Diocese católica latina de Tui-Vigo: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Shyde (conversa | contribucións)
m Zamora, España → Zamora
m Bot: Cambio o modelo: Referencias; cambios estética
Liña 23:
A '''diocese de Tui-Vigo''' (en {{lang-la|dioecesis Tudensis-Vicensis}}) é unha sede territorial [[Galicia|galega]] da [[Igrexa Católica Latina]] sufragánea da [[arquidiocese de Santiago de Compostela]]. O seu patrón é [[San Telmo]] e actualmente está presidida polo bispo [[Luís Quinteiro Fiúza]].
 
== Territorio ==
Despois do esgazamento da metade sur do seu territorio no [[século XV]], a [[diocese]] comprende boa parte das [[comarcas galegas|comarcas]] sur-occidentais de [[Galicia]], concretamente as parroquias existentes entre o [[río Verdugo]], na [[ría de Vigo]], e o [[río Miño]].
 
A orixinaria sé episcopal é a cidade de [[Tui]], na que se acha a [[Catedral de Santa María de Tui|catedral de Santa María]], pero desde o ano [[1959]] comparte a capitalidade eclesiástica coa cidade de [[Vigo]], motivo polo que a diocese pasou a chamarse ''de Tui-Vigo''.
 
O seu territorio abrangue uns 1.721,4 km² e está subdividido en 276 [[Parroquia eclesiástica galega|parroquiaparroquias]]s, agrupadas en 17 [[arciprestado]]s: [[Arciprestado da Guarda-Tebra|A Guarda-Tebra]], [[Arciprestado da Louriña|A Louriña]], [[Arciprestado de Entenza|Entenza]], [[Arciprestado de Miñor|Miñor]], [[Arciprestado de Montes-Mondariz|Montes-Mondariz]], [[Arciprestado de Redondela-Oitav|Redondela-Oitavén]], [[Arciprestado de Salvaterra|Salvaterra]], [[Arciprestado de San Martiño|San Martiño]], [[Arciprestado de Tea|Tea]], [[Arciprestado de Tui|Tui]], [[Arciprestado de Vigo-Casablanca|Vigo-Casablanca]], [[Arciprestado de Vigo-Centro|Vigo-Centro]], [[Arciprestado de Vigo-|Vigo-Lavadores]], [[Arciprestado de Vi|Vigo-Polígono]], [[Arciprestado de Vigo-Santo |Vigo-Santo André]], [[Arciprestado de Vigo-Teis|Vigo-Teis]] e [[Arciprestado de Vigo-Travesas|Vigo-Travesas]].
 
== Historia ==
[[Ficheiro:Tui cathedral.jpg|miniatura|300px|Fachada occidental gótica da Catedral de Santa María de Tui.]]
Segundo a tradición cristiá, a comezos do [[século I]] o [[apóstolo Santiago]] evanxelizou a cidade de [[Tui]], fundando así a primeira comunidade [[cristianismo|cristiá]] que daría pé á [[diocese]] e nomeando a [[San Epitacio]] como o seu primeiro [[bispo]]. Con todo, ata mediados do [[século VI]] non se ten certeza documental plena da existencia da diocese nin dos seus bispos.
Liña 46:
En 1959 o papa [[Xoán XXIII]] pola bula ''[[Quemadmodum impiger]]'' concédelle a dobre titularidade ''Tudensis-Vicensis'' á diocese, elevando a rango de concatedral o templo de [[Colexiata de Santa María de Vigo|Santa María de Vigo]] e trasladando a esta cidade a sé do bispo e mais a do cabido.
 
== Lista de bispos ==
As seguintes persoas foron [[bispo]]s da diocese:<ref>[http://www.diocesetuivigo.org/diocese/episcopoloxia.pdf Episcopoloxio da Diocese de Tui-Vigo]</ref>
[[Ficheiro:Tui, catedral, S. Epitacio, portada setentrional románica.jpg|miniatura|San Epitacio, o primeiro bispo de Tui, representado na parte superior da portada setentrional da [[catedral de Tui|catedral]].]]
Liña 54:
[[Ficheiro:José Delicado Baeza en 1981.jpg|miniatura|José Delicado Baeza.]]
[[Ficheiro:Josecerviño.JPG|miniatura|José Cerviño.]]
* [[San Epitacio]] (57)
* [[San Evasio]] (82)
* [[Anila]] (ca. 568 bis ca. 576)
* [[Neufila]] (ca. 576–589)
* [[Gardingo]] (ca. 585 até ca. 600)
* Anastasio (ca. 628–643)
* Adimiro (ca. 643 até ca. 650)
* Beato (ca. 650 até ca. 656)
* Genetivo (ca. 665 até ca. 681)
* Oppas (ca. 681 até ca. 686)
* [[Adelfio]] (ca. 686 até ca. 700)
* Diego (ca. 882 até ca. 906)
* [[Branderico]] (ca. 882 até ca. 906)
* [[San Hermoixio]] (918-925)
* Naustio (ca. 926 até ca. 932)
* Oveco, Eneco ou Diego (ca. 932–936)
* Vimara ou Vimarasio (936 até ca. 948)
* [[Baltario, bispo de Tui|Baltario]] (ca. 948–951)
* [[Viliulfo]] (952–1003, ordenado ca. 970)
* [[Pelagio]]
* Alfonso I (ca. 1022)
* [[Sueiro Bermúdez]] (1022–1024) (tamén bispo de [[Diocese de Dumio|Dumio]])
* Gregorio (1069–1072)
* Aderico ou Auderico (1072 até ca. 1098)
* Alfonso II ou Alonso (1100–1130)
* Payo Méndez (1130/31–1155/56)
* Isidoro (1156–1167)
* Juan I (1168–1173)
* Beltrán ou Bertrando (1173/74–1187)
* Pedro (1188–1205)
* Sueiro ou Suario (1206–1215)
* Joán Pérez (1215–1217)
* [[Esteban Egea]] (1218–1239)
* [[Lucas de Tui|Lucas Tudense]] (1239–1249)
* [[Gil Pérez de Cerveira]] (1250–1274)
* Nuno Pérez (1274–1276/77)
* Fernando Arias (1276/78–1285)
* [[Joán Fernández de Sotomayor I]] (1286–1323)
* [[Bernard Gui|Bernardo Guido]] (1323–1324)
* Simón (1324–1326/27)
* Rodrigo Ibáñez (1326/28–1335)
* García (1337–1348)
* [[Gómez Prego]] (1349–1351)
* [[Joán de Castro]] (1351–1385)
* [[Diego Anaya e Maldonado]] (1385–1390)
* Juan Ramírez de Guzmán (1391–1394)
* Juan Fernández de Sotomayor II (1394/95–1423)
* [[Rodrigo de Torres]] (1427–1430)
* Enrique Cardenal Guillelmo (1430)
* Juan de Fernández (1430–1438)
* García Martínez de Vahamonde II (1439–1441)
* [[Pedro de Silva]]
* [[Rodrigo de Vergara]] (1446–1472)
* [[Diego de Muros I|Diego de Muros]] (1471/72–1487)
* [[Pedro Beltrán]] (1488–1505)
* [[Juan Manso]]
* [[Juan de Sepúlveda]] (1505–1514) (tamén bispo de [[Malta]])
* [[Martín Zurbano de Azpeitia]] (1514–1516)
* [[Luis Martiano]] (1517–1521)
* [[Pedro Gómez Sarmiento|Pedro Gómez Sarmiento de Villandrando]] (1523–1524) ([[Cardeal (relixión)|cardeal]], tamén bispo de [[Badaxoz]], [[Palencia]] e arcebispo de [[Santiago de Compostela]])
* [[Pedro González Manso]] (1524–1525) (tamén bispo de [[Badaxoz]])
* [[Diego de Avellaneda]] (1525–1538)
* [[Sebastián Ramírez de Arellano]] (1538–1539) (tamén bispo de [[León, España|León]])
* Miguel Muñoz (1540–1547) (tamén bispo de [[Cuenca, España|Cuenca]])
* [[Juan de San Millán]] (1547–1564) (tamén bispo de [[León, España|León]])
* [[Diego de Torquemada]] (1564–1582)
* [[Bartolomé Molina]] (1583–1589)
* [[Bartolomé de la Plaza]] (1589–1596) (tamén bispo de [[Valladolid]])
* [[Francisco de Tolosa]], O.F.M. (1597–1600)
* [[Francisco Terrones del Caño]] (1601–1608) (tamén bispo de [[León, España|León]])
* [[Prudencio Sandoval]], O.S.B. (1608–1612) (tamén bispo de [[Pamplona]])
* [[Juan García Valdemora]] (1612–1620)
* [[Juan Martínez de Peralta]], O.S.H. (1621–1622) (tamén bispo de [[Zamora]])
* [[Pedro Herrera Suárez]], O.P. (1622–1630) (tamén bispo de [[Tarazona]])
* [[Pedro Moya Arjona]] (10-II-1631 até 14-X-1631)
* [[Diego Vela Becerril]] (1632–1635) (tamén bispo de [[Lugo]])
* [[Diego Arce Reinoso]] (1635–1638) (tamén bispo de [[Ávila]])
* [[Diego Rueda Rico]] (1639–1639)
* [[Antonio Guzmán Cornejo]] (1640–1642)
* [[Diego Martínez Zarzosa]] (1643–1649) (tamén bispo de [[Cartagena, España|Cartagena]])
* [[Juan López de Vega]] (1649–1656)
* Miguel Ferrer (1657/58–1659)
* [[Juan de Villamar]] (1660–1666)
* [[Antonio Fernández del Campo y Angulo]] (1666–1668)
* [[Bernardino Lón de la Rocha]] ou Roca (1668–1673)
* [[Simón García Pedrejón]] (1674–1682)
* [[Alfonso Galaz Torrero]] (1682–1688)
* [[Anselmo Gómez de la Torre]] (1690–1721)
* [[Fernando Ignacio Arango Queipo]], O.S.A. (1721–1745)
* [[José Larumbe Mallí]] (1745–1751)
* [[Juan Manuel Rodríguez Castañón]] (1752–1769)
* [[Antonio Fernández Tobar]] (12-III-1770 até 20-VIII-1770)
* [[Lucas Ramírez Galán]], O.F.M. (1770–1774)
* [[Domingo Ramón Fernández Angulo]] (1775–1796)
* [[Juan García Benito]] (1797–1822) (nomeado arcebispo de [[Arquidiocese de Santiago de Compostela|Santiago de Compostela]], reunciou)
* [[Francisco Javier García Casarrubios y Melgar]], O. Cist. (1825–1855)
* [[Telmo Maceira]] (1855–1864)
* [[Ramón Garcia Antón]], O.S.H. (1865–1876)
* [[Juan María Valero y Nacarino]] (1876–1882) (tamén bispo de Cuenca)
* [[Fernando Hüe y Gutiérrez]] (1882–1894)
* [[Valeriano Menéndez y Conde]] (1894–1914) (tamén bispo de [[València]])
* [[Leopoldo Eijo y Garay]] (1914–1917) (tamén bispo de [[Vitoria]])
* [[Manuel Lago González]] (1917–1923) (tamén arcebispo de [[Santiago de Compostela]])
* [[Manuel María Vidal Boullón]] (1923–1929)
* [[Antonio García y García]] (1930–1938) (tamén bispo de [[Valladolid]])
* [[José López Ortiz]], O.S.A. (1944–1969) (tamén bispo castrense). Durante o seu episcopado o nome da diocese cambiou a Tui-Vigo.
* [[José Delicado Baeza]] (1969–1975) (tamén bispo de [[Valladolid]])
* [[José Cerviño]] (1976–1996)
* [[Xosé Diéguez Reboredo]] (1996–2010<ref>[http://www.xornal.com/artigo/2010/01/28/politica/luis-quintero-sustituye-actual-obispo-tui-vigo/2010012814300000293.html Luis QuinteIro sustituye al actual obispo de Tui-Vigo] {{es}}, [[Xornal de Galicia]], 28/01/2010.</ref>)
* [[Luis Quinteiro Fiuza]] (2010<ref>[http://www.cope.es/religion/28-01-10--mons-luis-quinteiro-fiuza-nuevo-obispo-diocesis-tui-vigo-130753-1 "Mons. Luis Quinteiro Fiuza, nuevo Obispo de la Diócesis de Tui-Vigo"] {{es}}, [[COPE]], 28/01/2010.</ref>-...)
 
[[Ficheiro:Díctica de los obispos de la Santa Iglesia de Tuy, en Galicia Diplomática, 1892.jpg|miniatura|"Episcopológio tudense" publicado por ''[[Galicia Diplomática]]'' en [[1892]].]]
 
== Notas ==
{{referenciasListaref}}
 
== Véxase tamén ==
{{Commonscat|Roman Catholic Diocese of Tui-Vigo}}
=== Bibliografía ===
* SANDOVAL, Prudencio de. ''Antigvedad de la civdad, y Iglesia cathedral de Tvy, y de los obispos qve se save aya auido en ella'', Fructuoso Lourenço de Basto, [[1610]].
* {{cita libro |apelidos=Avila y La Cueva |nome=Francisco |título=Historia Civil y Eclesiástica de la Ciudad de Tuy y su Obispado. Tomo IV (Os Bispo de Tui) |ano=edición facsímil 1995 |editor=Consello da Cultura Galega |localización=Santiago |isbn=84-87172-02-4 |páxinas=416 |editor=Consello da Cultura Galega}}
* [http://www.realacademiagalega.org/hemeroteca-virtual#paxinas.do?id=13933&d-447263-p=5 "Díctica de los obispos de la Santa Iglesia de Tuy"] en ''[[Galicia Diplomática]]'', [[1892]].
 
=== Ligazóns externas ===
* [http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dtuvi.html The Hierarchy of the Catholic Church] {{en}}
* [http://www.diocesetuivigo.org/ Web oficial da Diocese de Tui-Vigo]
 
{{Circunscricións católicas en España e Andorra}}