Condado portucalense: Diferenzas entre revisións

O primeiro condado foi fundado polo nobre [[Galicia|galego]] [[Vimara Pérez]] (ou ''Vímara Peres'', ou ''Guímara Peres''), conde da [[A Coruña|Coruña]], despois da toma (ou repoboación) de ''Portucale'' ([[Porto, Portugal|Porto]]), en [[868]]. Ocupaba un territorio aproximado ao do actual [[Entre-Douro-e-Minho]]. O condado foi gobernado por varios descendentes de Vimara, até que foi incorporado plenamente ao [[Reino de Galicia]] en [[1071]], cando o rei [[García de Galicia|García]] tivo que sufocar a rebelión do seu titular, o conde [[Nuno Mendes]], que sería derrotado na [[batalla de Pedroso]], pasando o título a mans reais. Porén, durante toda a súa existencia, aínda que gozando de ampla autonomía, o condado constituíu sempre unha dependencia dos Reinos de [[Reino de Asturias|Asturias]], [[reino de León|León]] e [[reino de Galicia|Galicia]])

O nome do [[condado]] vén do topónimo '''''Portucale''''', co que desde o [[século IX]] se designaba unha vila situada preto da foz do [[río Douro]], chamada ''Portus Cale'', "Porto de Cale", que se xulga ser un nome [[híbrido (lingüística)|híbrido]] formado por un termo [[lingua latina|latino]] (''Portus'', "[[Porto (comunicacións)|porto]]") e outro [[lingua grega|grego]] (καλός ''kalós'', "[[Beleza|belo]]"), é dicir, "Porto Belo". Outra posíbel explicación é que o nome derivaría dos pobos de [[cultura castrexa]] que habitaban a zona de "Cale" nos tempos prerrománs, os ''[[Galaicos|Callaeci]]''. Unha explicación alternativa é a de que o nome deriva da deusa venerada pola tribo e que podería historicamente relacionarse coa palabra ''Cailleach'' (definida como "deusa ancestral"), en [[Irlanda]]. Finalmente, outra teoría afirma que a palabra ''cale'' ou ''cala'', sería celta e significaría "porto", "enseada" ou "abrigo", e implicaría a existencia dun porto celta máis antigo.<ref>{{Cita web |autor= |url=http://books.google.com/books?id=POGEbFpGHigC&pg=RA1-PA270&dq=celtic+cale+harbour&lr=&sig=RIIpretXAIvSW54ICvMH82IDcrw |publicadopublicación=Books.google.com |título=Celtic Linguistics |língua= |obra= |data= |acessodata= }}</ref> Ainda outra teoría propón que Cale deriva de ''Caladunum''.<ref>{{Cita web |autor= |url=http://books.google.com/books?id=_sYPAAAAYAAJ&pg=PA477&dq=Cale,++name++Porto+greek&lr= |publicadopublicación=Books.google.com |título=Dictionary of Greek and Roman Geography |língua= |obra= |data= |acessodata= }}</ref>

No [[século IV]], no [[Itinerario de Antonino]] fálase dunha poboación chamada "Cale" ou "Calem". E no [[século V]], [[Hidacio]] escribe sobre un "Portucale castrum".<ref>{{Cita web |autor=Leite de Vasconcelos, José |obra=Lisboa, Imprensa Nacional, 1938 |url=http://www.instituto-camoes.pt/CVC/bdc/etnologia/opusculos/vol05/opusculos05_28_38.pdf |publicadopublicación=[[Instituto Camões]] |formato=PDF |título=''Cale e Portucale''. Opúsculos Vol. V – Etnologia (Parte I) |data= |acessodata= }}</ref>

O ''[[Parochiale suevorum]]'' de [[San Martiño de Dumio]], estudado polo [[cóengo]] [[Pierre David]] despois da súa identificación polo tamén cóengo [[Avelino de Jesus da Costa]], un dos máis importantes especialstas en [[diplomática]] portuguesa,<ref>{{Cita web |autor= |url=http://www.acabra.net/artigo.php?id_artigo=3112 |publicadopublicación=Acabra.net |título="FLUC homenageia Avelino de Jesus da Costa", ACABRA.NET - Jornal Universitário de Coimbra '' |acessodata= |língua= |obra= |data= }}</ref> refírese, séculos despois, a un poboado que se designaba como ''Portucale Castrum Antiquum'', na marxe esquerda, e outro, o ''Portucale Castrum Novum'', á dereita.

Non se debe confundir o '''Condado Portucalense''' —concesión dos territorios dos condados de [[Coimbra]] e de Portucale ao conde [[Henrique de Borgoña|Henrique]]— co '''condado de Portucale''', que comezou a existir desde a ''presura'' de [[Vimara Pérez]], prolongado polos seus descendentes até a morte do último conde, na [[batalla de Pedroso]], en [[1071]], conde que tentaba conseguir maior autonomía de [[García de Galicia]], que gobernaba o [[Reino de Galicia|Reino de Galicia e Portugal]] do seu pai, [[Fernando I de León e Castela|Fernando o Magno]].

En Guimarães fixou Henrique a súa residencia, en [[palacio|pazopazos]]s propios, dentro do castelo que alí fora edificado no século anterior.

* [http://www.portugal.bz/history/index.php?history=5 Portugal.bz: 5º período. Primeiro condado] {{en}} Consultada o 25/01/2013.