|
O fabricante [[Xapón|xaponés]] de automóbiles [[Honda]] participou na [[Fórmula Un]], como equipo, construtor e fornecedor de motores entre {{f1|1964}} e{{f1| 2008}}. A participación de Honda na F1 comezou na tempada de {{F1|1964}}, a súa retirada en {{f1|1968}} foi causada pola morte do piloto de Honda [[Jo Schlesser]] durante o [[Gran Premio de Francia de 1968]].<ref name="iht">[http://www.iht.com/articles/2008/12/05/business/05honda.php Honda withdraws from Formula One racing] from the ''[[International Herald Tribune]]''</ref> Retornaron na tempada de Fórmula Un de {{f1|1983}} como fornecedor de motores, un papel que terminou en {{f1|1992}}. Volveron de novo na tempada de Fórmula Un de {{f1|2000}}, proporcionando motores para [[British American Racing]] (BAR). A finais de 2005 compraron o equipo BAR, con sé en [[Brackley]], [[Reino Unido]], e cambiaron o seu nome ao de Honda Racing.
O 5 de decembro de 2008 anunciouse que Honda sairía da Fórmula Un con efecto inmediato debido á [[crise financeira global de 2008-2009 | crise financeira mundial]]. E buscaba vender o seu equipo<ref>{{citeCita newsnovas| title =Global crisis ends Honda F1 dream | publisher =news.bbc.co.uk| url =http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/motorsport/formula_one/7766092.stm| date =2008-12-05 | accessdate=2010-01-05}}</ref> o 27 de febreiro de 2009 anunciouse que o director do equipo [[Ross Brawn]] liderara a compra do equipo de Brackley.<ref name="telegraph.co.uk">{{citeCita newsnovas| url=http://www.telegraph.co.uk/sport/motorsport/formulaone/4841355/Honda-buy-out-gets-green-light.html | work=The Daily Telegraph | location=London | title=Honda buy-out gets green light | first=Tom | last=Cary | date=2009-02-27 | accessdate=2010-05-04}}</ref> O equipo competiu con éxito como [[Brawn GP]] en {{f1|2009}}, e foi posteriormente vendido a [[Daimler AG | Daimler-Benz AG]] que cambiou o nome a [[Mercedes-Benz na Fórmula 1 | Mercedes GP]] para a tempada {{f1|2010}}.
O 17 de maio 2013 Honda anunciou a súa intención de volver ao deporte na tempada {{f1|2015}} en virtude dun acordo de empresa con [[McLaren]] para fornecer unidades de [[motor V6]] e [[KERS]].<ref>{{cite web |url=http://www.foxsports.com.au/motor-sports/formula-one/honda-confirms-they-will-return-to-f1-in-2015-to-supply-engines-to-mclaren/story-e6frf3zl-1226644944351 |title=Honda confirms they will return to F1 in 2015 to supply engines to McLaren |publisher=FOX Sports |date=17 May 2013 |accessdate=17 de maio de 2013}}</ref>
== Historia ==
=== Honda R & D Company (1964-1968) ===
[[Ficheiro:2006 SAG - F1 Honda RA272 1965 -01.JPG | thumb | left | Honda RA272 de 1965 restaurado, o primeiro coche xaponés en gañar na Fórmula Un. O coche está pintado cas [[Lista de cores internacionais de carreiras de auto | cores de carreiras]] de Xapón]]
Honda entrou na [[Fórmula Un]] na tempada de {{f1|1964}}, só catro anos despois da produción do seu primeiro coche de estrada. Comezaron o desenvolvemento do [[Honda RA271 | RA271]] en 1962 e sorprenderon a unha [[Europa]] dominada pola Fórmula Un de garaxes co seu equipo de fábrica totalmente xaponés (agás os pilotos estadounidenses [[Ronnie Bucknum]] e [[Richie Ginther]]). Máis sorprendente foi o feito de que Honda construíu o seu propio motor e chasis, algo que só [[Scuderia Ferrari | Ferrari]] e [[British Racing Motors | BRM]] fixeran anteriormente.
[[Ficheiro:Surtees at 1968 Dutch Grand Prix.jpg | thumb | [[John Surtees]] e Yoshio Nakamura no [[Gran Premio dos Países Baixos de 1968]]]]
En só dous anos de competición, Honda alcanzou o chanzo máis alto do cobizado podio coa vitoria de Ginther no [[Honda RA272 | RA272]] no [[Gran Premio de México de 1965]]. Para as novas regras dos 3.0L desde {{f1|1966}}, Honda presentou o [[Honda RA273]]. Malia que o motor do RA273 estaba ben deseñado, un [[motor V12| V12]] de 360 CV, o coche resultou decepcionante por ter un chasis relativamente pesado e difícil de manexar. Honda regresou ao círculo dos gañadores en {{f1|1967}} co novo [[Honda RA300]], pilotado por [[John Surtees]]. Este gañou o [[Gran Premio de Italia de 1967]] na súa primeira carreira de F1. O chasis RA300 foi deseñado en parte por [[Lola Racing Cars|Lola]] no Reino Unido, e isto deu lugar a que o vehículo fora alcumado o ''Hondola'' pola prensa do motor. Este foi o último coche competitivo que Honda produciu para a F1 na década de 1960.
No ano seguinte o [[Honda RA301]] só alcanzou o podio en dúas ocasións. O novo [[Honda RA302]] apareceu nunha única carreira en [[Gran Premio de Francia de 1968| Rouen-Les-Essarts]], que durou só un par de voltas antes do accidente no que o lume acabou coa vida do piloto [[Jo Schlesser]]. A súa morte provocou que Honda retirárase da F1 ao final da tempada de {{f1|1968}} de Fórmula Un.
=== Proxecto F1 1999 abortado ===
De 1993 a 1998, a presenza de Honda na F1 foi como fornecedor de motores a través da súa estreita relación, co seu socio independente, [[Mugen Motorsports]], que forneceu motores a [[Footwork Arrows | Footwork]], [[Team Lotus | Lotus]], [[Equipe Ligier | Ligier]], [[Prost F1 | Prost]] e [[Jordan Grand Prix | Jordan]]. Os coches con motor Mugen gañaron 4 Grandes Premios ao final da tempada de {{f1|1999}}. En {{f1|1998}}, Honda estaba considerando seriamente a entrada na Fórmula Un como construtor, chegando incluso a producir un motor e a contratar a [[Harvey Postlethwaite]] como director técnico e deseñador. Ademais, Honda retirou ao enxeñeiro Kyle Petryshen de HRC para axudar co deseño, a fabricación e a xestión do novo motor no novo chasis.<ref name="Honda 1999 data base">{{citeCita newsnovas|last=Honda Archives|first=Honda Formula 1 Archives|title=Honda F1 History|url=http://world.honda.com/Formula-1/|accessdate=17 May 2012|date=Aug 1999}}</ref> Un coche de probas, o [[Honda RA099 | RA099]], deseñado por Postlethwaite e construído por [[Dallara]], fíxose e probouse durante o ano 1999, pilotado por [[Jos Verstappen]]. O equipo impresionou nas sesións de proba, superando a algúns dos equipos máis experimentados e mellor financiados. Nunha proba deste coche, Postlethwaite sufriu un fatal ataque ao corazón, o proxecto foi arquivado e Honda decidiu reafirmarse só como fornecedor oficial para [[British American Racing|BAR]], a partir de {{f1|2000}}.
=== Honda Racing Team F1 (2006-2008) ===
==== Tempada 2006 ====
Malia as promesas da pre-tempada (sendo o RA106 un dos máis potentes, cos novos motores [[motor V8| V8]]), Honda mostrou un rendemento bastante mediocre no inicio da tempada {{f1|2006}} malia a 'pole position' en [[Gran Premio de Australia 2006 | Australia]]. Antes da súa vitoria en [[Gran Premio de Hungría de 2006 | Hungría]], só lograran un podio, o terceiro lugar de [[Jenson Button]] en [[Gran Premio de Malaisia de 2006 | Malaisia]]. A razón principal da falta de forma (o equipo esperaba loitar polo campionato) reduciuse á fiabilidade, o equipo non era capaz de loitar pola vitoria en moitas carreiras. Problemas nos Pit-Stop obstaculizaron ao equipo desde o principio, nalgún caso arruinando as posibilidades de Jenson Button para un bo resultado e posible podio en [[Gran Premio de San Mariño de 2006 | Imola]]. [[Rubens Barrichello]] non tivo unha boa tempada, de feito tivo que afacerse aos novos freos e sistema de control de tracción, logo de mudarse dunha moi exitosa estancia de seis anos en Ferrari.
Honda tivo unha pobre actuación en especial no [[Gran Premio do Reino Unido de 2006]]. En particular, Jenson Button foi eliminado logo da primeira parte da cualificación despois de que o equipo non puidera pasar a Q1. Isto deu lugar á súa clasificación no posto 19º. A continuación, retirouse cunha fuga de aceite. Á luz desta pobre forma, anunciouse que [[Geoff Willis]] adaptaría un papel básico na fábrica para concentrarse na aerodinámica. Tralo nomeamento de [[Shuhei Nakamoto]] como Director Técnico Superior sobre Willis e Mariano Alperin-Bruvera como Xefe de Aerodinámica, Willis quedou nunha difícil posición, e deixou o equipo.
[[Ficheiro:Rubens Barrichello 2006 Brazil.jpg | left | thumb | [[Rubens Barrichello]] pilotando un Honda no [[Gran Premio de Brasil de 2006 | GP de Brasil de 2006]]]]
En [[Hungaroring]], a sorte cambiou. Barrichello e Button clasificáronse terceiro e cuarto, aínda que Button perdeu dez posicións, logo dun cambio de motor. Nunha carreira chea de incidentes, Jenson que saíu 14º na grella gañou a súa primeira carreira, Barrichello terminou cuarto. Logo desta vitoria, o rendemento do equipo subiu notablemente, mostrando unha consistencia (se non un rendemento xeral) sen dúbida mellor que os líderes do campionato Ferrari e Renault. Button anotou tantos puntos como o finalista do campionato [[Michael Schumacher]] no último terzo da tempada. Ambos pilotos gañaron puntos en case todas as carreiras que quedaban (coa excepción do 12º posto de Barrichello en [[Gran Premio de Xapón de 2006|[Xapón]]), rematando cun 3º posto de Button en [[Gran Premio de Brasil de 2006 | Brasil]], a menos dun segundo detrás de [[Fernando Alonso]] segundo, logo de ter que empezar desde o 14º lugar na grella.
==== Tempada 2007 ====
[[Ficheiro:Rubens Barrichello 2007 Britain 2.jpg | thumb | right | [[Rubens Barrichello]] pilotando o [[Honda RA107]] no [[Gran Premio do Reino Unido de 2007]]]]
Co patrocinio do tabaco na F1 en plena decadencia, {{f1|2007}} tamén viu o final do patrocinio de [[British American Tobacco]] a Honda, o que permitiu ao equipo elixir unha librea que adaptarase mellor á súa imaxe corporativa. O 26 de febreiro de 2007, presentou o RA107 que contaba co mínimo de publicidade corporativa (publicidade requirida pola FIA), en lugar de centrarse nos desexos ambientais de Honda, cunha librea que representaba o planeta [[Terra]] contra o fondo negro do espazo. Na traseira atopábase a dirección da páxina web para a sensibilización do medio ambiente [http://www.myearthdream.com/ myearthdream.com]. Este sitio foi presentado o 27 de febreiro 2007, inmediatamente logo da presentación oficial do coche de 2007. As reaccións á nova librea de Honda mesturáronse, e [[Greenpeace]] acusou ao equipo de hipocrisía, dada a contaminación que provoca a F1.<ref>{{citeCita newsnovas
| last = Ornstein | first = David
| title = Earth Car or not, Button will emit over 50 tonnes of CO2 this season
| location=London}}</ref><!-- Although widely attributed to Friends of the Earth, the complaint was actually by Emily Armistead of Greenpeace. See reference. -->
A forma do equipo nas probas de pretempada era irregular, e [[Jenson Button]] instou á escuadra a mellorar. A falta de ritmo do AR-107 foi evidente na carreira de apertura no [[Gran Premio de Australia de 2007 | Gran Premio de Australia]] en Melbourne o 18 de marzo, con Button e [[Rubens Barrichello | Barrichello]] cualificando 14º e 17º, respectivamente (moi por detrás do "equipo satélite" [[super Aguri F1 | super Aguri]], cuxo coche era unha actualización do Honda do ano anterior, o RA-106). Barrichello terminou a carreira no posto 11º, con Button en décimo quinto logo de recibir un drive-through por exceso de velocidade no pit lane. O equipo tampouco puntuou nas catro carreiras seguintes, a súa mellor posición foi décimo en [[Gran Premio de España de 2007 | España]] e [[Gran Premio de Mónaco de 2007 | Mónaco]], logrados por [[Rubens Barrichello]]. Honda finalmente anotou un punto no [[Gran Premio de Francia de 2007 | Gran Premio de Francia]], cortesía do oitavo posto de Button.
En xullo de 2007, recoñeceron os problemas aerodinámicos do coche, Honda comezou a recrutar un novo equipo por todo o paddock de Fórmula 1. O xefe de Aerodinámica [[Loic Bigois]] e o asistente Francois Martinet asinaron desde [[WilliamsF1]]; [[Jörg Zander]] e John Owen de [[BMW Sauber]] asinaron a final de 2007 ou principios de 2008.<ref>{{cite web|url=http://www.formula1.com/news/headlines/2007/7/6391.html |title=The Official Formula 1 Website |publisher=Formula1.com |date=2007-07-02 |accessdate=2011-09-04}}</ref>
==== Tempada 2008 ====
[[Ficheiro:Rubens barrichello waves to crowd - 08 Melb GP.jpg | thumb | [[Rubens Barrichello]] pilotando o Honda [[Honda RA108 | RA108]] no [[Gran Premio de Australia de 2008]]]]
O 19 de xullo de 2007, anunciouse que Barrichello e Button continuarían como compañeiros de equipo en {{f1|2008}}.<ref>{{citeCita newsnovas| title =Honda keep Button & Barrichello| publisher =news.bbc.co.uk| url =http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/motorsport/formula_one/6906943.stm| date =2007-07-19| accessdate =2007-07-20}}</ref> O 12 de novembro 2007, autosport.com confirmou que o ex director técnico de Ferrari [[Ross Brawn]] unirase a Honda como director do equipo. [[Nick Fry]] mantívose no equipo como Director Executivo.<ref>{{citeCita newsnovas|title=Brawn joins Honda as team principal |work=autosport.com|publisher=Haymarket|url=http://www.autosport.com/news/report.php/id/63900|date=2007-11-12|accessdate=2007-11-12}}</ref> O 10 de xaneiro de 2008, anunciouse que [[Alexander Wurz]] asinara como piloto de probas para a tempada {{f1|2008}} de Fórmula Un.<ref name="Wurz 3rd driver at Honda">{{citeCita newsnovas| title =Wurz joins Honda as test & reserve driver | url = http://www.autosport.com/news/report.php/id/64586 | publisher = autosport.com |date=2008-01-10}}</ref>
O 29 de xaneiro de 2008, Honda presentou o seu coche de carreiras de {{f1|2008}}. O "coche da Terra" tivo unha librea lixeiramente diferente do seu homólogo de {{f1|2007}}, con só unha parte do coche mostrando a imaxe da terra, e o resto coa pintura branca clásica de Honda. Button, Barrichello e Wurz estiveron presentes no evento.
{{Artigo principal | Brawn GP}}
Honda abandonou o deporte ao final da tempada {{f1|2008}}, pero cun orzamento de 300 millóns de dólares continuaron traballando na sé do equipo en [[Brackley]] cun persoal de 700 persoas, durante a [[A crise económica de 2008 | crise económica mundial]] no [[Brawn BGP 001 | Honda RA109]] para a tempada {{f1|2009}}, mentres que Honda trataba de vender o equipo de carreiras. Varios compradores potenciais estaban relacionados co equipo, incluíndo ao xefe de [[Prodrive F1 | Prodrive]] [[David Richards (Racing) | David Richards]], o empresario mexicano [[Carlos Slim]] e o [[Virgin Group]].<ref>{{cite web|title=Mosley: Honda will help out buyer in '09|url=http://www.itv-f1.com/news_article.aspx?id=44753|work=ITV F1|accessdate=21 March 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090207165812/http://www.itv-f1.com/news_article.aspx?id=44753|archivedate=7 February 2009|date=11 December 2008}}</ref><ref>{{cite web|last=Ramsey|first=Jonathon|title=Honda F1 SOLD! to a man named Slim|url=http://www.autoblog.com/2008/12/27/honda-f1-sold-to-a-man-named-slim/|work=Autoblog.com|publisher=AOL|accessdate=21 March 2014|date=27 December 2008}}</ref><ref>{{cite web|title=Virgin involved in Honda F1 talks|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/motorsport/formula_one/7896784.stm|work=BBC Sport|accessdate=21 March 2014|date=18 February 2008}}</ref>
O equipo finalmente foi salvado pola compra de participacións por un grupo de executivos liderado polo director do equipo, Ross Brawn e Nick Fry, director executivo, e participaría na tempada 2009 como [[Brawn GP]].<ref>{{cite press release|date=6 March 2009|title=Honda Announces Sale of the Honda Racing F1 Team|url=http://www.world.honda.com/news/2009/c090306Honda-Racing-F1-Team/ |publisher=Honda|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130516200009/http://www.world.honda.com/news/2009/c090306Honda-Racing-F1-Team/|archivedate=16 May 2013|accessdate=21 March 2014}}</ref> O equipo mantivo a Jenson Button e Rubens Barrichello como pilotos, e utilizaría os motores fornecidos por [[Mercedes-Benz na Fórmula 1 | Mercedes]].<ref>{{cite web|last=Noble|first=Jonathan|title=Brawn GP take over Honda Racing|url=http://www.autosport.com/news/report.php/id/73577|work=Autosport.co.uk|publisher=Haymarket Media|accessdate=21 March 2014|date=5 March 2009}}</ref> Honda seguiría proporcionando apoio financeiro ao equipo durante o primeiro ano, e o Grupo Virgin, que estaba interesado na compra do equipo, patrocinaría os coches ao longo da tempada.
== Honda como fornecedor de motores ==
=== Spirit, Williams, Lotus, McLaren e Tyrrell (1983-1992) ===
[[Ficheiro:Honda RA121E engine Honda Collection Hall.jpg| thumb |Motor Honda RA121E V12 fornecido a [[McLaren]] para tempada de Fórmula Un de {{f1|1991}}.]]
Honda regresou á Fórmula Uno en [[1983 tempada de Fórmula Uno | 1983]] como fornecedor de motores para [[Spirit F1|Spirit]] e quedouse no deporte durante unha década, en varias ocasións facendo equipo con [[WilliamsF1 | Williams]] (1984-1987), [[Team Lotus | Lotus]] (1987-1988), [[McLaren]] (1988-1992) e, finalmente, [[Tyrrell Racing | Tyrrell]] (1991). Malia que a miúdo forneceron os seus motores a máis dun equipo por tempada, Honda non sempre fornecer as mesmas especificacións de motor aos diferentes equipos na mesma tempada. Por exemplo, en {{f1 | 1987}} como Williams tiña un contrato en vigor, fornecérono co último [[motor V6]] de 1´5 litros o RA167-E, mentres que a Lotus fornecérono co motor RA166-E de {{f1 | 1986}} que tivo que adaptarse a un límite máis baixo de combustible e a restrición de soprado do turbo, o que limitaba a súa eficacia. Tamén, en {{f1 | 1991}}, mentres que McLaren tiña o último RA121-E [[motor V12 | V12]], Tyrrell montou o RA100-E [[motor V10 | V10]] que McLaren utilizara en {{f1 | 1990}}. McLaren tivo o apoio directo de fábrica de Honda, con motores que viñan directamente da división de carreiras da compañía xaponesa en Xapón; mentres que Tyrrell tívose que conformar co modelo anterior RA-100 que foron adaptados por Mugen para Honda, que tiña pouco ou ningún apoio directo de fábrica.
No seu apoxeo (1986-1991) os motores Honda consideráronse un billete para gañar un Gran Premio grazas á súa potencia, a fiabilidade, a sofisticación e historial gañador. Honda forneceu os seus motores a seis [[Lista de escuderías campioas do mundo de Fórmula 1 | escudarías campioas]] consecutivas (dous con Williams 1986-87 e catro con McLaren desde 1988 ata 1991), así como a cinco campionatos consecutivos de pilotos (un de [[Nelson Piquet]] en 1987, tres de [[Ayrton Senna]] en {{f1 | 1988}}, {{F1|1990}} e {{F1|1991}}, e un de [[Alain Prost]] en {{f1 | 1989}}), antes de abandonar o deporte de novo.
Os coches con motor Honda gañaran 71 Grandes Premios, ao final da tempada {{f1|1992}}.
=== BAR e Jordan (2000-2005) ===
[[Ficheiro:Honda RA005E engine 2005.jpg| thumb | right | Motor Honda RA005E fornecido a [[British American Racing | BAR]] para 2005.]]
Honda regresou unha vez máis no [[tempada de Fórmula Uno 2000 | 2000]], fornecendo motores para [[British American Racing | BAR]]. Tamén forneceron motores a [[Jordan Grand Prix|Jordan]] en {{f1|2001}} e {{f1|2002}}. Isto levaría a unha batalla polo dereito a utilizar os motores Honda no longo prazo. En {{f1|2003}}, malia mellorar os resultados das dúas tempadas anteriores, Honda abandonou Jordan. A mediados de novembro de 2004 Honda comprou o 45% do equipo BAR a [[British American Tobacco]] (BAT, o fundador e propietario de BAR) logrando a mellor tempada de BAR, cando foron capaces de lograr o segundo lugar na tempada {{F1|2004}}, un ano dominado por [[Michael Schumacher]] e [[Scuderia Ferrari | Ferrari]].
=== McLaren (2015 -) ===
|}
== Notas ==
{{Listaref|2}}
== Véxase tamén ==
{{Commonscat|Honda F1}}
{{Portal|Fórmula 1}}
=== Ligazóns externas ===
* "[http://www.forumula1.net/2007/f1/features/car-design-technology/honda-recovery-will-take-time/ Honda's Recovery Will Take Time]". Forumula1.net, 29 December 2007.
* "[http://newsonf1.net/2005/news/12/dec01b1.htm Honda announce name for F1 team]". NewsOnF1, 1 de decembro de 2005.
* "[http://newsonf1.net/2006/news/11/nov15b.htm Honda announce 2007 test driver line-up]". NewsOnF1, 15 de novembro de 2006.
* "[http://www.sportnetwork.net/main/s169/st109779.htm Honda F1 reveal 2007 launch date]". Sport Network 1 de xaneiro de 2007
* [http://www.hondaracingf1.com/ Páxina Honda F1]
* [http://www.sportnetwork.net/main/s169/st19511.htm Historia de Honda F1]
* [http://www.autoblog.com/2006/07/19/honda-f1-view-suspended-the-ultimate-technical-diagram/ Honda Racing F1 'View Suspended']
[[Categoría:Honda]]
| 