Karate: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Judcosta (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Judcosta (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 51:
 
Despois da unificación, nun primeiro estadio, a China foi máis eficiente para realizar os seus intereses e estender a súa influencia sobre a rexión. Nese escenario, migraron ou simplemente chegaron ao pequeno país, de entre os diversos tipos de persoas, algúns practicantes e mestres de artes marciais de orixe chinesa. E esa influencia consolidouse en varios aspectos, proxectándose na estrutura administrativa do reino e noutros aspectos culturais.
ÁPor sociedadeoutro xaponesalado, posuíndoaínda unhaque claseexistise guerreira,forte noninfluencia erachinesa, incomúna osociedade estudookinawana e a prácticaxaponesa deposuían disciplinasalgúns depuntos combatesconverxentes, concomo eera seno armas.caso Node seoexistiren dasen familiasambas e/ouunha clanscaste fomentáronsede formasguerreiros: deno combateXapón, ossamurai; chamadosen Okinawa, ''[[koryupeichin]]'',. transmitidosNetas soamenteclases internamente.sociais Nono obstanteseu modelo de vida esixía que elas desempeñasen certas funcións, sendo unha delas o perfeccionamento das suás habilidades de loita, técnicas que importaeran transmitidos basicamente a aquelas do clan ou da familia. É écorrecto que houben certoo troco de coñecementos, aínda que moi discreta, e que esastal artestroco evolucionaronaconteceu para atender exactamente ásas necesidades dode gruposambos queos as usabangrupos.<ref>{{Cita libro|lingua=inglés|título=Karate-do. Traditional Training for All Styles|autor=Seiler, Kevin; Seiler, Donald J|localización=Frisco|editor=Seiler|ano=2006|páxina=54|isbn=0979010802}}</ref>
 
O dominio xaponés consolidouse cun duro golpe para o pobo okinawano cando, en [[1609]], o clan de samurai de Satsuma, con aprobación do emperador do Xapón, subxugou a rexión e engandiu ao imperio xaponés o Reino de Lequias. Por ocasión da invasión, os samurais encontraron pouca ou ningunha resistencia, porque, dadas as circunstancias, o rei local declarou que a vida era o máis importante tesouro e recomendou que a poboación das illas non protestase ou contestase a agresión estranxeira.
Mentres tanto, tras a unificación e no obxectivo de conter eventuais sentimentos de revolta, o Rei Sho Hashi promulgou unha lei que tornou prohibido o porte de calquera armas por parte da poboación civil. Este feito é considerado o principal factor do proceso de evolución que que levou ao xurdimento do Karate, posto que xa existise en Okinawa unha arte marcial propia, a medida rexia impuxo un ritmo distinto, polo que, debido á necesidade de as persoas teren unha forma de defensa e en razón da prohibición real, aquelas técnicas fóronse perfeccionando.<ref>{{Citar web|lingua=alemán|url=http://www.familygym.ch/FamilyGym/Karate_Geschichte.html|título=Karate Geschichte|dataacceso=29 de marzo de 2014}}</ref>
 
FoiTrala taméninvasión, resultadoLequias daaínda prohibiciónpermanecera docomo porteestado demáis armasou foimenos oautónomo, desenvolvementopero, ao contrario do [[Ryukyuescenario kobujutsu|kobudo]]anterior, outraficando artedebaixo marcialdo quecontrol xurdiue nasda illas,influencia transformandodo oXapón, usoque dese obxectostornaba do cotián enpaulatinamente armaspreponderante, comopois aos [[tonfa]]samurais eimpuñan oos [[nunchaku]],seus quepropios eranpensamentos. orixinalmenteDesta instrumentosépoca, de traballoinclusive, paradata manexoa deintrodución muíñodo eestilo debaga[[Jigen-ryu]], de grans e arroz[[kenjutsu]].<ref>{{Cita web|lingua=portuguéscastelán|url=http://senseijadirwww.comzeokinawakarate.com.ar/indexhistkar.php?option=com_content&view=article&id=69%3Ahistoria-do-karate&catid=40%3Akarate&showall=1html|título=HistóriaHistoria doShorin KarateRyu|dataacceso=29 de marzo de 30142014}}</ref>
 
=== Mans de Okinawa ===
Á sociedade xaponesa, posuíndo unha clase guerreira, non era incomún o estudo e a práctica de disciplinas de combates con e sen armas. No seo das familias e/ou clans fomentáronse formas de combate, os chamados ''[[koryu]]'', transmitidos soamente internamente. Non obstante, o que importa é que houben certo troco de coñecementos, aínda que moi discreta, e que esas artes evolucionaron para atender exactamente ás necesidades do grupos que as usaban.<ref>{{Cita libro|lingua=inglés|título=Karate-do. Traditional Training for All Styles|autor=Seiler, Kevin; Seiler, Donald J|localización=Frisco|editor=Seiler|ano=2006|páxina=54|isbn=0979010802}}</ref>
O exacto retrinco de aparición do karate pérdese o tempo e na mestura de lendas e relatos históricos. No ámbito das lendas, cóntase que certo samurai, chamado ora de Minamoto no Tametomo, ora Chinzei Hachiro Tametomo, a mediados do século XII, despois de malograda sorte na [[Rebelión Hogen]], iría refuxiarse en Okinawa. Durante a súa estada na rexión, o samurai ensinaría técnicas de combate para os nobres locais e estas técnicas, ou polo menos parte delas, acabaron por evolucionar e se desenvolver nunha arte marcial, chamada ''tuidi'' e despois ''karate''.<ref>{{Cita web|lingua=inglés|url=http://www.msisshinryu.com/history/tomari-te/|editor=MSISSHINRYU.COM|título=Tomari-te: the placê of the old Tode|dataaccesso=29 de marzo de 2014}}</ref>
 
AntesOutra dashipótese influenciasde chinesaxurdimento edo xaponesa,karate xaapunta existíapara unha especiemodalidade de loitacombate desarmada edesarmado nativa de RyukyuOkinawa, que era practicada abertamente, chamada dedenominada ''[[muto|mutō]]'', enunha cuxaimportante omanifestación embateda comezabacultura conlocal, empurrónsque moiexistía parecidos cosantes do aumento da disputa de intereses sino-xaponeses e era practicada de forma trivil pola poboación. Esta loita, existente até os días actuais, aseméllase máis ao [[sumo]], con aspectos aínda de [[jujitsu]] e [[aikido]]. Nesta loita o embate comezaba con empurróns, despois, seguíndose con técnicas de derrubamento e luxación. Vencía aquel que derrubase ou sometese o contrario. Era unha práctica cuxo maior obxectivo era a recreación, mais que, segundo algúns autores e mestres, sería a semente do karate, que foi entón paulatinamente sendo moldeado e modificado so a influencias do boxeo chinés do Sur.<ref>{{Cita libro|lingua=portugués|título=Karate-do, meu modo de vida|autor=Funakoshi, Gichin|localización=São Paulo|editor=Pensamento-Cultrix|ano=1975|páxina=129}}</ref><ref>{{Cita libro|lingua=inglés|título=Ancient Okinawan Martial Arts. Koryu Uchinadi|autor=McCarthy, Patrick; McCarthy, Yuriko|localización=Massachusetts|editor=Tuttle|ano=1999|páxina=1}}</ref><ref>{{Cita libro|lingua=inglés|título=Tales of Okinawa's great masters|autor=Nagamine, Shōshin|localización=Massachusetts|editor=Tuttle|ano=2000|páxina=28|isbn=0804820899}}</ref>
Esa peculiaridade, de existir unha clase nobre guerreira xaponesa dominante, colocou un certo aspecto de subordinación á arte marcial cando aínda estaba nos estadios iniciais do seu desenvolvemento, pois era probabelmente máis vista nas capas máis pobres da poboación, que sobrevivían de actividades agrícolas e de pesca, porque as clases dos guerreiros, coma sucedía na China e no Xapón, non difundían súas disciplinas de combate fóra do seu círculo estreito. De calquera modo, a caste guerreira de Okinawa (principalmente no medio dos ''[[peichin]]'') pasou en certa época a practicar e desenvolver o futuro karate, pois, sendo as persoas ocupadas de adestrar as artes da guerra, era natural que comezasen a ter contacto con máis unha forma de combate.<ref>{{Cita web|lingua=inglés|url=http://www.msisshinryu.com/history/tomari-te/|editor=MSISSHINRYU.COM|título=Tomari-te: the placê of the old Tode|dataaccesso=29 de marzo de 2014}}</ref>
 
Mentres tanto, tras aTrala unificación e no obxectivo de conter eventuais sentimentos de revolta, o Rei Sho Hashi promulgou unha lei que tornou prohibido o porte de calquera armas por parte da poboación civil. Este feito é considerado o principal factor do proceso de evolución que que levou ao xurdimento do Karate, posto que xa existise en Okinawa unha arte marcial propia, a medida rexia impuxo un ritmo distinto, polo que, debido á necesidade de as persoas teren unha forma de defensa e en razón da prohibición real, aquelas técnicas fóronse perfeccionando.<ref>{{Citar web|lingua=alemán|url=http://www.familygym.ch/FamilyGym/Karate_Geschichte.html|título=Karate Geschichte|dataacceso=29 de marzo de 2014}}</ref>
Os varios elementos culturais locais influenciaron moito o desenvolvemento da arte marcial. Por exemplo, o que viría a ser o [[jujitsu]] xurdiu para habilitar o samurai para a loita desarmada mais usando armadura, polo que non era razoábel utilizar ostensibelmente de puñadas e patadas mais máis proxeccións e estrangulacións. Por súa quenda, o que se desenvolveu en Ryukyu visaba xustamente o combate desarmado, que se podería dar en calquera sitio sen que os loitadores estivesen a usar dun traxe específico, pero podería coincidir de se afrontar guerreiros con armadura, polo que puñadas e patadas eran máis adecuados, iso aliado ó endurecemento de mans e pés para seren instrumentos de ataques máis eficaces.<ref>{{Cita web|lingua=inglés|url=http://www.chilternkarate.co.uk/about-karate/history-of-karate/|título=History of Karate|editor=Chiltern Karate Association|dataacceso=29 de marzo de 2014}}</ref>
 
Foi tamén resultado da prohibición do porte de armas foi o desenvolvemento do [[Ryukyu kobujutsu|kobudo]], outra arte marcial que xurdiu nas illas, transformando o uso de obxectos do cotián en armas, como a [[tonfa]] e o [[nunchaku]], que eran orixinalmente instrumentos de traballo, para manexo de muíño e debaga de grans e arroz.<ref>{{Cita web|lingua=portugués|url=http://senseijadir.comze.com/index.php?option=com_content&view=article&id=69%3Ahistoria-do-karate&catid=40%3Akarate&showall=1|título=História do Karate|dataacceso=29 de marzo de 3014}}</ref>
A independencia do Reino de Ryukyu sufriu duro golpe cando, en [[1609]], o clan de samurai de Satsuma, con aprobación do emperador do Xapón, subxugou a rexión. Por ocasión da invasión, os samurais encontraron pouca ou ningunha resistencia, porque, dadas as circunstancias, o rei local declarou que a vida é o máis importante tesouro e recomendou que a poboación das illas non protestase ou contestase a agresión estranxeira. Okinawa pasou a ser un estado tributario de Xapón e China, mais, contrario ao escenario anterior, coa predominancia nipoa, que expuxo a cultura local e influenciou de modo moi forte o desenvolvemento das artes marciais, so os valores da clase guerreira. Naquel momento, o clan de Satsuma introduciu a súa propia escola de combate con sabre, [[Jigen-ryu]].<ref>{{Cita web|lingua=castelán|url=http://www.okinawakarate.com.ar/histkar.html|título=Historia Shorin Ryu|dataacceso=29 de marzo de 2014}}</ref>
 
=== Mans de Okinawa ===
Antes das influencias chinesa e xaponesa, xa existía unha especie de loita desarmada e nativa de Ryukyu, que era practicada abertamente, chamada de ''[[muto]]'', en cuxa o embate comezaba con empurróns moi parecidos cos do [[sumo]], despois, seguíndose con técnicas de derrubamento e luxación. Vencía aquel que derrubase ou sometese o contrario. Era unha práctica cuxo maior obxectivo era a recreación, mais que, segundo algúns autores e mestres, sería a semente do karate, que foi entón paulatinamente sendo moldeado e modificado so a influencias do boxeo chinés do Sur.<ref>{{Cita libro|lingua=portugués|título=Karate-do, meu modo de vida|autor=Funakoshi, Gichin|localización=São Paulo|editor=Pensamento-Cultrix|ano=1975|páxina=129}}</ref><ref>{{Cita libro|lingua=inglés|título=Ancient Okinawan Martial Arts. Koryu Uchinadi|autor=McCarthy, Patrick; McCarthy, Yuriko|localización=Massachusetts|editor=Tuttle|ano=1999|páxina=1}}</ref><ref>{{Cita libro|lingua=inglés|título=Tales of Okinawa's great masters|autor=Nagamine, Shōshin|localización=Massachusetts|editor=Tuttle|ano=2000|páxina=28|isbn=0804820899}}</ref>
 
A mediados do [[século XVII]], unha arte marcial en Okinawa sen armas xa era estabelecida e coñecida por "*te", en xaponés, ou "ti", en [[Lingua okinawana|uchinaguchi]] ({{lang|ja|手}}, man). Tamén é referida como "Man de Okinawa" ({{lang|ja|沖縄手}}, ''Okinawa-te'' ou ''Uchinaadi''), cando xorde a figura de [[Matsu Higa]], mestra famoso na época de ''te'' e ''kobudo'' e tamén experto en ''[[wushu]]'', que aprendería con mestres chineses. Mais xa ese tempo, a arte marcial xa viña evolucionando en tres formas distinguidas, radicadas nas tres cidades que as nomearon, [[Naha-te]], [[Tomari-te]] e [[Shuri-te]]. Crese que Sensei Higa fose, dentro de seu estilo propio, o primeiro a estabelecer un conxunto formal de técnicas e chamalo de ''ti''.<ref>{{Cita web|lingua=castelán|url=http://www.to-de.org/to-de.html|título=To-De|dataacceso=29 de marzo de 2014}}</ref>
 
Os varios elementos culturais locais influenciaron moito o desenvolvemento da arte marcial. Por exemplo, o que viría a ser o [[jujitsu]] xurdiu para habilitar o samurai para a loita desarmada mais usando armadura, polo que non era razoábel utilizar ostensibelmente de puñadas e patadas mais máis proxeccións e estrangulacións. Por súa quenda, o que se desenvolveu en Ryukyu visaba xustamente o combate desarmado, que se podería dar en calquera sitio sen que os loitadores estivesen a usar dun traxe específico, pero podería coincidir de se afrontar guerreiros con armadura, polo que puñadas e patadas eran máis adecuados, iso aliado ó endurecemento de mans e pés para seren instrumentos de ataques máis eficaces.<ref>{{Cita web|lingua=inglés|url=http://www.chilternkarate.co.uk/about-karate/history-of-karate/|título=History of Karate|editor=Chiltern Karate Association|dataacceso=29 de marzo de 2014}}</ref>
 
Destacáronse máis os estilos de [[Shuri]], por ser o estilo da capital do reino, e de [[Naha]], por ser cidade portuaria e máis importante sitio mercantil. Non obstante, posto que tivese menor importancia no escenario da época, por ser principalmente unha cidade de traballadores, pescadores e labradores, [[Tomari]], debido a exactamente as súas características, desenvolveu o estilo peculiar e moitas veces erradamente confundido co estilo de Shuri. Ademais, en que pese cada un das cidades ter seu estilo, elas compartían informacións e practicantes.