dunha sandalia (en latín clásico, ''solea, -ae'').<ref>[http://www.etymonline.com/index.php?search=Solea+solea Online Etymology Dictionary].</ref>
 
Posteriormente, Quensel adoptouno para o xénero que el creara.
 
== Caractarísticas ==
O seu [[corpo]] é ovalado e longo,<ref name=RS/> <ref name=RV/> e pode alcanzar até os 70 cm de lonxitude,<ref name=RV/> <ref name=Q>Quéro, J.-C.; M. Desoutter & F. Lagardère (1986): "Soleidae". p. 1308-1324. En P. J. P. Whitehead, M.-L. Bauchot, J.-C. Hureau, J. Nielsen & E. Tortonese, eds. ''Fishes of the North-eastern Atlantic and the Mediterranean''. Vol. 3. Paris: [[UNESCO]].</ref> aínda que os espécimes apañados adoitan medir entre os 30 e os 50 cm.<ref name=RS/> <ref name=RV/> <ref name=B>Bristow, P. (1992): ''The illustrated encyclopedia of fishes''. London: Chancellor Press.</ref> <ref name=M>Muus, Bent J. ''et al.'' (1998), pp. 272-273.</ref> O seu peso máximo rexistrado foi de 3 kg.<ref name=B/>
 
Na [[cabeza]] cómpre destacar o seu [[fociño]], arredondado e prominente, e os seus [[ollo]]s, que están moi xuntos, o superior bastante afastado do bordo da cabeza.<ref name=RV/> A abertuda [[boca|bucal]] é ínfera, pequena e curvada.<ref name=RS/> <ref name=RV/>
 
A [[cor|coloración]] do lado pigmentado é apardazada, con manchas irregulares máis escuras.<ref name=RS/> <ref name=RV/> A do lado cego é abrancazada.
== Bioloxía ==
 
=== Hábitat e distribución ===
 
=== Nutrición ===
 
=== Reprodución ===
; Lonxevidade
A idade máxima rexistrada para a especie foi de 26 anos.<ref name=D>Deniel, C. (1990): "Comparative study of growth of flatfishes on the west coast of Brittany". ''J. Fish Biol''. '''37'' (1): 149-166.</ref>
== Pesca e usos ==
 
== En Galicia ==
=== Distribución ===
 
=== Nomes vulgares galegos ===
 
=== Gastronomía ===
 
== Notas ==
{{listaref|2}}
 
== Véxase tamén ==
{{commonscat}}
 
=== Bibliografía ===
* [[Álvaro Cunqueiro|Cunqueiro, Álvaro]] (1973): ''A cociña galega''. Vigo: Editorial Galaxia. ISBN 84-7154-181-5.
* Capel, José Carlos (1982): ''Manual del pescado''. Madrid: Penthalon Ediciones. ISBN 84-85337-70-0.
* Desoutter, M. (1990): "Soleidae", pp. 860-865, en C. Levêque, D. Paugy and G. G. Teugels, eds. [http://horizon.documentation.ird.fr/exl-doc/pleins_textes/pleins_textes_6/Fau_trop/34060.pdf ''Faune des poissons d'eaux douces et saumâtres d'Afrique de l'Ouest Tome 2'' PDF]. Faune Tropicale n° 28. Musée Royal de l'Afrique Centrale, Tervuren, Belgique e O.R.S.T.O.M., Paris, France.
* Lahuerta Mouriño, F. e Vázquez Álvarez, F. X. (2000): ''Vocabulario multilingüe de organismos acuáticos''. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia / Termigal. ISBN 84-453-2913-8.
* Muus, Bent J.; Jørgen G. Nielsen; Preben Dahlstrøm e Bente O. Nyström (1998): ''Peces de mar del Atlántico y del Mediterráneo''. Barcelona: Ediciones Omega. ISBN 84-282-1161-2.
* Nelson, Joseph S. (2006): ''Fishes of the World''. New York: John Wiley & Sons, Inc. ISBN 0-471-25031-7.
* ''[[Manuel María Puga y Parga|Picadillo]]'' (2001): ''La cocina práctica''. León (España): Editorial Everest Galicia, S. L. ISBN 84-403-0510-9.
* Rodríguez Solórzano, Manuel; Sergio Devesa Regueiro e Lidia Soutullo Garrido (1983): ''Guía dos peixes de Galicia''. Vigo: Editorial Galaxia. ISBN 84-7154-433-4.
* Rodríguez Villanueva, X. L. e Xavier Vázquez (1995): ''Peixes do mar de Galicia. (III) Peixes óseos (continuación)''. Vigo: Edicións Xerais de Galicia. ISBN 84-7507-870-2.
* Solórzano, Manuel R[odríguez]; José L. Rodríguez, José Iglesias, Francisco X, Pereira e Federico Álvarez (1988): ''Inventario dos peixes do litoral galego (Pisces: Cyclostomata, Chondrichthyes, Osteichthyes).'' O Castro-Sada, A Coruña: Cadernos da Área de Ciencias Biolóxicas (Inventarios). Seminario de Estudos Galegos, vol. IV. ISBN 84-7492-370-0.
* [[Jorge Víctor Sueiro|Sueiro, Jorge-Víctor]] (1981): ''Comer en Galicia''. Madrid: Penthalon Ediciones. ISBN 84-8537-32-8.
* van der Land, J.; Costello, M. J.; Zavodnik, D.; Santos, R. S.; Porteiro, F. M.; Bailly, N.; Eschmeyer, W. N. & Froese, R. (2001): "Pisces", en: Costello, M. J. ''et al.'', eds.: ''European register of marine species: a check-list of the marine species in Europe and a bibliography of guides to their identification''. Collection Patrimoines Naturels, '''50''': 357-374. Paris: Muséum national d'Histoire naturelle. ISBN 2-85653-538-0.
 
 
=== Outros artigos ===
* [[Pleuronectiformes]]
* [[Pleuronectoideos]]
* [[Pleuronéctidos]]
* ''[[Solea]]''
 
=== Ligazóns externas ===
* [http://www.eol.org/pages/994496/overview ''Solea solea''] na [[EOL]]. Informacióins, numerosas imaxes e varios mapas de distribución {{en}}
* [http://doris.ffessm.fr/fiche2.asp?fiche_numero=135 ''Solea solea'' (Linnaeus, 1758)] en DORIS {{fr}}
* [http://www.linea.cl/mar/pesca/lenguado.htm A pesca do Linguado]
 
Liña 39 ⟶ 107:
 
[[Categoría:Pleuronectiformes]]
[[Categoría:Fauna de Galicia]]
[[Categoría:Animais descritos en 1758]]
[[Categoría:Peixe e produtos da pesca]]