Yersinia pestis: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Bot - borrado de comas antes de etcétera [http://academia.gal/dicionario#searchNoun.do?nounTitle=etc%C3%A9tera]
m Bot: Cambio o modelo: Cite book
Liña 19:
* ''Yersinia pestis'' subsp. ''orientalis''
}}
'''''Yersinia pestis''''' (antes chamada ''Pasteurella pestis'') é unha especie de [[bacteria]]s [[Gram negativa]]s con forma de [[bacilo]] ou [[cocobacilo]], [[anaerobio facultativo|anaerobia facultativa]], que pode infectar a humanos e outros animais, e é a causante das pragas de [[peste]] dos últimos 1300 anos. <ref name=Sherris>{{citeCita booklibro |author=Ryan KJ, Ray CG (editors) |title=Sherris Medical Microbiology |edition=4th |pages=484–488 |publisher=McGraw Hill |year=2004 |isbn=0-8385-8529-9}}</ref>
 
A infección por ''Y. pestis'' en humanos pode presentarse de tres formas principais: [[peste pneumónica]], [[peste septicémica]], e [[peste bubónica]].<ref name=Sherris/> Todas as formas foron responsables de [[epidemia]]s de grande mortalidade na historia humana, como a [[Peste de Xustiniano]] no [[século VI]] e a [[Peste negra]] que matou a 1/3 da poboación europea no [[século XIV]].<ref>{{CiteCita booklibro
| last = Austin Alchon
| first = Suzanne
Liña 36:
 
== Características xerais ==
''Y. pestis'' é un bacilo anaerobio facultativo cunha tinguidura bipolar (que lle dá ao aspecto dun [[imperdible]]).<ref name=Baron>{{citeCita booklibro | author = Collins FM | title = Pasteurella, Yersinia, and Francisella. ''In:'' Baron's Medical Microbiology ''(Baron S ''et al'', eds.)| edition = 4th | publisher = Univ. of Texas Medical Branch | year = 1996 | url = http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?rid=mmed.section.1611 | isbn = 0-9631172-1-1 }}</ref> Similar a outros membros do xénero ''[[Yersinia]]'' dá negativo na [[proba rápida de urease|proba de urease]], e nas da [[fermentación da lactosa]], e do [[proba do indol|indol]].<ref name="isbn0-387-25499-4">{{citeCita booklibro |author=Stackebrandt, Erko; Dworkin, Martin; Falkow, Stanley; Rosenberg, Eugene; Karl-Heinz Schleifer |title=The Prokaryotes: A Handbook on the Biology of Bacteria:Volume 6: Proteobacteria: Gamma Subclass |publisher=Springer |location=Berlin |year= 2005|pages= |isbn=0-387-25499-4 |oclc= |doi=}}</ref> A especie máis próxima é o patóxeno gastrointestinal ''[[Yersinia pseudotuberculosis]]'', e máis afastada está ''[[Yersinia enterocolitica]]''.
 
=== Xenoma ===
Liña 65:
 
=== En humanos e outros hóspedes susceptibles ===
A [[patoxénese]] debida á infección por ''Y. pestis'' dos hóspedes mamíferos é producida por varios factores como a capacidade da bacteria de suprimir e evitar as respostas normais do [[sistema inmunitario]], como a [[fagocitose]] e a produción de [[anticorpo]]s. A picada das pulgas permite que a bacteria sobrepase a barreira da [[pel]]. ''Y. pestis'' expresa o produto do xene ''yadBC'', que é similar ás [[adhesina bacteriana|adhesinas]] doutras especies de ''Yersinia'', o que facilita a adherencia e invasión das células [[epitelio|epiteliais]].<ref name="pmid18025093">{{cite journal |author=Forman S, Wulff CR, Myers-Morales T, Cowan C, Perry RD, Straley SC |title=yadBC of Yersinia pestis, a New Virulence Determinant for Bubonic Plague |journal=Infect. Immun. |volume=76 |issue=2 |pages=578–87 |year=2008 |pmid=18025093 |doi=10.1128/IAI.00219-07 |pmc=2223446}}</ref> ''Y. pestis'' expresa un activador do [[plasminóxeno]] que é un importante factor de virulencia para a peste pneumónica e que podería degradar os [[coagulación do sangue|coágulos e sangue]] para facilitar a invasión sistémica.<ref name="pmid17255510">{{cite journal |author=Lathem WW, Price PA, Miller VL, Goldman WE |title=A plasminogen-activating protease specifically controls the development of primary pneumonic plague |journal=Science |volume=315 |issue=5811 |pages=509–13 |year=2007 |pmid=17255510 |doi=10.1126/science.1137195}}</ref> Moitos dos factores de virulencia da bacteria son antifagocíticos. Dous impotantes antíxenos antifagocíticos, chamados F1 (Fracción 1) e V ou [[LcrV]], son importantes para a virulencia.<ref name=Baron/> Estes antíxenos prodúceos a bacteria á temperatura corporal humana normal. Ademais, ''Y. pestis'' sobrevive e produce os antíxenos F1 e V mentres está no interior de células brancas do sangue como os [[monocito]]s, pero non en [[neutrófilo]]s. A [[inmunidade (medicina)|inmunidade]] natural ou inducida conséguese pola produción de [[anticorpo]]s [[opsonina|opsonizantes]] específicos contra os antíxenos F1 e V; os anticorpos contra F1 e V inducen a [[fagocitose]] por parte dos neutrófilos.<ref>{{citeCita booklibro | author = Salyers AA, Whitt DD | title = Bacterial Pathogenesis: A Molecular Approach | edition = 2nd | publisher = ASM Press | year = 2002 | id = pp. 207-12}}</ref>
 
Ademais, o [[secreción|sistema de secreción de tipo III]] (T3SS) permite que ''Y. pestis'' inxecte proteínas nos macrófagos e outras células inmunes. Estas proteínas inxectadas polo T3SS denomínanse Yops (''Yersinia Outer Proteins'', Proteína Externas de Yersinia) e entre elas está Yop B/D, que forma poros na [[membrana plasmática]] do hóspede e foi asociada coa [[citólise]]. Inxéctanse no [[citoplasma]] da célula hóspede por medio do T3SS as YopO, YopH, YopM, YopT, YopJ, e YopE por poros creados en parte por YopB e YopD.<ref>{{cite journal |author=Viboud GI, Bliska JB |title=Yersinia outer proteins: role in modulation of host cell signaling responses and pathogenesis |journal=Annu. Rev. Microbiol. |volume=59 |issue= |pages=69–89 |year=2005 |pmid=15847602 |doi=10.1146/annurev.micro.59.030804.121320}}</ref> As proteínas Yop inxectadas limitan a fagocitose e as vías de [[sinalización celular]] importantes para o [[sistema inmunitario innato]]. Ademais, algunhas cepas de ''Y. pestis'' son capaces de interferir coa sinalización inmune (por exemplo, ao impediren a liberación dalgunhas [[citocina]]s).
Liña 129:
 
=== Tratamento ===
O tratamento tradicional de primeira liña contra ''Y. pestis'' son os [[antibiótico]]s [[estreptomicina]],<ref>{{cite journal | author=Wagle PM. | title=Recent advances in the treatment of bubonic plague | journal=Indian J Med Sci | year=1948 | volume=2 | pages=489&ndash;94 }}</ref><ref>{{cite journal | author=Meyer KF. | title=Modern therapy of plague | journal=JAMA | year=1950 | volume=144 | pages=982&ndash;5 | pmid = 14774219 | issue=12}}</ref> [[cloranfenicol]], [[tetraciclina]],<ref>{{cite journal | author=Kilonzo BS, Makundi RH, Mbise TJ. | title= A decade of plague epidemiology and control in the Western Usambara mountains, north-east Tanzania | journal=Acta Tropica | year=1992 | volume=50 | pages=323&ndash;9 | pmid = 1356303 | doi = 10.1016/0001-706X(92)90067-8 | issue=4}}</ref> e as [[fluoroquinolona]]s. Hai tamén boas evidencias que apoian o uso de [[doxiciclina]] ou [[xentamicina]].<ref>{{cite journal | author=Mwengee W | title=Treatment of plague with gentamicin or doxycycline in a randomized clinical trial in Tanzania | journal=Clin Infect Dis | year=2006 | volume=42 | pages=614&ndash;21 | pmid = 16447105 | doi = 10.1086/500137 | issue=5 | author-separator=, | author2=Butler T | author3=Mgema S | display-authors=3 | last4=Mhina | first4=G. | last5=Almasi | first5=Y. | last6=Bradley | first6=C. | last7=Formanik | first7=J. B. | last8=Rochester | first8=C. G.}}</ref> Illáronse cepas resistentes, polo que o tratamento debe guiarse polas sensibilidades aos antibióticos sempre que sexa posible. O tratamento antibiótico só é insuficiente para algúns pacientes, que poden tamén requirir apoio circulatorio, respiratorio ou renal.<ref name="isbn0-07-140235-7">{{citeCita booklibro |author=Jameson, J. N. St C.; Dennis L. Kasper; Harrison, Tinsley Randolph; Braunwald, Eugene; Fauci, Anthony S.; Hauser, Stephen L; Longo, Dan L. |title=Harrison's principles of internal medicine |publisher=McGraw-Hill Medical Publishing Division |location=New York |year=2005 |pages= |isbn=0-07-140235-7 |oclc= |doi=}}</ref>
 
== Epidemias históricas ==
Liña 177:
A utilización con fins bélicos de ''Y. pestis'' é un dos primeiros exemplos de guerra biolóxica na historia. En 1347 os mongois catapultaron a vítimas da peste sobre as murallas da cidade de Caffa, que hoxe se chama [[Feodosiya]], en [[Ucraína]]. É posible que os habitantes desta cidade, algúns infectados, fuxisen a [[Italia]], e así espallasen a Peste negra por Europa, aínda que esta é só unha das varias rutas polas que puido ter chegado a peste desde o leste.<ref>{{cite journal |last=Wheelis |first=Mark |year=2002 |month=September |title=Biological Warfare at the 1346 Siege of Caffa |journal=Emerging Infectious Diseseases |volume=8 |issue=9 |pages=971–75 }}</ref>
 
''Y. pestis'' foi utilizada como [[arma biolóxica]] na [[Segunda Guerra Mundial]]. Os xaponeses o 4 de outubro de 1940 lanzaron desde un avión que sobrevoaba a cidade chinesa de Chushien (na provincia de Chekiang), arroz e trigo con pulgas de rata que estaban infectadas de ''Y. pestis''. Un segundo avión fixo o mesmo 3 semanas máis tarde. Estas accións orixinaron unha praga local que matou a 121 persoas.<ref name=drisdelle>{{citeCita booklibro |author=Drisdelle R |title=Parasites. Tales of Humanity's Most Unwelcome Guests |publisher=Univ. of California Publishers, 2010| page=162f |isbn=978-0-520-25938-6}}</ref><ref name=drisdelle/>
 
== Notas ==