Ikastola: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
O contido da páxina foi eliminado |
Sen resumo de edición |
||
Liña 1:
Unha '''ikastola''' é un tipo de escola que da ensino integral en [[éuscaro]] e está presente maioritariamente na [[Comunidade Autónoma Vasca]], tamén presente en [[Navarra]] e en [[Iparralde]]<ref>[http://www.euskomedia.org/aunamendi/73307]<ref/>.
*Na '''Comunidade Autónoma Vasca''', a maioría das ikastolas están integradas na rede pública e o resto funcionan como colexios privados concertados.
*En '''Navarra''', as ikastolas integradas na rede pública son únicamente as pertencentes ás zonas vascófona e mixta e o resto son privadas ou concertadas. Nesta comunidade, debido á zonificación territorial lingüística, pese a que no centro e norte da Comunidade Foral o [[éuscaro]] ten a consideración legal de idioma cooficial xunto co castelán, as ikastolas da zona media e sur eran consideradas como "alegais" polo [[Goberno de Navarra]], tendo sido regularizada a súa situación en febreiro de 2007.
* No '''País Vasco francés''' o éuscaro non é idioma oficial aínda que permítese o seu ensino en ikastolas privadas.
==Festa da Ikastola==
En cada [[territorio histórico]], anualmente faise unha festa multitudinaria destinada a recaudar fondos para axudar económicamente ás ikastolas organizadoras, ou para sufragar a creación de novas ikastolas :
* [[Kilometroak]], en [[Guipúscoa]]
* [[Ibilaldia]], en [[Biscaia]]
* [[Nafarroa Oinez]], en [[Navarra]] <ref>[http://www.gara.net/idatzia/20061016/art184662.php]<ref/> <ref>[http://www.deia.com/es/impresa/2005/10/17/bizkaia/gizartea/179784.php]<ref/> <ref>[http://www.noticiasdenavarra.com/ediciones/2006/10/17/sociedad/navarra/d17nav12.711527.php]<ref/>
* [[Araba Euskaraz]] en [[Álava]]
* [[Herri Urrats]], no [[País Vasco francés]]
==Historia==
En [[1914]] fundouse a primeira ikastola. En [[1932]] creouse a primeira asociación de ikastolas.
A [[Guerra Civil española]] supuso a desaparición das ikastolas, polo que algúns grupos de pais ensinaron clandestinamente euskera ós seus fillos, destacando como pioneira nesta labor [[Elvira Zipitria]] (1906-1982), que desde 1943 impartiu clases na súa propia casa de [[San Sebastián]]. <ref>[http://www.noticiasdegipuzkoa.com/ediciones/2006/05/27/sociedad/gipuzkoa/d27gip11.205521.php]<ref/> <ref>[http://www.euskadi.net/cgi-bin_k54/ver_c?CMD=VERDOC&BASE=B03J&DOCN=000022283&CONF=/config/k54/bopv_c.cnf]<ref/> <ref>[http://www.donostia.org/calles.nsf/bb8fb3c94c052c66c1256bea002b04a7/30f5abe9cc2ea02bc125701800514e22?OpenDocument]<ref/>
A partir de 1960 e até 1975, deuse o grande crecemento das ikastolas. En [[1964]] creouse a primeira ikastola no País Vasco francés e en [[1965]] foi excepcionalmente legalizada unha ikastola en [[Bilbao]] .
En [[1968]] un Decreto constata a realidade da existencia de "''numerosos nenos inscritos en centros non autorizados''" e de "''varios milleiros de nenos que asisten a centros que escapan de todo control''". Ditos alumnos non podían obter o "Libro de Escolaridade" polo que tiñan vetado o acceso a estudos medios e superiores, polo que as asociacións de pais recabaron o apoio da Igrexa legalizándose as ikastolas baixo a responsabilidade das parroquias e ordes relixiosas, constituíndose ademáis algunhas como centros privados legais. En dito ano produciuse un feito de enorme importancia para o idioma vasco, pois procedeuse á súa unificación e normalización lingüística.
En [[1969]] fundouse a [[Federación Diocesana de Ikastolas]] convertíndose coa chegada da democracia en [[1978]] nunha federación secular.
En outubro de [[1980]], a Conselleiría de Educación do [[Goberno Vasco]] firmou co [[Ministerio de Educación e Ciencia]] (MEC) o Convenio de Ikastolas regulándose así 1.738 aulas no País Vasco.
== Federación ==
As ikastolas teñen un carácter autónomo e colaboran entre sí a través das federacións de ikastolas.
A '''Confederación de Ikastolas''' traballa a través de cinco federacións.
*Federación de Ikastolas de Álava, para a provincia de [[Álava]].
*Federación de Ikastolas de Bizkaia, para a provincia de [[Biscaia]].
*Federación de Ikastolas de Gipuzkoa, para a provincia de [[Guipúscoa]].
*Federación de Ikastolas de Navarra, para a comunidade foral de [[Navarra]].
*Seaska, federación de ikastolas de [[Iparralde]].
==Referencias==
<div class="references-2column"><references/>
</div>
==Ligazóns externas==
* [http://www.ikastola.net/web/default.php/ Federación de Ikastolas]
* [http://www.euskomedia.org/aunamendi/73307/76029?idi=es#76029 Entrada de '''ikastola''' na Enciclopedia Auñamendi]
[[Category:Educación]]
[[Category:País Vasco]]
[[ca:Ikastola]]
[[en:Ikastola]]
[[eu:Ikastola]]
[[fr:École Ikastola]]
[[wa:Motî:icastola]]
| |||