Invasión musulmá da Península Ibérica: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Lameiro (conversa | contribucións)
corrixo
Lameiro (conversa | contribucións)
corrixo
Liña 161:
En Orihuela estableceuse unha guarnición musulmá e enviáronse destacamentos a diversas cidades da antiga provincia. Cartaxena non formaba parte do enclave, senón que foi ocupada directamente polos árabes, dada a grande importancia estratéxica do seu porto. Este enclave continuou o seu autogoberno con Teodomiro ata ano 743; e foi sucedido polo seu fillo Atanagildo, de cuxa riqueza tense noticia antes de 754. Non obstante, pódese presumir que o status de autonomía de que gozaron súas terras fora suprimido antes de 780 baixo Abderramán I.
 
Dende esta zona do sureste, Abd el-Aziz dirixiuse pola costa para controlar todo o Levante, sometendo Valencia e Sagunt. Polo outro extremo, e partindo tamén dende Sevilla, na campaña do ano 714, o propio Abd el-Aziz someteu Huelva, Faro, Bexa, Evora, Santarem e Lisboa; e alcanzou un acordo de tipo ''‘ahd'' nunha ampla zona ao norte de Coimbra. Con eloAsí, consolidouse tamén o dominio en Galicia, moi endeble ata esa data. Nese mesmo ano morreu o rei visigodo AgilaAxila II, que foi sucedido por Ardo; se ben algúns historiadores sitúan a súa morte no ano 713 (pode que coincidindo coa campaña árabe de levanteLevante, antes citada).
 
Abd el-Aziz instalou a sede do goberno [[omeia]] en Sevilla (tras a súa segunda conquista). EstoIsto rompía a política tradicional dos árabes, que consistía, como ocurriuocorreu en Persia, Exipto ou África do Norte, en degradar os anteriores centros de goberno e gobernar dende un novo centro. SenNon embargoobstante, o escaso número dos árabes en España e a continuidade das accións guerreiras de conquista impediron que, como neses outros países, se poidese construir unha nova cidade para o goberno.
 
Por elo, como alternativa a Toledo optouse por Sevilla, cidade que fora capital de varias provincias visigodas, e que incluso foi capital do reino godo por algún tempo no pasado. EstoIsto cadraba máis coa política pactista de Abd el-Aziz. Pero había tamén razóns estratéxicas, propias dun tempo de conquista: Sevilla é unha cidade cercana ao mar e ao estreito e, por tanto, dende onde poder recibir reforzos máis rápidamenterapidamente.
 
Con estes acordos e o traballo de desenvolver unha administración estable, 715 foi un ano sen campañas, no que Abd el-Aziz dedicousese dedicou a asentar o poder dos conquistadores, sen arrebatar novas terras oao rei visigodo Ardo. ademaisAdemais, tras catro anos de guerra era necesario recompoñer o exército e as finanzas, recoller todas as colleitas e permitir que recuperaransese recuperaran tanto o país como as trupastropas do [[Califato Omeia]]. Non saíron exércitos en primavera para realizar novas conquistas, e Abd el-Aziz organizou outros plans igualmente efectivos.
 
Dentro deda súa política de asentar o conquistado mediante alianzas e acordos, Abd el-Aziz contraxo matrimonio con Egilo (también citada nalgunas fontes como Egilonda), viuvaviúva do rei Rodrigo, con quen tivo un fillo, chamado Asim. Convertida ao islam (aínda que segundo os seus críticos árabes, só en aparencia), cambiou seu nome polo de Umm ‘Asim (nai de Asim).
 
Isto acercou a outros nobres visigodos, que abandonaron así a resistencia. Algúns deles incluso se convertironconverteron ao islam, para non ter que pagar impostos polas propiedades que lograran conservar (de feito, os nobres de ascendencia goda estaban tamén exentos de tributos na época visigoda), e para manter o seu status e influencia mediante novas relacións de clientela política cos xefes dos conquistadores.
 
Pero a voda antes citada de Abd el-Aziz, xunto ao apoio que daban estes nobres visigodos ao gobernador, e as accións deste para reforzar o seu poder fronte aos demais cargos dos conquistadores (como a asunción de varios ceremoniais e pompas rexios), así como a súa crecente autonomía na toma de decisións fronte ao goberno de Damasco, interpretáronse como un intento de rebelión contra o Califa.
 
Por eloesa causa, o xefe do Exército, Ziyad ben Nàbigha (casado el tamén cunha nobre visigoda), encabezou, xunto ao cuñado de Abd el Aziz, Ayyub, unha conxura contra o gobernador, acusándolle de facerse secretamente cristián. Froito dela, e seguindo ordes directas do califa Sulayman, Abd el Aziz foi asasinado no verán de 715 na mezquita de Sevilla (anteriormente, igrexa de Santa Rufina, expropiada polos musulmáns), mentres estaba rezando, e a súa cabeza foi enviada ao Califa.
 
É notable que en toda a extensión das conquistas musulmánsmusulmás, dende o Punjab ata os Pirineos, só en España encontrase tal situación de rebeldía dun gobernador árabe contra o Califa. Quizais a influencia visigoda, co seu arraigo social e cultural e a súa fortaleza ideolóxica, influíra, dadas as estreitas relacións coa antiga aristocracia visigoda antes citadas. Aínda que tamén axudaba a separación xeográfica. De feito, só uns poucos anos máis tarde, España foi a primeira rexión do «imperio árabe» en romper totalmente coa autoridade dos califas, formándose un emirato independente.
 
Tras os feitos antes citados, Ayyub quedou como gobernante interino durante seis meses, ata a chegada do novo gobernador nomeado polo Walí de Ifriquiyya, irmán maior do asasinado. Durante os seis meses que Ayyub dirixiu as forzas do [[Califato Omeia]] non realizou ningunha nova campaña. O novo gobernador foi Al-Hurr (716–19), que chegou á península cun exército árabe de reforzo.
 
Al-Hurr era consciente de que a dominación árabe era claramente precaria, pois os árabes e os seus mercenarios bérberes eran unha porcentaxe moi pequena da poboación de España, e a pacificación do territorio era aún superficial. De feito, o rei visigodo Ardo mantiveramantiña o seu poder no noreste peninsular. Por elo, antes de reiniciar o proceso de conquista dos territorios peninsulares, procedeu a xeneralizar a instalación de guarnicións militares nas cidades xa tomadas, excepto as sometidas mediante acordo.
 
Al-Hurr, para romper conco seu antecesor e estar máis centrado na península, trasladou a sede dedo seu goberno a Córdoba no ano 716, e estableceuse un novo imposto especial para os non musulmáns, aplicado tamén noutros países polos árabes: o ''harag''. Consistía nun imposto territorial, que obrigaba a pagar unha porcentaxe do obtido por traballar a tierra.
 
Isto uniuse coa devolución ou asignación das terras xa pacificadas a nobres visigodos que eran leais, pode que algunhas pertencentes ao antigo patrimonio da coroa. A moitos nobres, na súa maioría witizanos, recoñecéronselles os seus patrimonios, aás veces incrementados con parte dos dos seus antigos opoñentes. Así, incluso nobres como Olmundo e Ardabasto, fillos ao parecer de Witiza, retiráronse asás súas novas posesións, leais agora aos novos ocupantes da península, cun certo acordo de autonomía. Olmundo na zona entre Sevilla e Mérida, e Ardabasto entre o norte de Córdoba e Xaén.
 
Isto fixose non só para asegurar o seu apoio e a súa colaboración no control e a pacificación do reino visigodo, senón tamén co fin de conseguir maiores ingresos para o fisco, tras a introdución do ''harag''. Con este forte aumento da presión fiscal obtivo novos fondos para financiar as campañas militares e a administración dos conquistadores, ademais de reforzar a presión económica para conseguir máis conversións de cristiáns ao islam.
 
Froito destas medidas foi a acuñación dunha nova moeda, de ouro como as visigodas, en árabe e latín, a fin de facilitar a vida económica despois de tantos anos de loitas e falta de goberno centralizado, ademais dos serios problemas que acarreara o intenso atesouramento, normal en períodos de guerra.
 
Mentres tanto, como xa dixemos, o rei visigodo Ardo sucedera a AgilaAxila II no goberno de Septimania e a actual Cataluña, reinando sete anos, dende o ano 714 ao 720. Probablemente contaría co apoio de nobres de Aquitania, vinculados familiarmente nalgúns casos con nobres godos ou galo-romanos da Septimania, ou quizais temerosos dos novos invasores, e con mercenarios francos e saxóns; como xa ocurrira outras veces no pasado, cando aquela zona do reino visigodo se rebelara contra o poder real.
 
Pero o novo gobernador árabe, [[Al-Hurr ibn Abd ar-Rahman al-Thaqafi]], reforzado coas medidas antes citadas, realizou sucesivas campañas, dende o outono de 716 e nos dous anos seguintes, contra este reduto visigodo. Dende [[Zaragoza]] atacou e someteu as cidades de [[Huesca]], [[Barbastro]], [[Lleida]], [[Tarragona]], [[Barcelona]] e, finalmente, [[Xirona]]. A resistencia de [[Tarragona#Alta Edade Media (S VIII-XI)|Tarragona]] debeu ser tenaz pois, tras súa conquista, os árabes deron morte a toda a poboación que sobrevivira ao asedio, e destruíron a cidade, incluídas as súas igrexas e numerosos monumentos.
Liña 200:
 
=== Final do proceso de conquista ===
O califa Omar II, en 718, un ano despois do inicio de seu reinado, estudou o abandono das conquistas en España. Aínda que se descoñecen os motivos exactos, estas dúbidas parece que tiñan que ver porque acoa continuidade das accións bélicas, que proporcionaban escasos ingresos, pois se os comía o gasto de soster un numeroso exército; polo afastado das operacións, con comunicacións difíciles; e pola fraxilidade aínda existente da conquista.
 
Un feito importante para estas dúbidas do Califa foron tamén os primeiros enfrentamentosenfrontamentos na península entre os bérberes do norte de África, recén islamizados, e os árabes. Os segundos vían aos primeiros como musulmáns de segunda, e estes recibiran unha parte moi pequena do botín. Os aproximadamente 35.000 soldados bérberes non se sentían ben pagados, e entre 716 e 718 tivo dúas novas migracións de bérberes cara a península, o que aumentou gravemente a tensión entre os dous pobos. Finalmente, sen embargo, Omar II optou por continuar en España e nombrar un novo gobernador, al-Samh ben Malik (718–721).
 
Este oO primeiro que fixo este foi unha especie de catastro ou rexistro de ingresos imponibles, para clarificar as fontes e capacidades do fisco e aumentar así seu rendemento. A continuación fixo unha distribución do botín, que aún estaba pendiente de dividir. Este reparto do botín tiña un efecto político e psicolóxico, pois mostraba ás claras que a decisión tomada por Omar II de permanecer na península era definitiva.
 
Co reparto asignáronse propiedades e bens á facenda pública, e distribuíronse outras terras entre os conquistadores, a fin de calmar os seus enfrontamentos. Incluso parte dos terreos correspondentes ao Califa por ''jums'' foron entregados en usufructo, por decisión de Omar II, a cambio dun pacto feudal. Con todo eloiso, conseguiuse reducir a tensión entre os conquistadores. Pero aún nestonisto notouse o diferente trato cara os bérberes, que foron asentados nas ladeiras dos sistemas cantábrico e central, e nas montañas andaluzas, mentras que os terreos máis fértiles do sur foron para continxentes procedentes de Siria e Exipto.
 
Nada máis feito esto, continuou as accións militares e chegou ata Septimania na primavera de 719. No ano 720, Perpiñán e Narbona foron capturadas, matando a todos os homes e escravizando mulleres e nenos; e establecendo unha guarnición permanente nesta última cidade. Nese mesmo ano morreu o último rei visigodo, Ardo.