Peixes: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Xqbot (conversa | contribucións)
m Bot: "en:Fish" é un artigo bo; cambios estética
Nerk (conversa | contribucións)
m ortografía
Liña 34:
**** [[Dipnoi]] (pulmonados)
}}
Os '''peixes''' (''Pisces'') son animais [[Vertebrata|vertebrados]], ovíparos, acuáticos e con respiración branquial. A especialidade da zooloxía que se ocupa especificamente dos peixes chámase [[ictioloxía]]. O grupo dos peixes é un [[taxon]] [[parafilético]], é dicir, un caixón de xastre definido pola exclusión dun taxon (os tetrápodos) doutro maior (os vertebrados), e non pola posesión de características derivadas comúns. Inclúense nesta definición os [[mixíns]], a [[lamprea]], os [[condrictios]] (ou peixes cartilaxinosos) e os [[osteíctios]] (ou peixes óseos), así comocoma diversos grupos relacionados extintos. A maioría dos peixes son [[Ectotermia|ectotérmicos]], é dicir, dependen de fontes externas para obter calor, o que provoca que a temperatura do seu corpo varíe segundo a temperatura do ambiente. Algúns dos grandes peixes comocoma o [[tiburón branco]] e o atún teñen unha temperatura máis alta de seu.<ref>{{cite journal|last=Goldman|first=K.J.|title=Regulation of body temperature in the white shark, ''Carcharodon carcharias''|journal=Journal of Comparative Physiology|year=1997|volume=167|series=B Biochemical Systemic and Environmental Physiology|issue=6|pages=423–429|doi=10.1007/s003600050092|url=http://www.mendeley.com/research/temperature-and-activities-of-a-white-shark-carcharodon-carcharias/|accessdate=12 October 2011}}</ref><ref>{{cite journal|last=Carey|first=F.G.|coauthors=Lawson, K.D.|title=Temperature regulation in free-swimming bluefin tuna|journal=Comparative Biochemistry and Physiology Part A: Physiology|date=1.|year=1973|month=February|volume=44|issue=2|pages=375–392|doi=10.1016/0300-9629(73)90490-8}}</ref> Como é propio dos primeiros vertebrados, son acuáticos e, a diferenza do que observamos nos [[tetrápodo]]s, a respiración prodúcese por [[branquia]]s situadas nas fendeduras da farinxe. A locomoción baséase nunha forma hidrodinámica, con movementos laterais do corpo auxiliados por extremidades que son aletas.
 
Os peixes son abundantes en tódalas masas de auga da terraTerra e poden ser atopados en case tódolos ambientes acuáticos, dende as correntes de alta montaña ata as zonas máis profundidades dos océanos. É un grupo moi heteroxéneo con preto de 32.000 especies, máis queca ningún outro grupo de vertebrados.
 
== Evolución ==
Liña 67:
*** Clase ''Osteichthyes''
 
Os '''peixes cartilaxinosos''' ou condrictios caracterízanse polo seu esqueleto formado exclusivamente de [[cartilaxe]], [[branquia|aberturas branquiais]] non protexidas por opérculos, fociño alongado coa boca disposta na cara ventral, [[aleta]]s carnosas e ríxidas (non pregables comocoma no caso dos peixes óseos) e ausencia de [[vexiga natatoria]]. A maioría das especies son [[vivíparo|vivíparas]].
 
Os '''peixes óseos''' ou osteictios (ou ''peixes verdadeiros'') posúen un esqueleto formado por [[tecido óseo]], aletas sostidas por radios, pel cuberta por [[escama de peixe|escamas]] e [[branquia]]s cubertas por [[Opérculo (peixes)|opérculos]]. A maioría son [[ovíparo]]s.
 
=== Clasificación ecolóxica ===
Os peixes, así comocoma outros organismos acuáticos, poden clasificarse ecoloxicamente pola súa tolerancia a distintas salinidades en [[eurihalino]]s ou [[estenohalino]]s, asíe comotamén por outros aspectos da súa adaptación e hábitos ([[catádromo]]s ou [[anádromo]]s)
 
=== Clasificación gastronómica ===
En alimentación, os peixes clasifícanse de acordo ó seu contido en [[lípidos|graxa]], carácter que está en relación inversa á súa dixestibilidade. A cantidade de graxa depende, principalmente, dos hábitos migratorios das distintas especies.
 
* Peixes graxos ou azuis: cando posúen máis dun 5% de graxa. Adoitan ter a carne máis escura cá dos peixes brancos. Son especies migratorias e utilizan eses depósitos graxos para resistirresistiren os desprazamentos. Achegan á dieta entre 100 e 200 calorías por 100 gramos.
** [[Arenque]], [[atún]] e [[bonito]], [[peixe espada]], [[Salmo (xénero)|salmón]], [[xarda]], [[xurelo]] etc.
* Peixes magros ou brancos: con menos do 2%, polo que achegan á dieta entre 60 e 100 calorías por 100 gramos.
Liña 88:
 
=== Expresións feitas ou ''ditos'' ===
* ''CaírCaer coma un peixe'': caer inesperadamente.
* ''Nin rabo de peixe'': non quedar nada, non ter nada.
* ''Ser bo peixe'': ser pouco de fiar ou malo de controlar.