Antón Alonso Ríos: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Lameiro (conversa | contribucións)
Xas (conversa | contribucións)
m data e referencia
Liña 1:
[[Ficheiro:Placa de Antón Alonso Ríos en Camporrapado, Cortegada, Silleda..JPG|miniatura|Placa na casa natal de Antón Alonso Ríos en Camporrapado.]]
'''Antón Hipólito Alonso Ríos''', nado en [[Camporrapado, Cortegada, Silleda|Camporrapado]], ([[Cortegada, Silleda|Cortegada]], [[Silleda]],) o [[15 de agosto]] de [[1887]] e finado en [[Buenos Aires]] en novembro de [[1980]]<ref>''Hoja Oficial del Lunes'', 10-11-1980, p. 2.</ref>, foi un mestre, escritor, líder agrarista e político galego que presidiu o [[Consello de Galiza]]. Durante os tres anos que durou a Guerra civil fíxose pasar polo “Siñor Afranio” e foi mendigo, traballou nas colleitas e foi criado de casa. Conseguiu sobrevivir asemade que foi vendo como os seus amigos e compañeiros foron apresados, torturados e asasinados.
 
==Traxectoria==
[[Ficheiro:Casa natal de Antón Alonso Ríos en Camporrapado, Cortegada, Silleda.JPG|miniatura|Casa natal de Antón Alonso Ríos en Camporrapado.]]
O seu pai, Manuel Alonso, era caldeireiro, polo que percorría as aldeas de [[Galiza]] de feira en feira ofrecendo os seus servizos. Até que un día, chegachegou á festa de Silleda e coñececoñeceu a Matilde Ríos, de quen namoranamorou e con quen casacasou. Co tempo poránpuxeron no mundo doce fillos: sete homes e cinco mulleres. Manuel Alonso terátivo que deixar o seu antigo oficio para pór unha tenda de ultramarinos, e pouco máis tarde abreabreu outras dúas tendas de ultramarinos en Silleda, onde Antón Alonso Ríos traballatraballou como axudante no despacho dos negocios. Grazas á axuda de [[Vicente Fraiz Andón]], director da Escola Normal de Santiago, Antón cursacursou en [[Santiago de Compostela]] a carreira de Maxisterio. En [[1906]] terminaterminou os estudos e éfoi nomeado profesor auxiliar da Escola Normal. Por razóns de saúde retornaretornou a [[Silleda]], onde se dedicarádedicou a traballar a terra.
 
En [[maio]] de [[1908]] imitou algúns irmáns e emigrou a [[Arxentina]], de polisón no barco ''Aragón''. En [[BosBuenos Aires]] revalidarevalidou o título de mestre, e ingresaingresou como suplente nunha escola da capital. De aí pasou a exercer o maxisterio noutras escolas da [[provincia de Mendoza]]. Posteriormente, volveu a BosBuenos Aires, onde exerceu como director de escola e do [[1913]] ao [[1920]] de profesor de Historia no Instituto Politécnico.
 
A súa preocupación política e social forafoi medrando, de forma que no ano [[1909]] colaboracolaborou na fundación de [[Sociedad Hijos de Silleda]], entidade que tiña como fin primeiro a creación de escolas. Alonso Ríos faifixo visible xa a súa preocupación pola calidade do ensino nas escolas creadas polos emigrantes, e defendedefendeu a idea de que estes centros funcionenfuncionasen nun réxime de federación baixo programas comúns con profesorado escollido.
 
Alonso Ríos casacasou moi novo con Oliva Rodríguez, con quen tivo catro fillos: Oliva, Chamor, Ombú e Celta. Dende [[1919]] a [[1931]] Alonso Ríos levalevou a xerencia da ''Sociedad Científica Argentina'', mentres que no tempo de vagar cursacursou estudos na facultade de Filosofía de [[BosBuenos Aires]].
 
O [[24 de setembro]] de [[1921]] convócaseconvocouse o ''I Congreso fundacional da [[Federación de Sociedades Gallegas Agrarias y Culturales]]''. Ese día xuntáronse 12 sociedades galegas na rúa Bolívar 655 da Capital Federal. A [[Sociedad Hijos de Silleda|Sociedade de Silleda]], dirixida por Alonso Ríos, e a de Ponteareas, dirixida polo socialista [[Ángel Martínez Castro]], colleráncolleron as rendas da Federación. Ao rematar o Congreso seráfoi elixido Martínez Castro Secretario Xeral e Alonso Ríos director do xornal ''[[El Despertar Gallego (1922)|El Despertar Gallego]]'', que comezarácomezou a editarse a partir do [[1 de xaneiro]] de [[1922]]. No interior da Federación convivían dúas correntes maioritarias, por unha banda, o sector vinculado ao Partido Socialista (Martínez Castro) e pola outra, os socialistas, que se definían galeguistas, onde estaban Alonso Ríos, [[Ramón Suárez Picallo]] e [[Blanco Amor]], entre outros.
 
===Segunda República Española, Primeira República Galega===
[[Ficheiro:Anteproyeito de Estatuto da Galiza.JPG|miniatura|''Anteproyeito de Estatuto da Galiza'' de maio de 1931.]]
Coa proclamación da [[Segunda República española|II República]] en [[1931]], a Federación envíaenviou a Suárez Picallo e Alonso Ríos para que os representerepresentase en [[Galiza]].
 
En maio de 1931 foi elixido unanimemente presidente da ''Asemblea Republicana da Coruña'' para o estudo do ''Anteproyeito de Estatuto da Galiza''. Alonso Ríos tamén aproveitaaproveitou a escala en [[Barcelona]] para se entrevistar con [[Francesc Macià]], e de volta a Galiza, faifixo escala en [[Madrid]], onde tentivo un forte encontro con [[Casares Quiroga]], a quen lle faifixo chegar as opinións da emigración, facendo fincapé nos dereitos nacionais de [[Galiza]], chegando a proclamar en [[Santiago de Compostela|Compostela]] a [[I República Galega]] o [[27 de xuño]] de 1931, a cal durou unhas horas. Ao non saír elixido deputado en 1931 (posiblemente a causa dese mal encontro con Casares Quiroga) traballatraballou como director da escola fundada polos emigrantes de [[Tomiño]] "Aurora del Porvenir".
 
Foi membro do ''Consello Directivo Provisional'' da [[Federación Provincial Agraria de Pontevedra]], pola que se presentou candidato nas [[Eleccións a Cortes de 1936 en Galicia|eleccións de febreiro de 1936]], integrado na candidatura da [[fronte Popular (España)|Fronte Popular]]. Saíu elixido deputado e xuntouse ao grupo de deputados galeguistas, someténdose á disciplina do [[Partido Galeguista (histórico)|Partido Galeguista]]. Fixo un labor intenso a prol do [[Estatuto de Autonomía de Galicia de 1936|Estatuto de Galicia]].
 
===Golpe de estado===
A nova da [[sublevación do [[18 de xullo de 1936]] chegachegou a [[Galiza]] pola mañá, e pola noite Alonso Ríos participaparticipou na formación dun comité de defensa da República en [[Tomiño]]. RecolleRecolleu carabineiros e concéntraosconcentrounos en [[Tui]], co gallo de loitar contra os sublevados. Organizou a resistencia que protagonizou escaramuzas en Tui. Tras vagar varios días por distintos municipios, danlledéronlle acollida, xunto a [[Guillermo Vicente]] (alcalde de Tui), nunha casa en [[Torroña, Burgueira, Oia|Torroña]], onde permanece agochado dende o [[31 de xullo]] até o día [[11 de agosto]]. Polo perigo de seren atopados, decidendecidiron marchar varios días para volver outra vez o [[14 de agosto]], permanecendo até o [[19 de agosto]]. Alí chegaron a saber que andaban na súa procura e que mesmo [[Pablo Bugarín]] (cacique xudicial de Tui) prometera unha recompensa de 50.000 pesetas a quen entregase (vivo ou morto) ou fixese coñecer o lugar onde se atopaba Alonso Ríos. Tras saber que lles estaban lambendo os calcaños, decidendecidiron volver a marchar. Nese momento, Guillermo Vicente sepáraseseparouse de Alonso Ríos. SeráFoi a derradeira vez que se mirenmiraron. Alonso Ríos, coa intención de ir a [[Asturias]], camiñacamiñou polo monte até que atopaatopou unha camposa axeitada, quedando dende o [[20 de agosto]] até o [[3 de setembro]]. Neste tempo decidedecidiu facerse pasar por esmoleiro. PasaPasou por lugares como [[Gondomar]], as [[Gándaras de Budiño]], [[Santo Estevo de Budiño, Salceda de Caselas|Budiño]], [[Salceda de Caselas]], [[As Neves]], [[A Cañiza]], [[Melón]]... comendo e durmindo en pousadas e pedindo esmola nalgunhas casas. Mais comezou a serlle difícil camiñar sen a documentación de pobre, xa que nalgunhas pousadas non lle deixaban entrar e xa lle tiñan feito algún interrogatorio.
 
===O siñor Afranio===
Liña 46:
*''Tratado da Velocidade''.
*''O siñor Afranio. Ou como me rispei das gadoupas da morte'' (Edicións Castrelos, [[1979]]).
 
==Notas==
{{referencias}}
 
==Véxase tamén==