Generalitat de Cataluña: Diferenzas entre revisións

A '''GeneralitatXeneralidade de Cataluña''' (en [[lingua galegacatalana|galegocatalán]] ''XeneralidadeGeneralitat de CataluñaCatalunya<ref>https://books.google.es/books?id=FoBE9EDhqlAC&pg=PA986&lpg=PA986&dq=xeneralidade+de+catalu%C3%B1a+galego&source=bl&ots=FGyEoKtnge&sig=QuPKNjP-rksjseksacqNblaRYnE&hl=es&sa=X&ei=3xGoVMyPEdjhatKKgrAF&ved=0CE8Q6AEwBzgK#v=onepage&q=xeneralidade%20de%20catalu%C3%B1a%20galego&f=false</ref>) é o órgano que exerce o [[poder executivo]] autonómico en [[Cataluña]]. Está composta polo [[Parlamento de Cataluña|Parlamento]], o [[Presidente da GeneralitatXeneralidade de Cataluña|Presidente]] e o [[Goberno de Cataluña|Goberno]].

[[Ficheiro:Escudo de la Generalitat de Catalunya.jpg|miniatura|Selo da [[Deputación do Xeneral]] do [[Principado de Cataluña]] de finais do [[século XV]] que representa ao seu patrón portando un [[escudo (arma)|escudo]] coa [[Cruz de San Xurxo]] que eran as armas da GeneralitatXeneralidade de CatalunyaCataluña. En torno a lenda: S(igillum) : CORTIUM : ET : PARLAMENTORUM : GENERALIUM : PRINCIPATUS : CATHALONIE ('Selo das Cortes e o Parlamento do Xeneral do Principado de Cataluña').<ref>Alberto Montaner Frutos,'' El señal del rey de Aragón: Historia y significado'', Zaragoza, Institución «Fernando el Católico», 1995, p. 156, fig. 68. ISBN 84-7820-283-8.</ref>]]

A GeneralitatXeneralidade de CatalunyaCataluña debe a súa orixe ás [[Cortes Catalás]], que, durante o reinado de [[Xaime I de Aragón|Xaime I o Conquistador]], reuníanse convocadas polo [[Coroa de Aragón|rei de Aragón]] como representantes dos [[estamento]]s sociais da época: eclesiásticos, nobreza militar e o real ou "de vilas".

O primeiro paso cara á institución da GeneralitatXeneralidade produciuse nas Cortes celebradas en [[1289]] en [[Monzón, Huesca|Monzón]] ([[Provincia de Huesca|Huesca]]), ao designarse unha Deputación do Xeneral, comisión temporal para recadar o "servizo" ou tributo que se concedía ao rei. Este imposto era coñecido popularmente como xeneralidade, nome que se exportou a [[Francia]] onde se crearon as ''generalités'' ou distritos fiscais. Co paso do tempo, o nome oficioso de GeneralitatXeneralidade terminou suplantando o nome oficial de Deputación do Xeneral.

Nas Cortes de [[1358]]-[[1359]] celebradas en [[Barcelona]], [[Vilafranca del Penedès]] e [[Cervera]], as Cortes designaron a doce deputados con atribucións executivas en materia fiscal, así como uns "oíntes de contas" que controlaban a administración baixo a autoridade do que está considerado como primeiro presidente da GeneralitatXeneralidade, [[Berenguer de Cruïlles]].

No [[Interregno aragonés|interregno]] producido pola morte de [[Martiño I de Aragón|Martiño o Humano]], a GeneralitatXeneralidade asumiu responsabilidades políticas. O sistema de elección dos deputados foi obxecto de constante discusión. Nas Cortes do [[1455]], e para evitar o nepotismo oligárquico, introduciuse o sistema de insaculación: os deputados saíntes elixían a doce candidatos entre os que se elixía un ao azar.

Aínda que na [[Guerra de Sucesión española|Guerra de Sucesión]] a GeneralitatXeneralidade ocupou un lugar secundario, foi liquidada mediante o [[Decretos de Nueva Planta|Decreto de Nova Planta]] de [[1716]].

O [[2 de agosto]] de [[1931]] restáurase a GeneralitatXeneralidade de Cataluña. Tras a errada proclamación do Estado Catalán en outubro de [[1934]], a GeneralitatXeneralidade é suspendida, non sendo restaurada ata o triunfo do [[Fronte Popular (España)|Fronte Popular]], en febreiro de 1936. En [[1939]] co triunfo do xeneral [[Francisco Franco|Franco]], é disolta. Aínda que se reconstitúe no exilio ([[1940]]-[[1977]]). Coa volta á democracia é restaurada o [[29 de setembro]] de [[1977]].

Coa morte de [[Francisco Franco|Franco]], e a chegada da democracia a España, devolveuse o autogoberno a Cataluña, restablecéndose a GeneralitatXeneralidade de CatalunyaCataluña como poder executivo da nova Comunidade Autonóma de [[Cataluña]]. O primeiro Presidente da GeneralitatXeneralidade, tras a Ditadura, foi [[Josep Tarradellas]], a quen lle seguiron [[Jordi Pujol]], [[Pasqual Maragall]], [[José Montilla]] e [[Artur Mas]], actual presidente.

[[Ficheiro:RJ-Barcelona2.jpg|250px|miniatura|Palacio da GeneralitatXeneralidade de CatalunyaCataluña.]]

O '''[[Parlamento de Cataluña]]''' (''Parlament'') representa ao pobo de Cataluña. Exerce a potestade lexislativa, aproba os orzamentos da GeneralitatXeneralidade e controla e impulsa a acción política e de Goberno. Exerce así mesmo as outras competencias que lle son atribuídas polo ordenamento xurídico e en especial polo [[Estatuto de autonomía de Cataluña de 2006|Estatuto de Autonomía de Cataluña]].

=== O Presidente da GeneralitatXeneralidade ===

O '''[[Presidente da GeneralitatXeneralidade de Cataluña]]''' (''President'') ostenta a máis alta representación da GeneralitatXeneralidade e a ordinaria do Estado en Cataluña. Dirixe e coordina a acción do Consello Executivo ou Goberno. Ten sede no [[Palacio da GeneralitatXeneralidade de Cataluña]], na cidade de [[Barcelona]].

File:Casa generalitat web.jpg|''Palacio da GeneralitatXeneralidade de CatalunyaCataluña''

O '''Consello Executivo''' (''Consell Executiu'') ou '''[[Goberno de Cataluña]]''' (''Govern'') é o órgano superior colexiado que dirixe a política e a Administración da GeneralitatXeneralidade de Cataluña. É así mesmo o titular da función executiva e da potestade regulamentaria.

O '''[[Consello Consultivo da GeneralitatXeneralidade de Cataluña]]''' (''Consell Consultiu'') é un organismo de carácter consultivo que ditamina, nos casos que a lei establece, sobre a adecuación ao [[Estatuto de autonomía de Cataluña de 2006|Estatuto de autonomía]] dos proxectos ou proposicións de lei sometidos a debate e aprobación do [[Parlamento de Cataluña]]. Vea ademais, na súa actuación, pola observación e o cumprimento da Constitución e do Estatuto de Cataluña.

O [[Síndic de Greuges de Cataluña|Síndic de Greuges]] ten a función de protexer e defender os dereitos e as liberdades recoñecidas pola Constitución e o Estatuto. A tal fin supervisa a actividade da Administración da GeneralitatXeneralidade, a dos organismos públicos ou privados vinculados que dependen da mesma, a das empresas privadas que xestionan servizos públicos ou realizan actividades de interese xeral ou universal ou actividades equivalentes de forma concertada ou indirecta e a das persoas cun vínculo contractual coas administracións públicas. Así mesmo, supervisa a actividade da Administración local de Cataluña e a dos organismos públicos ou privados vinculados que dependen da mesma. Tamén pode estender o seu control á Administración do Estado en Cataluña, nos termos que establezan os acordos de cooperación co [[Defensor do Pobo de España|Defensor do Pobo]].

A [[Sindicatura de Contas de Cataluña|Sindicatura de Contas]] é o órgano fiscalizador externo das contas, da xestión económica e do control de eficiencia da GeneralitatXeneralidade, dos entes locais e do resto do sector público de Cataluña. Depende organicamente do Parlamento, exerce as súas funcións por delegación do mesmo e con plena autonomía organizativa, funcional e orzamentaria, de acordo coas leis.

A [[Comisión Xurídica Asesora de Cataluña]] é o alto órgano consultivo do Goberno da GeneralitatXeneralidade de CatalunyaCataluña. Exerce as súas funcións con autonomía orgánica e funcional, para garantir a súa obxectividade e a independencia, de acordo co Estatuto de Autonomía e a Constitución.

A GeneralitatXeneralidade ademais de contar cunha representación en [[Madrid]] e [[Bruxelas]] dispón ao amparo dos artigos 193 e 194 do Estatuto de Autonomía de diversas delegacións no estranxeiro co fin de promover os intereses propios de Cataluña:

*[[Presidente da GeneralitatXeneralidade de Cataluña]]

*[[MancomunitatMancomunidade de CatalunyaCataluña]]

* [http://www.gencat.cat Sitio oficial da GeneralitatXeneralidade de CatalunyaCataluña] {{ca}}

* [http://www.gencat.cat/president/index_cas.htm Web do presidente da GeneralitatXeneralidade] {{es}}

[[Categoría:GeneralitatXeneralidade de Cataluña| ]]