|
Os '''osteoblastos''' (do grego "[[óso]]" e "xerme" ou "embrionario") son as células encargadas da formación do óso, que se poden considerar como [[fibroblasto]]s especializados que ademais dos produtos fibroblásticos, expresan [[sialoproteína ósea|sialoproteínas óseas]] e [[osteocalcina]].<ref name="Salentijn">Salentijn, L. ''Biology of Mineralized Tissues: Cartilage and Bone'', [[Columbia University College of Dental Medicine]] post-graduate dental lecture series, 2007</ref>
Os osteoblastos producen a [[matriz extracelular]] do tecido óseo (osteoide), que está composta principalmente de [[coláxeno]] de tipo I. Os osteoblastos son tamén responsables da mineralización desta matriz. O [[cinc]], o [[cobre]] e o [[sodio]] son algúns dos ións minerais que se requiren neste proceso. O óso é un tecido dinámico que está constantemente sendo remodelado polos osteoblastos, encargados da produción da matriz e a parte mineral do tecido, e polos [[osteoclasto]]s, que destrúen parte do tecido durante a remodelación. Os osteoblastos tenden a decrecer en número coa idade, o que afecta ao balance entre a formación e a reabsorción do [[tecido óseo]].<ref name=Dippolito1999>{{citeCita journalpublicación periódica|author = D’ippolito, Gianluca|coauthors = Schiller, Paul C.; Ricordi, Camillo; Roos, Bernard A.; Howard, Guy A.|year = 1999|title = Age-Related Osteogenic Potential of Mesenchymal Stromal Stem Cells from Human Vertebral Bone Marrow|journal = Journal of Bone and Mineral Research|volume = 14|issue = 7|pages = 1115–1122|doi = 10.1359/jbmr.1999.14.7.1115|pmid = 10404011}}</ref>
== Osteoxénese ==
Os osteoblastos orixínanse a partir de '''células osteoproxenitoras''' localizadas na capa profunda do [[periósteo]] que rodea os ósos e na [[medula ósea]]. As células osteoproxenitoras son células inmaduras que expresan o [[factor de transcrición]] regulatorio principal [[Cbfa1|Cbfa1/Runx2]].
As células osteoproxenitoras son inducidas a diferenciarse baixo a influencia de [[factor de crecemento|factores de crecemento]], en particular as [[proteína morfoxenética ósea|proteínas morfoxenéticas óseas]] (BMPs).<ref name="Agata, H. 2007">{{citeCita journalpublicación periódica|doi=10.1177/154405910708600113|last1=Agata|first1=H|last2=Asahina|first2=I|last3=Yamazaki|first3=Y|last4=Uchida|first4=M|last5=Shinohara|first5=Y|last6=Honda|first6=MJ|last7=Kagami|first7=H|last8=Ueda|first8=M|title=Effective bone engineering with periosteum-derived cells.|journal=Journal of dental research|volume=86|issue=1|pages=79–83|year=2007|pmid=17189468}}</ref> Ademais das BMPs, outros factores de crecemento como o factor de crecemento dos fibroblastos (FGF),<ref name="Agata, H. 2007"/> o [[factor de crecemento derivado das plaquetas]] (PDGF) e o [[factor de crecemento transformante]] beta (TGF-β) poden promover a división das células osteoproxenitoras e potencialmente incrementar a osteoxénese.
Unha vez que as células osteoproxenitoras comezan a se diferenciar en osteoblastos, empezan a expresar un conxunto de marcadores xenéticos como o [[Osterix]], [[colláxeno|Col1]],<ref name="Ringe, J. 2008">{{citeCita journalpublicación periódica|last1=Ringe|first1=J|last2=Leinhase|first2=I|last3=Stich|first3=S|last4=Loch|first4=A|last5=Neumann|first5=K|last6=Haisch|first6=A|last7=Häupl|first7=T|last8=Manz|first8=R|last9=Kaps|first9=C|title=Human mastoid periosteum-derived stem cells: promising candidates for skeletal tissue engineering.|journal=Journal of tissue engineering and regenerative medicine|volume=2|issue=2-3|pages=136–46|year=2008|pmid=18383554|doi=10.1002/term.75}}</ref> [[sialoproteína ósea|BSP]], [[factor estimulante das colonias de macrófagos|M-CSF]], [[fosfatase alcalina|ALP]],<ref>{{citeCita journalpublicación periódica|last1=Szulc|first1=P|last2=Garnero|first2=P|last3=Marchand|first3=F|last4=Duboeuf|first4=F|last5=Delmas|first5=PD|title=Biochemical markers of bone formation reflect endosteal bone loss in elderly men--MINOS study.|journal=Bone|volume=36|issue=1|pages=13–21|year=2005|pmid=15663998|doi=10.1016/j.bone.2004.09.004}}</ref> [[osteocalcina]],<ref name="Ringe, J. 2008"/> [[osteopontina]], e [[osteonectina]]. Aínda que o termo osteoblasto implica un tipo de célula inmadura, os osteoblastos son de feito células óseas maduras enteiramente responsables da xeración do tecido óseo en animais e humanos.
== Morfoloxía e tinguidura ==
{{Artigo principal|osteocito}}
Os osteoblastos que ao sintetizar novo tecido óseo quedan atrapados na matriz ósea, permanecen illados alí nas chamadas lagoas (''lacunae'') do tecido óseo e convértense alí en [[osteocito]]s. Deixan de xerar matriz ósea e de mineralizar a matriz, e pasan a actuar de modo [[parácrino]] sobre os osteoblastos activos (segregan localmente substancias regulatorias). Crese que responden a estímulos mecanosensoriais.<ref name=Ehrlich2002>{{citeCita journalpublicación periódica|author = Ehrlich, P. J.|coauthors = Lanyon, L. E.|year = 2002|title = Mechanical Strain and Bone Cell Function: A Review|journal = Osteoporosis International|volume = 13|issue = 9|pages = 688–700|doi = 10.1007/s001980200095|pmid = 12195532}}</ref><ref name=You2000>{{citeCita journalpublicación periódica|author = You, J.|coauthors = Yellowley, C. E.; Donahue, H. J.; Zhang, Y.; Chen, Q.; Jacobs, C. R.|year = 2000|title = Substrate Deformation Levels Associated With Routine Physical Activity Are Less Stimulatory to Bone Cells Relative to Loading-Induced Oscillatory Fluid Flow|journal = Journal of Biomechanical Engineering|volume = 122|issue = 4|pages = 387–394|doi = 10.1115/1.1287161| pmid=11036562}}</ref>
== Notas ==
|
