Karate: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
Liña 46:
{{Artes Marciais}}
=== Antecedentes ===
No arquipélago de Okinawa, unha rexión localizada no medio do camiño entre [[China]] e [[Xapón]], na parte setentrional do [[Mar da China]], xurdiu o [[Reino de Ryukyu|Reino de Lequias]]. No proceso de xurdimento deste reino, entre os anos de [[1322]] e [[1429]], houben un período denominado de
Porén, por causa da súa posición xeográfica, a rexión sempre despertou a cobiza de China e Xapón, que non aforraron esforzos para estenderen as súas influencias (culturais e económicas), tornando a existencia dun goberno local sometida á conxugación de intereses e política externos.<ref>{{Cita web|lingua=inglés|url=http://www.okinawan-shorinryu.com/okinawa/history.html|título=A Brief History of Okinawa|dataacceso=29 de mazo de 2014}}</ref>
Liña 69:
Algúns argumentan que o embrión sería unha lei que o Rei Sho Hashi, non moi despois da unificación do reino, promulgou e que tornou prohibido o porte de calquera armas por parte da poboación civil, [[katana gari]] ({{lang|ja|刀狩}}), co obxectivo de conter eventuais sentimentos de revolta. Este acontecemento é de feito importante, mais non pode dar total sustentación a esta idea, porque a caste guerreira mantivo os seus privilexios e costumes, até para poder continuar desempeñando as súas funcións no reino e perante a sociedade en xeral. Nin mesmo a restrición ao uso de armas imposta polos samurais de Satsuma foi ampla ao punto de esmoucar as prerrogativas dos guerreiros de Okinawa, exactamente polos mesmos motivos, de que os nobres deberían continuar en súas funcións costumeiras.<ref>{{Citar web|lingua=alemán|url=http://www.familygym.ch/FamilyGym/Karate_Geschichte.html|título=Karate Geschichte|dataacceso=29 de marzo de 2014}}</ref>
Sábese de certo que, a mediados do [[século XVII]], unha arte marcial en Okinawa sen armas xa era estabelecida e coñecida por "te" ou "ti" (en [[Lingua okinawana|uchinaguchi]]), adestrada polos nobres guerreiros, por causa das súas obrigacións militares. A existencia desta arte marcial é demostrada pola existencia, xa naquel período, de tres variantes máis ou menos semellantes mais diferenciadas, [[Naha-te]], [[Tomari-te]] e [[Shuri-te]], que se formaron respectivamente nas tres cidades que lles prestaron os nomes.<ref>{{cita libro|lingua=portugués|título=Ensinamento dos mestres|nome=Ricardo|apelidos=Serravalle Guimarães|editor=Clube de Autores|ano=2006}}</ref>
Os nobres do Reino de Lequias adestraban artes marciais que empregaban armas e que non, nun modelo moi próximo do xaponés e eventualmente xerou escolas familiares. Foi tamén resultado deste modelo o desenvolvemento do [[Ryukyu kobujutsu|kobudo]], que era a denominación dos estilos, mais que acabou por designar só as técnicas de combate con armas. Ocorre, porén, que orixinalmente no kobudo de Okinawa a parte de pelexa sen armas era referida coma ''toshu'' ({{lang|ja|徒手}}), ''toshukuken'' ({{lang|ja|徒手空挙}}) ou ''toshujutsu'' ({{lang|ja|徒手術}}).<ref>{{cita libro|lingua=castelán|título=Karate y Kobudo Okinawense|nome=Shigeo|apelidos=Nakazato|editor=Kier|ano=2005|páxina=31}}</ref> O que moi probabelmente sucedeu como decorréncia da prohibición do porte de armas foi que os nobres de Okinawa perfeccionaron o combate con armas, adaptando outros obxectos, como o eku (remo), a [[tonfa]] e o [[nunchaku]], que eran orixinalmente instrumentos de traballo, para manexo de muíño e debaga de grans e arroz. Nalgún momento do século XVII a loita desarmada pasou a ser chamada "Okinawa-te" ou "Uchinaadi" ({{lang|ja|沖縄手}}), que significa "man de Okinawa". Na época, xordiu a figura de [[Matsu Higa]], nobre local, que angariou moita sona por causa das súas habilidades en loita, das cales algunhas serían aprendidas de loitadores chineses de [[wushu]]. Crese que Sensei Higa fose, dentro de seu estilo propio, o primeiro a estabelecer un conxunto formal de técnicas e chamalo de ''ti''.<ref>{{Cita web|lingua=castelán|url=http://www.to-de.org/to-de.html|título=To-De|dataacceso=29 de marzo de 2014}}</ref><ref>{{Cita web|lingua=portugués|url=http://senseijadir.comze.com/index.php?option=com_content&view=article&id=69%3Ahistoria-do-karate&catid=40%3Akarate&showall=1|título=História do Karate|dataacceso=29 de marzo de 3014}}</ref><ref>{{cita libro||lingua=alemán|título=Die Meister des Karate und Kobudo|nome=Thomas|apelidos=Heinze|editor=Books on Demand|ano=2009|páxina=63}}</ref>
Nun proceso cultural e evolutivo asemellado bastante ao que sucedía no resto do Xapón, os mestres guerreiros construían as súas técnicas e os seus instrumentos de guerra adaptados ás súas necesidades. Como os samurais formaron o [[jujitsu]], que era adecuados ás súas necesidades de loita desarmada e usando armadura, os ''peichin'' fixeron en Okinawa. Varios elementos entraron na composición daquilo que pasou a ser chamado ''Tode'' ou ''Todi'' ({{lang|ja|唐手}}, man chinesa), pois, nalgún momento do [[século XVIII]] ou entre os séculos XVII e XVIII, o que foi máis influente foron os estilos meridionais de [[chuan fa]]. En todo no caso de que, pódese afirmar seguramente que no Reino de Lequias desenvolvíase un produto de formación eclética, polo que pode ser notado no establecemento dun código moral, moi próximo daqueles de orixe xaponesa, composto polos principios de compaixón, dedicación e perfeccionamento.<ref>{{Cita web|lingua=inglés|url=http://www.chilternkarate.co.uk/about-karate/history-of-karate/|título=History of Karate|editor=Chiltern Karate Association|dataacceso=29 de marzo de 2014}}</ref>
Destacáronse máis os estilos de [[Shuri]], por ser o estilo da capital do reino, e de [[Naha]], por ser cidade portuaria e máis importante sitio mercantil. Non obstante, posto que tivese menor importancia no escenario da época, por ser principalmente unha cidade de traballadores, pescadores e labradores, [[Tomari]], debido a exactamente as súas características, desenvolveu o estilo peculiar e moitas veces erradamente confundido co estilo de Shuri. Ademais, en que pese cada un das cidades ter seu estilo, elas compartían informacións e practicantes.▼
▲Destacáronse máis os estilos de [[Shuri]], por ser o estilo da capital do reino, e de [[Naha]], por ser cidade portuaria e máis importante sitio mercantil. Non obstante, posto que tivese menor importancia no escenario da época, por ser principalmente unha cidade de traballadores, pescadores e labradores, [[Tomari]], debido a exactamente as súas características, desenvolveu o estilo peculiar e moitas veces erradamente confundido co estilo de Shuri
Mentres tanto, en [[Tomari]], o estilo da urbe adquiría unha característica máis acrobática. Os principais representantes da rexión foron os mestres [[Karyu Uku]] e [[Kishin Teryua]], que deixarían a súa arte para [[Kosaku Matsumora]]. En [[Naha]], o ''Ti'' evolucionaba nunha dirección diversa, con movemento de extrema contracción, golpes de curto alcance e perfeccionamento do corpo para recibir golpes e técnicas de respiración (''[[ibuki]]'').<ref>{{Cita web|lingua=inglés|url=http://www.shuriway.co.uk/ryukyuhist.html|título=History of Okinawan Karate-Do|dataacceso=30 de marzo de 2014}}</ref>
So as mans de [[Sokon Matsumura]], o ''
Por esa época, ficaron famosas, e case lendarias, as historias sobre as proezas dos
=== Mans baldeiras ===
Polo fin do [[século XIX]], o adestramento de ''tode'' aínda era unha práctica restrinxida a poucos, basicamente por conta da súa orixe como disciplina dos nobres guerreiros. Do mesmo xeito que sucedía ás artes marciais do resto do Xapón. Mesmo que existisen moitas semellanzas entre os estilos, o paradigma de transmisión era de mestre para un círculo estrito de alumnos.<ref>{{cita libro|lingua=inglés|título=Karate's History and Traditions|nome=Bruce|apelidos=Haines|localización=North Clarendon|editor=Tuttle|ano=1968}}</ref>
Mentres tanto, o escenario político mudou por causa da anexión completa do Reino de
Nesas circunstancias,
Aínda así, o mestre xulgaba que os métodos utilizados até a época non eran prácticos: o ''Ti'' era ensinado basicamente por intermedio do adestramento repetitivo dos ''[[kata]]''. Entón, el simplificou o adestramento a unidades fundamentais, os ''[[kihon]]'', que son as técnicas comprendidas en si mesmas, unha puñada, unha desviación, unha postura, e compilou unha serie de ''kata'' chamada de ''[[Pinan]]'', con técnicas máis simples e que pasarían a formar a primeira serie de técnicas.
|