Vietnam: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Breogan2008 (conversa | contribucións)
actualizo datos do país
Breogan2008 (conversa | contribucións)
engado máis da en.wiki
Liña 45:
| notas =
}}
'''Vietnam'''<ref name="RAG">{{DRAG|vietnamita}}</ref> (en [[lingua vietnamita|vietnamita]]: ''Việt Nam'' {{IPA-vi|viət˨ næm˧|-|Vietnam.ogg}}), oficialmente '''República socialista do Viet Nam''' (en [[lingua vietnamita|vietnamita]] ''Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam'' <small>({{Audio|Công hoà xa hoi chu nghia Viêt Nam.oga|listen|help=no}})</small>) é uno [[país]] domáis oriental da [[Indochina|Península de Indochina]], no [[Sudeste asiático]]. Cunha poboación estimada de 90 millóns de habitantes, é o [[Lista de países por poboación|décimo terceiro máis poboado do mundo]], e o oitavo de Asia. O nome Vietnam, que se traduce por "Viet do sur" (sinónimo do termo antigo [[Nam Viet]]), foi oficialmente adoptado en 1802 polo Emperador [[Gia Long]], e foi recuperado de novo en 1945 coa fundación da República Democrática de Vietnam baixo [[Ho Chi Minh]]. O país limita con [[China]] ó norte, [[Laos]] ó noroeste, [[Camboxa]] ó suroeste e o [[Mar da China Meridional]] ó este.<ref>The OSouth paísChina ocupaSea unhais superficiereferred deto 331in Vietnam as the East Sea ({{lang|vi|''Biển Đông''}}).210 km²{{cita web|título=China continues its plot in the East Sea|url=http://m.english.vietnamnet.vn/fms/government/54432/china-continues-its-plot-in-the-east-sea.html|publisher=VietNamNet News|data=10 de decembro de 2012|dataacceso=16 de febreiro de 2013}}</ref> A capital é [[Hanoi]] dende a reunificación de [[Vietnam do Norte]] e [[Vietnam do Sur|do Sur]] en 1976.
 
Vietnam foi parte da [[Historia da China|China Imperial]] por máis dun século, dende o -111 ata o 938. Os vietnamitas conseguiron a independencia despois de conseguir a vitoria na [[Batalla de Bạch Đằng (938)|Batalla do río Bạch Đằng]]. Floreceron sucesivas dinastías reais, e a nación estendeuse xeograficamente e politicamente no [[sudeste asiático]], ata que a Península de Indochina foi [[Indochina Francesa|colonizada polos franceses]] a mediados do século XIX. Despois da [[Ocupación xaponesa de Indochina|ocupación xaponesa]] na década de 1940, os vietnamitas loitaron contra o goberno francés na [[Guerra de Indochina|Primeira Guerra de Indochina]], expulsándoos en 1954. Vietnam foi dividida politicamente en dous estados, Vietnam do Norte e do Sur. Os conflitos entre os dous intensificáronse, coa forte intervención dos [[Estados Unidos de América|Estados Unidos]], na que se coñece como [[Guerra de Vietnam]]. A guerra rematou coa vitoria norvietnamita en 1975.
 
Vietnam foi unificado baixo un goberno [[comunismo|comunista]] pero permaneceu empobrecida e politicamente illada. En 1986, o goberno iniciou unha serie de [[Doi Moi|reformas económicas e políticas]] que significaron para Vietnam o camiño da integración no mundo económico.<ref name=BBC2004>{{cita novas| url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/3752682.stm | work=BBC News | título=Vietnam's new-look economy | data=18 de outubro de 2004}}</ref> No 2000, estableceu relacións diplomáticas con moitas nacións. Dende o 2000, o crecemento económico de Vietnam situouse entre os máis altos do mundo,<ref name=BBC2004/> e, no 2011, tivo os máis altos indicadores de crecemento entre as 11 meirandes economías.<ref>{{cita web|autor=Weisenthal, Joe |url=http://www.businessinsider.com/willem-buiter-3g-countries-2011-2?slop=1 |título=3G Countries |publisher=Businessinsider.com |data=22 de febreiro de 2011 |dataacceso=6 de agosto de 2011}}</ref> As reformas económicas deron como resultado a súa unión á [[Organización Mundial do Comercio]] no 2007.
 
Porén, malia os avances que experimentou nos últimos anos, o país aínda padece de altos niveis de desigualdade, disparidades de acceso á asistencia sanitaria, e falta de igualdade de xénero.<ref>{{cita web |url=http://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:p9Z51SI5fcYJ:www.spp.nus.edu.sg/Handler.ashx%3Fpath%3DData/Site/SiteDocuments/fritzen-brassard-inequality.pdf+rising+inequality+vietnam&hl=en&gl=uk&pid=bl&srcid=ADGEESj2eOA5fm7hoZPt6tC6FOOMka9Np3PR5W67LSBF5maIq4wwqqgAEKNq5T2ZFWC2whtg6V7y6cg6d1KjYRwhm558aq3HPf10UGtX_vZmuxD0FjGpJHaqCOIP5OV7ls8xbZxNRgiT&sig=AHIEtbSyYX0cq6MEvTfqlbh3Y2o_QmNjXQ |título=Vietnam Inequality Report |publisher=Mekong Economics |ano= 2005 |dataacceso=7 de novembro de 2010}}</ref><ref name="CIA GINI data 2008">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html "Distribution of Family Income – Gini Index"]. CIA World Factbook, 2008 data. Consultado o 27 de novembro de 2011.</ref><ref name="sciencedirect.com">{{cita doi|10.1016/S0304-4076(02)00161-6}}</ref><ref name="jstor.org">{{Cita doi | 10.2307/2761129 }}</ref><ref name="ideas.repec.org">{{cita web|author=Gallup, John Luke |url=http://ideas.repec.org/p/wbk/wbrwps/2896.html |título=The wage labor market and inequality in Viet Nam in the 1990s |publisher=Ideas.repec.org |ano=2002 |dataacceso=7 de novembro de 2010}}</ref>
 
== Historia ==