Celtas: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
Sen resumo de edición
Liña 5:
[[Ficheiro:Celts 800-400BC.PNG|dereita|miniatura|250px|En laranxa a área aproximada da influencia celta en Europa contra o [[-400|400 a.C.]]]]
 
Certos grupos étnicos da Idade do Ferro en Europa foran denominados '''celtas''' (latinlatín ''Celtae'' ou ''Galli'', grego Κέλτοι ''Keltoi'' ou Γαλάται ''Galatai'') desde a antiguidade. O nome procede probabelmente das raíces indoeuropeas ''*kel-1'' „protruir, alto“ e ''*g[h]al-'' „poder“ e ven significando „os poderosos, sublimes, fortes“.<ref name=":0">Helmut Birkhan: ''Kelten. Versuch einer Gesamtdarstellung ihrer Kultur.'' S. 47 f.</ref>
 
Eran pobos da Idade do Ferro en Europa que falaban linguas célticas e tiñan semellanzas culturais,<ref name=":1">Koch, John (2005). ''Celtic Culture: a historical encyclopedia''. Santa Barbara: ABC-Clio. pp. xx. ISBN 978-1-85109-440-0. Retrieved 9 June 2010.</ref> Porén, o relacionamento entre os factores étnicos, linguísticos e culturais no mundo celta permanece incerto e controvertido.<ref name=":2">James, Simon (1999). ''The Atlantic Celts – Ancient People Or Modern Invention''. University of Wisconsin Press.</ref> A dispersión xeográfica exacta dos antigos celtas tamén é contestada; en particular, a maneira en que os habitantes da Idade do Ferro de Britania e de Irlanda deben ser considerados como celtas tornou-se unha materia de controversia.<ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref>Collis, John (2003). ''The Celts: Origins, Myths and Inventions''. Stroud: Tempus Publishing. ISBN 0-7524-2913-2.</ref><ref>Pryor, Francis (2004). ''Britain BC''. Harper Perennial. ISBN 978-0007126934.</ref>
Liña 27:
 
=== Determinación arqueolóxica ===
Do pontopunto de vista arqueolóxico, a máxima dispersión da cultura material dos celtas abarcou desde, no oeste, o sudeste da Inglaterra, Francia e o norte de España, até, no leste, o oeste da Hungría, Eslovenia, e o norte de Croacia; desde o norte de Italia no sul até o extremo norte dos montes centrais da Alemaña. Por outro lado, existen achados do período de La Tène por todos os Balcáns até Anatolia (asentamento dos Gálatas, na Turquía actual), que se explican polas migracións celtas acontecidas no IV século a. C.
 
A inclusión do sudeste da Inglaterra no territorio de dispersión da cultura designada como celta do ponto de vista arqueolóxico é contestada. Os achados arqueolóxicos locais da Idade do Ferro meia e tardía (ca. 600–30 a, C.) apresentan propriedades rexionais e locais que diferen de modo significativo dos achados continentais contemporáneos. Na Galiza tembén se acharon algunhas fíbulas do período de La Tène, mais non se pode falar de un horizonte cultural celta fechado no sentido da cultura de La Tène.