Hatshepsut: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
agora faise en d:Wikidata |
Sen resumo de edición |
||
Liña 1:
'''Hatshepsut''', [[Raiña-Faraón|raiña-faraón]] da [[dinastía XVIII de Exipto]]. Quinto gobernante de devandita dinastía, reinou aproximadamente entre os anos [[-1479|1479]] e [[-1457|1457 a. C.]], segundo von Beckerath, Kitchen, Aldred e Málek. Gobernou co nome de '''Maatkara Hatshepsut''',Maatkara Hatshepsut é a [[transcrición]] do seu nome de trono e de nacemento, segundo as convencións académicas.
Os títulos da raíña, gravados no seu templo de [[Deir el-Bahari]], son:
Liña 27 ⟶ 26:
O pai de Hatshepsut, Tutmosis I, lograra expandir o Imperio exipcio de xeito nunca antes vista en tan só trece anos de reinado. Este prodixioso monarca pasaría á historia por levar ás súas tropas ao curso dun río enorme que, ao contrario que o [[río Nilo]], non discorría de sur a norte, senón á inversa: o [[río Éufrates]].
Á morte, algo temperá, de Tutmosis I, Hatshepsut era a mellor situada para sucederlle no trono, pois os seus irmáns homes xa morreran. É posible que ata o propio Tutmosis I tratase en vida de asociar á súa filla ao trono, como así o demostra que a nomease ''Herdeira''. Con todo, os seus desexos foron incumpridos, pois ao parecer unha conxura
A nova raíña era descendente directa dos grandes faraóns
===O terceiro dos Tutmosis===
Tutmosis II tivo un reinado moi breve, e morreu en plena mocidade cando os
Dado que Tutmosis III era demasiado pequeno para gobernar, a gran esposa real de Tutmosis II asumiu a rexencia e pospuxo indefinidamente o matrimonio entre o novo rei e a súa filla, a princesa real [[Neferura]], única persoa que podería lexitimar o seu ascenso ao poder absoluto. A situación non era rara: houbo moitos casos de rexencia ao longo da historia exipcia, aínda que nunca dunha muller á que non a unía ningún lazo sanguíneo co rei.
Liña 41 ⟶ 40:
== Hatshepsut, faraón ==
===Dous faraóns nun mesmo trono===
Cando se viu o suficientemente forte, a ata entón gran esposa real e esposa do deus, Hatshepsut, en presenza do faraón Tutmosis III, se autoproclamou tamén faraón das Dúas Terras e primoxénita de Amón, co beneplácito dos sacerdotes, encabezados por Hapuseneb. O golpe de efecto foi maxistral, e o inexperto Tutmosis III non puido facer outra cousa máis que admitir a superioridade da súa tía e madrastra. Hatshepsut converteuse na terceira
Hatshepsut asumiu todos os atributos masculinos do seu cargo (agás o título de ''"Touro poderoso"''), facéndose representar a partir de entón como un home e tocándose de barba postiza. Estableceu unha insólita correxencia co seu sobriño, aínda que houbo un
Aínda así, non se pode ver de ningún xeito a Hatshepsut como unha usurpadora, visión que trasladaron á nosa época algúns autores. Polo menos non se viu así no seu tempo, pois de ser o caso, Hatshepsut eliminaría con total facilidade aos seus adversarios ou se produciu unha guerra civil. Tutmosis III non estivo encerrado en palacio, como se chegou a pensar, nin tampouco Hatshepsut evitou facer mención algunha á súa existencia. A sociedade de entón asumiu sen problemas a nova situación, e Hatshepsut gozou dun dos reinados máis prósperos de toda a historia exipcia, grazas tamén ao apoio recibido por Hapuseneb e Senenmut, auténticos gobernantes na sombra.
Liña 51 ⟶ 50:
Na Teogamia, Hatshepsut declara ao pobo exipcio que o seu verdadeiro pai non é Tutmosis I, senón o propio deus Amón, que coa súa sabia previsión visitou unha noite á gran esposa real Ahmose e permitiuna concibir á muller que estaba sentada agora no trono das Dúas Terras co beneplácito do panteón enteiro. Hatshepsut declarábase polo tanto primoxénita de Amón, e a súa substituta e fiel delegada na terra, co que a súa figura se trocaba en completamente sacra.
[[Ficheiro:Hatshepsut-CollosalGraniteSphinx01 MetropolitanMuseum.png
É necesario destacar que moi poucos faraóns recorreron á Teogamia para validar o seu dereito ao trono, e o seu status pasaba a ser pouco menos que o dun deus vivo. O ardid de Hatshepsut e o alto prezo que tivo que pagar aos sacerdotes por el, aseguraríanlle un reinado tranquilo e sen disidencias, aínda que acabaría pasándolle factura á dinastía polo, desde entón, imparable crecemento dos sacerdotes de Amón.
Liña 63 ⟶ 62:
Con todo, o centro de acción principal da raíña foi a súa cidade, a puxante [[Tebas, Exipto|Tebas]]. Edificou a chamada Capela Vermella do enorme templo de Amón en [[Karnak]] e das canteiras de [[Asuán]] mandou facer os obeliscos máis grandes que se erixiron en Exipto ata entón, e levounos a Karnak decorados con ''electrum'', aliaxe de ouro e prata. Crese que o obelisco inacabado que aínda hoxe se pode ver en Asuán data do reinado de Hatshepsut, e de haberse acabado sería o maior de toda a historia do país.
[[Ficheiro:Tempel der Hatschepsut (Deir el-Bahari).jpg|miniatura
Aínda que non foi en [[Karnak]] onde Hatshepsut despregou toda a súa imaxinería, senón na beira oeste de Tebas, a necrópole de entón. Como era costume por entón, os faraóns facían construírse, ademais da súa tumba, un templo funerario algo afastado desta, que servise a un mesmo tempo para protexer e recordar ao defunto. Hatshepsut escolleu a paraxe de [[Deir el-Bahari]] para edificar o seu templo, e encargou a tarefa ao seu arquitecto favorito, [[Senenmut]].
O resultado final foi envexable: construído á beira do templo de [[Mentuhotep II]], o de Hatshepsut é unha das xoias do Antigo Exipto e un dos destinos máis visitados polos turistas. Coñecido por aquel entón como o '''Dyeser-Dyeseru''' (o ''sublime dos sublimes''), a súa estrutura en forma de longas terrazas e de ramplas con suave inclinación, de estilo similar ao de Mentuhotep II, fanlle fundirse á perfección coa roca e a contorna.
Un dos misterios en devandito templo radica nun sector selado como unha caixa na parede en que se pode observar a Hatshepsut por unha banda en actitude amatoria e a Senenmut na outra cara, como receptor da
=== Campañas militares ===
Hatshepsut pasou á historia como unha gobernante pacífica e que preferiu gastar parte do seu tesouro en construír templos no canto de conquistar territorios, pero o certo é que houbo polo menos seis campañas durante as súas 22 anos de reinado. Hai que destacar que a maioría destas non pasaron de ser meras escaramuzas ou actividades disuasorias cuxa única finalidade era disuadir aos sempre belicosos pobos fronteirizos de atacar ás Dúas Terras.
[[Ficheiro:Obelisk4.jpg|miniatura|200px
:* '''Primeira campaña'''. Era case costume que ao morrer un faraón, os pobos nubios atacasen as fronteiras meridionais e queimasen algunhas das fortalezas do lugar, a modo de tenteo de como reaccionaría o novo monarca. Hatshepsut non se deixou
:* '''Segunda campaña'''. Neste caso os inimigos foron tribos de Siria-Palestina, cuxos continuos ataques aos postos fronteirizos fixeron responder a Exipto. Ignoramos a data exacta desta acción bélica, aínda que é moi posible que acaecese cando Hatshepsut xa fora coroada. Unha cousa que parece segura é que a raíña non viaxou á fronte nesta ocasión.
:* '''Terceira e cuarta campañas'''. O motivo volve ser Nubia.
:* '''Quinta campaña'''. Contra o país de Mau, ao sur de Nubia. Foi inmediatamente logo da cuarta campaña, talvez debido a unha coalición destes dous pobos. Existen mencións a unha caza de rinocerontes, e tamén é probable que Tutmosis III estivese á fronte do exército.
:* '''Sexta campaña'''. Unha vez máis, Tutmosis III -anticipando o seu papel de rei guerreiro que no seu reinado en
===A viaxe a Punt===
Liña 90 ⟶ 89:
Aínda así, é estraño que Hatshepsut puxese tanto empeño en promocionar a viaxe a Punt, un país que se coñecía xa desde a [[Imperio Antigo|época das pirámides]], e só pode explicarse como unha parte máis da intensa propaganda que distribuíu polo Dyeser-Dyeseru e por outros lugares do país co único fin de lexitimar a súa posición. Sen dúbida, naquel momento do seu reinado, coa inauguración do seu fermoso templo e o regreso dos viaxeiros do Punt, Hatshepsut chegara ao cenit do seu goberno.
[[Ficheiro:Luxor, decorations inside the Temple of Hatshepsut, Egypt, Oct 2004.jpg|miniatura|260px
===Descendencia===
Liña 103 ⟶ 102:
===Morte de Hatshepsut===
Con todo, foi por mor da finalización do templo de Deir o-Bahari, sobre o ano 15-16 de reinado, cando a estrela de Hatshepsut comezou a minguar a favor da de Tutmosis III. O rei era un mozo que cada vez ansiaba máis o poder, e a calquera prezo. Así, non é de estrañar que en apenas nun ano morresen os dous principais sustentos da raíña e os
Os golpes que sufriu Hatshepsut en torno ao ano 16 do seu reinado foron tan grandes que a partir de entón a raíña retirouse parcialmente do cargo e o outro rei, Tutmosis III, comezou a tomar as rendas do goberno. Ao parecer, a ambición de Hatshepsut era aínda máis grande e non estaba satisfeita con ser ela soa "faraón", senón que se propuña inaugurar unha auténtica dinastía feminina de reis, e por esa razón declarou "Herdeira" á súa amada filla Neferura. A morte da princesa foi tan repentina e favorable a Tutmosis III que hai quen pensa que foi intencionada, e que conseguiu o seu obxectivo: derrubar á
[[Ficheiro:Egypt.Thutmose-III.statue.jpg|miniatura
Hatshepsut acabou por morrer no seu palacio de Tebas tras un longo reinado de 22 anos, abandonada por todos. Ignórase a idade da súa morte, pero supomos que debería oscilar entre os corenta e os cincuenta anos. Ata agora non se sabía como morreu exactamente, se foi morte natural ou durante un golpe de estado liderado polo seu fillastro, pero hai que dicir que Tutmosis III era virtualmente o único rei, e que Hatshepsut retirouse da loita.
Segundo O [[Discovery Channel]] e o arqueólogo Zahi Hawass, a
A súa tumba definitiva atópase no [[Val dos Reis]] e está catalogada como [[KV20]]. Alí existen indicios que mandou ampliar a tumba do seu pai para ser utilizada tamén para ela. O amor e a lealdade que a filla profesou ao pai tivo que ser tan grande que quixo permanecer xunto a el toda a eternidade.
Á súa morte, Tutmosis III converteríase nun gran faraón, que, emulando ao seu avó Tutmosis I, realizou numerosas campañas e ascendeu a Exipto ao rango de superpotencia mundial. Pero xamais o logrou sen a preparación á que o someteu a súa colosal tía-madrastra. Nunca lle perdoou asumir o trono: borrou o seu nome e o de Senenmut dos anais e fixo seu o fermoso templo de Deir o-Bahari, e simulou que o seu reinado era continuación do do seu pai, obviar o de Hatshepsut. Mais, a pesar desta terrible acción -que condenaba á
=== A momia da raíña ===
A momia de Hatshepsut foi presentada ao público en xuño de [[2007]], logo de longos períodos de incerteza acerca da súa correcta identificación. [[Zahi Hawass]], Secretario Xeral do Consello Supremo de Antigüidades en Exipto, asegurou que se trataba do descubrimento arqueolóxico máis importante desde o achado da tumba de [[Tutankamón]], en [[1922]]. A momia puido identificarse mediante a análise dunha moa da mesma. Así se confirmaba a teoría de Zahi Hawass, quen afirmara previamente que a momia era da
Ambas as momias foron descubertas na tumba [[KV60]] do [[Val dos Reis]]. Este sepulcro foi construído pola propia Hatshepsut destinado á súa ama de cría, á que profesaba un gran agarimo, a dama Sitra, e nel acháronse os corpos dunha muller duns corenta ou cincuenta anos e dunha anciá obesa de máis de sesenta anos, que presentaba a peculiaridade de ter o brazo esquerdo dobrado nunha posición claramente de raíña. Foi entón cando se empezou a pensar que dita momia pertencía a Hatshepsut, dada a anómala posición do brazo. Iso xeraba múltiples cuestións, ¿como querería enterrarse esta muller, como unha gran esposa real ou como un faraón, cos dous brazos cruzados sobre o peito? ¿Permitiría Tutmosis III que o seu madrastra fose enterrada na posición típica dos reis?
Liña 128 ⟶ 127:
Por iso, non é de estrañar que exista un amplo abanico de libros dedicados a Exipto, ao Imperio Novo ou ata a ela por completo nos que existan todos os puntos de vista posibles, e máis. Tampouco falta a súa presenza nas novelas, que adoitan pintala como unha bela e ambiciosa muller que viviu unha vida digna de ser recordada, xunto a Tutmosis I, Tutmosis III ou Senenmut, para algúns un faraón sen coroa. Sexa como for, é indiscutible o encanto que emana de Hatshepsut que só pode compararse ao que rodea a outras grandes figuras da civilización exipcia como [[Ajenatón]], [[Nefertiti]], [[Tutankamón]], [[Ramsés II]] ou [[Cleopatra]].
==
===Bibliografía===
* Bedman González, Teresa. ''Reinas de Egipto: el secreto del poder.'' Madrid: Editorial Oberón, 2003. ISBN 84-96052-16-8
* Bedman González, Teresa. ''Sen-En-Mut: el hombre que pudo ser rey de Egipto.'' Madrid: Editorial Oberón, 2004. ISBN 84-96052-49-4
Liña 134:
* Desroches Noblecourt, Christiane. ''Hatshepsut: la reina misteriosa.'' Barcelona: Edhasa, 2004. ISBN 84-350-2651-5
* Jacq, Christian. ''Las egipcias.'' Barcelona: Editorial Planeta, 2000. ISBN 84-08-03616-5
=== Outros artigos ===
* [[Tutmosis III]]
=== Ligazóns externas ===
* [http://www.egiptologia.org/arte/templos/deir-el-bahari_hatshepsut/ Templo de Hatshepsut en Deir el-Bahari] {{es}}
* [http://www.egiptomania.com/antiguoegipto/upper/capilla_roja.htm Capilla Vermella de Hatshepsut en Karnak] {{es}}
* [http://www.maat-ka-ra.de/english/maat_ka_ra/hat_mum.htm ¿Atopada a momia de Hatshepsut?] {{en}}
[[Categoría:Dinastía XVIII]]
| |||