Nomenclatura binominal: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
corrixo |
|||
Liña 1:
En [[bioloxía]], a '''nomenclatura binominal''' (tamén chamada ''nomenclatura binaria'') é un convenio estándar empregado para denominar as diferentes [[Especie|especies de organismos]] (vivos ou xa extintos). Ás veces faise referencia á nomenclatura binominal como ''Sistema de Clasificación binominal''.
Como suxire a palabra «binominal», o [[nome científico]] asignado a unha especie
A nomenclatura binominal é a norma puntual que se aplica á denominación dos [[taxón|taxóns específicos]], mais representa só un dos estándares da [[nomenclatura biolóxica]], que se ocupa tamén da denominación formal (científica) de [[taxón|taxóns]] doutras [[categoría taxonómica|categorías]].
Liña 8:
O nome de xénero (sempre que non se refira a un [[taxón]] monoespecífico) é compartido con outras especies próximas, como exemplo: ''Homo sapiens'' e ''Homo neanderthalensis'' son especies do mesmo xénero.
O descriptor específico (''epíteto específico'' para a [[botánica]], e ''nome específico'' para a [[zooloxía]]), que funciona como un "adxectivo cualificativo", pode ser un termo común para especies de diferentes xéneros, Por exemplo: ''Verbena officinalis'' e ''Lavandula officinalis'' son os nomes científicos para dúas plantas diferentes, a [[Verxebán|verbena]] e a [[lavanda]] respectivamente; aquí, ''officinalis'' é un cualificativo que significa "da farmacia ou botica", "de uso medicinal".
Así, o que designa inequívocamente á especie é a combinación das dúas palabras;
Ás veces, a nomenclatura binaria pode xerar nomes con certo carácter
== Valor e uso da nomenclatura ==
No contexto científico, a utilidade da fórmula binaria consiste non só en salvar a ambigüidade que se pode presentar ante os diferentes nomes vulgares para un organismo, senón tamén para dar nome a aqueles
O valor do sistema de nomenclatura binominal deriva primariamente:
# da súa economía
# o seu uso difundido e xeneralizado
# e a estabilidade relativa dos nomes usados, pois se intentan conservar malia modificacións taxonómicas e sistemáticas.
Con todo, malia as regras que ditan o carácter único do nome binario para unha especie, na práctica, é común que existan "sinónimos" e que haxa varios nomes científicos en circulación para unha mesma especie (en xeral dependentes do punto de vista do sistema taxonómico particular en uso, e en derradeira instancia, do autor).
A estabilidade dos nomes periga no intre da resurrección daqueles nomes esquecidos no tempo, os cales poderían reclamar a súa prioridade por ser os primeiros publicados. Nestes casos, con todo, é posible conservar estes nomes (''nomina conservanda'' ou ''nom.cons.'') de acordo aos códigos de nomenclatura en uso. Para a nomenclatura botánica, acéptanse como válidos só aqueles nomes que a partir de [[1753]] aparezan nunha publicación oficial; tomándose 1753 como data de partida pola primeira publicación linneana (''Species Plantarum''). Para a zooloxía, a data de partida é [[1758]].
== Historia ==
A adopción dun sistema de nomenclatura baseado en dous nomes débese ao naturalista e médico sueco [[Carl von Linné]] (1707-1778) quen intentou describir a totalidade do mundo natural coñecido dándolle a "cada especie" un nome composto de dúas partes. Con todo, a nomenclatura binominal existiu antes de Linnaeus en formas variadas. Pero é a partir das publicacións linneanas que se comeza a xeneralizar a
==Códigos de Nomenclatura==
Desde mediados do s. [[XIX]], fíxose cada vez máis notoria a necesidade dun corpo de normas que reglaran a conformación dos nomes científicos. Co correr do tempo, estes cánones coñecidos como ''Códigos de Nomenclatura'', ditaron a denominación de:
* animais ([[Código Internacional de Nomenclatura Zoolóxica]]),
Liña 43:
Existen algúns aspectos universalmente adoptados para a formulación da nomenclatura binaria.
A persoa que describe por primeira vez unha especie (o seu "autor") é a que ten o privilexio de darlle nome. Cando o autor elixe asignar un nome ou epíteto específico derivado dun nome propio, é a título de homenaxe ou recoñecemento, dedicándolla a un colega, amigo ou familiar, en forma latinizada (como por exemplo a [[Lebre de piornal]], chamada ''Lepus castroviejoi'' en honor do escritor [[Xosé María Castroviejo]]); considérase de mal gusto e signo de egocentrismo que o autor se dedique a especie a si mesmo
Xeralmente, á beira do nome binominal consta o apelido do autor (abreviado en botánica) que primeiro publicou oficialmente ese nome. Se a especie en cuestión actualmente pertence a un xénero diferente do orixinal descripto, faise constar o nome do autor orixinal entre paréntese anexado ao nome actual da especie. Ás veces tamén
O nome do xénero (nome xenérico) sempre debe ter a inicial maiúscula, mentres que o epíteto específico non a leva nunca.<ref name="maiuscula">No pasado e ata comezos do s. XX, considerouse axeitado que o epíteto comezase con maiúscula cando derivase dun nome propio (p. ex. ''Rana Perezii''), e así pode atoparse en textos antigos, como
O nome científico dunha especie xeralmente debe escribirse completo cando
Nuns poucos casos a abreviatura dun nome específico é de uso común, como no caso da [[bacteria]] ''Escherichia coli'', que adoita abreviarse como ''[[E. coli]]'' (e ata só ''coli'' na literatura médica e doutros grupos profesionais alleos á bioloxía).
Cando se empregan nomes vulgares e científicos, xeralmente estes últimos
Para facer referencia ás especies
== Notas ==
|