República de Artsakh: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
Liña 1:
{{Sen referencias|data=xuño de 2015}}
{{País
| nome_oficial = <small><small>Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն</small></small><br /><small>Lernayin Gharabaghi Hanrapetut'yun</small><br /><br />República de Nagorno-Karabakh
Liña 41 ⟶ 42:
}}
{{Contén texto armenio}}
'''Nagorno-Karabakh''' (en [[lingua armenia|armenio]]: Լեռնային Ղարաբաղ, ''Leṙnayin Ġarabaġ''), oficialmente '''República de Nagorno-Karabakh''' (en armenio: Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն, ''Lernayin Gharabaghi Hanrapetut’yun''), ou '''República de Artsakh''' (en armenio: Արցախի Հանրապետություն, ''Arts'akhi Hanrapetut’yun''), tamén ''Alto Karabakh'', é unha república situadosituada no [[Cáucaso|Sur do Cáucaso]] tan só recoñecida por outros tres estados non pertencentes á [[Organización das Nacións Unidas]]: [[Abkhazia]], [[Osetia do Sur]] e [[Transnistria]]. Reclamada e recoñecida como parte de [[Acerbaixán]], Nagorno-Karabakh controla a meirande parte do territorio do antigo [[Oblast]] de [[Nagorno-Karabakh]] e [[Subdivisións de Acerbaixán|algúns distritos acerbaixanos]] circundantes fronteirizos con [[Armenia]] (ao oeste) e [[Irán]] (ao sur).
 
O [[Alto Karabakh]], de poboación predominantemente de armenia, foi disputado entre Armenia e Acerbaixán trala súa [[independencia]] do [[Imperio Ruso]] en [[1918]]. Despois de que a [[Unión Soviética]] estabelecese control sobre a zona, creouse a rexión autónoma de Nagorno-Karabakh (NKAO) dentro da [[República Socialista Soviética de Acerbaixán]] en [[1923]]. Nos últimos anos da Unión Soviética xurdiu de novo o conflito entre armenios e acerbaixanos polo control da zona. Posteriormente, en [[1991]], un [[referendo]] celebrado na Rexión Autónoma e a rexión veciña Shahumian deu lugar a unha declaración de independencia. O conflito étnico a gran escala nos anos posteriores ([[1991]]-[[1994]]) conduciu á Guerra de do Alto Karabaj, que rematou cun cesamento do fogo do que saíron as fronteiras actuais.
Liña 48 ⟶ 49:
 
== Etimoloxía ==
A palabra ''Nagorno-'' é un [[adxectivo]] [[atributo (sintaxe)|atributivo]] [[lingua rusa|ruso]] de contrucciónconstrución moderna, derivado do adxectivo ''nagorny'' (нагорный), que significa "terra alta". O nome [[lingua azerí|azerí]] da rexión inclúe adxectivos semellantes: "dağlıq" (''montañoso'') ou "yuxarı" (''alto''). Estas palabras non se utilizan no nome [[lingua armenia|armenio]], mais aparecen no nome oficial da rexión durante a era [[Unión Soviética|soviética]] como [[Óblast]] Autónomo de Nagorno-Karabakh. Outras linguas aplican a súas propias formas para "alto" ou "terra alta"; por exeplo o nome oficial utilizado porlapola República de Nagorno-Karabakh en [[Francia]] é Haut-Karabakh, literalmente "Alto Karabakh".
 
A palabra Karabakh considérase xeralmente de orixe [[lingua turca|turca]] e [[lingua persa|persa]], e significa literalmente "xardín negro". O nome aparece por vez primeira en fontes [[Xeorxia|xeorxianas]] e [[Persia|persas]] durante os [[século XIII|século XIII]] e [[século XIV|XIV]]. Karabagh é outra forma alternativa de [[escrita]] de Karabakh, que tamén denomina a un tipo de alfombra cun determinado patrón producida na zona. Nunha teoría alternativa proposta por Bagrat Ulubabyan asevérase que o nome de Karabakh pouse unha orixe túrquico-armenia, cuxo significado sería "Gran Baghk" (en armenio: Մեծ Բաղք). Esto sería unha referencia a Ktish-Baghk (posteriormente Dizak), un dos principados de Artsakh baixo o goberno da dinastía Aranshahik que ostentou o trono de Reino de Syunik entre os [[século XI|séculos XI]] e [[século XIII|XIII]] e se chamou a si mesmo "Reino de Baghk".