Iannis Xenakis: Diferenzas entre revisións

{{Compositor

| bgcolour =

|sinatura =

}}

'''Iannis Xenakis''' ('''Γιάννης Ξενάκης''', tamén [[Transliteración|transliterado]] en francés como '''Yannis Xénakis''') foi un [[compositor]] e [[arquitecto]] de ascendencia [[Grecia|grega]] nado o [[29 de maio]] de [[1922]] en Brăila, [[Romania]]; nacionalizouse [[Francia|francés]] e pasou gran parte da súa vida en [[París]], onde morreu o [[4 de febreiro]] de [[2001]]. Considérase como un dos compositores máis importantes da [[música contemporánea]].

== Biografía ==

Establecido en [[París]], en [[1948]] ingresou no estudio do famoso arquitecto [[Le Corbusier]] como enxeñeiro calculista. Pronto comezou a colaborar nos proxectos de varias obras importantes saídas do estudio de Le Corbusier durante eses anos, como as unidades habitacionais de [[Nantes]] ([[1949]]), [[Briey-en-Forêt]] e [[Berlin-Charlottenburg]] ([[1954]]), os diferentes edificios constitutivos do plan de urbanismo de [[Chandigarh]] na [[India]] ([[1951]]), e o Centro Deportivo e Cultural de [[Bagdad]] ([[1957]]). Nestas obras Xenakis aplicou os mesmos procesos compositivos e estéticos que nas súas obras musicais da época.

 

Xenakis deseñou ademáis dúas importantes obras da arquitectura do século XX: o [[convento de Santa María de La Tourette]] ([[1953]]), e especialmente o [[Pabellón Philips]] da [[Exposición Internacional de Bruselas de 1958]], baseado nas mesmas estruturas que a súa obra orquestral ''Metastasis'' de [[1953]]-[[1954]].<ref>Sempre segundo as súas declaraciones, xa que en vida de le Corbusier nunca reclamou a súa autoría.</ref>

Para o interior do Pabellón encargóuselle a [[Edgar Varèse]] que realizara a música, quen compuxo o seu ''[[Poème Électronique]]'', e o propio Xenakis compuxo ''Concret PH'' que se escoitaba nos interludios entre as presentacións da obra de Varèse.

Durante eses anos, Xenakis comezou paralelamente os seus estudos de [[Composición musical|composición]] en París, primeiro con [[Arthur Honegger]] e [[Darius Milhaud]], cos que non tivo demasiado entendimento, e finalmente con [[Olivier Messiaen]], con quen sí estudou regularmente a partir de [[1952]]. En [[1955]] [[Hans Rosbaud]] dirixiu no Festival de [[Donaueschingen]] a súa primeira obra importante para orquestra: ''[[Metástase (Xenakis)|Metástase]]''. Esta peza e as que lle seguiron, notablemente ''Pithoprakta'' de 1955-56, e ''Achorripsis'' de 1956-57, así como artigos publicados nos ''Gravesaner Blätter'', a revista que dirixía [[Hermann Scherchen]], déronlle a Xenakis unha notoriedade que finalmente lle permitiu dedicarse exclusivamente á composición.

 

En [[1963]] publicou ''Musiques Formelles'' (Música formalizada), posteriormente revisada, expandida e publicada en inglés como ''Formalized Music: Thought and Mathematics in Composition '' en [[1971]], e novamente ampliada e revisada para a segunda e definitiva edición de [[1990]]; unha colección de ensaios sobre as súas ideas musicais e técnicas compositivas, considerada unha das contribucións máis importantes á [[teoría da música]] do século XX. En 1997 obtivo o [[Premio Kyoto]] que concede a Fundación Inamori, de Kyoto.