Xanízaro: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Addbot (conversa | contribucións)
m Bot: Retiro 55 ligazóns interlingüísticas, proporcionadas agora polo Wikidata en d:q130263
Lameiro (conversa | contribucións)
corrixo *prática e outros
Liña 1:
[[Ficheiro:Yenitcheri-Agasi-Reis-Efendi-Tchaouch-Bachi-Chatir.jpg|230px|miniatura|dereita|Reunión de comandantes xanízaros co [[Sheikh ul-Islam|Şeyhülislam]] do [[Imperio Otomán]], de mediados do século XIX.]]
 
Os '''xanízaros''' (do turco ''Yeniçeri'', "novo soldado") constituíron a elite do exército dos [[sultán]]s [[otomán]]sotománs. A forza, creada polo sultán [[Murad I]] por volta decara [[1365]], formábana nenos [[cristianismo|cristiáns]] capturados en batalla, levados como escravos e convertidos ao [[Islam]].
 
== Formación ==
Os rapaces eran educados na lei islámica e na [[lingua turca]], ao tempo que eran instruídos nas artes militares. Os mozos medraban tendo o propio sultán como unha figura paterna, pora quen estarían dispostos a defender até a morte mesmo contra seu propio pobo de orixe. A xustificativaxustificación para a adopción dun corpo de soldados conversos aoen invéslugar de turcos nativos era que os turcosestes debían lealdade ao seu pobo e ás súas familias, e poderíanse tornar rebeldes en caso dunha acción do sultán contra outros turcos. Os mozos cristiáns só debían lealdade ao sultán, e loitarían contra calquera inimigo por el.
 
A pesar de que o [[Imperio Otomán]] adoptara oficialmente o islamismo [[sunita]], os xanízaros eran adeptos dunha orde [[dervixe]] chamada [[bektashi]], en alusión ao seu creador, [[Hajji Bektash]]. Reunía elementos musulmáns e cristiáns, permitía o consumo de bebidas alcoólicas e a participación de mulleres sen veos. Cando entraban en servizo, no entanto, eran rigorosamente disciplinados e tiñan prohibido casar. Os xanízaros aínda tiñan o hábito de levar consigo símbolos ou citacións cristiás para a batalla, con consentimento dos seus superiores.
 
Así, tornouse unha práticapráctica común nas campañas emprendidas polos otomanosotomans na [[Europa]] capturar mozos nas cidades conquistadas e levalos para os centros de treinamentoadestramento turcos. Cando non estaban en guerra, os sultáns esixían dos seus estados vasalos cristiáns nos [[Balcáns]] unha remesa de xoves para compor o corpo de xanízaros.
 
A medida que crecían en número, os xanízaros eran separados en divisións distintas entre si por un símbolo trivialtribal, como unha [[flor]] ou un [[peixe]]. CandoDurante enos acampamentoacampamentos, cada división reuníase en torno dun caldeiro de [[cobre]] onde se preparaba o alimento, e curiosamente adoptaron unha forte simboloxía con base na comida. Chamaban aos seus coronéiscoroneis "facedor de sopa chefechef"; os oficiais-intendentes eran "cociñeiros chefeschef", e así por diante. Os caldeiros levábanse para asás batallas, e se fosen perdidos, toda a unidade era dispensada e impedida deprohibíaselles integrar a mesma compañía.
 
Os xanízaros permaneceron por moito tempo como a elite do exército turco, entrando emen batalla en momentos decisivos ou apenas como último recurso para garantir a seguranza do sultán. Ao longo do [[século XIX]] perderon a súa forza, en parte porque o recrutamento de rapaces cristiáns tornábase cada vez máis difícil frentefronte á oposición de potencias igualmente fortes militarmente, como o [[Reino Unido]] e [[Francia]], e tamén debido á progresiva retracción territorial do Imperio OtomanoOtomán naen Europa. Desde entón, até o final do Imperio, en [[1922]], os poucos xanízaros permaneceron como a simbólica guarda persoal do sultán.
 
== Véxase tamén ==