Dalia: Diferenzas entre revisións

O nome xenérico ''Dahlia'', o nome galego, e en xeral de todas as linguas occidentais, vén do botánico sueco A. Dahl, 1751-1787, que introducíu a planta en Europa.

 

É unha herbácea de porte medio, perenne. Cando é adulta, a planta chega a atinxir os 1,50 metros.

A mayoría das dalias son plantas herbáceas ou arbustivas, ás veces [[Epífito|epífitas]] ou [[Planta rubideira|rubideiras]]. As herbáceas son anuais, pois a súa follaxe desaparece no inverno, mais as súas [[Raíz tuberosa|raíces tuberosas]] fican soterradas, de onde agroman novas planta na seguinte estación de choivas. As arbustivas son perennes e polo xeral teñen raíces tuberosas moi desenvolvidas. Os [[talo]]s son ocos (de aí o nome en náhuatl “Acocoxóchitl”) ou compactos e, as [[folla]]s son opostas ou verticiladas (orixínanse arredor dun mesmo punto e se distribúen en diferentes direccións), simples a tres veces compostas. A follaxe varía entre láminas enteiras e láminas divididas.

As flores están formadas de varias estruturas (compostas) que en conxunto se denominan ''cabeciñas'': [[Flor ligulada|flores liguladas]] (en forma de lingua) ubicadas ao exterior, cuxa aparencia é semellante á dun [[pétalo]] (brancas, moradas, amarelas ou vermellas); e as [[Flor tubulosa|tubulares]] ou flores de disco (amarelas ou moradas), que se asemellan a un prato, ambas as dúas fican dispostas sobre unha base común chamada receptáculo. <ref>(Calderón y Rzedowski,2001).</ref> En conxunto forman o [[capítulo (botánica)|capítulo]]. Na actualidade, as dalias chamadas duplas incrementaron o número e tamaño de flores liguladas. Os [[froito]]s son secos, dunha soa semente e [[indehiscente]]m, [[aquenio]]s de forma oval lanceolada. As follas semellan ser máis diversas entre as especies cás mesmas flores.

 

É orixinaria do [[México]], onde é moi popular. Os indios precolombianos daquela rexión foron os primeiros a cultivar dalias, aínda no período do [[Azteca|imperio Azteca]]. Contra o final do [[século XVIII]], o director do [[Xardín Botánico de Madrid]] encantouse coa flor durante unha visita a México. Foi de abondo para que a dalia atravesase o océano e chegase a [[Europa]], onde se adaptou moi ben ao [[clima temperado]].

 

Hoxe, grazas ao xurdimento de varios híbridos, podemos encontrar diversos tipos de dalias, o que resulta nunha gran variedade de formas (pompón, bóla, decorativa etc.) e cores (branca, alaranxada, vermella, amarela, ''pink''). Son máis de 3.000 variedades resultantes de cruzamentos con outras especies, coma os [[crisantemo]]s, por exemplo.

 

A reprodución é por medio de sementes, escallos ou división das raíces tuberosas; esta última forma permite a propagación dun exemplar con características idénticas ás da planta nai.

O substrato ideal para o plantío constará de dúas partes de terra común, dúas partes de terra vexetal e unha parte de area. Os solos de Galiza acostuman ser favorábeis para o seu cultivo.

 

=== Variedades de dalias ===

 

<gallery>

</gallery>

 

{{Listaref}}

 

{{Commons|Dahlia}}

=== Outros artigos ===

 

[[Categoría:Coreopsideae]]

[[Categoría:Flores]]

[[Categoría:Flora de América do Norte]]

[[Categoría:Símbolos de México]]