Terpeno: Diferenzas entre revisións

* A partir de compostos derivados da '''[[vía alternativa á do mevalonato]]''' ou vía do 2-C-metil-D-eritritol 4-fosfato, denominada tamén vía da 5-Fosfono-1-Desoxi-D-Xilulosa (DXP ou DOXP). Pensábase orixinalmente que os precursores biosintéticos de todos os terpenos proviñan da vía do mevalonato, ata que recentemente se descubriu que diversos terpenos en plantas e bacterias se producen mediante a ruta DXP. <ref>{{cita publicación |autor=Eisenreich W, Rohdich F, Bacher A. |título=Deoxyxylulose phosphate pathway to terpenoids. |publicación=Trends Plant Sci. |volume=6 |número=2 |páxinas=78-84 |añoano=2001 |doi=10.1016/S1360-1385(00)01812-4}}</ref>

Esta vía biosintética parte de dúas unidades de '''[[acetil coencima A]] (Ac-CoA)''', que se condensan por medio dunha [[condensación de Claisen]] para dar [[acetoacetil-CoA]] (AcAcCoA). Esta molécula volve a se condensar cunha terceira unidade de acetil-CoA para dar como produto o [[3-hidroxi-3-metilglutaril-CoA]] ([[HMG-CoA]]). O [[tioéster]] do coencima A redúcese para formar o aldehido correspondente, o mevaldehido (MVA), o cal se reduce a '''[[ácido mevalónico]] (MEV)''' (mevalonato). Por acción de dúas moléculas de [[adenosín trifosfato|ATP]] o mevalonato fosforílase orixinando MEV-P e MEV-PP, e descarboxílase para dar como produtos os precursores dos terpenos, o '''[[pirofosfato de isopentenilo]] (IPP)''' e o seu isómero, o '''[[pirofosfato de dimetilalilo]] (DMAPP)'''. A [[vía do mevalonato]] é practicamente universal e ten lugar no [[citosol]]. Por esta vía sintetízanse principalmente sesquiterpenos, triterpenos e politerpenos.<ref>{{cita libro | autor =Paul M. Dewick | título =Medicinal natural products: a biosynthetic approach | editorial =John Wiley and Sons | año ano=2009 | isbn =0470741686, 9780470741689 }}</ref>

Denomínase '''vía da 5-Fosfono-1-Desoxi-D-Xilulosa''' (vía DXP) ou '''vía do 2-C-metil-D-eritrol 4-fosfato'''. Esta vía ten lugar sobre todo nos [[plasto]]s das plantas e en moitas células procariotas. Por esta ruta sintetízanse sobre todo monoterpenos, diterpenos e carotenoides. Descubriuse cando Flesch observou en 1988 que os patróns de marcaxe isotópica en terpenos hopanoides das bacterias ''[[Rhodopseudomonas]]'' non coincidían cos correspondentes a unha biosíntese pola [[vía do mevalonato]]. <ref>{{cita publicación |autor=Flesch, G.; Rohmer, M. |título=Prokaryotic hopanoids: the biosynthesis of the bacteriohopane skeleton |publicación=European Journal of Biochemistry |volume=175 |número=2 |páxinas=405–411 |añoano=1988 |doi=10.1111/j.1432-1033.1988.tb14210.x}}</ref> Estudos posteriores encontraron que existía unha segunda alternativa independente do mevalonato para biosintetizar unidades isoprénicas en bacterias e plantas. Nesta vía, unha unidade de ácido pirúvico (Pyr), procedente da degradación de [[carbohidratos]], condénsase nunha reacción entre o grupo [[carbonilo]] do piruvato co grupo carbonilo do D-[[gliceraldehido 3-fosfato]] (G3P), para dar a 5-Fosfono-1-desoxi-D-xilulosa (DXP). Por medio dunha [[condensación aldólica]] inversa, xérase o [[2-C-metileritritol 4-fosfato|4-fosfono-2-''C''-metil-D-eritritol]] (MEP). Este intermediario conxúgase por medio dunha [[substitución nucleofílica]] cunha unidade de citidilribósido, por acción do [[CTP]], para formar 4-(CDP)-2-''C''-metil-D-eritritol (CDP-ME). Este composto fosforílase no carbono 2, onde se forma o intermediario fosforilado CDP-EMP e despraza o citidilribósido para obter o 2-''C''-metil-D-eritritol-2,4-ciclofosfato (MEcPP). Por rotura redutiva do ciclo dáse unha reacción de eliminación para formar o pirofosfato de 4-hidroxi-3-metil-but-2-enilo (HMB-PP). O paso final consiste na eliminación do grupo [[hidroxilo]] para obter o catión [[alilo|alílico]] correspondente, o cal pode transpoñerse de tal forma que se isomerizan de maneira reversible o IPP e o DMAPP. [[Ficheiro:Non-mevalonate pathway.svg|miniatura|600px|centro|Ruta do DXP]]