Revisión como estaba o 3 de maio de 2015 ás 20:32 editar Banjo (conversa \| contribucións) 110.001 edicións m →‎Véxase tamén ← Edición máis vella		Revisión como estaba o 3 de maio de 2015 ás 20:38 editar desfacer Banjo (conversa \| contribucións) 110.001 edicións Sen resumo de edición Edición máis nova →
Liña 32: Aínda que o nome botánico ''Prunus persica'' se refire a Persia (actual Irán) de onde veu a Europa, estudos xenéticos suxestionan que procede da China,<ref>[{{Cita libro\|last=Thacker\|first=Christopher\|title=The history of gardens\|year=1985\|publisher=University of California Press\|location=Berkeley\|isbn=978-0-520-05629-9\|page=57\|url=http://books.google.com/books?id=1gn8hIgwg-gC&pg}}]</ref> onde foi cultivada dende a antigüidade, arredo rdo 2000 AC.<ref>{{Cita libro\| first=Akath \|last=Singh \|first2=R.K. \| last2=Patel \|first3=K.D. \|last3=Babu \|first4=L.C. \|last4=De \| title=Underutilized and underexploited horticultural crops \| year=2007 \| publisher=New India Publishing \| location=New Delhi \| isbn=978-81-89422-69-1 \| page=90 \| chapter=Low chiling peaches}}</ref><ref name=vau09-82/> Os pexegueiros foron citados en escritos chineses xa no século X antes de Cristo, considerándose un dos froitos preferidos de reis e emperadores. Nos últimos tempos, a historia do cultivo do pexego foi revisada polo miúdo citando numerosos manuscritos orixinais que se remontan ao 1100 antes de Cristo.<ref name="Layne">{{Cita libro\|url= http://books.google.com/?id=xLW3mKQbcUUC&printsec=frontcover&dq=The+Peach:+Botany,+Production+and+Uses#v=onepage&q&f=false\|title= The Peach: Botany, Production and Uses\|first1=Desmond R.\|last1= Layne\|first2=Daniele\|last2= Bassi\| publisher= CAB International\|year= 2008\|isbn= 978-1-84593-386-9}}</ref> O pexego chegou á India e ao oeste asiático xa na antigüidade.<ref name="Ensminger">{{Cita libro\|url=http://books.google.com/?id=XMA9gYIj-C4C&pg=PA1040&dq=%22Prunus+persica%22#v=onepage&q=%22Prunus%20persica%22&f=false\|title=Foods & nutrition encyclopedia\|first= Audrey H.\|last= Ensminger \|publisher= CRC Press\|year= 1994 \|isbn= 0-8493-8980-1}}</ref> O cultivo do pexego tamén paso uda china a Persia e chegou a Grecia arredor do 300 antes de Cristo.<ref name=vau09-82>{{Cita libro\| first=John \|last=Geissler \| ~~firt~~first=Catherine \| title=The New Oxford Book of Food Plants \| year=2009 \| publisher=Oxford University Press \| location=Oxford \| isbn=978-0-19-160949-7 \| page=82}}</ref> [[Alexandre o Grande]] introduciu o froito en Europa despois da conquista dos persas.<ref name="Ensminger"/> Os pexegos xa eran ben coñecidos polos romanos no primerio século despois de Cristo <ref name=vau09-82/> , de feito era moi cultivado na [[Emilia Romaña]]. Os pexegueiros aparecen en frescos das domus das vilas destruídas pola erupción do Vesuvio no ano 79 da nosa era, xunto coas máis vellas representacións atopadas polo de agora en dos fragmentos de frescos que se remontan ao primeiro século, en [[Herculaneum]], agora preservados no Museo Arqueolóxico Nacional de Nápoles.<ref>{{cite journal\|title=The introduction and diffusion of peach in ancient Italy\|author=Laura Sadori et al.\|publisher=Edipuglia\|year=2009\|url=http://www.plants-culture.unimo.it/book/05%20Sadori%20et%20alii.pdf}}</ref> Roma levou o pexego a Iberia e de aí foi introducido na [[Gallaecia]] xa na antigüidade, aínda que non fose o clima máis axeitado para o cultivo deste ''[[Prunus]]'' en todo o país. Castela levou o pexego ás Américas no século XVI, e eventualmente ingleses e franceses no século XVII, cando era considerado un luxo prezado. O horticultor George Minifie levou supostamente os primeiros pexegueiros de Inglaterra ás colonias americanas a comezos do século XVII, plantándoos no estado de Virxinia.<ref>[http://genforum.genealogy.com/menefee/messages/274.html George Minifie]</ref> Aínda que Thomas Jefferson tiña pexegueiros en Monticello, os agricultores estadounidenses non comezaron a comercialización até o século XIX principalmente en Maryland, Delaware, Xeorxia e finalmente en Virxinia Liña 84: {\| class="wikitable" style="float:right; width:290px;" \|- ! colspan=3\|~~''Top~~Os ~~Ten''~~dez maiores produtores de pexegos e nectarinas<BR>2010 (millóns de toneladas métricas) \|- \| '''Estado''' \|\| style="text-align:right;"\| '''Produción'''<BR>(Millóns Tm) \|\| style="text-align:right;"\|'''Rendemento'''<BR>(Tm/hectárea) Liña 118: == Significado cultural == [[Ficheiro:Momohatozu Huizong.JPG\|thumb\|left\|Nesta pintura chinesa da dinastía Song aparece un paxaro e un pexego en flor, do emperador Huizong de Song, século XI, o paxaro semella unha pomba.]]. [[Ficheiro:ShiTao Riverbank of Peach Blossoms.jpg\|thumb\|''Ribeira dos Pexegos Florecidos'' por [[Shitao]], 1642-1707, [[Metropolitan Museum of Art]].]]▼ Os pexegos non son só unha froita popular, senón que constitúen un símbolo en moitas culturas tradicionais exaltados artisticamente en pinturas e relatos populares. Na China apréciase moito os pexegueiros en flor. Os antigos chineses crían que o pexegueiro tiña unha grande vitalidade, xa que florece antes de que saian as follas. A lenda di que [[Momotaro]], un dos nobres e heroes máis notábeis do Xapón, naceu dun enorme pexego que frotaba nun regueiro. Momotaro ou o "Rapaz Pexego" viviu grandes aventuras, incluso loitou contra o demo''oni'' do folklore nipón. Na Corea, os pexegos téñense cultivado durante séculos. Segundo ''[[Samguk Sagi]]'', os pexegueiros foron plantados no período dos ''tres reinos de Corea'' ''[[Sallim gyeongje]]'' tamén escribiu sobre o seu cultivo. O pexego vese coma un froito de ledicia, riqueza, honra e lonxevidade. É un dos dez froitos da inmortalidade, polo que aparecen e moitas pinturas tradicionais (''minhwa''). Ademais os pexegueiros teñen a fama de espantar os espíritos.<ref>{{cite web\|url=http://100.nate.com/dicsearch/pentry.html?s=B&i=1013997&v=43 \|title=한국에서의 복숭아 재배 \|trans_title=Peach cultivation in Korea \|publisher=[[Nate]] / [[Britannica]] \|language=Korean \|accessdate=2010-01-12}}</ref><ref>{{cite web\|url=http://100.nate.com/dicsearch/pentry.html?s=K&i=255510&v=43 \|title=복숭아 \|trans_title=Peach \|publisher=[[Nate]] / [[Encyclopedia of Korean Culture]] \|language=Korean \|accessdate=2010-01-12}}</ref> [[Ficheiro:Caravaggio - Fanciullo con canestro di frutta.jpg\|thumb\|''Neno cun Cesto de Froita'' de Caravaggio (1592).]]▼ No Vietnam tamén é unha árbore venerada. En Europa moitos artistas sonados pintaron naturezas mortas con pexegos. Caravaggio, Vicenzo Campi, Pierre Auguste Renoir, Claude Monet, Edouard Manet, Henri Jean Fantin-Latour, George Forster, James Peale, Severin Roesen, Peter Paul Rubens, Van Gogh están entre estes artistas que pintaron pexegos e pexegueiros. <ref>{{cite journal\|title=Still Life With Peaches\|author=Janet M. Torpy\|journal=JAMA\|year= 2010\|volume=303\|number=3\|pages=203-203}}</ref><ref name=janick>[http://www.hort.purdue.edu/newcrop%20/Hort_306/reading/Reading%2040-1.pdf Caravaggio’s Fruit: A Mirror on Baroque Horticulture - Jules Janick]</ref><ref>{{cite web\|title=Caravaggio - Still Life with Fruit on a Stone Ledge (Book: Papers of the Muscarelle Museum of Art, Volume 1)\|author=Aaron H. de Groftyear=2006\|url=http://www.johntspike.com/uploads/CaravaggioFinalText12-23.pdf}}</ref> Na [[Renacemento\|Renacenza]], usouse o pexego de xeito simbólico para representar o corazón, e a folla que o acompaña coma a lingua, o que simbolizaba dicir a verdade de corazón == Nutrición == {\| class="wikitable" style="float:right; width:290px;" \|- ! colspan=3\|'''Valor nutricional do pexego (parte comestíbel)''' ~~{\| class="wikitable"~~ \|- ! ~~Parámetr~~Parámetro !! Cantidade \|- \| KJ \|\| 165 Liña 156 ⟶ 153: \| Folatos \|\| 4 ug \|} Un pexego medio pesa 75 g e normalmente contén 30 Cal. 7 g de carbohidratos (6 g de azucres e 1 g de fibra), 1 g de proteínas, 140 mg de potasio e o 8% do valor diario recomendado de vitamina C.<ref>USDA Handbook No. 8</ref> As nectarinas fornecen o dobre de vitamina A e algo máis de vitamina C, sendo tamén unha maior fonte de potasio ca os pexegos.<ref name=uri2000>{{cite web\|title=Peach and Nectarine Culture\|publisher=University of Rhode Island\|year=2000\|url=http://www.uri.edu/ce/factsheets/sheets/peaches.html}}</ref> Liña 163 ⟶ 159: A [[alerxia]] ou [[intolerancia]] ao pexego é común, por mor da hipersensibilidade ás proteínas que conteñen os pexegos e froitas afíns como as [[améndoa]]s.<ref>[http://www.food-allergens.de/symposium-2-4/peach/peach-allergens.htm Article on Peach allergy, M. Besler et al.]</ref> Normalmente a froita enlatada e pelada tolérase ben. == Galería de imaxes == <gallery> Ficheiro:Peachblossoms3800ppx.JPG\|Pexegueiro a florecer. Liña 179 ⟶ 176: Ficheiro:Claude Monet - Das Pfirsichglas.jpg\|Claude Monet, ''Un Tarro de Pexegos'' Ficheiro:Van Gogh - Blühender Pfirsichbaum.jpeg\|Van Gogh, ''Pexegueiro en Flor'' (1888) ▲[[Ficheiro:Caravaggio - Fanciullo con canestro di frutta.jpg~~\|thumb~~\|''Neno cun Cesto de Froita'' de Caravaggio (1592).]] ▲[[Ficheiro:ShiTao Riverbank of Peach Blossoms.jpg~~\|thumb~~\|''Ribeira dos Pexegos Florecidos'' por [[Shitao]], 1642-1707, [[Metropolitan Museum of Art]].]] </gallery> ~~== Referencias ==~~ * Huxley, A., ed. (1992). ''New RHS Dictionary of Gardening''. Macmillan ISBN 0-333-47494-5.▼ == Notas == {{Listaref\|2}} == Véxase tamén == {{wikispecies\|Prunus persica}} {{Wiktionary}} === Bibliografía === ▲* Huxley, A., ed. (1992). ''New RHS Dictionary of Gardening''. Macmillan ISBN 0-333-47494-5. === Ligazóns externas === * [http://www.uga.edu/nchfp/how/freeze/peach.html National Center for Home Food Preservation—Pexegos conxelado]

Pexegueiro (árbore): Diferenzas entre revisións